________________
પુરોહિતજી ! તમે ભૂલતા લાગો છો. સૂરિજી તો સમતાવ્રતી છે. એમને સમરાંગણનું સ્વપ્ન પણ ન આવે! ચંદ્ર ચિનગારીઓ વેરે, જળમાંથી જ્વાળાઓ ઊઠે અને મહાસાગર માઝા મૂકે, તોય જેવું આશ્ચર્ય ન થાય, એવું દુઃખદ આશ્ચર્ય તમારી, આ મોં-માથા વિનાની વાતો સાંભળીને મને થાય છે !”
પાલકે છાતી ઠોકીને, વિશ્વાસનો ટંકાર રેલાવતી જબાનમાં કહ્યું :
મહારાજ ! રાષ્ટ્રનું હિત ને દેશની દાઝ મારી નસેનસમાં વહી રહ્યાં છે. પૂરેપૂરી તપાસ વિના મેં આ નથી કહ્યું. મારી વાતને હું સચોટ પુરાવાઓથી સાબિત કરી આપું, પછી તો આપ માનશો ને ? ચોખ્ખો ધુતારો હજી સારો ! પણ ધ્યાનીના વાઘામાં છુપાયેલો આવો ધુતારો ખોટો !
દંડકાગ્નિએ પુરાવા રજૂ કરવા કહ્યું. પુરોહિતે છેલ્લો પાસો નાખ્યો, “મહારાજ! અંદકસૂરિ જ્યાં ઊતર્યા છે, ત્યાં જમીનમાં શસ્ત્રો દાટવામાં આવ્યાં હોય એવી સચોટ સંભાવનાની એંધાણી મળતાં જ મારો દેશ પ્રેમ સળવળી ઊઠ્યો છે. અંતે આ કાવતરાનો ઘટસ્ફોટ કરવાની કડવી ફરજ મારે અદા કરવી પડે છે. હું જાણું છું : સ્કંદસૂરિ આપના સગા છે. પણ સિંહાસન પહેલું, દગાખોર સગા પછી, આ મારો મુદ્રાલેખ છે. આપ ગુપ્તચર દ્વારા તપાસ કરાવો. હું જો જુદો પડું તો મને ઘાણીમાં ઘાલી પીલજો, બસ ! '
દંડકાગ્નિની આંખ ફાટી ગઈ. પુરોહિતની છેલ્લી વાત, એમના અંતરમાં શંકાઓની વણઝાર ઉતારી મૂકી. તરત જ ગુપ્તચરને ચાંપતી તપાસ માટે એમણે રવાના કર્યો, અને જો આ કાવતરું સાચું નીકળે, તો ક્યાં પગલાં લેવા એ અંગેની ગંભીર વિચારણામાં બંને ડૂબી ગયા.
છે | જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧
