________________
જ
કે, એની પૂરતી સારસંભાળ ન લેવાતી હોવાથી એની પર પણ કાળનાં ઘોડાપૂર ફરી વળ્યા વિના નહિ જ રહે. સંભવિત જ આવી આફતમાંથી એને ઉગારી લેવા એનું હસ્તલેખન કરાવવું કે એના આધારે નવસર્જન કરવું, આ બે જ ઉપાય ગણી શકાય.
થોડાઘણા અંશે આને મળતી કરૂણ કહાણી જિનબિંબના વારસાની પણ છે. પરંતુ આ વારસા પ્રત્યે આપણે થોડાઘણા જાગ્રત છીએ, એથી મંદિરો-મૂર્તિઓ-તીર્થોનું નવસર્જન ઓછી પ્રેરણા હોવા છતાં પણ ઠેર ઠેર ચાલી જ રહ્યું છે. આમ છતાં પણ તીર્થોનો પૂર્વકાલીન વિરાટ વારસો વિચારીએ, તો ચિત્તને એવી ચોટ લાગ્યા વિના ન જ રહે કે, આપણે કંઈ ઓછાં તીર્થો ગુમાવ્યાં નથી. કેટલાંક તીર્થો તો સાવ જ લુપ્ત બની ગયા છે, જ્યારે કેટલાંક તીર્થો લુપ્ત ન થયા હોવા છતાં આપણા હસ્તકની એની માલિકી અને એનો વહીવટ તો જરૂર આંચકી લેવાયો છે. આવાં અનેકાનેક તીર્થોમાંનું જ એક તીર્થ ગણી શકાય કલિકુંડ તીર્થ !
ભગવાન શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુના સંયમકાળ દરમિયાન પ્રભુના કેવળજ્ઞાન પૂર્વે કલિકુંડ તીર્થનો ઉદ્દભવ થયો હતો. કવિ શ્રી શુભવીરે પંચકલ્યાણક પૂજામાં એ કલિકુંડ તીર્થની સ્થાપનાનો ઇતિહાસ થોડીક જ કાવ્ય-કડીઓમાં સુંદર રીતે | ગાયો છે.
પ્રભુ પારસનાથ સિધાવ્યા, કાદંબરી અટવી આવ્યા, કુંડ નામે સરોવર તીરે, ભર્યું પંકજ નિર્મળ નીરે. કાઉસ્સગ્ગ મુદ્રા પ્રભુ ઠાવે, વનવાથી તિહાં એક આવે, જળ સૂંઢ ભરી નવરાવે જિન અંગે કમળ ચઢાવે, કલિકુંડ તીરથ તિહાં થાવે, હસ્તી ગતિ દેવની પાવે.”
જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧ | 9
