________________
રાજા સિદ્ધરાજે આ જ વિચારોમાં રાત પસાર કરી. થોડા દિવસો વીતી ગયા પછી એણે ગુપ્ત રીતે દેવપત્તન જવાનું નક્કી કર્યું.
આ વાત રાજાએ આચાર્યદેવ હેમચન્દ્રસૂરિજીને પણ કહીં નહીં. એને ભય લાગ્યો કે ‘ગુરુદેવ કદાચ ના પાડે તો ? એમની ના ઉપર તો જવાય નહીં !'
એક દિવસ, વહેલી સવારે રાજા-રાણીએ પગપાળા પ્રયાણ કર્યું. માર્ગમાં જે મળે તે ખાઈ લે છે અને કૂવાનું પાણી પી લે છે. માર્ગમાં આવેલી ધર્મશાળામાં વિશ્રામ કરે છે અને આગળ આગળ ચાલતાં જાય છે. અનેક કષ્ટો સહન કરે છે. એમ કરતાં તેઓ એક દિવસ દેવપત્તન પહોંચી જાય છે.
નાહી-ધોઈને બંને રાજા-રાણીએ સોમનાથ મહાદેવની પૂજા કરી. સ્તુતિ કરી. અન્ન-જલનો ત્યાગ કરી, બંને મહાદેવની સામે ધ્યાન ધરતા બેસી ગયાં.
ત્રણ દિવસ પસાર થઈ ગયા. રાજા-રાણી જરાય ડગ્યાં નહીં. તેઓ સમજતાં હતાં કે ‘દુઃખ સહન કર્યા વિના દેવ પ્રસન્ન થતા નથી.' છેવટે સોમનાથ મહાદેવ, રાજા-રાણી સામે પ્રગટ થયા. રાજારાણીએ ઊભા થઈને મહાદેવનાં ચરણોમાં સાષ્ટાંગ પ્રણામ કર્યા. મહાદેવે પૂછ્યું,
‘હે સિદ્ધરાજ, તેં મને કેમ યાદ કર્યો ?’
‘હે ભગવાન, હું આપનો ભક્ત છું છતાં હજુ સુધી મારા ઘરમાં પારણું બંધાયું નથી... મને પુત્રપ્રાપ્તિ થઈ નથી. . પ્રભુ, મને એક પુત્ર આપો..જેથી મારો વંશ ચાલુ ૨હે.’
મહાદેવે કહ્યું : ‘સિદ્ધરાજ, તારા ભાગ્યમાં સંતાનનું સુખ જ નથી. તારા પછી તારી રાજગાદી પર મહાપરાક્રમી કુમારપાલ આવશે.'
સિદ્ધરાજે કહ્યું : ‘હે નાથ, આખી દુનિયાના લોકો આપને જીવોની મનઃકામના પૂર્ણ કરનારા કહે છે, જ્યારે આપ મને એક પુત્ર પણ આપી શકતા નથી... તો પછી આપની પ્રસિદ્ધિ સાચી કે ખોટી ?' ‘તારા ભાગ્યમાં જ જે નથી, તે હું કેવી રીતે આપી શકું ? તારા
સર્વજ્ઞ જેવા સૂરિદેવ
૫૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org