Book Title: Sarasvatikanthabharanam
Author(s): Dhareshvar Bhojdev, Kedarnath Sharma, Vasudev L Shastri
Publisher: Pandurang Jawaji
________________ - काव्यमाला। त्वम् , विकटबन्धत्वमुदारता, उपक्रमाभेदो रीतिः, अर्थप्राकट्यं प्रसादः, अनिष्ठुरता सौकुमार्यम्, अभीष्टतमता प्रेयः, दीप्तरसत्वं कान्तिरिति गुणा दश, रसास्तु रत्युत्कर्षहर्षधृत्युत्कण्ठावेगविस्मयमतिवितर्कचिन्ताचपलताहासोत्साहस्तम्भगद्गदोन्मादब्रीडावहित्थभयशङ्काः विंशतिर्वागारम्भानुभावे शृङ्गारिणः प्रियाचाटुकारस्य कस्यचित्पतीयन्त इति रसाधिकः // - रसालंकारसंकरोऽप्येतेन व्याख्यातः / रसवन्ति हि वस्तूनि सालंकाराणि कानिचित् / / एकेनैव प्रयत्नेन निर्वय॑न्ते महाकवेः // 173 // रसाक्षिप्ततया यस्य बन्धः शक्यक्रियो भवेत् / . अपृथग्यत्ननिर्वर्त्यः सोऽलंकारः प्रकृष्यते // 174 // रसाभावादिविषयविवक्षाविरहे सति / अलंकारनिबन्धो यः स कविभ्यो न रोचते // 175 // तत्र रसालंकारसंकरो द्विधा-रसप्रधानोऽलंकारप्रधानश्च / तयो. योऽनुभवित्रैव वर्ण्यते स रसप्रधानः / तत्र ह्यलंकारवतो वाक्यस्य वागारम्भानुभावत्वं भवति // तत्र रतावुपमायाः संकरो यथा'तीए दसणसुहए पैणअक्खलणजणिओ मुहम्मि मणहरे / रोसो वि हरइ हिअ मंअपंको व मिअलंछंणम्मि णिसण्णो 4855 [तस्या दर्शनसुभगे प्रणयस्खलनजनितो मुखे मनोहरे / रोषोऽपि हरति हृदयं मदपङ्क इव मृगलाञ्छने निषण्णः॥] - 1. 'अर्थस्य प्राकट्यं' क. 2. 'आभीष्टतमता' क. 3. 'मति' ख. नास्ति. 4. 'ब्रीडावहित्थामयशङ्काः' क. 5. 'निवर्त्यन्ते' क.ख.ग. 6. 'सोऽलंकारो ध्वनौ मतः' इति ध्वन्यालोके. 7. 'तयोर्ये' क. 8. 'पणअएवलण' क; 'पणअकवलण' ख. 9. 'मअअपंकोव' क., 'मअअंकोव्व' ख. 10. 'मअतद्वलण्णि निसण्णे' क.
Page Navigation
1 ... 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894