________________
જીવ તત્વ
૫૧
~
~~
~~
~
~
~~
પ્રશ્ન ર૦૧-તે વિમાનને “અનુત્તર વિમાન શા માટે કહેવામાં આવે છે ?
ઉત્તર–તે વિમાન અનુત્તર અર્થાત્ સર્વોત્તમ છે. આ વિમાનમાં રહેવાવાળા દેના શબ્દ, રૂ૫, ગંધ, રસ, અને
સ્પર્શ સર્વશ્રેષ્ઠ હોય છે. તેથી તે વિમાનેને “અનુત્તર વિમાન કહે છે. આ વિમાનમાં રહેનારા બધા દેવ સમ્યફૂદષ્ટિ જ હોય છે. પ્રથમ ચાર અનુત્તર વિમાનના દેવ જઘન્ય એક ભવમાં ઉત્કૃષ્ટ ૧૩ ભવમાં+મુકિત પામે છે. સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનના દેવ એક ભવ કરીને મોક્ષે જનારા હોય છે. અનુત્તર વિમાનના દેવેનું સુખ બધા દેવનાં સુખથી અધિક હોય છે.
પ્રશ્ન ૨૦૨- વૈમાનિક દેવામાં કેટલા ઈ છે ?
ઉત્તર-પ્રથમના આઠ દેવલોકમાં એક-એક ઈન્દ્ર છે, નવમા–દશમામાં એક અને અગીયાર–બારમામાં એક એ રીતે બાર દેવલોકમાં કુલ ૧૦ ઈન્દ્ર છે.
પ્રશ્ન ૨૦૩-નવવેચક તથા પાંચ અનુત્તર વિમાનમાં કેટલા ઈન્દ્ર છે ?
ઉત્તર-આ બધા દેવે સ્વતંત્ર છે. પ્રત્યેક દેવ સ્વયં ઈન્દ્રની સમાન છે. તે માટે બધા “અહમેન્દ્ર ગણાય છે.
જઘન્ય આરાધનાવાળા ઉત્કૃષ્ટ ૧૩ ભવ ૧૫ ભવમાંથી મનુષ્ય અને અનુત્તર વિમાનનાં ભવને છોડીને કરી શકે છે. સંખેય ઈન્દ્રિઓ પ્રાપ્ત કરવાને મૂળપાઠમાં પણ ઉલ્લેખ છે.