________________
૨૮
તત્ત્વ પૃચ્છા
અજ્ઞાન, માહ આદિ મેલ છપાયેલ હાય, તે બધા સંસારી જીવાને હાય છે.
પ્રશ્ન ૧૧૫-ભાવપ્રાણ અશુદ્ધ કેવી રીતે થાય છે ? ઉત્તર-હિ’સા, ઈન્દ્રિયાનાં ભાગ અને રાગદ્વેષથી ભાવપ્રાણુ અશુદ્ધ—મલિન થાય છે.
૧. અનંત જ્ઞાન શિત મલિન થવાથી પુજ્ઞાન અથવા અલ્પ જ્ઞાન થાય છે.
અન"ત દન શિકત મલિન થવાથી કુર્દન અથવા અલ્પ દર્શન થાય છે.
અનંત આત્મિક સુખ-દુઃખના અનુભવ અથવા અલ્પ આત્મિક સુખ થાય છે.
૪. વીની અનંત શક્તિ આવરિત થવાથી અલ્પશક્તિ થાય છે.
પ્રશ્ન ૧૧૬-જીવને દુઃખી થવાનું મૂળ કારણ શું છે ? ઉત્તર-હિંસાદ્વિ પાપ, ઈન્દ્રિયાના ભાગ અને રાગદ્વેષ કરવાથી ચાર ભાવ પ્રાણ મલિન થાય છે અને તેથી જીવ દુ:ખી થાય છે.
3.
પ્રશ્ન ૧૧૭–જીવને સુખી થવાનું મૂળ કારણ શું છે? ઉત્તર-હિંસાદિ પાપ, ઈન્દ્રિયાના ભાગ અને રાગ– દ્વેષ જેટલા પ્રમાણમાં ઘટે છે, એટલા પ્રમાણમાં ચારે ભાવપ્રાણ શુદ્ધ થાય છે અને જીવને સુખ મળે છે. જેએએ
