________________
ધ્રુસકે રડી પડ્યા. તેમણે પરિવારને કહ્યું : - “આપણા દુર્ભાગ્યે તો હદ કરી. જમીનમાં દાટેલું ધન પણ કોલસા કરી નાંખ્યું... મારી ધારણા ખોટી પડી. મેં વિચારેલું કે કદાચ બહારનું ધન જતું રહેશે તો જમીનમાં દાટેલું ધન કામ લાગશે.
જયારે દુર્ભાગ્યનો ઉદય થાય છે ત્યારે મનુષ્યની બુદ્ધિ બહેર મારી જાય છે. શાસ્ત્રજ્ઞાન નકામું થઈ જાય છે. ગર્વ ખંડિત થઈ જાય છે, મહાનતા ચાલી જાય છે અને એનાં સર્વ મનોરથોના મહેલ કડડભૂસ થઈ જાય છે.
દુર્ભાગ્ય રાજાને રંક બનાવી દે છે. અમીરને ફકીર બનાવી દે છે. અને મેરુને તૃણ બનાવી દે છે !”
ધીરે ધીરે શેઠ અને શેઠનો પરિવાર શાત થાય છે. ઘરની સ્ત્રીઓના દાગીના વેચી-વેચીને શેઠ પોતાના વિશાળ પરિવારનું પાલન કરે છે.
પરંતુ એટલું ધન ક્યાં સુધી ચાલે ?
શેઠે પોતાની દુકાનો વેચી નાંખી. રહેવાની હવેલી સિવાયનાં ઘર વેચી નાંખ્યાં. છતાં દુર્ભાગ્ય એમનો પીછો છોડતું ન હતું. શેઠ એવી પરિસ્થિતિમાં મુકાઈ ગયા કે ઘરનાં તાંબા-પિત્તળનાં વાસણો વેચવા પડ્યાં.
અને એક દિવસ એવો આવી ગયો કે શેઠના પરિવારને બે સમય પૂરતું ભોજન પણ મળતું નથી. અત્યંત ગરીબીએ શેઠને ઘેરી લીધા.
એ જ અરસામાં આચાર્યદેવશ્રી દેવેન્દ્રસૂરિજી નાગપુરમાં પધાર્યા હતા.
એક દિવસ સોમચન્દ્ર મુનિ ગોચરી લેવા નીકળ્યા હતા. તેમની સાથે વીરચન્દ્ર નામના મુનિરાજ પણ હતા.
બંને મુનિરાજે ધનદ શેઠની હવેલીમાં ગોચરી માટે પ્રવેશ કર્યો. હવેલીની ઓસરીમાં જ શેઠ અને એમનો દીન-હીન પરિવાર બેઠો હતો અને લોટ તથા પાણીમાં મીઠું નાંખીને બનાવેલી રાબ પીતો હતો.
વરચન્દ્ર મુનિની પાછળ સોમચન્દ્ર મુનિ ઊભા હતા, તેમણે શેઠની નાગપુરમાં એક ચમત્કાર
# ૧૭)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org