Chaturvinshatika

Author(s): Hiralal R Kapadia
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust

Page 297

१८१
श्रीवप्पभट्टिसरिचरित "श्रीरियं प्रायशः पुंसा-मुपस्कारैककारणम् ।
तामुपस्कुर्वते ये तु, रत्नसूस्तैरसौ रसा ॥ १॥"-अनु० _ आमेन गुरूपदेशादेकोत्तरशतहस्तप्रमाणः प्रासादः कारितोः गोपगिरी, अष्टादशभारप्रमाणं श्रीवर्धमान विम्बं तत्र निवेशयांबभूव, प्रतिष्ठा विभावयांचके । तत्र चैत्ये मूलमण्डपः सपादलक्षसौवर्णटङ्ककैर्निप्पन्नः इति वृद्धाः प्राहुः । आमः कुञ्जरारूढः सर्वा चैत्यवन्दनाय याति, मिथ्यादृशां दृशौ सैन्धवेन पूर्येते, सम्यग्दृशाममृतेनैव । एवं प्रभाववान् प्रातर्नृपोऽमूल्यमनर्थ्य सिंहासनं सूरये निवेशापयति । तद् दृष्ट्वा विप्रैः क्रुधा ज्वलद्भिः भूपो विज्ञप्तः-देव! श्वेताम्बरा अमी शूद्राः, एभ्यः सिंहासनं किम् ? अधस्तात् परं ह्रसीयो भवतु । मुहुर्मुहुस्तैरित्थं विज्ञप्त्या कदर्थ्यमानः पार्थिवो मूलसिंहासनं कोशगं कारयित्वाऽन्यत् लध्वारोपयत् , प्रत्यूषे सूरीन्द्रेण दृष्ट्वा रुष्टेनेव राज्ञोऽग्रे पठितम्
"मर्दय मानमतङ्गजदर्प, विनयशरीरविनाशनसर्पम् ।
क्षीणो दर्पाद् दशवदनोऽपि, यस्य न तुल्यो भुवने कोऽपि ॥१॥' इदं श्रुत्वा राज्ञा हीणेन सदा भूयो मूलसिंहासनमनुज्ञातम् । अपराधः क्षामितः ॥ एकदा सपादकोटी हेनो दत्ता गुरुभ्यः । तैर्निरीहैः सा जीर्णोद्धारे ऋद्धियुक्तश्रावकपाः
व्ययिता॥
अन्यदा शुद्धान्ते प्रम्लानवदनां वल्लभां दृष्ट्वा प्रभोः पुरो गाथाध राजा प्राह___ "अजवि सा परितप्पइ, कमलमुही अप्पणो पमाएणं ।”
"सुत्तविउद्धेण तए, जीसे पच्छाइयं अंगं ॥१॥"-आर्या उत्तरार्धन प्रभुणा प्रत्युत्तरं दत्तम् । राजा आत्मसंवादात् चमत्कृतः ॥ अन्यदा प्रियां पदे पदे मन्दं सञ्चरन्तीं दृष्ट्वा गाथाधं राजा जगाद
"बाला चंकम्मंती, पए पए कीस कुणइ मुहभंगं ?।"
__ "नूणं रमणपएसे, मेहलिया छिवइ नहपंती ॥१॥"-आर्या एतदूर्ध्व समस्यया पूरितं गुरुणा । इदं श्रुत्वा राजा मुखं निश्वासाहतदर्पणसमं दधे अमी मदन्तःपुरे कृतविप्लवा इति धिया, तच्चाचार्यैः क्षणार्धनावगतम्, चिन्तितं च-अहो! विद्यागुणोऽपि दोषतां गतः
"जलधेरपि कल्लोला-श्चापलानि कपेरपि ।
शक्यन्ते यत्नतो रोर्बु, न पुनःप्रभुचेतसः॥१॥"-अनु० रात्रौ सूरिः सङ्घमनापृच्छय राजद्वारकपाटसम्पुटतटे काव्यमेकं लिखित्वा पुराद् बहिर्ययो । तद्यथा
१ अद्यापि सा परितपति, कमलमुखी आत्मनः प्रमादेन ।
सुप्तविबुद्धेन त्वया, यस्याः प्रच्छादितमङ्गम् ॥ १॥ २ बाला चक्राम्यन्ती, पदे पदे कुतः कुरुते मुखभङ्गम्।। नूनं रमणप्रदेशे, मेखलया स्पृश्यते नखपतिः ॥१॥