________________
મુખ્ય સ્વરૂપમાં ગુજરાતી ભાષા પશ્ચિમની હિંદી સાથે ને તેથી પણ વિશેષ રાજસ્થાની ભાષા સાથે મળતી આવે છે.” (શાળાપત્ર (8)
ગૌડી અથવા મહારાષ્ટ્રીય મૂળ કરતાં શૌરસેની સાથે ગુજ રાતીને વધારે સંબંધ છે; કારણ કે આ પ્રાંતના પ્રથમ વસનારા લોકેને પૂર્વ અને અગ્નિ કાણે સાથે વધારે લાગતું વળતું હતું.”
(ડ. હરિલાલ હ. ધ્રુવને પશ્ચિમ હિંદુસ્તાનની ભાષાઓને નિબંધ. બુદ્ધિપ્રકાશ )
પ્રોફેસર મી. ડેવિસને મત એ છે કે આપણી ભાષાને પાલી સાથે અધિક નિકટ સંબંધ છે.” (બુદ્ધિમકાશ પૃ. ૩)
“ગુજરાતી ભાષા ગુજરાતથી જે ઉત્તરમાં દેશો છે તેમની ભાષાઓ જોડે ઘણી મળતી છે. કારણ કે ગુજરાતના લેકે ઉત્તરમાંથી આવેલા છે.” (ગુજરાતી ભાષાને ઇતિહાસ)
નકવિઓનાં કાવ્યોમાં પ્રાકૃત કે માગધી ભાષાના શબ્દો ઘણું આવે છે માટે જૈનકાવ્યની ભાષા તે ખખ્ખરી ગુજરાતી ભાષા કહી શકાય નહિ, એ પણ એક આક્ષેપ કરવામાં આવે છે. આ આક્ષેપ ઘણુંખરૂં અઢારમા શતકના જૈન કવિઓનાં કાવ્યો જોઇને ઉભો કરવામાં આવ્યું હોય છે. નવી ગુજરાતીના યુગના જૈન સાધુઓ જૂની ગુજરાતીમાં લખાયેલી ટીકાઓ વાંચવાને લીધે જૂની ગુજરાતીથી જાણીતા રહેતા, ને તેથી લેકચારમાં વપરાતાં એકાર