________________
પ્રભા]
રે
શ્રીસદાશિવની ધારણું પ્રાણને નિરોધ કરીને કરે. પાંચ ઘડીપતિ આવી રીતની ધારણું કરવાથી આકાશતત્વને જય થાય છે. ધારણાના સાધકે પ્રથમ પૃથ્વીતત્તવમાં, પછી જલતવમાં, પછી તેજસ્તવમાં પછી વાયુતત્વમાં, ને પછી આકાશતત્વમાં ધારણ કરવી.
નાભિથી નીચે ને ઉપસ્થથી ઉપર કંદનામનું સ્થાન છે. એ કંદમાંથી સુષુણાનામની નાડી નીકળી મેરુદંડમાં થઈ કંઠપ્રદેશની આગળ આવે છે. ત્યાંથી એ નાડીની બે શાખા થઈ એક પાછળના લાગવાટે બ્રમરગુફામાં થઈ બ્રહ્મરંધમાં જાય છે, અને બીજી ત્રિકુટીમાં થઈ બ્રહ્મરંધ્રમાં જાય છે. એ સુષુષ્ણુનાડીમાં ઘણું ચક્રો છે. જેમાંનાં સાત ચક્રો ધારણમાટે વિશેષ ઉપયોગી છે, જેનું વર્ણન નીચે આપવામાં આવે છે –
ધારણનિરૂપણ
ચક્રનું | ચક્રની
| ચક્રના દલમાં જીવને
ચક્રના | (અભિમાનીના અણુદલેની આ ચક્રનાં દલમાંનાં ચક્રને ,
અધિષ્ઠાતા નો સંચાર થતાં વર્ગો | રંગ,
દેવ. | કર્મથી ઉપજતી
વૃત્તિઓ.
ચક્રનું નામ સ્થાન. | આકૃતિ: સિંખ્યા
આધાર. | ગુદા. | ભગાકૃનિ ૪
(ત્રિકોણ) સ્વાધિષ્ઠાન. | લિંગસૂલ પ્રવાલકર ૬
|
વાર
, , ઉં, , અગ્નિ. શ્રીગણેશ પરમાનંદ, સહજાનંદ,
વરાનંદને યોગાનંદ , , , મેં સૂર્યના | શ્રી બ્રહ્મા, નમ્રતા, ક્રૂરતા, ગર્વ
નાશ, મૂચ્છ, અવસા ને અવિશ્વાસ, , ,
૨૫૯