________________
આકાશાસ્તિકાય, (૪) પુદગલાસ્તિકાય અને (૫) કાળ. આ પાંચ અજીવ દ્રવ્યના ભેદ છે.
પ્રશ્ન ૩-અસ્તિકાય કોને કહે છે? ઉત્તરપ્રદેશના સમૂહને અસ્તિકાય કહે છે."
પ્રશ્ન –અસ્તિકાયે કેટલા છે? - ઉત્તર-(૧) ધર્માસ્તિકાય, (૨) અધર્માસ્તિકાય, (૩) આકાશાસ્તિકાય (૪) જીવાસ્તિકાય અને (૫) પુદગલાસ્તિકાય. આ પાંચ અસ્તિકાય છે. નિરવયવ હેવાથી કાળને અસ્તિકાય કહેલ નથી.
પ્રશ્ન પ-ધર્માસ્તિકાય કેને કહે છે?
ઉત્તર-ગતિ કરવામાં પરિણત થયેલા જીવ અને પુદગલેની ગતિમાં જે સહાયક હેય. જેમ કે પાણીમાં માછલી. માછલીની ગતિમાં પાણુ સહકારી થાય છે.
પ્રશ્ન અધર્માસ્તિકાય કેને કહે છે ?
ઉત્તર–જે સ્થિતિમાં પરિણત થયેલા જીવ અને પુદ્રગલની સ્થિતિમાં સહકારી થાય. જેમ કે-થાકેલા પથિકને વૃક્ષની છાયા. પથિકની સ્થિતિ (સ્થિર રહેવા) માં છાંયે સહકારી કારણ છે.
પ્રશ્ન –આકાશાસ્તિકાય કેને કહે છે?
ઉત્તર–જે જીવ અને પુદગલેને અવકાશ (સ્થાન) આપે તે આકાશાસ્તિકાય છે. જેમ કે દૂધમાં સાકર, આકાશમાં વિકાસ-જેવી રીતે દીવાલમાં ખીલી. "
:
:
'
d
મા
કે
