________________
સાધકનું સમાધાન
એ છે કે એના હૃદયમાં નિર્વેરભાવ પ્રગટે અને પ્રાણી માત્ર પ્રત્યે મૈત્રીભાવ સિધ્ધ થાય. ષથી વ્યાકુળ હૃદય ગમે તેટલાં તપ, જપ, વ્રત કરશે તો પણ ચિત્તની શુધ્ધિ અનુભવી શકશે નહિ.
તા. ૨૩-૯-૮૧ જ્ઞાનીઓએ સંસારને વિષમ કહ્યો છે, અનંત દુઃખથી ભરેલો કહ્યો છે.
ક્ષણભર માટે અનુકૂળતા મળે ત્યારે જીવ આ સત્ય ભૂલી જાય છે. અનુકૂળતામાં સુખ વેદાય છે. એને સુખ માનવું તે જ મોહ છે. જ્યારે અનુકૂળતા ખસી જાય છે અને પ્રતિકૂળતા આવે છે ત્યારે જીવ મૂંઝાય છે. પ્રતિકૂળતાનું વદન એને દુઃખ રૂપ લાગે છે. ત્યારે એ આર્તધ્યાન – દુર્બાન કરે છે.
નિરંતર જેની સાથે સ્નેહ કર્યો તે જ દ્વેષનું પાત્ર બને છે, એ સ્નેહ કેમ કહેવાય? ભગવાને કહ્યું, “આ રાગ એ જ દુઃખનું મૂળ છે એ પરમ સત્ય છે.
તમારી સામે પ્રતિકૂળ સંયોગો છે પણ એમાં હિંમત ન હારશો, ભયભીત ન થશો, વ્યાકુળ ન બનશો. ચિત્તમાં મૂંઝવણ ન રાખશો.
વિશ્વમાં પરમ સત્તા કામ કરે છે. એની સત્તા તળે જીવવાનું છે. એ સત્તાની નિયતિ પ્રમાણે કાર્ય થશે. મનમાં કંઢો કરવાથી નિયતિ બદલાતી નથી.
(૩૭)
તા. ૧૦-૩-૮૨ જ્ઞાનીઓએ કહ્યું છે કે લક્ષ્મી ચંચળ છે. વિજળીના ચમકારા જેવી ક્ષણિક છે. મનુષ્યને પૂર્વના સત્કૃત્યોને કારણે આવી લક્ષ્મીનો યોગ થાય છે. મોટા ભાગના મનુષ્યો એ લક્ષ્મીનો કાં તો સંગ્રહ કરે છે અથવા પોતાના ભોગ-ઉપભોગમાં અને મોજ-મજામાં વાપરે છે. પોતાની આજુબાજુમાં રહેતા દીન, દુઃખી પીડિત મનુષ્યો * તરફ એ ધ્યાન નથી આપતા. પણ જ્યારે શુભ સંસ્કાર જાગે છે ત્યારે સદ્ભાવ જન્મ
-
૧૫૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
