________________
કપિલા [ ૧૩૫ ] હતી. નારકીની યંત્રણાઓ એણે સાંભળી હતી. ભ. મહાવીર એમાંથી બચવાને ઈલાજ બતાવે છે તે જોઈને શ્રેણિક પુલકિત બને.
ધર્મનાયકેને-ભવોને એકલી તાત્વિક વાત કહી દેવાથી નથી ચાલતું. દદીની જેમ જિજ્ઞાસુઓ અને મુમુક્ષુઓને એકની એક જ વાત વિવિધ સ્વરૂપે કહેવી પડે છે. ભ. મહાવીરની, સામાન્યજનેને પણ ગૂઢ વાત સરળ શબ્દોમાં સમજાવવાની કળા એમના ઉપનયો અને ઉદાહરણોમાં દેખાય છે. એમને “ નિયતિ ”કર્મફળ નિષ્ફળ નથી જતાં એ જ વાત કહેવાની હતી-નારકીનું જે આયુષ બંધાયું હોય તે તે વેઠવું જ જોઈએ એ સત્ય સમજાવવું હતું. ઔષધ તે એ જ હતું, પણ એનું બાહ્ય સ્વરૂપ પલટાવવા મહાવીરે શ્રેણિકને કહ્યું:
તમારા રાજ્યમાં એક કાલસૌરિક નામનો કસાઈ છે, એ રોજ પાંચસે જેટલા પાડાઓનો વધ કરે છે....”
ઓળખું છું, કહે, કહો. એને આપ ફરમાવે તેવી સજા કરવા તૈયાર છું. મારું નરકનું આયુષ તૂટવું જોઈએ.” હર્ષઘેલે શ્રેણિક વચ્ચે જ બોલ્ય.
સજાની વાત જ નથી, એક દિવસ પણ જે એ પાડાઓની હિંસા બંધ કરે તે તમારે નારકમાં જવાની જરૂર ન રહે.”
ભ. મહાવીર વાક્ય પૂરું કરે તે પહેલાં જ શ્રેણિક બેલ્યો “ એ તો મારા માટે રમતવાત છે. કાલે જ પાડાને વધ કરનાર કાલસૌરિકને બંધ કરું.”