________________
સ્થાવર જીવની સિદ્ધિ
:
વાયુકાયના મારાદિ
વાયુકાય એ પ્રકારે છે. સૂક્ષ્મ વાયુકાય અને માદર વાયુ— કાય. સૂક્ષ્મ વાયુકાય ચચક્ષુથી અદૃશ્ય છે. બાદર વાયુકાય ચમ ચક્ષુથી. અદૃશ્ય હાવા છતાં પણ આપણને તેના શીત કે ઉષ્ણુસ્પર્શથી તેની વિદ્યમાનતા જણાય છે.
આપણી કોઈપણ પ્રવૃત્તિથી સૂક્ષ્મ વાયુકાયની હિ'સા થતી નથી, પશુ ખાદર વાયુકાયની Rsિ'સા થાય છે. સૂક્ષ્મ વાયુકાયન માનસિક હિંસા જન્ય પાપ લાગતુ હાવાથી, તેનાથી ખચવા માટે હિંસા ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા કરવાની રહે છે.
સૂક્ષ્મ વાયુકાયના જીવા લાકમાં ઠાંસી ઠાંસીને ભરેલા છે. અર્થાત્ ચોદેય રાજલેાકમાં તે જીવા વ્યાપી રહેલા છે. એજ પ્રમાણે ખાદર વાયુકાયના જીવા પણ આખા લેાકમાં ડાય છે.
એ બાદર વાયુકાય પર્યાસ અને અપર્યાપ્ત ભેદથી બે પ્રકારે સમજવા. તેમાં જે જીવ આહાર, શરીર, ઇન્દ્રિય અને શ્વાસેાચ્છવાસ-એ ચાર પર્યાપ્તિ પૂરી ર્યાં પછી મૃત્યુ પામે તે એકેન્દ્રિય ખાર વાયુકાય પર્યાપ્ત જીવ સમજવા. અને એ ચાર પર્યાસ પૈકી પ્રથમની ત્રણ પર્યાપ્તિએ પૂરી કરી ચાથી પર્યાસ પૂર્ણુ કર્યા વિના જ એ જીવ મૃત્યુ પામે તે તે એકેન્દ્રિય ખાદર વાયુકાય અપર્યંત જીવ સમજવા.
એજ પ્રમાણે સૂક્ષ્મ વાયુકાયના જીવા પણ પર્યાસ અને અપર્યાપ્ત ભેદથી બે પ્રકારે જાણવા.
વાયુકાયના આકાર અને દેહની ઊંચાઇ
વાયુકાયના આકાર પતાકા ધજા જેવા છે. તેનું શરીર
