________________
અને હવે તેમની તપસાધના ઉપર દૃષ્ટિપાત કરીએ. તેમની તપશ્ચર્યા એટલી તો વિપુલ છે કે - તેનું વિસ્તૃત વર્ણન કરવું કઠિન જ પડે. એટલે આપણે માત્ર દૃષ્ટિપાતથી જ સંતોષ મેળવવો રહ્યો. - ગૃહસ્થ – જીવનમાં તેમણે વર્ધમાનતપની બત્રીસ ઓળી કરેલી. દીક્ષા પછી તેમાં મક્કમ ગતિથી આગળ વધવા માંડ્યા, અને ૨૦૨૨ના વર્ષ સુધીમાં સો ઓળી સમાપ્ત કરી. વળી, એ જ વર્ષમાં નવેસરથી વર્ધમાનતપનો પાયો નાખ્યો, ને ૯૩ વર્ષની ઉંમર થઈ ત્યાં સુધીમાં - ૨૦૪૭ સુધીમાં - ૭૫ ઓળી કરી. - નવપદજીની બન્ને ઓળીઓ જીવનપર્યંત ચાલુ રાખી; કુલ ૧૩૧ ઓળી કરી. એમાં પણ ચૌદશ - પૂનમના બન્ને છઠ્ઠ તો કાયમ ખરા જ. - ૪૫ આગમોના યોગ આંબેલથી જ વહ્યા. સૂરિપદ પછી પાંચ પ્રસ્થાનની ઓળીઓ વિધિપૂર્વક કરી. - દીક્ષા પછી વીસેક વર્ષ સુધી, ચોમાસાનો પ્રવેશ થાય તે દિનથી માંડીને તે ક્ષેત્રમાંથી વિહાર થાય ત્યાં સુધી આંબેલ કરતા. - સંલગ્ન પ00 તથા ૬૦૦ આંબેલ એકેક વખત કર્યા. અલબત્ત, તે સળંગ ઓળીઓના રૂપમાં જ, - કુલ મળીને જીવનમાં દસ હજાર કરતાં વધુ આંબેલ કર્યા. - ગૃહસ્થદશામાં એક સિદ્ધિતપ કરેલો. તેનો રસ તેમને એવો તો લાગી ગયો કે દીક્ષા પછી ૯૦ વર્ષની વયે પહોંચ્યા ત્યાં સુધીમાં બીજા ૧૯ સિદ્ધિતપ કર્યા. તેમાં ૧૭ તો આંબેલથી. અર્થાત્ સિદ્ધિતપની આઠ બારીમાં પારણાં આવે તેમાં તેમણે આંબેલ જ કર્યો. મોટા ભાગના સિદ્ધિતપ
પણ તેમણે મોટી ઓળીઓ દરમ્યાન જ કરેલા. : - એકવાર એવું બન્યું કે સોમી ઓળી દરમ્યાન તેમણે સિદ્ધિતપ આદર્યો. તેમાં સાતમી બારીના સાત ઉપવાસને પારણે ચૌદશ આવી. ગણતરીમાં સરતચૂક થવાથી આમ થયેલું. હવે પોતે જીવનમાં કદી ચૌદશનો ઉપવાસ મૂકેલો નહિ. તેમણે તત્પણ નિર્ણય કર્યો. અને તે દિવસે આંબેલ ન કરતાં (આઠમો) ઉપવાસ કરી લીધો, અને તે પર આઠમી બારી કરી. કુલ થયા ૧૬ ઉપવાસ. તેના પારણે એકાદ આંબેલ કરીને સીધા ૧૫ ઉપવાસ લીધા, અને તે પૂરા થયે સોમી ઓળીનું પારણું કર્યું. - ૯૫મી ઓળી દરમ્યાન સિદ્ધિતપ લીધો. તેની આઠમી બારીના ૮ ઉપવાસ પર બીજા ૨૨ ઉપવાસ કરી માસક્ષમણ કર્યું, પછી પારણું કર્યું. - બીજી વખત પાયો નાખ્યા પછી, સં. ૨૦૨૪માં, ૨૧મી ઓળી કરી તે ઉપર સંલગ્ન ૪૫ ઉપવાસ કર્યા. સં. ૨૦૧૮માં એ જ રીતે ૩૩-૩૪મી ઓળીઓ દરમ્યાન માસક્ષમણ કર્યું. - એકવાર શ્રેણીતપ કર્યો; તેમાં પણ બેસણાંને સ્થાને એકાસણાં અને તે પણ પાંચ દ્રવ્યથી જ
४८
