________________
| સ્થાવર જીવની સિદ્ધિ તિને એમણે કલમ આપી છે. એ કલમથી જે પત્ર લખાય, તેમાં આ બિચારા હવે પેાતાનું હૈયુ ઠાલવે છે.
ઢા. એ એક યંત્ર બનાવ્યુ છે. એક ઝીણી રેશમી તરી વતી છાડવાનાં પાંદડાને એક ન્હાના અને બહુ સારી રીતે ગાઠવેલા લીવરના એક હાથ સાથે જોડવામાં આવે છે. લીવરના આજે હાથ એક લાંમા પાતળા સીધા લટકતા તાર હાય છે. પાંદડામાં એવી લગાર પણ ગતિ વ્હાય કે જે આંખે પણ દેખાય નહિ—તે પણ તે ગતિ આ રચનાથી લીવરદ્વારા તારમાં એટલા ગણી માટીથાય છે, કે—જેથી તે સ્પષ્ટ સમજી શકાય છે.
તારની નીચેની અણીને જરાક વાળવામાં આવે છે અને તે વળેલી અણી એક મેશથી કાળા કરેલા કાચને અટકેલી રહે છે. એક બાજુથી તે તારને વિજળીક આંદાવના આપીને "ઈચ્છા મુજમ ગતિથી હલાવી શકાય છે. ખીજી ખાજુથી અમુક ચાસ ગતિથી કાળા કાચ નીચે ઉતરે છે. જ્યાં અને જ્યારે તાર કાચને અટકે છે, ત્યાં અને ત્યારે ઝીણું ટપકુ મેશના ઉખડી જવાથી થાય છે.
આા તાર તે વનસ્પતિની કલમ, કાળા કાચ તે પત્ર, અને ટપકાએ તે તેઓના અક્ષરો.
આ નાજુક યંત્રથી વનસ્પતિની ગૂઢ હિલચાલે તથા હાવસાવે। હજારા ગણા મેાટા થાય છે. કમળનું કુલ કે કાખીની ગાંઠે આજ લેખિનીથી પેાતાનુ' આત્મવૃત્ત પ્રગટ કરી શકે છે.. સ્નાયુમાત્રનુ એ એક લક્ષણ છે, કે-જ્યાં સુધી તે સજીવ હેાય, ત્યાં સુધી એને વિજળીના ધક્કો લાગતાં તે એકદમ સંક્રાચાય
વનસ્પતિમાં આવા આંચકા અને સકાચા એટલા ખારીક
