________________
રાજાની આગળ ઊભો કરવામાં આવ્યો. રાજપુરુષે કહ્યું :
મહારાજ, આ વેપારીએ જાણીજોઈને આ જૂ મારી છે.” એમ કહીને મરેલી જૂને ડબ્બીમાંથી કાઢીને બતાવી.
રાજાએ વેપારીને પૂછયું : “તું જાણે છે ને કે મેં સર્વત્ર જીવહિંસાનો નિષેધ કર્યો છે? જાણવા છતાં તેં છૂ કેમ મારી?”
વેપારી હાથ જોડીને બોલ્યો : “મહારાજા, એ મારા માથામાં મારું લોહી પીતી હતી... માટે એને મારી...”
અરે, દુષ્ટ વેપારી, એણે તારું કેટલું લોહી પીધું? સેરબસેર લોહી પી ગઈ જૂ? અને આટલી એની ભૂલની મેં એને મારી નાંખવાની સજા કરી? લોહી તો જૂનો ખોરાક છે. તે એને મારી નાંખી તો મારે તને કેમ ના મારી નાંખવો જોઈએ ?”
વેપારી કરગરવા લાગ્યો : “દયા કરો, હવેથી નહીં મારું.”
રાજાએ કહ્યું : “તારા કરતાં એ જૂ નિર્બળ હતી, માટે તે એને મારી નાંખીને? મારા કરતાં તે નિર્બળ છે, એટલે મારે તને મારી નાંખવાનોને? રે નિર્દય ! તને એ નાનકડા જીવ પર દયા ના આવી? ખરેખર, તને મોતની સજા થવી જોઈએ. પરંતુ એક જૂની ખાતર તને માનવીને કેમ મારી શકાય?
તને મોતની સજા નથી કરતો, પરંતુ બધી જ માલ-મિલક્ત લઈ લેવામાં આવે છે. એ તારો દંડ છે. અને માલ-મિલક્ત વેચીને, એના જે રૂપિયા આવશે, તે રૂપિયામાંથી અહીં એક સુંદર મંદિર બંધાવવામાં આવશે, તે મંદિરનું નામ “યૂકા-વિહાર' રાખવામાં આવશે. યૂકા એટલે જૂ) આ મંદિરને જોઈને બીજા લોકો નાના જીવોને પણ મારશે નહીં.”
પાટણમાં મૂકા-વિહાર' નામનું જિનમંદિર બંધાયું. કુમારપાલના રાજ્યમાં સહુ જૂને પણ મારતાં ડરતા હતા. કુમારપાલના રાજયમાં સહુ દૂધમાં પાણી ભેળવતાં ડરતા હતા... એક દિવસ રાજ કુમારપાલે સાંભળ્યું કે :
કાશી નામનો દેશ છે, તેમાં વારાણસી નામનું મોટું શહેર છે. તે (૯૪
% સર્વજ્ઞ જેવા રિદેવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
