________________
સ્થાવર જીવની સિદ્ધિ ]
ઉક્ત એ કારણથી સમજી શકાય કે પાણીમાં પણ છવ છે. મૂત્ર-પેશાબ અને દૂધ વગેરેનું પ્રવાહીપણું અચેતન હોવા છતાં પણ, જવના પ્રાગ વિના તો તે થતું જ નથી. પારાનું પ્રવાહીપણું અચેતન હોવા છતાં પણ, જવના પ્રાગ વિના તે તે થતું જ નથી. પારાનું પ્રવાહીપણું વિલક્ષણ રૂપે હોવાથી તે પૃથ્વી છે પણ અપૂકાય નથી. એ જ પ્રમાણે પેટ્રોલ-ગાતેલ વગેરેમાં પણ સમજી લેવું.
સિદ્ધપદાર્થ વિજ્ઞાન ” એ નામનું પુસ્તક અલહાબાદ ગવર્નર મેંટ પ્રેસમાં છપાયેલું ઘણા વર્ષોથી બહાર પડેલું છે જેમાં કેન શ્કેબીએ સૂક્ષ્મદર્શક યંત્રથી એક પાણીના બિન્દુમાં ૩૬૪૫૦ છે હાલતા ચાલતા જોયા, તેનું ચિત્ર આપેલ છે. “શ્રી જેન શ્રેયસ્કર મંડળ-મહેસાણુ”તરફથી પ્રકાશિત થયેલ “જીવ-વિચાર” એ પુસ્તિકામાં પણ તે જ ચિત્ર મૂકવામાં આવેલ છે. - તેમાં પિરા વગેરે ૩૬૪૫૦ જી હાલતા ચાલતા જે દેખાય છે તે તો પાણીમાં ઉત્પન્ન થયેલા બે ઈન્દ્રિય જીવે છે. પાણીના છે તે નથી. જળના જીનું શરીર તે જળ જ છે–પાણીના જીવનું શરીર તે પાણું જ છે. આપણે સચિત જળ જે જોઇએ છીએ તે જળ પોતે અસંખ્ય જીના અસંખ્ય શરીરના સમૂહ૫ છે.
અપકાયના અનેક ભેદે અપૂકાયના અનેક ભેદ નીચેની ગાથા પરથી સમજાશે. માતણિપુર, ગોલા-હિ-જાતિ [_રિયા हुति घणोदहिमाई मेयाणेगा य आउस्स ।। ५॥" .
[નવવિવાર પ્રજાને ]
