________________
(અચિંત્ય ચિંતામણિ મંત્ર શિરોમણિ નવકાર).
શ્રી રજનીકાન્ત ઝવેરચંદ વર્ધમાની (બી.એસ.સી.) અનંત ઉપકારી શ્રી જિનેશ્વરદેવોના સ્મરણોમાં પ્રધાન સ્મરણ તરીકે ઓળખવામાં આવેલ શાસનમાં શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રનું સ્થાન એટલું છે. ઊંચુ છે કે તેના યથાર્થ મહિમાને વર્ણવવા વિશિષ્ટ શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રના ઉપકાર અનંતા છે. ) જ્ઞાનીઓ પણ અસમર્થ છે. ત્યાં હું કોણ માત્ર? અનંતા આત્માઓને મુક્તિગમન માટે નમસ્કાર તેમ છતાં આ મંત્રના પ્રભાવથી, પરમેષ્ઠિ મહામંત્ર પરમ અવલંબન પૂરું પાડેલ છે, સર્વ) ભગવંતોની કૃપાથી, અને મારા પૂ. ગુરુદેવ શ્રી તીર્થકરો, સર્વ ગણધરો, સર્વ પૂર્વધરો અને બીજા દોલતસાગરસૂરીશ્વરજીના વાત્સલ્યપૂર્ણ જ્ઞાની મહાપુરુષો શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રનો આધાર આશીર્વાદથી હું જે કંઈ સમજયો છું તે સ્વ- લઈ પરમ પદે પહોંચેલા છે. સર્વે મહાપુરુષોને પરહિતાર્થે કંઈક માત્ર અહીં જણાવું છું. આધાર આપનાર એવો મહામંત્ર આપણને અત્યારે
નવકારમંત્રની શરૂઆત ક્યારથી થઈ તે મળ્યો છે. તે આપણું મોટું સદ્ભાગ્ય કહેવાય. સંબંધમાં એક પ્રાચીન કવિતામાં જણાવ્યું છે કે દરેક ધર્મ પાસે શક્તિના ખજાના જેવા મંત્રો
“આગે ચૌવીસી હુઈ અનંતી, હોશે વાર હોય જ છે. નવકારમંત્રના કેન્દ્રમાં અમુક દેવદેવીઓ અનંત,
નહીં, પણ વિશ્વની વ્યાપક કલ્યાણકારી શક્તિઓ ) નવકાર તણી કોઈ આદિ ન જાણે એમ છે. આથી એ અર્થમાં નવકાર મંત્રના ઉપાસકો એ ભાખે અરિહંત''
મંત્રને વિશ્વમંત્ર તરીકે ગણાવે છે. પ.પૂ. પંન્યાસ શ્રી ભદ્રંકરવિજયજી મ.સા. જીવનમાં એકાગ્રતાની શ્રેષ્ઠ કક્ષાએ પહોંચી છે લખે છે કે શ્રી નવકાર કહો કે નમસ્કાર કહો, એ શકેલા મહાપુરુષો શબ્દ બોલે છે ત્યારે તેની શ્રી જૈનશાસનનો અનાદિકાલીન શાશ્વત મહામંત્ર સ્વાભાવિક અસર ખૂબ ઊંડી થાય છે. છે. ચૌદ પૂર્વ અને બાર અંગવાળું વિશાળ શ્રુત, જ્યારે કોઈ મહાપુરુષ પોતાની એકાગ્ર ના તેનું સતત અધ્યયન અને પરિશીલન કરનાર સંકલ્પશક્તિની સૂંક અમુક શબ્દોમાં મૂકે છે ત્યારે એ ) મહર્ષિઓને જે જાતિના શુભ ભાવો જગાડનાર શબ્દ મંત્ર બની જાય છે. અને કર્મની મહા નિર્જરા કરાવનાર થાય છે. તે જૈનો જે મહામંત્રને શક્તિનો જબરદસ્ત ) જ જાતિના શુભ ભાવો, વિશેષ શક્તિ કે સમયના સ્ત્રોત, પ્રેરણાનો મહાસાગર માને છે એ મહામંત્રનું છે અભાવે જો માત્ર ૬૮ અક્ષરવાળા મહામંત્રનું નામ છે “નવકાર મહામંત્રા”. પ્રાચીનકાળથી પઠન-પાઠન-મનન અને પરિશીલન કરવામાં મહાસિદ્ધોએ આ મંત્રના પ્રત્યેક અક્ષરમાં ફૂંક મારી છે આવે તો જાણે છે અને વિપુલ કર્મનિર્જરામાં છે. આ મંત્રના શબ્દો વાંચતાં જ સમજાશે કે એ કારણભૂત બને છે. એમ શાસ્ત્રકાર ભગવંતો શબ્દોના અર્થ વ્યાપક છે. આખા વિશ્વને આવરી લે છે
ફરમાવે છે. આ કારણે શ્રી નવકારમંત્રને ચૌદ તેવા છે સાંપ્રદાયિક નથી. . પૂર્વનો સાર અને સર્વ પ્રકારના માંગલિક પરમ પૂ. સમર્થ શાસ્ત્રકાર મહર્ષિ ઉપાધ્યાય ,
૨૦૦
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
