________________
૮૦
તવ પૃચ્છ પરાક્રમની વૃદ્ધિ થતી જાય, તે “ઉત્સર્પિણી કાળ છે. આ કાળમાં વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ પણ ક્રમશ શુભ થતા જાય છે. તે દશ કોડાક્રોડી સાગરોપમને હોય છે.
પ્રશ્ન ૬૧ અવસર્પિણી કાળ કોને કહે છે?
ઉત્તર–જે કાળમાં શરીરની અવગાહના, બળ, આયુષ્ય આદિ ઘટતા જાય તથા ઉત્થાન, કર્મ, બળ, વીર્ય, પુરૂષકાર અને પરાક્રમ ઓછા થતા જાય તે “અવસર્પિણી કાળ છે. તે દશ કોડા-કોડી સાગરોપમને હોય છે..
પ્રશ્ન દર-અવસર્પિણી કાળના કેટલા આરા છે?
ઉત્તર-૧. સુષમ, સુષમ. ૨. સુષમ, ૩ સુષમ દુષમ, ૪. દુષમ સુષમ, ૫. દુષમ, ૬. દુષમ-દુષમ.
પ્રશ્ન ૬૩-ઉત્સર્પિણી કાળના કેટલા આરા છે?
ઉત્તર-તેના પણ છ આરા છે. પરંતુ અવસર્પિણી કાળના આરાથી ઉલટા કમથી સમજવા. - ૧, દુષમ-દુષમ, ૨. દુષમ, ૩, દુષમ-સુષમ, ૪, સુષમ, દુષમ, પ, સુષમ અને ૬, સુષમ સુષમ..
પ્રશ્ન ૬૪-કાળચક કેને કહે છે?
ઉત્તર-૧૦ કોડાકોડ સાગરોપમને એક ઉત્સર્પિણી કાળ અને ૧૦ ક્રોડાકોડ સાગરોપમને એક અવસર્પિણી કાળ મળીને ૨૦ ક્રોડાકોડ સાગરોપમને એક કાળચક થાય છે. કાળથકના કુલ ૧૨ આરા છે.”