________________
[ સ્થાવર જીવની સિરિ
૧ [૧] સ્પશેજૂિથ (ચામડી), [૨] શ્વાસોચ્છવાસ, [૩] કાયબળ, અને [૪] આયુષ્ય * ઉક્ત એ ચાર પ્રાણ જ્યાં સુધી અગ્નિકાયમાં વતે છે ત્યાં સુધી તે સજીવન કહેવાય છે. અને એ ચાર પ્રાણુ ચાલ્યા જતાં તે નિર્જીવ એટલે ઓવરહિત બને છે.
આપણે અગ્નિકાય છ તરફ દ્રષ્ટિ કરીશું તે જણાશે કે-અગ્નિકાય ની કેટલી બધી હિંસા થાય છે. તેને લઈને તે છ કેટલા દુઃખી હોય છે.
પાણીથી અગ્નિના છ મરણ પામે છે, રેતી-ધૂળ વિગેરેથી અગ્નિના છ મૃત્યુ પામે છે, અને ઘણુ વિગેરે શસ્ત્રોના પ્રહારથી અગ્નિના મૃત્યુ પામે છે. આ સંસારત્યાગી પંચમહાવ્રતધારી એવા સાધુ-સાધ્વીઓ જ સંપૂર્ણ અગ્નિકાય છની હિંસાથી બચી શકે છે. બાકી તે સંસારવત મનુષ્યો અગ્નિકાય છની હિંસાથી સંપૂર્ણ બચી શકતા નથી. તેઓને તો પાણી ગરમ કરવામાં અને રસોઈ આદિ અનેક કાર્ય કરવામાં તથા શસ્ત્ર વિગેરે બનાવવામાં અગ્નિની હિંસા કરવી પડે છે. માટે તેમાં તેઓએ અતિ ઉપએગ રાખવો જોઈએ અને જરા પણ કારણ વિના નકામી અગ્નિકાયની હિંસા કરવી ન જોઈએ.
' .
.
- [૪] વાયુ-પવનમાં, જીવસિદ્ધિવાયુ એટલે પવનમાં પણ છવું છે, જે નીચેના કારણેથી રામજાશે.
