________________
જયંતી [ ૧૧] “ભગવન્! સબળ પાસું સારું કે દુર્બળપણું? ઉદ્યમીપણું સારું કે આળસુપણું?”
ધર્મપરાયણ નું સબળપણું, ઉદ્યમીપણું સાર, અધમની આળસ અને નબળાઈ સારી.” ભગ વાનને એ ઉત્તર, ઉપરોક્ત પ્રશ્નોત્તરની પુરવણું જેવો જ હોવાથી એવિષે એમણે પોતે પણ વધુ વિવેચન નથી કર્યું,
આળસ, પ્રમાદ, નબળાઈ પોતે જ પાપરૂપ કે તેના પરિણામસ્વરૂપ છે. પ્રમાદ વિગેરે કંઈ લેવા જવાં પડતાં નથી, તેમ તેને માટે પુરુષાર્થ પણ કરવો પડતું નથી. એને સારાં કેમ કહેવાય? જયંતી શ્રાવિકા અને ભગવન મહાવીર વચ્ચે આ ઘણે પુરાતન સંવાદ, વૈભવવંતા અંત પુરેમાં વસનારી એક અબળા અને શ્રોતા કે જિજ્ઞાસુ કેટલું સમજી કે પચાવી શકશે તેને સૂક્ષ્મમાં સૂક્ષ્મ કાંટો ધરાવનાર લોકમાન્ય ઉપદેશક વચ્ચે છે એ વાત અહીં મુદ્દલ ભૂલવા જેવી નથી.
આ એક એ યુગ હતું કે જે વખતે ભલભલા શ્રદ્ધાળુ અને ભદ્રિકનાં મનને શંકાનાં વમળમાં નાખી દે એવા પાખંડીઓ સેંકડોની સંખ્યામાં ઊગી નીકળ્યા હતા અને એ બધા અનુયાયીઓની શોધમાં જ ફરતા. આવી સ્થિતિમાં એક નારીના સંશનું, બની શકે એટલી સ્પષ્ટ–ઘરગતુ શૈલીમાં સમાધાન થવું જોઈએ. ભગવાનની દૃષ્ટિ આળસ અને નબળાઈને સારી કહેવામાં, સ્થૂલ ક્રિયા ઉપર જ હતી. પાપના સૂફમ-મને વૈજ્ઞાનિક કાર્યકારણ અહીં નથી ચર્ચા. જે કાળસૌકરિક નામના કસાઈને શ્રેણિકે એક વાવની અંદર ઉંધે માથે ટાંગ્યો હતો, અને એ રીતે
