________________
એકવાર મેરશાહ દિલ્હીની સફરે ઉપડ્યા. દિલ્હી તો ઘણું દૂર હતું. પણ વચમાં એક પ્રસંગ એવો બની ગયો કે, દિલ્હીનું એ અંતર ખૂબ જ ઝડપે કાપવું પડ્યું. મેરશાહ મંત્રી તો હતા જ, પણ સાથે એક મોટા ઝવેરી અને શાહ સોદાગર પણ હતા. એથી લાખોની કિંમતનું ઝવેરાત લઈને તેઓ પોતાના કામકાજ માટે દિલ્હી તરફ જઈ રહ્યા હતા, ત્યાં અધવચ્ચે જ એકવાર તો દિલની કરુણા ઝરણાં રૂપે ખળખળ નાદે વહેવા માંડે, એવી એક ઘટના બની ગઈ ! મેરશાહ દિલ્હી તરફ આગે બઢી રહ્યા હતા, ત્યાં સામેથી એક એવું ટોળું આવતું જણાયું, જેનું દૃશ્ય લશ્કર કે લૂંટારાની ટોળી જેવું હોય ! છતાં મેરુશાહ જરાય ગભરાયા નહિ. થોડી વધુ પળો પસાર થઈ અને મેરુશાહના મનમાં એક શંકા જાગી કે, આ ટોળું ગુલામોનું તો નહિ હોય ને?
ઓછું ! આટલા બધાં ગુલામો કોણે પકડ્યા હશે ? આ ગુલામો ક્યાંથી પકડાયા હશે ને ક્યાં લઈ જવાતા હશે ? મેરુશાહની આવી વિચારધારા થોડી આગળ વધે, એ પૂર્વે તો એ ટોળામાંથી ઉઠતા દયાજનક અવાજો અને જીવનની ભિક્ષા કાજે થતી કાકલૂદીભરી પ્રાર્થનામાં ચૂંટાતો હૈયાનો વલોપાત મેરુશાહના દિલને અડી ગયો અને તેઓ વિચારી રહ્યા : આ બિચારા ગુલામોને કોણ મુક્ત કરશે ? શું રીબાઈ રીબાઈને જીવવા જ આ બધા ગુલામો સરજાયા હશે ?
મેરશાહના મનમાં જાગેલી દયા-ભાવના વિચારી રહી : આ બધા ગુલામોને બચાવી લેવા, એ એક માનવ તરીકેનીય મારી ફરજ થઈ પડે છે. જ્યારે હું તો માનવ ઉપરાંત જૈન પણ છું, એથી આ ફરજમાંથી તો હું કઈ રીતે છટકી શકું? સામ-દામ-દંડ-ભેદ : આમાંથી ગમે તેનો આશરો લઈને પણ મારે આ ગુલામોને બચાવવા જ રહ્યા ! પોતાના સાથીદારોને
# હું છ જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૩