________________
વાત્સલ્યમૂર્તિ મહત્તરાજી
— જયંતીલાલ એમ. શાહ
પરમ વંદનીય મહત્તરા સાધ્વી શ્રી મૃગાવતીશ્રીજી મહારાજસાહેબના ચરણોમાં કોટિ કોટિ વંદન કરું છું.
પૂજ્ય મહત્તરાશ્રીજી જ્યારે મુંબઇમાં ભાયખલા, પાયધુની શ્રી નેમિનાથ ઉપાશ્રયમાં અને ખાર અહિંસા હૉલમાં ચાતુર્માસ માટે પધાર્યાં હતાં ત્યારે એમના વ્યક્તિત્વનો પરિચય થયો હતો. તેમની સાથે તેમનાં માતા ગુરુણી પૂજ્ય શીલવતીશ્રીજી મહારાજ સાહેબ પણ હતાં. હું દરરોજ વ્યાખ્યાનમાં જતો હતો પણ વિશેષ કંઇ પરિચય નહોતો. આત્માનંદ જૈન સભાના કાર્યકર્તાના નાતે કંઇ કામસેવા કોય તો પૂછીને આવી જઇએ. ત્યાર બાદ તેઓશ્રી વિહાર કરી દહાણુ પધાર્યાં ત્યાં પણ તેમના દર્શન વંદનનો લાભ મળ્યો હતો.
તેઓશ્રીનું વ્યક્તિત્વ એવું પ્રભાવક હતું કે, કોઇ પણ વ્યક્તિ જો એક વખત એમનાં પરિચયમાં આવે તો તેના જીવનમાં ચોક્કસ પરિવર્તન આવી જાય.
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી મહારાજશ્રી પંજાબમાં વિચરતાં હતાં. કાંગડાતીર્થના ચાતુર્માસ પ્રવેશ વખતે ઉપસ્થિત રહેવાનો અમને લાભ મળ્યો હતો.
અમે વખતોવખત વિચાર કરતા કે,મહારાજશ્રીનાંદર્શને જઇએ પણ સંજોગોવશ નહોતું જઇ શકાતું.
૧૯૮૫ના માર્ચ મહિનાની તારીખ આઠમીએ હું સપરિવાર સાધ્વીજી મહારાજનાં દર્શન કરવા સ્મારક પર ગયો હતો. થોડો સમય રોકાઇ અંબાલા જવું હતું એટલે મહારાજશ્રીની રજા લીધી. ત્યારે એમણે મધુર સ્વરે વાત્સલ્યભાવે કહ્યું કે, ‘ભાઇ, આટલા વખતે આવ્યા છો અને આમ ઝડપથી ચાલ્યા જાઓ છો?’ એમણે સંભારણા રૂપે મને એક પુસ્તક, મારાં પત્નીને શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ ભગવાનની ધાતુની પ્રતિમા તેમ જ મારા પૌત્રને નોટબુક અને પેન્સિલ ભેટ આપ્યાં. આશીર્વાદ આપી, માંગલિક સંભળાવી રજા આપી. આ સહજ સ્નેહભાવ આગળ અમે ગદ્ગદ્ થઈ ગયાં હતાં.
મહત્તરાશ્રીએ પૂછ્યું કે, શ્રાવિકાને હવે કેમ રહે છે? મહારાજશ્રી મુંબઇ હતાં ત્યારે મારાં પત્નીની તબિયત સારી રહેતી નહોતી, અને તે બાર-પંદર વર્ષ સુધી ખરાબ રહી હતી. આ વાતને આટલાં વર્ષો વીતીગયાં છતાં યાદ કરીને મહારાજશ્રીએ ખબર પૂછી હતી. કેવો અનન્ય વાતસલ્યભાવ હતો!
તેઓશ્રી કાળધર્મ પામ્યાં તેના એક મહિના પહેલાં એટલે ૧૫ જૂન ૧૯૮૬ના રોજ શ્રી આત્માનંદ જૈન સભાના ત્રણ મંત્રીઓ શ્રી ઉમેદમલજી, શ્રી રસિકભાઇ કોરા શ્રી દામજીભાઇ છેડા અને હું, અમે બધા સપરિવાર સ્મારક પર ચાર દિવસ સુધી રહ્યા હતા. ત્યારે મહત્તરાશ્રીનું સ્વાસ્થ્ય સારું નહોતું. અમારી સાથે સવાર, બપોર અને સાંજ બબ્બે કલાક સુધી વાર્તાલાપ કર્યો. સોને યાદ કર્યા. એ વાત્સલ્યનું વર્ણન કરવા શબ્દ નથી સૂઝતા. તેઓ વારંવાર અતિ નમ્રભાવે કહેતાં કે, અમે તો ભાઇ અમારા શ્રાવકોથી ઉજળા છીએ. સૌ અમારું કેટલું બધું ધ્યાન રાખો છો. કેટલે દૂરદૂરથી પરિશ્રમ વેઠીને અહીં આવો છો.
૧૦૮
અમને સૂચના આપી કે, શ્રી ઉમેદમલજી વડીલ છે, સંસ્થાના પ્રાણ છે, એમણે અમારાં ચાતુર્માસ સફળ રીતે મુંબઇમાં કરાવ્યાં છે. તમારી ફરજ છે કે, એમનો આદર કરજો.
તેમના સ્વભાવની વિશિષ્ટતા એ હતી કે, દરેકને એ પોતાનાં લાગતાં. સામેની વ્યક્તિને જીતી લેવાની એમની
મહત્તરા શ્રી મૃગાવતીશ્રીજી