________________
કુલ અને ફળ ખીલી ઉઠે છે. હર્ષ છે એ સમજી શકાય છે.
[ સ્થાવર જીવની સિદ્ધિ
આથી વનસ્પતિમાં પણ
અડતાં
[૬] લજ્જા—લજ્જાળુ નામની વનસ્પતિ ના વેલ થાય છે. તેને સ્પર્શ કરતાં કુલીન સ્ત્રીની જેમ તે કરમાઈ જાય છે, અને થાડીવાર પછી મૂળસ્થિતિમાં પુનઃ તે આવી જાય છે. આથી વનસ્પતિમાં લજ્જા પણ છે. એ લજ્જાનુ વેલમાં ઢેખાય જ છે.
[] ભય-એ પણ ઉપર જણાવેલ લજ્જાળુવેલમાં જણાય છે. [૮] મૈથુન-કેટલાક વૃક્ષેા, યુવાન સ્ત્રીના આલિગનથી, હાવ
ભાવ અને કટાક્ષથી તથા તેના મુખમાં રહેલ તાંબુલ છાંટવાથી તત્કાળ ફળે છે. તે વનસ્પતિમાં પણ મૈથુન સંજ્ઞા છે એ વાત સિદ્ધ કરે છે. પપૈયા પ્રમુખમાં નર અને માદા અને પ્રકારનાં વૃક્ષો હાય છે. નરના પરાગ જ્યારે માદા ફુલમાં પડે ત્યારે જ તેને ફળ આવે છે. આથી જ વાડી બગીચામાં વિગેરે કામ કરનાર માળી વગેરેને માદા વૃક્ષની પાસે નર વૃક્ષ વાવવું પડે છે. વળી કેટલાએક પાણીના પુષ્પાના નરના પરાગ ઉપરથી પાણીમાં પડતાં જ માદા પુષ્પ એક્દમ પાણીની બહાર નીકળી નરના પરાગને ચૂસીને પાછુ પાણીમાં ચાલ્યું જાય છે. ઈત્યાદિ અનેક મૈથુનસંજ્ઞાના પુરાવા વનસ્પતિમાં મળી શકે છે.
[૯] કામ-ક્રોધને લઈને કાકનદનું વૃક્ષ-ઝાડ હુંકારાને અવાજ કરે છે. એ વનસ્પતિમાં રહેલ ક્રોધને જણાવે છે. [૧૦] માન—અભિમાનને લઇને રુદ્રુતી નામની વેલપાણીના
