Book Title: Trishashtishalakapurushcharitammahakavyam Parva 10
Author(s): Hemchandracharya, Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
View full book text ________________
एकादशः सर्गः]
श्रीत्रिषष्टिशलाकापुरुषचरितम् ।
१५१
कलाचार्य ! कलाः सम्यग् मयि संक्रमितास्त्वया । तास्तवैवोपयोगिन्यः सन्तु भर्ता त्वमेधि मे ॥२२२।। पावत्सराजोऽवदद् भद्रे ! त्वत्पित्रैवाऽस्मि वञ्चितः । काणेत्यन्तरितां कृत्वा त्वां पश्यन्नस्मि वारितः ॥२२३।।
कान्ते ! तदावयोर्योगो भवत्वत्रैव तस्थुषोः । समये त्वां हरिष्यामि वैनतेयः सुधामिव ॥२२४|| स्वयंदूत्येन वैदग्धीबन्धुरं जल्पतोरिति । मनोयोगस्पर्द्धयेव वपुर्योगोऽप्यभूत्तयोः ॥२२५॥ दासी वासवदत्ताया धात्री विश्रम्भभाजनम् । एका काञ्चनमालैव विवेद चरितं तयोः ॥२२६॥ एकयैवोपास्यमानौ दास्या काञ्चनमालया । केनाप्यज्ञातदाम्पत्यौ तौ कालमतिनिन्यतुः ॥२२७।। पाअन्यदाऽऽलानमुन्मूल्य पातयित्वा निषादिनौ । स्वैरं नलगिरिभ्रम्यिन् क्षोभयामास नागरान ॥२२८॥
असाववशगो हस्ती वशं नेयः कथं न्विति ? । राज्ञा पृष्टोऽभयोऽशंसद् गायतूदयनो नृपः ॥२२९॥ गीतं नलगिरेरग्रे कुर्वित्युक्तोऽथ भूभुजा । जगावुदयनस्तत्र समं वासवदत्तया ॥२३०।। तद्गीताकर्णनाऽऽक्षिप्तो बद्धोऽनलगिरिः करी । पुनर्ददौ वरं राजा न्यासीचक्रेऽभयस्तथा ॥२३१।। प[अन्यदोद्यापनिकयोद्यानं प्रत्यचलन्नृपः । सान्तःपुरपरीवारः पौरैः सह महद्धिभिः ॥२३२।। तदा च वत्सराजस्य मोक्षोपायं विचिन्तयन् । मार्गे परिभ्रमन्नासीन्मन्त्री योगन्धरायणः ॥२३३।। स्वबुद्धिविभवोष्माणं हृदन्तर्धर्तुमक्षमः । स पपाठ यन्मनसि प्रायस्तद्धि वचस्यपि ॥२३४॥ यदि तां चैव तां चैव तां चैवाऽऽयतलोचनाम् । न हरामि नृपस्याऽर्थे नाहं योगन्धरायणः ॥२३५।। गच्छंश्च चण्डप्रद्योतस्तस्य वाचं ससौष्ठवाम् । आकर्ण्य तं निरैक्षिष्ट दुष्कटाक्षेण चक्षुषा ॥२३६।। योगन्धरायणोऽप्याशु परेषामिङ्गितादिभिः । भावज्ञोऽवन्तिनृपति विवेद कुपितं तदा ॥२३७|| कौशाम्बीपतिगृह्यत्वमपाकर्तुं स आत्मनः । प्रत्युत्पन्नधियां धुर्य इदमौपयिकं व्यधात् ॥२३८।। मक्त्वा संव्यानमर्ध्वस्थः प्रेतातिविकताकतिः । मत्रयन व्यञ्जयामास भूताविष्टत्वमात्मनः ॥२३९।। पिशाचकी कश्चिदसाविति ज्ञात्वा नृपोऽपि हि । सद्यः कोपं निजग्राह निषादीव मतङ्गजम् ॥२४०॥ पाततश्च चण्डप्रद्योतो गत्वोद्यानेऽनवद्यवाक् । गान्धर्वगोष्ठीमारेभे स्मरद्विपमहौषधम् ॥२४१॥ गान्धर्वकौशलं द्रष्टुं नवं प्रद्योतभूपतिः । आह्वद् वासवदत्तां च वत्सराजं च कौतुकी ॥२४२।। ऊचे प्रद्योततनयां वत्सराजः शभानने ! । आरुह्येभी वेगवती गन्तं कालोऽयमावयोः ॥२४३॥ पासद्यो जितमरुद्वेगां ततो वेगवतीमिभीम् । आनाययदवन्तीशदुहितोदयनाज्ञया ॥२४४|| कक्षायां बध्यमानायां सा ररास च हस्तिनी । श्रुत्वा तद्रसितं चैवमन्धमौहूर्तिकोऽवदत् ।।२४५॥ कक्षायां बध्यमानायां यथा रसति हस्तिनी । योजनानां शतं गत्वा प्राणत्यागं करिष्यति ॥२४६।। वसन्तको हस्तिपकोऽबध्नादुदयनाज्ञया । चतस्रो मूत्रघटिकाः करिण्याः पार्श्वयोर्द्वयोः ॥२४७|| वत्सराजो घोषवतीपाणिः प्रद्योतनन्दना । काञ्चनमाला वसन्तश्चाऽऽरोहंस्तामथ द्विपीम् ॥२४८||
यो गन्धरायणोऽप्येत्य नुनोद करसंज्ञया । याहि याहीत्युदयनं सोऽपि गच्छन्नदोऽवदत् ॥२४९।। १. त्वमेव खं. ४ । एधि-भव । २. गरुडोऽमृतमिव । ३. स्वयमेव स्वकृते दूतकार्यकरणेन, चातुर्यान्वितम् । ४. ०वरं ददौ खं. ४ । ५. 'उजाणी' उद्यापनिका । ६. ८. ९. यौग० खं. ४ । ७. स्वं बुद्धि० खं. १-४ । १०. कौशाम्बीपत्युः सेवकत्वम् । ११. उत्तरीयवस्त्रम् । १२. पिशाचग्रस्तः । १३. गन्धर्व० खं. ४ । १४. सा शब्दं अपशकुनसंकेतात्मकं चक्रे । १५. मूत्रार्थं लघुघटाः । १६. वीणापाणिः । १७. योग० खं. १-४ ।
१७
Loading... Page Navigation 1 ... 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280