Akalanka Granthtrayam

Author(s): Bhattalankardev, Mahendramuni
Publisher: ZZZ Unknown

Page 292

पृ० १६. पं० १८.]
टिप्पणानि
१४७
तस्वार्थसिद्ध० ११३५ । "लिंगसंख्यासाधनादिव्यभिचारनिवृत्तिपरः शब्दः।" [सर्वार्थसि० ११३३] राजवा० १।३३। “शब्दपृष्ठतोऽर्थग्रहणप्रवणः शब्दनयः, लिङ्गसंख्याकालकारकपुरुषोपग्रव्यभिचारनिवृत्तिपरत्वात् ।" [ धवलाटी० सत्प्ररू. ] "कालादिभेदतोऽर्थस्य भेदं यः प्रतिपादयेत् । सोऽत्र शब्दनयः शब्दप्रधानत्वादुदाहृतः॥" [ तत्त्वार्थश्लो० पू० २७२] नयविव० श्लो० ८४ । प्रमेयक० पू० २०६ A. सन्मति० टी० पू० ३१२ । नयचक गा० ४०। तत्त्वार्थसार पृ० १०७। 5 प्रमाणनय० ७।३२,३३ । स्या० मं० पृ० ३१३ । जैनतर्कभा० पृ० २२ ।।
पृ० १५. पं० ८. 'अभिरूढ'-"वत्थूश्रो संकमणं होइ अवत्थू नए समभिरूढे ।" [ अनुयोग० ४ द्वा० ] आव० नि० गा० ७५८। “सत्स्वर्थेष्वसङ्क्रमः समभिरूढः।" [तत्त्वार्थाधि० भा० ११३५] तत्त्वार्थहरि०, तत्त्वार्थसिद्ध० ११३५ । " जं जं सएणं भासइ तं तं चिय समभिरोहए जम्हा । सरणतरत्थविमुहो तओ तो समभिरूढोत्ति ॥” [विशेषा० गा० २७२७ ] "नानार्थ- 10 समभिरोहणात् समभिरूढः । अथवा यो यत्राभिरूढः स तत्र समेत्याभिमुख्येनारोहणात् समभिरूढः।" [ सर्वार्थ सिद्ध० ११३३ ] राजवा० १।३३। धवलाटी० सत्प्ररू० । “समभिरूढः एवं मत्त्वैकीभावेन आभिमुख्येन एक एव रूपादिरर्थ एवेति या या संज्ञा नानां (?) समभिरूढः।" [ नयचक्रव० पृ० ४८३ A.] "पर्यायशब्दभेदेन भिन्नार्थस्याधिरोहणात् । नयः समभिरूढः स्यात पूर्ववच्चास्य निश्चयः॥" [तत्त्वार्थश्लो० पृ० २७३] नयविव० श्लो० ९२ । प्रमेयक० पृ० २०६ A. 15 सन्मति० टी० पृ० ३१३। नयचक्र गा० ४१। तत्त्वार्थसार पृ० १०७ । प्रमाणनय० ७।३६। स्या० मं० पृ०३१४। जैनतर्कभा० पृ० २२।।
पृ० १५. पं० ८. 'इत्थम्भूतः'-" वंजण अत्थ तदुभयं एवंभूत्रो बिसेसेई ।" [अनुयोग० ४ द्वा० ] आव० नि० गा० ७५८ । “व्यञ्जनार्थयोरेवम्भूतः।" [ तत्त्वार्थाधि० भा० १॥३५] तत्त्वार्थ हरि०, तत्त्वार्थसिद्ध ०१।३५ । "येनात्मना भूतस्तेनैवाध्यवसाययति इत्येवम्भूतः। 20 अथवा येनात्मना येन ज्ञानेन भूतः परिणतः तेनैवाध्यवसाययति ।" [ सर्वार्थसि० १३३ ] राजवा० १॥३३ । “वंजणमत्थेणत्थं च वंजणेणोभयं विसेसेइ । जह घटसढे चेष्टावया तहा तं पि तेणेव ॥" [विशेषा० गा० २७४३] “एवं भेदे भवनादेवम्भूतः । न पदानां समासोऽस्ति भिन्नकालवर्तिनां भिन्नार्थवर्तिनां चैकत्वविरोधात् । न परस्परव्यपेक्षाप्यस्ति वर्णार्थसंख्याकालादिभिर्मिन्नानां पदानां भिन्नपदापेक्षाऽयोगात्। ततो न वाक्यमप्यस्तीति सिद्धम् । ततः 25 पदमेकार्थस्यैव वाचकमित्यध्यवसाय एवम्भूतनयः ।" [धवलाटी० सत्प्ररू. ] "तक्रियापरिणामोर्थस्तथैवेति विनिश्चयात् । एषम्भूतेन नीयेत क्रियान्तरपराङ्मुखः॥"[ तत्त्वार्थश्लो० पृ०२७४] नयविव० श्लो०९४। प्रमेयक० पृ० २०६ B. सन्मति० टी० पृ० ३१४। नयचक्रगा० ४३ । तत्त्वार्थसार पृ० १०७। प्रमाणनय० ७।४० । स्या० मं० पृ० ३१५ । जैनतर्कभा० पृ० २३ ।
पृ० १५. पं० ६. 'कालभेदात्तावत'-तुलना-प्रमाणनय० ७।३३ । जेनतर्क- 30 भा० पृ० २२ ।
पृ० १६. पं० ५. 'तदुत्पत्तिसारूप्य' तुलना-"तत्सारूप्यतदुत्पत्ती यदि संवेद्यलक्षणम्। संवेद्यं स्यात्समानार्थं विज्ञानं समनन्तरम्॥' [प्रमाणवा० ३।३२३] प्रमाणनय० ४।४७ ।
__ पृ० १६. पं० १८. 'स्त्यायत्यस्यां'-"संस्त्यानप्रसवौ लिंगमास्थेयो स्वकृतान्ततः। ''अधिकरणसाधना लोके स्त्री स्त्यायत्यस्यां गर्भ इति । कर्तृसाधनश्च पुमान् सूते पुमानिति । 35 ''संस्त्यानविवक्षायां स्त्री, प्रसवविवक्षायां पुमान्, उभयविवक्षायां नपुंसकमिति।" [पात० महा० ४।१।३]
इति प्रमाणनयप्रवेशः ।।