Jain Agamo me Parmatmavada

Author(s): Atmaramji Maharaj
Publisher: Atmaram Jain Prakashan Samiti

Page 82

(६५)
नि शेषाऽस्यतिशायनी । क्वचिद् यथा स्वहेतुभ्यो, बहिरन्तर्म-- लक्षयः ।।१॥" इत्यादि, एव सर्वज्ञसद्भावोऽपि सभवानुमानाद् द्रष्टव्य , तथाहि--प्रभ्यस्यमानाया प्रज्ञाया व्याकरणादि (ना) शास्त्र-सस्कारेणोतरोत र-वृद्ध या प्रज्ञातिशयो दृष्ट , तत्र कस्यचिदत्यन्तातिशयप्राप्ते सर्वज्ञत्व म्पादिति मभवानुपानम्, न चैतदाशङ्कनीय, तद्यथा-- ताप्यमानमुदकमत्यन्तोष्णतामियान्नाग्निसाद्भवेत् तथा
दशहस्तान्तर व्योम्नि, यो नामोरप्लुत्य गच्छति ।
न योजनमसी गन्तु, शक्तोऽभ्यास-शतैरपि ॥१। इति, दृष्टान्तदाष्र्टान्तिकयोरसाम्यात्, तथाहि---ताप्यमान जल प्रतिक्षण क्षय गच्छेत्, प्रज्ञा तु विवर्द्धते यदि वा प्लोषोपलब्धेरव्याहतमग्नित्व, तथा प्लवनविषयेऽपि पूर्वमर्यादाया अनतिक्रमाद्योजनोत्प्लवनाभाव , तत्परित्यागे चोत्तरोत्तर वृद्धया प्रज्ञाप्रकर्षगमनवद्योजनशतमपि गच्छेदित्यतो दृष्टान्तदाष्टान्तिकयोरसाम्यादेतन्नाशङ्कनीयमिति स्थितम्, प्रज्ञावृद्धेश्च बाधकप्रमाणाभावादस्ति सर्वज्ञत्व-प्राप्तिरिति । यदि बा अञ्जनभृतसमुद्गदृष्टान्तेन जीवाकुलत्वाज्जगतो हिसाया दुर्निवारत्वात्सिद्धयभावः, तथाचोक्तम्
जले जीवा स्थले जीवा , आकाशे जीवमालिनि । जीवमालाकुले लोके, कथ भिक्षुरहिसक ? ॥१॥ इत्यादि, तदेव सर्वस्यैव हिसकत्वात्सिद्धयभाव इति, तदेतदयुक्त, तथाहि-सदोपयुक्तस्य पिहिताश्रवद्वारस्य पञ्चसमिति-समितस्य त्रि-गुप्तिगुप्तस्य सर्वथा निरवद्यानुष्ठायिनो द्विचत्वारिंशद्दोषरहितभिक्षाभुज ईर्यासमितस्य कदाचिद् द्रव्यतः प्राणिव्यपरोपणेऽपि तत्कृतबन्धाभाब. सर्वथा तस्यानवद्यत्वात्, तथा चोक्तम्-"उच्चालियसि पाए," इत्यादि प्रनीत, तदेव कर्मबन्धाभावात्सिद्धे. सद्भावोऽव्याहतः, सामग्रयभावादसिद्धिसद्भावोऽपीति ॥२५॥ साम्प्रतं