________________
૨૮૨ આરામશેભા રાસમાળા
૧૧. પાભિગમ: ચૈત્યાદિકમાં પ્રવેશ કરવાને વિધિ, દેવગુરુ પાસે જતાં પાળવાના પાંચ નિયમો: ૧. ફૂલફલાદિ સચિત્ત વસ્તુને તજવી, ૨. નાણું, વસ્ત્ર, આભૂષણ આદિ અચિત્ત વસ્તુ ન છાંડવી, ૩. મનની એકાગ્રતા રાખવી, ૪. ઉત્તરાસંગ એકવડું અને બને છેડા સહિત રાખવું એટલે કે ઉપર ઓઢેલા વસ્ત્રને આ રીતે ગોઠવવું, પ. જિનેશ્વરને દૂરથી જોઈ અંજલિબદ્ધ પ્રણામ કરવા અને કહેવું કે “નમો જિણાણું” (જિનદેવોને નમું છું).
૧૬. ચિહું...સુવાસ: વિણા શબ્દને અન્વયમાં બેસાડવો મુશ્કેલ જણાય છે, તેથી ત્રિણ પાઠ કયો છે. એ પાઠ લેતાં આમ અન્વય કરી શકાય ? ચારે દિશામાં જે જન સુધી ડાભ, તરણું અને ખડ છે. સુવાસિત વૃક્ષ ઊગતાં નથી. ડાભ ને ખડ પણ નથી એમ તો ન જ હોઈ શકે, કેમકે પછીથી ૨૮મી કડીમાં વિદ્યુ—ભાને ખડમાં સૂતેલી બતાવી છે.
૨૬. જિમ...એક કહેવત – સે દુઃખ હેય તેમાં પચાસ વધારે. કિમ ...એઃ ભિક્ષાચાર(બ્રાહ્મણના કુળમાં જન્મેલી)ને સુખ ક્યાંથી મળે?
૨૭: હાથી ઉપર ચડીને સોનાને કટોર હાથમાં રાખીને માગ્યાં મોતી મળતાં હોય તોયે જન્મ નિરર્થક, કેમકે એ ભીખ છે.
૩૩. ભૂ...ભાગ : જમીન પર ચાલવા માંડ?
૬૧. બાંભણ પેસ: બ્રાહ્મણ ઘણું શ્રમપૂર્વક મંત્રીની ખૂબ સેવા - આગતાસ્વાગતા કરે છે.
૬૮, આરામસભા તિણિ ગુણઈ તે ગુણને લીધે આરામશોભા (નામ પડયું). આણંદ...મેહ: જેમ મેરના મનને મેઘ આનંદ આપે છે તેમ (આરામશોભા કે એને સાથ) રાજાના મનને ખૂબ આનંદ આપે છે – એમ અન્વય જણાય છે.
૭૪. ઈણિ પર ભવઈ: આ ભવમાં ને પર ભવમાં.
૭૫. ધન...ભૂપઃ આવી નારીને જે ભોગવશે તે રાજાને ધન્ય છે એમ અન્વય કરવાના છે.
૭૭. ગજસિરિ ચામર વીજતાં? હાથી પર બેસીને, ચામર વીંઝાતા હોય એવી રીતે. - ૭૮. ધવલમંગલ ગાઈ જતાં: ધવલમંગલ ગવાતાં હોય એવી રીતે જતાં.
૮૦. દેખી...ચિત્તિ: એ જોઈને તેની માતા પિતાના મનમાં વિવેકપૂર્વક - બુદ્ધિપૂર્વક વિચારે છે એમ બે પંક્તિને ભેગે અન્વય કરવો જોઈએ.
૮૭. વિષમિશ્રિત ઘટમઈ ધરી: “વિષમિશ્રિત' એ “ધટનું વિશેષણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
