________________
અજીવ તત્ત્વ
mm ઉત્તર-ભવનપતિદેવ અને નારકી રહે છે. . પ્રશ્ન ૧૦-ઉલકમાં કેણ રહે છે? ઉત્તર-વૈમાનિક દે રહે છે. પ્રશ્ન ૨૦ત્રિછાલને આકાર કે છે?
ઉત્તર-પૂર્ણિમાના ચંદ્રમા જે તથા થાળી જેવો ગોળાકાર છે. તેમાં અસંખ્યાતા દ્વીપ અને સમુદ્ર છે. ત્રિચ્છા લોક્ના મધ્યભાગમાં ૧લાખ જનને લાંબ–પળે વિસ્તારવાળે જંબુદ્વિીપ છે, તેની મધ્યમાં ૧લાખ જનનો મેરૂ પર્વત છે. જે ૧ હજાર જન પૃથ્વીમાં છે અને હજાર રોજન ઊંચે છે. ૪૦ જનની ચિટી (શિખા) છે. જંબુદ્વિીપમાં પૂર્વથી પશ્ચિમમાં લાંબા, મેરૂથી ઉત્તર અને દક્ષિણમાં ૬ પર્વત છે. તેમાંથી દક્ષિણમાં ૧. ચુલહિમવંત, ૨. મહા હિમવંત ૩. નિષધ પર્વત અને ઉત્તરમાં ૧. શિખરી, ૨. રૂપી અને ૩. નીલવત પર્વત છે.
પ્રશ્ન ર–જનનું પ્રમાણ શું છે?
ઉત્તર–પ્રત્યેક યુગના પ્રમાણે પેત પુરૂષના જે આંગુલ હોય છે તે ગુલથી ૧૨ આંગુલની વેત અને ૨૪ આંગુલને એક હાથ. ૯૬ આંગુલને ધનુષ્ય, ૨૦૦૦ ધનુષ્યને એક ગાઉ, ૪ ગાઉને એક એજન થાય છે.
આ એક સાધારણ પ્રત્યેક યુગનું માપ છે. પ્રત્યેક યુગના સાચા માપની જાણકારી માટે ભગવાને ત્રણ પ્રકારનાં
ગુલ બતાવ્યા છે.