________________
જેન યુગ.
તા. ૧-૧૦-૧૯૩૭.
== જૈન સમાજની વર્તમાન સ્થિતિ. નિરર્થક ઝઘડાઓ છોડી પ્રગતિ સાધવા જૈન આગેવાની હાકલ.
જૈન મહાસભા પ્રત્યે જેનોની ફરજ.
અખિલ હિંદ જૈન વેતાંબર કોન્ફરન્સ દ્વારા જવામાં આજે તે પ્રેમાનંદ, શામળ, બેન યુગ સર્વત્ર સંભળાય છે. આવેલ જૈનેની એક જાહેર સભા મુંબઈ કોટ શાંતિનાથ પ્રભુ દેરાસરના વહિવટ, તીર્થોના સંરક્ષણ, જેને તત્વજ્ઞાનની સમૃદ્ધિ જિનાલયના ઉપાશ્રયમાં તા. ર૯-૮-૧૯૩૭ રવીવારે રાતનાં જાળવી પ્રચાર કરવા, અહિંસાના વાજાં દુનિયામાં વગડાવવા
ઢાં. ટા. ૯ વાગે મળી હતી. જે સમયે સર્વે સાથના ભાઈઓ સમસ્ત જેન કામે મળીને જ વિચારો કરવા પડશે. એ કાર્યો તથા આગેવાનોએ સારી સંખ્યામાં હાજરી આપી હતી. એક વ્યક્તિથી થઈ શકે એમ નથી. જેને તવ જ્ઞાનથી જગ
પત્રિકા વાંચન પછી શ્રી ઝવેરચંદ પરમાણંદ ભણસાલી તના અનેક ઝગડાઓ પતી જાય એમ છે. પણ આપણે એના એ જમ્મુ છું કે શ્રી ફોજમલજી કપૂરચંદ એક અતિ અગ. પ્રચાર માટે આંખ કયારે ઉઘાડીએ છીએ? નિરર્થક ઝગડા ત્યના કામે બહારગામ ગયેલા હોવાથી આજની સભાના પ્રમુખ મૂકી અહિંસા સત્યાદિ પંચ મહાવ્રતના સંદેશાને જગતના સ્થાને શેઠ કહચંદ વેલજી બિરાજે એવી દરખાસ્ત કરું છું. ખૂણે ખૂણે ફેલાવવા સંગદિત થયા વિના ચાલે એમ નથી. આ શ્રી અમથાલાલ નગીનદાસ ભાખરીઆએ દરખાસ્તને સર્વ બાબતે સ્પષ્ટ બતાવી આપે છે કે જેનેને એક સેલ કે આપતાં શેઠ ફલચંદ વેલજી પ્રમુખસ્થાને બિરાજ્યા હતા. સંસ્થાની જરૂર રહેલી છે જ, તેને નામ ગમે તે આપે. નામ માટે
કોઈને વાંધે ન હોય. માત્ર કામ તરફ લક્ષ આપે. કેન્ફરન્સ શ્રી. મોતીચંદ કાપડીઆ.
અત્યારે પુનરોદ્ધારના પંથે વિચરી રહી છે. તેણે કેમના શ્રેય પ્રારંભમાં મુખ્યવક્તા શ્રીયુત મોતીચંદ ગિરધરલાલ કાપ માટે કાર્યો હાથ ધર્યા છે તેમાં સૌના સહકારની પ્રથમ આવડીઆ, બી. એ. એલએલ. બી., સેલિસિટરે “જૈન મહાસભા શ્યતા છે. અત્યાર સુધી આપણે ન્હાની નાની વાતમાં ચે કસ પ્રત્યે આપણી ફરજ ” વિશે ભાષણ કરતાં જણાવ્યું કે જેન થયા અને મુદ્દાની વાતે વિસારી દિધી. તેથીજ આપણને કેમ અત્યારે જે પરિસ્થિતિમાંથી પસાર થઈ રહી છે તે તરફ ખૂબ ખમવું પડયું છે. હવે આંખ મીચી માર્ગ ગમન કરી આપણે આ ઉધાડી ખૂબ વિચાર કરવા જેવું છે. જૈન શકાય નહિં. તેથી જૈન સમાજની પ્રત્યેક વ્યક્તિ કેન્ફરન્સને વ્યાપારી કેમ હોવાથી તેની સ્થિતિ, પ્રગતિ વિષે એક અથવો અપનાવે તેનાં કાર્યો પ્રત્યે પ્રેમની લાગણી બતાવે. તન, મન. બીજા આકારમાં એકત્ર થઈ વિચાર નહિં કરીએ તે ઇતિહાસમાં ધનથી સેવા આપે તે સમાજ કલ્યાણ દૂર નથી કોન્ફરન્સની જૈન કેમ નામ માત્રની કેમ તરીકે રહી જવા સંભવ છે. સુકત ભંડાર ફંડની યોજના એક પ્રતાપી, વૃતધારીના જેનેના હાથમાં પૂર્વે ૨, ઝવેરાત, શરાફી, કાપડના ધંધાઓ હાથે શરૂ થઈ છે. ચાર આના જેવી નજીવી રકમ મુખ્યત્વે હતા. અત્યારે આ સર્વ ધંધાઓમાં ગણ્યા ગાંઠયા કામના ભલા માટે આપી સદ્દભાવ દેખાડે. અત્યારે જેનેની જેને રહ્યા છે. આપણું ઉપર મહાન જવાબદારીઓ રહેલી એ અતિ અગત્યની ફરજ હું લેખું છું. તે દ્વારા જ કે સ છે. તીર્થ રક્ષા, મંદિરહાર, સાહિત્યોદ્ધાર, કેળવણી પ્રચાર સમાજની અનેક સેવાઓ કરવા સમર્થ બનશે. આદિની મહત્વપૂર્ણ જવાબદારીઓને પહોંચી વળવા, આપણું
-
શ્રી. મણીલાલ મેકમચંદ. સ્થાનને ટકાવી રાખવા પદ્ધતિસર દીર્ધ દૃષ્ટિ વાપરી વિચાર
જૈન સમાજના ભૂતકાલ તરફ દષ્ટિ નાંખશે તે જે કરે, તે માટે યોજનાઓ કરી અમળ કરે. જેને આત્માને
જણાશે કે જેને કરોડોની સંખ્યામાં હતા. જૈન રાજાઓ, જીતનાર ગણાય, તેની નિરાશ્રિત સ્થિતિ ન હોઈ શકે. આત્મ
મંત્રીઓ, રાજનીતી, મહામુનિવર્યોની જગતના માટેની સેવાઓ જીવન માટે પણ આપણા સ્થાનને નભાવી રાખવા આજે
સાથે સમાજ સેવાઓ તમને આશ્ચર્ય ચકિત કરે એમ છે. જરૂરીયાત ઉપસ્થિત થઈ છે.
પહેલા મુનિવર્યો પિતાના ભક્તોને સમાજહિતની દષ્ટિ સન્મુખ કોમવાદમાં હું માનતો નથી. રાષ્ટ્રને અબાધિત રીતે રાખીનેજ દેરતા હતા. શ્રીમદ્દ હેમચંદ્રાચાર્ય અને મહારાજી આપણે સામાજિક ઉન્નતિ સાધવી છે. તે માટે કેળવણી વિના કમારપાલના ઈતિહાસના પાને લખાયેલા કાર્યો એ વાતની ચાલે એમ નથી. આપણાં અનેક પ્રશ્નોને કેળવણી પ્રચારથી સાક્ષી પૂરે છે. આજે ૧૦ લાખ જેનો રહ્યા છે તેમાં ત્રણ ફિરકાઆપે આ૫ નિકાલ થઈ જશે. કેન્ફરન્સે પિતાની સ્થાપના વે. જેને તે ૩ કે કાા લાખ તેની પ્રતિનિધિ સંસ્થા પછી એ દિશામાં કામ કરેલ છે અને અત્યારે ૫ણુ કેળવણી તે આ કોન્ફરન્સ એ કોન્ફરન્સની સ્થાપના ૩૫ વર્ષ પૂર્વ પ્રચારની એક સુંદર પેજના સમાજ સમક્ષ રજુ કરી છે તે શ્રી. ગુલાબચંદજી દ્વાની પ્રેરણાથી થઈ. તેને ફરચંદ, પ્રેમચંદ દ્વારા પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉદ્યોગિક કેળવણી પ્રચાર થશે. રાયચંદ, મેહનલાલ પુજાભાઈ ખેતસી ખીઅસી, વીરચંદ અને સમાજને અનેક પ્રકારે આશિર્વાદ રૂપ નિવડશે.
દીપચંદ, બદ્રીદાસ બહાદુર, જેવા નર ને એ સેવાઓ જૈન સાહિત્ય ગુજરાતી સાહિત્યને દાબી દે એમ છે છતાં અપ. એક એક અધિવેશનમાં લાખ રૂપીઆ સમાજેન્નતિના આપણી બેદરકારી કહે કે બિન આવત કહો તેના લીધે કાર્યો માટે ભેગા થયા. તેથી અનેક સત્કાર્યો કરાયા પણું શ્રી ઋષભદાસ જેવાનું નામ પણ કયાં જોઈ શકતા નથી. કેટલાક સત્તાશાહી માણસે એ જોઈ ન શકયા. તેની જરાક
