________________
६३८
भगवतीसूत्र
·
भवेत् उपरि अधः पापेन च इति, अथवा अत्र यद् विन्दुद्वयं तत्परमाणुद्रयमिति मन्तव्यम्, तत्र पार्वाचीनः परमाणुस्तिकायदेशेन अग्रवर्त्तिना स्पृष्टः परमाणवर्ती च परमायुः परतः स्थितेन धर्मास्तिकायपदेशेन स्पृष्टः इत्येवं द्वौ एवं ययोः देशयोर्मध्ये परमाणुद्वयं स्थाप्यते : तयोरतनाभ्यां प्रदेः ग्राभ्यां तौ पृष्टौ प्रथमेन प्रथमः, द्वितीयेन द्वितीयः, इत्येवं हौ, हीचावगाढत्वादेव पृष्ट इत्येवं पट्-यंत्र स्याकारो यंत्र पृष्ठे प्रथम अंके अवलोकनीयं.
उत्कृष्टेन तु द्वादशभिः धर्मास्तिकायम देशैः स्पर्शना भवति, तथाहि परमाणुऊपर नीचे के दो प्रदेशों से और आजूबाजू के दो प्रदेशों से इस प्रकार चार धर्मास्तिकाय प्रदेशों द्वारा यह जघन्य स्पर्शना होती है । अथवायहां जो दो बिन्दुएँ हैं वे दो परमाणु हैं ऐसा जानना चाहिये- इनमें पहिली तरफ का परमाणु पहिली तरफ के धर्मास्तिकाय, प्रदेशों द्वारा स्पृष्ट होता है, और पर भागवत परमाणु पर भागवत धर्मास्तिकाय प्रदेश द्वारा स्पष्ट होना है। तथा जिन दो प्रदेशों के बीच में परमाणु द्वय स्थापित किये गये हैं, वे अग्रेतन दो प्रदेशों द्वारा स्पृष्ट होते हैंप्रथम से प्रथम और द्वितीयप्रदेश से द्वितीय इस प्रकार से चार प्रदेश हो जाते हैं। और जहां जहां ये दो परमाणु अवगाढ हैं वहां के दो प्रदेशों की स्पर्शत्रा - इस प्रकार छह प्रदेश की जघन्य स्पर्शना होती है' जघन्य पद में पट् स्पर्शक प्रदेशों द्वारा स्पर्शना का आकार यंत्र के पृष्ठ में नं. १ में देख लेवे.
#
A
73
P
उत्कृष्ट साशनां जो धर्मास्तिकाय के १२ प्रदेशों द्वारा होती है સ્પનાનું સ્પષ્ટીકરણુ આ પ્રમાણે છે-ઉપર નીચેના બે પ્રદેશ વડે,અને આસપાસના એ પ્રદેશે વડું, આ પ્રકારે ચાર ધર્માસ્તિકાય પ્રદેશ વડે તે સ્પશના થાય છે અથવા મહીં જે એ બિંદુએ છે, તેમને બે પરમાણુ માની લા. તેમાંના એક તરફના પરમાણુ એક તક્ના ધર્માસ્તિકાય પ્રદેશા દ્વારા પૃષ્ટ થાય છે, અને ખીજી તરફના પરમાણુ ખીજી તરફના ધર્માસ્તિકાયપ્રદેશદ્વારા પૃષ્ટ થાય છે તથા જે એ પ્રદેશેાની વચ્ચે એ પરમાણુને સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે તેએ અગ્રેતન એ પ્રદેશા દ્વારા સ્પષ્ટ થાય છે-પહેલા પ્રદેશ વડે પહેલે અને ખીજા પ્રદેશ વડે ‘ખીજો, આ રીતે ચાર પ્રદેશ થઇ જાય છે અને જ્યાં તે એ પરમાણુ અવગાઢ છે, ત્યાંના એ પ્રદેશેાની સ્પર્શના આ પ્રકારે છ अहेशानी धन्य (गोछाभां सोछी) स्पर्शना थाय छेद्यामां गोछा સ્પશક પ્રદેશા દ્વારા થતા સ્પશની આકૃતિ યંત્રના પેજમાં નં. ૧ ની જોઈ લેવી. પુદ્ગલાસ્તિકાયના એ પ્રદેશાની ધર્માસ્તિકાયના વધારેમાં વધારે ૧૨-પ્રદેશેા વડે સ્પશના થાય છે. આ ખાખતનું હવે સ્પષ્ટીકરણ કરવામાં આવે છે એ
3
1
·
