Jaina Terms

Author(s): Mukul Raj Mehta
Publisher: Kala Prakashan Varnasi

Page 246

JAINA TERMS: PRAKRIT TO ENGLISH/HINDI
संजुत्ताहिगरण : (sañjuttāhigaran) Combining destructive instruments. संयुक्ताधिकरण
samyuktādhikaranam---tadadhikaranam ceti samāsah (av. hari.
v. a. 6, pr. 831).
[ संयुक्ताधिकरणम्---तदधिकरणं चेति समासः । ( आव. हरि. वृ. अ. 6, q. 831).]
संजेलण: (sañjelan) A group of passions preventing perfect conduct. संज्वलन
samekābhāve vartate samyamen sahāvasthānādekibhūy (t vā. dekibhūtāḥ) jvalanti samyamo vā jvalatyeṣu satsavapiti
sañjvalanāh krodh-mān māyā- lobhāh (s. si. 8-9h. [समेकीभावे वर्तते, संयमेन सहावस्थानादेकीभूय (त. वा. देकीभूताः) ज्वलन्ति संयमो वा ज्वलत्येषु सत्सवपीति संज्वलना:
क्रोध-मान- माया-लोभा: । (स. सि. 8-9:.]
संजोगी : (sañjogi) Having the activities of mind, speech and body. सयोगी
संजोयणा : ( sañjoyanā) A fault incurred by an ascetic by combining different things to create taste. संयोजना sayojana y doso jo sajoedi bhatt-pānam tu ( mūla 6-57 ).
[ सयोजणा य दोसो जो सजोएदि भत्त-पाणं तु । (मूला 6-57 ).] संजोयपाहिगरण : ( sañjoyanāhigaran) Combining destructive instruments संयोजनाधिकरण
yatpurv nirvartitayoh---samyo janādhikariniki (sthān am. abhay. vṛ. 60).
[ यत्पूर्व निर्वर्तितयो: --- संयोजनाधिकरणिकी । ( स्थानां. अभय. वृ.
60).]
संठाण : (santhan) Figure, institute. samsthan
jesim kammakkhandhāṇamudaen jäikammodaya para tanten sarirass s mthānam kirade tam sarirasanthānam nām (dhav. pu. 6, pr. 53
.
222
).
[जेसि कम्मक्खंधाणमुदएण जाइकम्मोदयपरतंतेण सरीरस्स संठाणं कीरदे
तं सरीरसंठाणं णाम । ( धव. पु. 6, पृ. 53 ) . ]
संठाणविचय : (santhānavicay) Contemplation of the structure of the universe. संस्थानविचय
tinnam logānam santhan-pamāṇāuyādicintaṇam santhanavicayam nā m cauttham dhammajjhāņam. (dhav. pu. 13, pr. 72).
[ तिष्णं लोगाणं संठाण - पमाणाउयादिचितणं संठाणविचयं णाम चउत्थं
धम्मज्झाणं । (धव. पु. 13, पृ. 72 ) . ]