Arhat Agamonu Avalokan yane Tattvarasika Chandrika

Author(s): Hiralal R Kapadia
Publisher: Hiralal R Kapadia

Page 20

૨ જુ]
દ્વાદશાંગીને ઉદ્દભવ (૩) શ્રીમુનિરભે વિ. સં. ૧૨૫૫માં રચેલા અમચરિત્રનું નિમ્નલિખિત પદ્ય
" स्तौमि श्रीगौतमादीस्तानेकादशमहाकवीन् ।
વૈવૃતિ દ્વારા વનસ્થાન્નિવી ગુઃ ” (૪) ધર્મવિધિની શ્રીઉદયસિંહ વિ. સં. ૧૨૮૬માં રચેલી વૃત્તિનું મંગલાચરણરૂપ નીચે મુજબનું પદ્ય –
" सा जीयाजेनी गौः सद्धर्मालंकृतिनवरसाट्या ।
___ त्रिपदान्विततयाऽपि यया भुवनत्रयगोचरोऽव्यापि ॥" (૫) શ્રીદેવેન્દ્રસૂરિકૃત કમ્મવિવાગ (નવ્ય કવિપાક)ની પણ વિશ્વતિનું પ્રશસ્તિગત નિમ્નલિખિત પદ્ય –
"विष्णोरिव यस्य विभोः पदत्रयी व्यानशे जगन्निखिलम् ।
માટaઝરઃ શ્રીજી ફિનો ?” (૬) શ્રીદેવાનનસૂરિકૃત તમાષ્ટકનું નીચે મુજબનું દ્વિતીય પદ્ય –
" श्रीवर्द्धमानात् त्रिपदीमवाप्प, मुहूर्तमात्रण कृतानि येन। -
મન પૂર્વાળિ સુરારિ, ૪ નૌતો ઘર9તુ વાઝિરં મે ૨ ” (૭) પજુસણાકપની શ્રોલમીકીર્તિના શિષ્ય શ્રીલક્ષમીવલ્લભે રચેલી ક૫કુમકલિકા નામની વૃત્તિ (પત્ર ૧૪૧ અ-૧૪૧)મત નિમ્નલિખિત ઉલ્લેખ –
_ "दीक्षां गृहीत्वा स्वामिने पृष्टवान-किं तत्त्वं, उप्पज्जेइ वा-उत्पद्यन्ते इति पदं श्रुत्वा પિરાતિંwતા વિશા વરદહ મૂતિના જ્ઞાતં નિષ્ણાતથ મળવતા ત્રિવશા: રત : ”
(૮) પાછુસણાક૫ની શ્રીવિનયવિજય ઉપાધ્યાયકૃત ટીકા નામે સુબાધિકાના છ ક્ષણના ૧૧૮ અ પત્રગત નિમ્નલિખિત પંક્તિઃ–
"तत्र मुख्यानां एकादशानां त्रिपदीग्रहणपूर्वकं एकादशाङ्ग चतुर्दशपूर्वरचना गणधरपदप्रतिष्ठा च । तत्र द्वादशाङ्गीरचनानन्तरं भगवांस्तेषां तदनुज्ञां करोति ।"
() પસણાકપની શ્રીવિજયરાજેન્દ્રસૂરિકૃત વૃત્તિ નામે શ્રીકલ્પસૂત્રાર્થ પ્રબોધિની (પૃ. ૧૬૯)ની નીચે મુજબની પંક્તિ –
" इत्थं त्रिपदीमापद्य मुहूत्तेनैव द्वादशाङ्गीं चयाश्चक्रुस्ते गणधराः।" જેમ નિષદ્યાના પ્રાકૃતરૂપ નિસેજાવાળે ઉલ્લેખ હું ઉપર નોંધી શક્યો છું તે ત્રિપદીના પર્યાયવાચી શબ્દના પ્રાકૃત રૂપવાળો એક ઉલ્લેખ મારા વાંચવામાં આવ્યો છે અને તે
૧ આ સ પૂર્ણ કાવ્યું અને તેનું ગુજરાતી ભાષાંતર મેં શ્રીધવર્ધનરાણિકૃત વીરભક્તામરના
આપેલ છે. જા આ “શ્રીલંક્તામરસતાત્રની પાદપૂર્તિરૂપ કાવ્યસંગ્રહનો પ્રથમ વિભાગ(પૃ. ૨૩-૨૫).
૨. આ સંબંધમાં જુઓ મારું ભાંડારકર પ્રાચ્યવિદ્યાસશોધનમંદિર તરફથી પ્રકાશિત Descriptive Catalogue of Jaina Mss.” (જેન હરતલિખિત પ્રતિઓનું વર્ણનાત્મક સૂચીપત્ર) લા, ૨, પૃ. ૧૭૨ અને એ પછીન).