________________
પ્રકીર્ણ
ધ્યાન તરફ લક્ષ્ય રહે છે ને ધ્યાનમાં જવાની સતત ઈચ્છા રહે છે એ બહુ મહત્ત્વનું છે. જયારે ચેતના શાંત બને છે, ઠરે છે, શીતળ બને છે ત્યારે ધ્યાન તરફ ચેતના વળે છે. ધ્યાનમાં ગયા પછી કંઈપણ નહિ ગમે, ક્યારેક ધ્યાનમાં જતાં કોઈને માથાનો દુઃખાવો થાય એવું બને. એનું કારણ ધ્યાનમાં જ્ઞાનતંતુઓ ઉપર શરુઆતમાં થોડો ભાર, બોજો આવે છે અને એ સહન કરવાની ક્ષમતા ન હોય તો એ કારણે દુઃખાવો થાય.
* કષાયો અને વૃત્તિઓ પૂરેપૂરા શમ્યાં નથી ત્યાં સુધી દેખાવ તો આપવાના પણ જરા શરમાતા શરમાતાં, એમ ને એમ થાય કે હવે આની પાસે જવું ઠીક નથી, પણ આવે ખરાં, છતાં ટકે નહીં.
* આ થાય તે પહેલાં એક વખત તો સમગ્ર ચેતના સત્પુરુષ તરફ વળે જ. એ એનાં પ્રેમમાં તરબોળ બની જ જાય, પછી ચેતના સડસડાટ અંદર જાય.
* સાધના જલ્દી થાય એની ઉતાવળ શું કરવા? સાધક આળસ પણ ન કરે ને ઉતાવળ પણ ન કરે. એમાં તો ધીરજ જ જોઈએ. પૈર્યથી જ ચેતના સ્વરૂપમાં ઠરશે.
* સપુરુષના સાનિધ્યની ઈચ્છા રહે છે એ પૂરતું નથી. પણ સત્પુરુષ વગર એક પણ ક્ષણ જીવાય નહીં, એવી અવસ્થા થશે એ વિરહની અસહ્ય વેદનામાંથી જ કંઈક પ્રગટશે.
*પૂરા જાગ્રત રહેવાની જરૂર છે. સતત જે જાગ્રત રહે છે તે જ ધ્યાનમાં જઈ શકે છે અને હવે એને કષાયોની વિકારોની ચિંતા કરવાની જરૂર નથી, જાગ્રત રહેવાની જરૂર છે. જાગ્રત રહેવાથી એ ટળશે. ખૂબ જ શાંત બનશો. ઉશ્કેરાટ શું કરવા અનુભવવો પડે? વિરહમાં તો ધ્યાન તીવ્ર થાય.
તા. ૧૪-૮-૧૯૮૧ પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા કરુણાનિધાન હોવા છતાં સાધકની આકરી કસોટીઓ કરે છે, અને સાધકને તપસ્વી બનાવે છે. સમતાપૂર્વક, શાંતિપૂર્વક, ધીરજપૂર્વક, સમાધિપૂર્વક, સમજણપૂર્વક સહન કરવું તે તપ.
* પ્રતિકૂળ અને વિપરીત પ્રસંગોમાં ધીરજ ગુમાવ્યા સિવાય જાગૃતિપૂર્વક પસાર થવું એ ધ્યાન છે, અને આવા પ્રસંગો સાધક માટે જ આવે છે.
* ધર્મતીર્થ પ્રવર્તનનું દિવ્ય કર્મ થવું જોઈએ. ચારે તરફ નજર નાખતાં એમ
૯૬.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
