________________
બુદ્ધિમભા
૨૦]
યેગ, અધ્યાત્મ આત્મા અને તત્ત્વજ્ઞાન એ તેમનાં વધુ પડતાં મન ગમતાં વિયેા હાઇ તેના પર લખાયેલાં, મથા સપૂણૅ ને સફળ બન્યાં છે. કુયાગ, યાગ દીપક, સમાધિશતક, આત્મ શાંતિ, આત્મ પ્રકાશ, આત્મ દર્શન, વગેરે ગ્રંથે તે તે વિષય ઉપરની તેમની પ્રભુતાનું દર્શન કરાવી જાય છે.
પણ
ધર્મ અને તત્ત્વજ્ઞાન સાથે સાથે તેએાશ્રીએ સમાજની પણ ચિંતા રાખી હતી. અને તેના વિષે ગ્રંથા લખ્યાં હતાં. ‘સન્ન પ્રગતિ', કન્યા વિક્રય ઢાષ, જૈન ગીતા, નાપનિષદ્, વગેરે થા સમાજ માટે આજે પણ પ્રેરણાદાયી છે.
આ ગદ્ય સાહિત્ય . તેએાએ પત્ર, ડાયરી, સ વાદ્ય, વગેરેના માધ્યમથી લખ્યું છે. એધક કથાએ. પણ કયાંક કયાંક લખી છે.
ગદ્યમાં પેાતાના શ્રધ્ધેય, પ્રેરક એવા મહાન પુરુષોના જીવન ચરિત્રા પણ લખ્યાં છે. શ્રીમદ્ આનદધનજી મહારાજ, શ્રીમદ્ દેવચંદ્રજી તેમજ શ્રીમદ્ ઉપાધ્યાય શ્રી યશેાવિજયજી એ પૂર્વકાલીન અધ્યાત્મ ચેસીએ પાતાના જીવન તારક અને ગુરુદેવ શ્રી વિસાગરજી મહારાજ સાહેબ તેમજ શ્રીમદ્ સુખસાગરેજી મહારાજ સાહેબના નાના મેટાં જીવન ચરિત્રા લખ્યાં છે. પેાતાના ગુરુદેવ ઉપર તે
તેમજ
[ તા. ૧૦-૬-૧૯૬૫
આખી શ્રી સુખસાગર ગુરુગીતા લખી છે. જ્યારે પૂર્વકાલીન અધ્યાત્મ ચેાગીએના જીવન અને કવન ૩૫ મોટા ગ્રંથો લખ્યાં છે. શ્રીમદ્ દેવચંદ્રજીના ગ્રુપ તે ત્રણ વ્હેચાયેલ છે.
પગમાં
જૈન ધર્મની પ્રાચીન અ ચીન સ્થિતિ, જૈન ધાતુ પ્રતિમા
લેખ સંગ્રહ ભાગ ૧-૨ તેમજ વિજાપુર બહુદ વૃતાંત વગેરે ગ્રંથ તેએશ્રીના ઇતિહાસ વિષેની રસ પણ
વા હતા તે બતાવે છે.
આમ ગદ્યમાં તેએકીએ શુ પ્રકારે સફર ખેડી છે. બે પદ્યમાં હું તેમનું પ્રદાન ક જેવું તેનું વર ભજનના અગીયાર સો લખ્યાં. અને આખીય રાખડી એક ટક અક્ષર પણ અક પશ્ચિમે રા કક્કાવળી સુધ બે પદ્ય લખ્યું છે.
અને આ પદ્યમાં પણ તેવું જ વૈવિધ્ય છે. ભજના, પદ્મ, ગઝલા વાલીયે, સ્તવના, તુર્તિયા, સજઝાયા, ગડુંલીયા, ઊર્મિગીતે, કિત ગીતા, પ્રભાતિયાં, તેમજ ખંડ કાવ્યા વગેરે અનેક પ્રકારોની રચના તે સંગ્રહમાં જોવા મળે છે. ઉપરાંત તેમનુ' વિષય વૈવિધ્ય પણ વિસ્તૃત છે. આકાશના પ્રકૃતિ તત્ત્વથી માંડીને આત્માના પુણ્ય તત્ત્વ સુધીના તમામ
'ઃ'
