________________
વાર્તાલાપ પૂર્ણ થયો. શિલ્પીને શેઠની ઉદારતાની પૂરી પ્રતીતિ થઈ જવા પામી હતી, છતાં સાચેસાચ ચૂના-ઘીના મિશ્રણથી જ પાયાનું ચણતર શેઠે કરાવ્યું, ત્યારે તો શિલ્પીને એવો વિશ્વાસ બેસી ગયો કે, મારી ધારણા કરતાંય સવાયું સર્જન શેઠની ઉદારતા મારા માધ્યમે કરાવી જ જશે.
જેના પાયામાં ઘીની સ્નિગ્ધતા સિંચાઈ હતી, એ મંદિરનું સર્જન જેમ જેમ આગળ વધતું ગયું, એમ એમ ભાંડાશાહની ભાવનામાં પણ ભરતી આવતી જ ગઈ. એ ભરતીનો અંદાજ આજે બસો વર્ષ બાદ પણ પામવો હોય, તો બીકાનેર જઈને ભાંડાશાહ દ્વારા નિર્મિત એ જિનમંદિરનાં દર્શન કરવાં જ રહ્યાં.
બીકાનેરની આસપાસ વનરાજી ઓછી હોવા છતાં અને રેતના ટીલેટીલા છવાયા હોવા છતાં ભાંડાશાહ દ્વારા નિર્મિત આ “ત્રિલોક દીપક પ્રાસાદ માં પ્રવેશીશું, તો જાણે વનસ્થલીમાં અને સૌન્દર્યસભર સપાટ ભૂમિની સહેલગાહ માણી રહ્યા હોઈએ, એવી અદ્ભુત અનુભૂતિ માણવા મળશે. કારણ કે આજથી ૨૦૦ વર્ષ પૂર્વેના એ સમયગાળામાં નિર્મિત ૧૧૫ ફૂટની ઊંચાઈ ધરાવતા એ મંદિર માટે ભાંડાશાહે હાથીના હોદે અને બળદની કાંધે સ્થાપન કરાવીને જેસલમેરની ખાણમાંથી પીળો પાષાણ મંગાવ્યો હતો અને લાલ પથ્થરનું પણ સંયોજન કરાવ્યું હતું. કારીગરોએ અરસપરસ આરસખંડોનું જોડાણ એ રીતે કરાવ્યું હતું કે, ચૂનાનો વપરાશ નહિવત થયો હોવા છતાં સ્વયંભૂ રીતે જ એ જોડાણ ટકી શકે! ઈરાન અને ઇરાક જેવા દૂરના દેશોમાંથી ખાસ આમંત્રિત ભીરી ચિત્રકારોએ દીવાલો અને છતો પર આજ સુધી ઝાંખા ન પડે એ જાતના પાકા રંગોમાં તીર્થકરોની ચિત્રાવલિ અંકિત કરાવી
@ જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૩
•