________________
સાધકનું સમાધાન
બનાવ્યા પછી અર્થમય બનાવવી જોઈએ. અર્થાત્ મંત્રાર્થનું સતત ભાવન કરવું જોઈએ. મંત્રાર્થનું સતત ભાવન થતાં જ લય પ્રાપ્ત થશે.
અંતર સૃષ્ટિ સાથે સંબંધમાં રહીને બાહ્ય સૃષ્ટિ સાથે સંબંધ જાળવવો એ કઠિન કાર્ય છે. વિચારની સૃષ્ટિમાં ઉચ્ચ ઉડ્ડયન કરવા છતાંય કર્તવ્યની ભૂમિકા ઉપર સ્થિર રહેવું એ વાત સમજાય છે ને?
મુ. વડાલી
વિ. સં. ૨૦૨૦ અ. સુ. ૯, શુક્રવાર
નિયમિતતા માટે શંકા છે? સાધક તો નિયમિત હોવો જ જોઈએ. બે મહિનાથી અનિયમિત કેમ છો? ગમે તે ક્ષેત્રમાં હો, ગમે તેવા સંયોગોમાં હો, સાધનાનો એક પણ નિયમ તૂટવો ન જોઈએ. જો એના જ બન્યા છીએ ને જીવન માત્ર એનું ઉપકરણ જ બની ગયું છે તો તો કર્તવ્યનો સંકલ્પ પણ ન જ ઊઠે ને એ તો જીવનની અદ્ભુત દશા છે.
૫
“છૂટે દેહાધ્યાસ તો નહિ કર્તા તું કર્મ,
નહિ ભોક્તા તું તેહનો એ જ ધર્મનો મર્મ” (શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર)
કર્તૃત્વ અહંકાર જેનો ટળી ગયો છે એને ભોક્તત્વનો અહંકાર ટળી જાય છે.
૭
અહંકારે ઊભી કરેલી ઈમારત જ્યારે હાલી ઊઠે છે ત્યારે બુદ્ધિ પ્રશ્નકાર બને છે. મન અસહ્ય મૂંઝવણ અનુભવે છે કારણ એમને એમના અસ્તિત્વની ચિંતા છે, એમનું અસ્તિત્વ જોખમાય એનો ભય એમને વ્યગ્ર બનાવે છે. “અહંકાર જ એમનું અસ્તિત્વ જાળવી રાખે છે. જીવનના તમામ પ્રશ્નો આમાંથી જ જન્મે છે ને?” અહંકાર, બુદ્ધિ અને મનને તો માત્ર સલામતીની ચિંતા છે ને પ્રશ્નોની જડ આમાં છે. વિશ્વમાં વ્યક્તિઓ ને વસ્તુઓ સાથે કુશળતા પૂર્વક સંબંધ જાળવી રાખવાની કળા શીખવાની સલાહ પણ આ જ અહંકાર આપે છે ને માનવી સાધક બને છે તોયે એને
૧૧૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org