Alamban Pariksha

Author(s): Dinnaga, Dharmapala, N Aiyaswami Shastri
Publisher: Adyar Library

Page 30

वाह्यार्थेऽविद्यमाने अन्तस्सदेव बहिर्वदवभासनमालम्बनप्रत्ययः ।
विज्ञानरूपत्वात्तत्प्रत्ययतयापि च ॥ ६ ॥
अन्तर्विज्ञान मर्थतयावभासते "ततो उत्पद्यते चेति धर्मताद्वयविशिष्टमित्यतः अन्तस्सदेवालम्बनप्रत्ययः ॥
यदि तावदेवमवभास एव वेद्यते । कथं तदेकदेशः सहजातः
प्रत्ययः ।
एकांश : प्रत्ययोsवीतात्,
12
सहभूतोऽपि अव्यभिचारात् " अन्यजातस्य प्रत्ययो भवति ॥ नैयायिकास्तु एवमाहुः । क्रमेण जायमानयोर्हेतुहेतुमतोः भावाभावतद्वत्ता लक्षण' मिति ॥ अथवा
आलम्बनपरीक्षा
1
14
10
शक्त्यर्पणात् क्रमेण [ वा] ।
14
क्रमेणापि सोऽर्थावभासः " स्वानुरूपकार्योत्पत्तये शक्ति विज्ञानाधारां करोतीत्यविरोधः '* ॥ यदि तर्हि स्वरूपमेवालम्बनप्रत्ययः । कथं तत् [ रूपं ] चक्षुश्चोपादय चक्षुर्विज्ञानमुत्पद्यते [इति] |
Or. अर्थः अवभासते.
" = अर्थात् . cf. Vrtti ad 2a.
16
12 Lit. अन्यस्मात् जातस्य.
13
Cf. Nyāyasūtra, IV, 1, 49: प्रागुत्पत्तेरुत्पत्तिधर्मकमसदित्यद्धा कस्मादुत्पादव्ययदर्शनात् .
14 The passage, अथवा... अविरोधः is quoted in the Tattvas. pan. p. 582. The pañjikā cites this passage omitting the words क्रमेण वा in the quarter b of the verse 7.
15
Xylograph reads स्वभासानु —, rani snan ba—.
ran. gi. gzugs.