________________
( સ્થાવર જીવની સિનિ અર્થાત કેરંટક અને નાગશિ આદિની જેમ જેના અગ
ભાગ વાવવાથી ઉગ તે. (૩) કંધબીજ-જે વનસ્પતિઓનું ઉગવાનું સ્થાન પોતાનો
સ્કંધ એટલે કાષ્ટભાગ હોય તે સ્કંધબીજ કહેવાય છે. અર્થાત ગદ્યકી, અરણ અને પારિભદ્ર પ્રમુખની જેમ જેની ડાળ વાવવાથી ઉગે તે.
(૪) ૫ર્વબીજ-જે વનસ્પતિઓનું ઉગવાનું સ્થાન પોતાના
પર્વમાં ગાંડામાં હોય તે પર્વબીજ કહેવાય છે. અર્થાત્ શેલડી, વાસ અને નેતર વિગેરેની જેમ જેની ગાંઠે
વાવવાથી ઉગે છે. (પ) બીજરૂહ-જે વનસ્પતિઓ પિતાના બીજમાંથી ઉગી શકે
તે બીજરૂહ કહેવાય છે. અર્થાત શાલી, ડાંગર, ઘઉં અને મગ આદિની જેમ જેના બીજ વાવવાથી ઉગે તે.
(૬) સમૂછ જન-જે વનસ્પતિઓ કોઈ પણ પ્રસિદ્ધ બીજના
અભાવે બળેલી ભૂમિમાં પણ પોતાની મેળે જ ઉત્પન્ન થાય તે સમૂચન જ (સમૃછિમ) કહેવાય છે. અર્થાત સિંગોડા, વિગેરેની જેમ જે વાવ્યા વિના ઉગે છે. ઘાસ વિગેરે વનસ્પતિઓ સમૂછિમ છે.
[ અહીં સમજવા માટે ઉપરોક્ત ઉદાહરણે પ્રત્યેક વનસ્પતિકાયના આપેલ છે.]
આ રીતે સાધારણ વનસ્પતિકાપ પણ છ પ્રકારે ઉગી શકે છે એમ સમજવું.
