________________
આ તપોમૂર્તિ મહાપુરુષની તપ સાધનાની નોંધ કરવા બેસનારે પણ કવિની આ વાતને જ નજર સામે રાખવી પડે તેવી તેમની વિપુલ સાધના છે.
વિ. સં. ૨૦૧૯મા પોતાના પૂજ્યો સાથે આ તપસ્વીજી પાલીતાણા હતા ત્યારે પરમપૂજ્ય આચાર્ય શ્રીવિજયનંદનસૂરીશ્વરજી મહારાજ તેમને જોઈને હેતા, “વર્તમાન સાધુ સમુદાયનો ધન્નો અણગાર છે આ. તેનાં દર્શન પણ પાપનો નાશ કરે.” તેઓ જ્યારે વંદન કરવા આવે ત્યારે પૂજ્ય નંદનસૂરિ મહારાજ હમેશાં “ધન ધન ધન્નો ઋષીસ૨ તપસીજી, ખમાતણો ભંડાર રે” – આ પંક્તિ બોલીને તેમની અનુમોદના કરતા.
-
અને સં. ૨૦૨૦માં ભાવનગર ચાતુર્માસ થયું, ત્યારે પૂજ્યપાદ શ્રીવિજયોદયસૂરીશ્વરજી દાદા શારીરિક રીતે નાદુરસ્ત હતા. તેઓ આમને જુએ, પચ્ચકખાણ કરાવે ત્યારે ગદ્ગદભાવે બોલે કે “તપસ્વી, તમને ધન્ય છે. તમે કાયાની માયા છોડીને તપ કરો છો અને આત્માનું કલ્યાણ કરી રહ્યા છો. અમારાથી તો હવે કાંઈ બનતું નથી.’
આ અનુમોદનામાં આપણે પણ આપણો સૂર પૂરાવીએ.
(૧૮)
ચારિત્ર્યઘડત૨ : મુકામ ચોથો
કોઈની સાધના સફળ થાય તેનું ખરું રહસ્ય શું ? ચોક્કસ તેણે સમતા સિદ્ધ કરી લીધી હોવી જોઈએ.
કોઈની સાધના અફલ જાય તેનું રહસ્ય પણ જાણી લેવા જેવું છે. તેણે સમતાનો દ્રોહ અવશ્ય કર્યો હશે.
વિષમતા ન હોય અને સાધના વ્યર્થ જાય એવું ભાગ્યે જ બને. સમતા હોય અને સાધના એળે જાય એવું કદી ન બને. પ્રત્યેક સાધના સમતાથી શોભે છે એમ કહી શકાય. જો કે તે કરતાં સમતા એ કોઈ પણ સાધનાનો પ્રાણ છે એમ કહેવું એ તથ્યની વધુ નજીક ગણાય. આ અભિપ્રાયથી જ કવિએ ગાયું હશે : ‘તપ કરીએ સમતા રાખી ઘટમાં.'
સાધક હોય અને વળી તે સંયમી હોય, તો તો સમતાનો ખપ ઓર વધી જાય. સંયમી સાધકને મન સમતાનું સ્થાન ડહોળા પાણીમાં ફટકડી જેવું હોય છે. ડહોળાયેલા મનનું વિશોધન સમતા દ્વારા થાય ત્યારે જ એની સાધના સૂઝે. સમતાવિહોણું મન કલુષિત હોવાનું અને મન કલુષિત હોય ‘ત્યાં લગે સાધના સર્વ જૂઠી.’ ઉપાધ્યાયજી મહારાજે તો ત્યાં સુધી કહી દીધું કે “ચારિત્ર નામે પુરુષના સમતારૂપ પ્રાણ જો ચાલ્યા જાય તો તેવા સમતારહિત ચારિત્રધારી પાસે લોકોના ટોળાનું થતું આગમન તો તેનામાંના ચારિત્ર-પુરુષની મરણોત્તર ક્રિયારૂપ (બેસણું) જ જાણવું.’
૫૧
