________________
જૈન યુગ.
સહ ળનાં મૂલ્ય.
લેખકઃમનસુખલાલ હી. લાલન.
જે જે રાષ્ટ્રને કામને કે સમાજને યુગ પલટાના આદેશે બળવત્તર બનાવે, તેજ એ દ્વારા ધારેલી પ્રગતિ બહુ એથ્રી પ્રગતિ તરફ્ પ્રયાણ કરવું હોય તે તે રાષ્ટ્રને કામને કે સમા-મુશ્કેલીએ સાધી શકાય, સાથે સાથે ક્રાન્ફરન્સના સમૂહબળને જતે વિવિધ પ્રકારની સંસ્થાએેની અવશ્ય જરૂર પડે છે. અવનવી યેાજના દ્વારા, પોતાના વિચારા અને કર્તવ્યા દ્વારા કામના સમાજના કે રાષ્ટ્રના ઘણાએ એવાં કામે હોય છે. આત્મસમર્પણ કરનાર એકાદ ફકીર કાર્યકર્તા જે પ્રાપ્ત થાય કે જે એકાદ વ્યક્તિ પાતાની ઘણીજ ઉત્કંઠા હાય પણ તે જેમ રાષ્ટ્રિય મહાસભા દેશની ઉન્નતમાં પાતાના મેટા પોતે એકલ હાથે પાર પાડી શકે નહિં, જ્યારે તે પોતાના ફાળા આપી રહી છે, તેવીજ રીતે, આપણી કામની આ મહાવિચાર। અને યાજનાએ તે તે પ્રકારનાં કાય' કરનારી મસ્થા સભા પણ કામની અનેક હાજતો પૂરી પાડી કામના અનેક પાસે મૂકે તેા તુરત તેમાં અવનવા માર્ગો સાંપડે છે, જાદી વિધ અટકી ગયેલાં કાર્યોને વેગ આપી શકે, એટલુંજ નહિ જુદી પ્રેરણા મળે છે, અને એ કાર્યાં જ્યારે સસ્થા પોતેજ પણ નિષર દિન બેકારીના પાશમાં સપડાતા કામના કેટલાયે ઉપાડી લે છે, ત્યારે તે સહેલાઇથી પાર ઉતરી શકે છે, કારણકે મનુષ્ય જીવનાને કામનાજ શ્રીમતા દ્વારા રાજી મેળવાવી શકે. સંસ્થાએ સમૂહુબળ છે, અને સમૂહબળમાં અતિ કઠિન કાર્યાના પણ ઉકેલ લાવવાની શક્તિ સમાયેલી રહે છે.
આજે હિંદુસ્તાનમાં નવયુગના નિશાને વાગી રહ્યાં છે, થોડા વર્ષો પૂર્વે જે અશકય લાગતું હતું. તે મદ્યાસભા જે એક જબ્બરસ્ત સંસ્થા છે, અને જેનુ સમૂબળ અોડ મનાય છે, તેના માર્ગીત શકય બન્યું છે, સ્વરાજ્યની સુગંધ પ્રસરવા લાગી છે, ઠેર ઠેર એની પ્રશંસનીય પ્રગતિના મંડાણા મંડાઈ રહ્યાં છે, અને એના ચમત્કારિક ગતિથી ચાલુ થયેલાં ચક્રોની ગતિ નિહાલી અનેક નિરાશાવાદીએ મેઢાંમાં આંગળાં નાંખી જોઇ રહ્યા છે. કહેવાની મતલબ એ છે કે આ પરિસ્થિતિનુ ઉત્પન્ન સ્થાન કર્યાં છે ? એ તરફ આપણી નજર પડવી જેએ, આપણે જોઇએ છીએ કે આ પુણ્યમયી પ્રતિનું ઉત્પત્તિસ્થાન મહાસભાનું સંગઠન, સમૂહબળ અને તેના પ્રાણુરૂપ મહાત્માજી અને પંડિત જવાહીરલાલ જ છે, તેમના ઉપરજ આપણી નજર ક્રુદ્રિત મને છે.
તા. ૧૬-૮-૧૯૬૭.
