________________
શિષ્યો પોતાના ગુરુને સર્વસ્વ માનીને એમનામાં જ પોતાની જાત અને પોતાના સર્વસ્વને સમાવી દે એવા ગુરુભક્તિના વિરલ દાખલા તો શાસ્ત્રોમાંય નોંધાયા છે, અને નજર સામે પણ જોવા મળે છે; પણ પોતાના શિષ્યના અભ્યદય માટે ગુરુ પોતાની જાતને અર્પણ કરી દે, પોતાનું સર્વસ્વ એમાં જ સમાવી દે અને પોતે જાણે શિષ્યમય જ બની ગયા હોય એ રીતે જ પોતાની સાધનાની અને જીવનની બધી પ્રક્રિયા ગોઠવે, એવું તો ક્યારેક જ બને છે. આ દ્રષ્ટિએ વિચારતાં કહેવું જોઇએ કે સાધ્વીજી શ્રી શીલવતીશ્રીજી, સાધ્વીજી શ્રી મૃગાવતીશ્રીજીમય જ બની ગયાં હતાં અને પોતાની શિષ્યા-પુત્રીના વ્યક્તિત્વમાં જ પોતાનું સમગ્ર વ્યક્તિત્વ એમણે સમાવી દીધું હતું. ગુરુપદે બિરાજતાં સાધ્વી માતાએ પોતાની પુત્રી-શિષ્યાના જીવનઘડતરમાં આ રીતે જે ફાળો આપ્યો છે. તેનું મૂલ્ય આંકી શકાય એમ નથી. આ બધો ગુરુવર્ય આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજીની ઉદારતા, દીર્ઘદ્રષ્ટિ અને પ્રગતિપ્રિયતાનો જ પ્રતાપ. આ માટે આપણે એ ગુરુવર્યનો અને સાધ્વી-માતા તેમ જ પુત્રી-શિષ્યાનો જેટલો ઉપકાર માનીએ તેટલો ઓછો છે . .
સાધ્વી માતા-પુત્રી વચ્ચેના આવા ધર્મવાત્સલ્યની સુભગ અસર એ સમુદાયનાં બે સાધ્વીજીઓ સુજ્યેષ્ઠાશ્રીજી તથા સુવ્રતાજીશ્રીજી ઉપર પણ જોવા મળે છે. એમના વિનય, વિવેક, મિતભાષિતા, અધ્યયન પ્રત્યેની રૂચિ, સેવાપરાયણતા, નિખાલસતા વગેરે ગુણો જોઈ અંતર ઠરે છે, ચિત્ત આહ્વાદ અનુભવે છે.
સાધ્વીજી શ્રી શીલવતીશ્રીજી જેમ એક હેતાળ માતા જેવા મમતાળુ હતાં, એવાં જ વખત આવ્યે તેઓ સંતાનના " ભલાની ખાતર કડવું ઓસડ પાનાર કઠોર માતાનું રૂપ પણ ધારણ કરી શકતાં હતાં. તેઓ મમતા વરસાવતાં હોય કે કઠોરતા દર્શાવતાં હોય, એ બન્નેની પાછળ એમની એકમાત્ર મનોવૃત્તિ લાકોનું હિત કરવાની જ રહેતી. * પંજાબનો પ્રદેશ તો એમને હૈયે જ વસેલો હતો, અને પંજાબીઓ પણ આ સાધ્વીરત્નો પ્રત્યે અપાર ભક્તિ ધરાવે છે. પંજાબમાં તેઓએ ખૂબ લોકચાહના મેળવી હતી. - અને, જેવી લોકપ્રીતિ તેઓએ પંજાબમાં મેળવી હતી, એવી જ મુંબઇનાં છેલ્લાં બે ચાતુર્માસ દરમ્યાન મુંબઇમાં મેળવી હતી. મુંબઇમાં તો એમની એક જ ઝંખના હતી કે ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના ઉત્કર્ષની અમારા ગુરુદેવની ભાવના કેવી રીતે સફળ થાય? અને આ માટે એમણે યથાશક્તિ પ્રયત્ન પણ કર્યો હતો.
છેલ્લે છેલ્લે, પોતાના ગુરુદેવે સ્થાપેલ શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયનો સુવર્ણ મહોત્સવ ખૂબ શાનદાર રીતે ઊજવાય એ જોવાની એમની ઝંખના પૂરી થઇ, અને એમનો આત્મા પૂર્ણ સંતોષ અનુભવી રહ્યો. અને વિદ્યાલયની શાખાઓમાં એની ઉજવણી ચાલુ હતી તે દરમ્યાન જ તેઓ વિ. સં. ૨૦૨૪ના મહા વદિ ૪, તા. ૧૭-૨-૬૮ને શનિવારના રોજ સાંજના સવા છ વાગતાં, મુંબઇમાં શ્રી મહાવીર સ્વામીના દેરાસરના ઉપાશ્રયમાં, ૭૪ વર્ષની વયે, ૩૦ વર્ષનો દીક્ષા પર્યાય પાળી, સમાધિપૂર્વક સ્વર્ગવાસી થયાં.
(શ્રી જયભિખ્ખના “જલ અને કમલ’ પુસ્તકની પ્રસ્તાવના)
મહત્તરા શ્રી મૃગાવતીશ્રીજી
૧૪૧