Book Title: Gyanarnava
Author(s): Pannalal Baklival
Publisher: Paramshrut Prabhavak Mandal

View full book text
Previous | Next

Page 438
________________ ४१४ रायचन्द्रजैनशास्त्रमालायाम् पापों) को नष्ट करके शाश्वत मोक्षमार्गमें तिष्ठते हैं ॥ ३४ ॥ सो देवोंका देव, ईशान, भव्य जीवरूप कमलोंको प्रफुल्लित करनेके लिये सूर्य समान ऐसा श्रीवीरजिनेन्द्र मनको निश्चल करके ध्यान करने योग्य (ध्येय ) है. अन्य कल्पित ध्येय (ध्यान करने योग्य) नहीं है ॥ ३५ ॥ तस्मिन्निरन्तराभ्यासवशात्संजातनिश्चलाः । सर्वावस्थासु पश्यन्ति तमेव परमेष्ठिनम् ॥ ३६॥ अर्थ-उस सर्वज्ञ देवके ध्यानमें सदा अभ्यास करनेके प्रभावसे निश्चल हुए योगीगण सर्व अवस्थाओंमें उसी परमेष्ठीको देखते हैं ॥ ३६॥ तदालम्ब्य परं ज्योतिस्तद्गुणग्रामरञ्जितः।। अवक्षिप्तमना योगी तत्खरूपमुपाभुते ॥ ३७॥ अर्थ-योगी (ध्यानी मुनि) उस सर्वज्ञ देव परमज्योतिको आलंबन करके उसके गुणग्रामोंमें रंजायमान होता हुआ मनमें विक्षेपरहित होकर, उसी खरूपको प्राप्त होता है ॥ ३७॥ इत्थं तद्भावनानन्दसुधास्यन्दाभिनन्दितः। न हि खप्नाद्यवस्थासु ध्यायन्प्रच्यवते मुनिः ॥ ३८ ॥ ___ अर्थ-इस प्रकार उस सर्वज्ञ देवकी भावनासे उत्पन्न हुए आनंदरूप अमृतके प्रवाहसे आनंदरूप हुआ मुनि खप्मादिक अवस्थामोंमें भी ध्यानसे च्युत नहीं होता ॥ ३८ ॥ अथवा इस प्रकार है तस्य लोकत्रयैश्वयं ज्ञानराज्यं खभावजम् । ज्ञानत्रयजुषां मन्ये योगिनामप्यगोचरम् ॥ ३९ ॥ अर्थ-जो उस सर्वज्ञ देवके तीन लोकका ईश्वरत्व है खभावसे उत्पन्न ज्ञानका राज्य है वह मति श्रुत अवधि इन तीन ज्ञानसहित योगी मुनियोंके भी अगोचर है ऐसा मैं मानता हूं ॥ ३९॥ परन्तु कुछ विशेष है सो कहते हैं, साक्षानिर्विषयं कृत्वा साक्षं चेतः सुसंयमी। नियोजयत्यविश्रान्तं तस्मिन्नेव जगद्गुरौ ॥ ४०॥ अर्थ-यद्यपि सर्वज्ञ देवका रूप छद्मस्य ज्ञानीके अगोचर है तथापि इन्द्रिय और मनको अन्य विषयोंसे हटाकर, 'सुसंयमी मुनि निरन्तर साक्षात् उसी भगवान्के खरूपमें अपने मनको लगाता है ॥ ४० ॥

Loading...

Page Navigation
1 ... 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471