આ વસ્તુસ્થિતિ તમ્ કાન્ફરન્સનુ જો કે લક્ષ ખેંચાયુ છે, અને કામની ઉન્નતિના એ મહત્વના અંગેા કેળવણી અને બેકરી નિવારણ એ એ અંગે યાજનાએાના ચક્ર ચાલુ કર્યા છે, ત્સાહી દાનવીર ગૃહસ્થે પોતાની ઉદારતા દેખાડી એ ચક્રને વિશેષ ગતિમાન કરવા ધનના સીચન સીંચ્યાં છે, પરંતુ તે ચક્રોને યોગ્ય માર્ગો તરફ વાળવા, એ યેાજના દ્વારા કામના મેટા ભાગને લાભ લેતા કરવા કુશળ સંચાલકો અને સેવાભાવી કાર્ય કરનારાઓની ખાસ જરૂરીઆત છે, જ્યાં સુધી એવા ભાઇઓનુ સમૂહબળ અને પીબળ કાન્ફરન્સને ન મળે ત્યાં સુધી ઘણી ફલદાયી લાગતી યાજના પણ જેમ ઉગતા ગુલાબના છે. જોકે સુગધની ખરેખર ખાત્રી આપત હાય, પણ જો તેને પાણીનું સિંચન કરવામાં ન આવે તો તે કરમાઈ જતાં નજરે જાણતા છતાં પણ તેની સૌરભ મેળવી શકાતી નથી, તેવીજ રીતે ઉપયોગી અને ફળ નિષ્પન્ન કરનારી યેાજના જાણવા છતાં પણ નિષ્ક્રિયતાને અંગે કૈં સમૂહબળના ટેકાને અભાવે નિષ્ફળ નીવડે છે.
રાષ્ટિય મહાસભાએ જે કરી બતાવ્યું છે, તે જોકે એના અનેક વર્ષોની મહેનતના પરિણામ રૂપે છે, પરંતુ તેમાં પ્રેરણાના અમૃત પાનાર એલૌકિક મહાત્માજીએ જે પરિવર્તન ટુંક સમયમાં કરી બતાવ્યું તે ભાગ્યેજ કાઇ બીજો કરી શકે. છતાં તેની સાથે એટલું પણ યાદ રાખવુ. જેએ કે તેની પીઠ પાછળ પણ મહાસભાનું સધબળ હતું, અને એ સત્રબળના પ્રતાપેજ આજે આપણે નવિન પ્રગતિ જોઈ રહ્યા છીએ. આવીજ રીતે આપણી જૈન ક્રામમાં પણ દિવ્ય જાગૃતિ લાવવી હાય તા રાષ્ક્રિય મહાસભાની પેઠે આપણી મહાસભા પણ એજસ્વિની અને પ્રગતિના પેય પાનાર હાવી જોઇએ. આપણી કાન્ફરન્સે કામની મહાસભાનું જોકે વિરૂદ તા ધારણ કર્યું છે, અને ભૂતકાળમાં આ સંસ્થા દ્વારા અનેક કાર્યો એવાં પણ થયાં છે કે જેથી ઉપરક્ત વિરૂદ્ અસ્થાને ન લખાય, પર ંતુ ત્યાર પછી કામમાં જાગેલા કલહમય વાતાવરણથી એ મહાણીની સભાની પ્રગતિમાં અવરાધ પડ્યો અને કાર્ય શિથિલ થયું, પરંતુ એ ઉંધ ઉડાડી આળસના અબારને ખખરી તેણે પુન: ઉત્થાન કરી પ્રગતિના માર્ગે કામને લઇ જવા ફરી મંડાણુ માંડયાં છે, ત્યારે આપણે કહીશું કે એના કાર્યાની ફતેહ માટે તેને પણ સધબળની ઘણીજ આવશ્યકતા છે, બે કારન્સનું સમૂળ મજબૂત બને, કામના વિચારકા અને સેવાભાવી સજ્જના એ સમૂહબળ દ્વારા કામની અગ્રગણ્ય સંસ્થાને વિશેષ
છેવટમાં સમાજમાં ઉંચુ સ્થાન ધરાવનારા આ સંસ્થાના સંચાલા પોતાની આસપાસ એવુ મજબૂત સમૂહબળ ઉભું કરે કે જેથી આજે ચેાજેલી બન્ને યાજનાએ! અને ભવિષ્યમાં યેાજાનારી યાજનાઓના ચા પૂર જોશથી ગતિમાન કરી શકે.
NNNNNNNINENNNNN
જૈન લાઇબ્રેરીઓ અને કેળવણીની સ'સ્થાઓને - અમૂલ્ય તક
—
શ્રી જૈન વે. કરન્સની કાર્યવાહી સમિતિએ જૈન સમાજ હેલાઇથી ટ્રાન્ફરન્સની પ્રવૃત્તિથી વાકેફ રહી શકે તે વિગેરે હેતુથી “ જૈન યુગ” જૈન લાઇબ્રેરી અને કેળવ
સંસ્થાઓને મોકલવા માટે નીચે પ્રમાણે ઠરાવ કરેલ છે. જે લાઇબ્રેરી કે કેળવણીની સંસ્થાએ પ્રતિવર્ષે એક રૂપીએ આપી બંધારણાનુસાર સંસ્થાનું નામ કૉન્ફરન્સ કાર્યાલયમાં રજીસ્ટર કરાવે તેને પ્રતિવર્ષે માત્ર -૬-ક છ આના લઈ જૈન યુગ” મોકલવા સર્વાનુમતે ઠરાવવામાં આવે છે. થવાની તક ન માત્ર એમ ઈચ્છીશું. આ ઠરાવાનુસારની જૈન સસ્થા જૈન યુગ’' મેળ
પા
VNIT
2
