________________
૪૪૨ ] સિદ્ધહૈમ – બાલાવખેાધિની
પહેલા અગ્નિરૂપ ન હતા તે બધા શસ્રો અગ્નિરૂપ થઈ જાય છે: તત્રાડથીને ।। ૭-૨-૧૩૨ ||
કૃ, ભૂ, અસ્ અને સમ્પન્દ્ ધાતુના સબંધ હોય અને અધીન થવું– અધીન કરવું એવા અથ જણાતા હોય તો, જેને અધીન થવાનુ છે કે જેને અધીન કરવાનુ છે એવા સપ્તમી વિભક્તિવાળા નામને ‘ સાત્ ’ પ્રત્યય લાગે છે. ાનિ બદ્દીન જોતિ =જ્ઞત્તાત્ જોતિ રાજાને અધીન-તાબે કરે છે. રાજ્ઞક્ષાત્ મતિ, રાનમાત્ રાજાને અધીન – તામે થાય છે स्थात्, राजसात् सम्पद्यते
=
રૂપે ત્રા ૨ || ૭–૨-૨૩૩ ||
રૃ, ભૂ, અસ્ અને સમ્પન્ ધાતુના યોગ હોય અને અધીન એવું ય હાય તો જેને અધીન કરવાનું હોય કે જેને અધીતરૂપ ય દેવાનુ હોય એવા સપ્તમી વિભક્તિવાળા નામને ‘ત્રા? પ્રત્યય લાગે છે. –હાથ વગેરે વડે દેવા યોગ્ય પદાથ' ક્ષેત્રે અધીન તૈય જોતિ · શૈવ + ત્રા = હૈવત્રા નૈતિરૂવ્યમ્ = દેવને સ્વાધીન હાથ
=
વગેરે વડે દેવાની વસ્તુરૂપ દેવાની વસ્તુરૂપ દ્રવ્ય દેવને
દ્રવ્યને કરે છે – હાથ વગેરે વડે કાઈ સ્વાધીન કરે છે. તૈવત્રા અત્રેત્, દેવગા देवत्रा सम्पद्यते = હાથ વગેરે વડે દેવાની વસ્તુરૂપ દ્રવ્ય દેવને સ્વાધીન થાય છે.
ત્
સપ્તમી-દિતીયાજુ વાલિમ્યઃ || ૭-૨-૧૩૪ ||
6
=
સપ્તમી તથા દિલીયા વિભક્તિવાળા દેવ વગેરે શબ્દને સ્વાથ'માં ત્ર' પ્રત્યય લાગે છે. તેને તેવું વા યક્ષેત્ – દેવ + ત્રા = देवत्रा વક્ષેત્ = દેવમાં કે દેવની નજીકમાં વસે છે. ધ્રુવા મળેત્, દેવત્રા ત્= દેવમાં કે દેવની નજીક થાય છે. ક્ષેત્ર જ્ઞતિ = દેવમાં
