________________
સ્થાવર જીવની સિદ્ધિ છે
* સી. [૬] હડતાળ–એ રસાયણ ખનીજ પદાર્થ છે. ખાણમાંથી નીક
ળતી એક જાતની પીળારંગની માટી છે. ઝેરી વસ્તુ તરીકે તેની પ્રસિદ્ધિ છે. વૈદ્યો ઓષધ તરીકે તેને ઉપગ કરે છે. લઈયાએ લખેલ પિથી કે પુસ્તકના નકામા અક્ષરોને
છેકી નાખવામાં તેને વાપરે છે. [૭] મણસિલ–એ પણ રસાયણ ખનીજ પદાર્થ છે. હડતાળ
જેવી જ ઝેરી વસ્તુ તે છે. ઓષધામાં કીમીયાગિરિમાં તેને
વાપરે છે. [૮] પાર–એ ધળા રંગનો હોય છે. અનેક ઔષધ બના
વવામાં તે વપરાય છે. કોઠારેમાં રહેલ અનાજ સડી ન
જાય તેની ખાતર તેમાં તે નંખાય છે. ૯ ધાતુઓ—એ સોનું, રૂપું, તાંબુ, લેતું, સીસું, જસત અને કલાઈ વગેરે કહેવાય છે. આ ધાતુઓ અને એ સિવાયની પણ બીજી અનેક ધાતુઓ પૃથ્વીમાંથી નીકળે છે. આજે
પણ તેની ખાણે વિદ્યામાન છે. ૧૦) ખડી-એ સ્લેટ-પાટી કે પાટીયા વગેરે પર અક્ષરો લખ
વા માટે વપરાય છે. ભી તે ધોળવા માટે પણ ગામડા
એમાં તેનો ઉપગ કરે છે. [૧૧] ચમચી-એ લાલરંગની માટી કહેવાય છે. [૧૨] અરણે ટે–એ એક જાતનો પેચ પત્થર છે. [૧૩] પારે-એ પણ એક જાતનો પિચ પત્થર છે. [૧૪] અબરખ-એ ખાણમાંથી નીકળે છે. તે જુદા જુદા પાંચેય
રંગને હોય છે.
