________________
सूत्र
२१३८
पंडित मरण प्रकार
तपाचार
२९७
पंडिय मरणप्पगारा२१३८. प. से किं तं पंडियमरणे ?
૩. પડિયમરને કુવિ પUUારે, તે નહીં
૨. પાડોવામળે ,,
२. भत्तपच्चक्खाणे य ।
प. से किं तं पाओवगमणे ? उ. पाओवगमणे दुविहे पण्णत्ते, तं जहा
૨. નીહા , २. अनीहारिमे य, नियमा अप्पडिकम्मे । से तं पाओवगमणे ।
પંડિત મરણનાં પ્રકાર : ૨૧૩૮. પ્ર. પંડિત મરણ શું છે ?
ઉ. પંડિત મરણ બે પ્રકારનાં કહ્યાં છે, જેમ કે - ૧. પાદોપગમન : વૃક્ષની કપાયેલી ડાળીની જેમ નિશ્ચલ રહેવું. ૨. ભક્ત-પ્રત્યાખ્યાન : યાવતુ જીવન ત્રણ કે ચાર આહારનો ત્યાગ કરવો. પ્ર. પાદોપગમન (મરણો શું છે ? ઉ. પાદોપાગમન બે પ્રકારનાં કહ્યાં છે, જેમ કે – ૧. નિહારિમ : પ્રામાદિમાં કરવામાં આવેલ, ૨. અનિહરિમઃ જંગલ, ગુફા આદિમાં કરવામાં આવેલ. એ બંને નિયમથી અપ્રતિકર્મ હોય છે, આ પાદોપગમનનું સ્વરૂપ છે. પ્ર. ભક્ત પ્રત્યાખ્યાન (મરણ) શું છે? ઉ. ભક્ત પ્રત્યાખ્યાન મરણ બે પ્રકારનાં કહ્યાં
છે, જેમ કે -
૧. નિહરિમ, ૨. અનિહરિમ. બંને નિયમથી સપ્રતિકર્મ હોય છે. આ ભક્ત પ્રત્યાખ્યાનનું સ્વરૂપ છે.
प. से किं तं भत्तपच्चक्खाणे ? उ. भत्तपच्चक्खाणे दविहे पण्णत्ते. तं जहा
. નીહરિને ય, ૨. કનીરામે , नियमा सपडिकम्मे । से तं भत्तपच्चक्खाणे ।
– વિયા. સં. ૨, ૩. ૨, મુ. ર૭-ર૬ प. से किं तं पाओवगमणे ? । उ. पाओवगमणे दुविहे पण्णत्ते, तं जहा
૨. વીયા , ૨. નિવ્વાલી ૧ | नियमा अप्पडिकम्मे । से तं पाओवगमणे ।
પ્ર. પાદોપગમન શું છે - તેના કેટલા ભેદ છે? ઉ. પાદોપાગમન બે પ્રકારનાં કહ્યાં છે, જેમ કે - ૧. વ્યાઘાતિમ: ઉપદ્રવનાં કારણે કરવામાં આવેલ, ૨. નિર્વાઘાતિમ વગર ઉપદ્રવે કરવામાં આવેલ, આ બંને નિયમથી અપ્રતિકર્મ હોય છે. આ પાદોપગમનનું સ્વરૂપ છે. પ્ર. ભક્ત પ્રત્યાખ્યાન શું છે? તેના કેટલા ભેદ છે? ઉ. ભક્ત પ્રત્યાખ્યાન બે પ્રકારનાં કહ્યાં છે, જેમ કે - ૧. વ્યાઘાતિમ, . નિર્વાઘાતિમ. એ બંને નિયમથી સપ્રતિકર્મ હોય છે. આ ભક્ત પ્રત્યાખ્યાન છે.
प. से किं तं भत्तपच्चक्खाणे ? उ. भत्तपच्चक्खाणे दुविहे पण्णत्ते, तं जहा
૨. વાયા ને , ૨. નિવ્વીધીમે ચ | नियमा सपडिकम्मे । से तं भत्तपच्चक्खाणे ।
- ૩૩. સુ. રૂ.
પંડિત મરણના આ બે પ્રકાર યાવત્રુથિક તપના જ બે ભેદ છે. જેનું વર્ણન ભગવતી સૂત્ર શ. ૨૫, ઉ. ૭ તથા ઉવવાઈ સૂત્રમાં આ પ્રમાણે છે. 5. સે કિં તે સાવ ? उ. आवकहिए दुविहे पण्णत्ते, तं जहापाओवगमणे य, ૨. શત્તપવરવ યા
- વિવા. સં. ૨૬, ૩. ૭, સુ. ૨૦ ૦ (વ) ૩૩. મુ. ૩ ૦ (૪) વિયા, સે. ૨૩, ૩. ૭, મુ. ૪૨-૪૪
(૩) વિ. સં. ૨૬, ૩. ૭, મુ. ૨૦-૨૦૨ (T) ટાઇr. . ૨, ૩, ૪, મુ. ?? ૩
૨.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org