________________
Regd. No. B 1996.
તારનું સરનામું: ‘હિંદસંઘ' 'HINDSANGHA'
{ નો તિસ્થલ |
excerna
છે.
The Jaina Vnga. હતી . (શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કોન્ફરન્સનું મુખ-પત્ર ) રાજ
*
તંત્રી:- મોહનલાલ દલીચંદ દેશાઈ બી. એ. એલએલ. બી. એડવોકેટ. વાર્ષિક લવાજમ રૂપીયા બે.
છુટક નકલ દેઢ આને.
તારીખ ૧૫ મી જુન ૧૯૩.
અંક ૩ જે.
નવું ૩ જુ. | -
--
૧ ખરો સુધારો... ... ૨ દીક્ષા નિયામક કાયદો ... કે નેધ ૪ કેસરીયાજી અને જેનો...
વિષય સૂચિ. ... મહાત્મા ગાંધીજી, || ૫ કેન્ફરન્સ બોલાવવાની હીલચાલ ... .. ઓફિસ. ... ... તંત્રી. ૬ શેઠ રણછોડભાઇનું ભાવ... ... શ્રી રણછોડભાઈ. ... ... તંત્રી.
૭ કાર્યવાહી સમિતિની સભા... .... ...પ્રકાશક, ... શ્રી. ચેકસી. || ૮ જૈન જગત ... ... ... ...પ્રકાશક.
ખરો સુધારો.
૧ સુધાર એ વર્ણન છે કે જેથી માણસ પોતાની ફરજ બતાવે છે, ફરજ બજાવવી તે નીનિ પાળવી એ છે. નીતિ પાળવી એ આપણું મનને તથા ઈદ્રિમાને વશ રાખવી એ છે. એમ કરતાં આપણે આ૫ણુને ઓળખીએ છીએ. આ જ “ સુ' એટલે સારો ધારે છે. તેથી જે વિરૂદ્ધ તે કુધારો છે.
૨ માણસની વૃત્તિઓ ચંચળ છે. તેનું મન ફાંફાં માર્યા કરે છે. તેના શરીરને જેમ વધારે આપીએ તેમ વધારે માગે છે; વધારે લઈને પણ સુખી નથી થતું. બેગ ભોગવતાં ભેગની ઈરછા વધતી જાય છે. તેથી પૂર્વજોએ હદ બાંધી ધણા વિચારો કરી જોયું કે સુખ દુઃખ મનનાં કારણ છે. તવંગર તે તવંગરીના કાણુથી સુખી નથી. ગરીબ તે ગરીબાઈના કારણથી દુ:ખી નથી. ગરીબ સુખી જોવામાં આવે છે. કરડે તે ગરીબ જ રહેશે. અને આમ જોઈ તે બેગની વાસના છોડવી.
a bઈપ દેશમાં કેઇપ સુધારા નીચે માણસ સંપૂર્ણતાને નથી પામ્યા, યુરોપમાં ચાલી રહેલાં અમનચમન ઉપરથી દેખાય છે કે, અર્વાચીન સંસ્કૃતિમાં રાજસી અને તામસી સત્તા પ્રબળ છે, જ્યારે પ્રાચીન આર્ય સંસ્કૃતિમાં સાત્વિક સત્તા પ્રબળ છે. અર્વાચીન સંસ્કૃતિ મુખ્યતઃ ભગપ્રધાન છે, પણ મુખ્યતઃ ધર્મપ્રધાન છે. અર્વાચીન સંસ્કૃતિમાં જડ પ્રકૃતિના નિયમોનું સંશોધન કરાય છે, અને મનુષ્યની બુદ્ધિ શકિતને ઉપગ, વસ્તુ ઉતપન્ન કરવાનાં સાધન, અને વિનાશ કરવાનાં ઉપકરણે શેધવામાં અને રચવામાં કરાય છે; જયારે આપણૂ સંસ્કૃતિની પ્રવૃતિ મુખ્યતઃ આધ્યાત્મિક નિયમે શેધવાની છે. હિંદી સુધારાનું વલણ નીતિ દઢ કરવા તરફ છે, પશ્ચિમના સુધારાનું વલણ અનીતિ દઢ કરવા તરફ છે, તેથી તેને કુધારે કહ્યો.
- ૪ જે સુધારાની જરૂર છે તે સુધારે ઉપટિયો હશે તે વ્યર્થ જવાને, તે ઉડે જ જોઈએ. લેકનાં હદય પલટાવાં જોઈએ. બીક જવાનો ડોળ નહિ પણ તેને સાચો નાશ થવો જોઈએ. શાંતિ ડોળ નદિ પણ તેનું જ્ઞાનપૂર્વક પાલન થવું જોઈએ.
૫ અર્વાચીન સંસ્કૃતિને નહિ, પરંતુ પ્રાચીન કાળના અષિમુનિઓના આધ્યાત્મિક બળને પામેલા ઋષિ લેકે કરેલી તપશ્ચયને આપખુને વારસે આપી જનાર, અંગ્રેજી ભાષા તથા તેના સાહિત્યનો એક શબ્દ પણ ન જાણનારા, અવાચીન સંસ્કારોના ભાર નીચે ન દબાયેલા આપણા વડવાઓ પોતાને સંપૂર્ણ વિકાસ કરીને સર્વત્ર પૂર્ણ સ્વતંત્રતા મેળવવા શક્તિમાન નિવડયા હતા.
-મહાત્મા ગાંધીજી.
