Book Title: Yogasara
Author(s): Bhadrankarvijay, Amrutlal Kalidas Doshi
Publisher: Jain Sahitya Vikas Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001525/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra ( gujarAtI anuvAda sahita ) : prAjaka : zeThazrI amRtalAla kAlIdAsa dozI, bI. e. WURA VIH UM sAya * vAIsa che jaina sAhitya vi kA sa ma Da La IlA, muMbaI-pa6 (A.S.) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra (gujarAtI anuvAda sahita) : prayojaka : zeThazrI amRtalAla kAlIdAsa dozI, bI. e. : saMpAdaka - prakAzaka : jai na sAhitya vikAsa maMDaLa IralA, vilepArale, muMbaI-pa6 (AS). . Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra kA za kaH subodhacandra nAnAlAla zAha maMtrI, jaina sAhitya vikAsa maMDaLa 112, svAmI vivekAnaMda reDa, iralA, vIlepArale, muMbaI-pa6. (ADa). prathama AvRtti nakala 500 mUlya rUA. 2-0 0 vi. saM. 2023 (I. sa. 1967) mu 8 ka : vairyakumAra sI. zAha AzA prinTarsa. 108, kezavajI nAyaka roDa, mubaI-9, (BR). Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAza kI ya nivedana. gasAra' granthanI presakepI karAvya pAMcathI vadhu varSe vItI gayAM tyAre e bhAvanA pragaTelI ke A granthane chapAvI je tenA khapI AtmAonA hAthamAM tene mUkvAmAM Ave to temane svAdhyAyamAM sahAyaka granthanI garaja A grantha pUrI pADe. paNa kALa pAka na hatuM, anekAneka kAryo AvatAM gayAM ane A kArya ThelAtuM cAlyuM. pachI tenuM bhASAMtara karavAnuM vicArAyuM ane bhASAMtara paNa thayuM. paraMtu, bhASAMtara mULanA bhAvane spaSTa rIte samajAve tevuM na lAgyuM. pharI pAchA bhASAMtara mATe prayatna thayo, yogya bhASAMtara paNa thayuM ane grantha mudraNAlayamAM gayo. A granthanuM sarva prathama mudraNa vi. saMvat 1976mAM jana vividha sAhitya zAstramAlA kAryAlaya, vArANasI taraphathI tenA 15 mA puSpa tarIke karavAmAM Avela. te granthamAM bhASAMtara paNa sAthe ApavAmAM Avela, paraMtu te grantha hAla aprApya hevAthI tathA bhASAMtara paNa vadhu vyavasthita rIte karavAnuM jarUrI lAgavAthI te badhuM karI tenuM punarmudraNa karAvavAnI AvazyaktA hatI. prastuta granthanA pAThene zuddha karavA mATe judA judA bhaMDAmAMthI hastapratA meLavI tenA parathI granthane zuddha karavAne Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayatna karAye, ane je je pATha zuddha lAgyA tene mukhya sthAna ApI bAkInA pAThe nIce pAdoMdhamAM TAMkavAmAM AvyA. je je prate parathI pAThAMtare levAyA hatA te te pratenI yAdI durbhAgyavaza na sAMpaDavAthI te yAdI vinA calAvI laI mAtra pAThAMtare TAMkIne ja saMtoSa mAnave paDyo che. prastuta granthamAM pAMca prastAva che. prathama prastAvamAM 46. bIjA prastAvamAM 38, trIjA prastAvamAM 31, cethA prastAvamAM 42 ane pAMcamA prastAvamAM 49 loke che. Ama kula baso i zloka pramANu A nAnakaDo graMtha paNa temAM nirUpAyelI vastunI daSTie ati mahAna che. graMthanI zailI saMgrahAtmaka che, bhASA madhura ane kamaLa chatAMya hRdayanA marmane sparzanArI che. graMthanA aMte graMthakartAe potAnuM nAma, racanAsaMvat ke racanAsthaLa Adi kazuM jaNAvela nathI eTale graMthanA racayitA, racanAkALa vagere sarva vigata aMdhakAramAM ja che. graMthamAM zuM che! kevuMka rUDuM che ! te badhuM ame kahIe te karatAM Apa poteja jaze ane nirNaya bAMdhI zakaze. ame te mAtra eTaluM ja kahIzuM ke A grantha eka e uttama bhomiye che ke je bhavavanamAM bhUlA paDelA vAcakanI AMgaLI pakaDI temane muktinA rAjamArga bhaNI dorI jAya che. A grantha hajI paNa kadAca bahAra na paData, paraMtu A kArya mATe sadAkAla preraNuM ApanAra paramapUjya, siddhAntamahodadhi, AcArya bhagavaMta, zrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjanA paTTAlaMkAra, vyAkhyAnavAcaspati, AcAryabhagavaMta, zrImad vijaya Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmaca`drasUrIzvarajI mahArAjanA vidvAna ziSyaratna, yAganiSTha, vairAgyamUrti, paramapUjya, paMnyAsajI mahArAja zrI bhadraMkara vijayajI gaNivaranI tathA jaina sAhitya vikAsa maMDaLanA pramukha, zreSThiva zrIyuta amRtalAla kAlidAsa DhAzI, khI. e. nI tamannAthIja A graMtha Aje vAcaka mahAnubhAvAnA karakamalamAM mUkavA ame bhAgyazALI anyA chIe. 1; A graMthane prakAzita karI ame je kaI puNya upArjana kayu" hAya tenA ceAge zrI jinendra bhagava MtAnA zAstronA prakAzanamAM amArA prayAsa sadA vRddhi pAme ane A graMthanA vAca| peAtAnA dustara saMsArane TUMkA anAvavA saMsAranA khIja bhUta rAgAdi doSInA tyAga karI mahAma galakArI mukti sukhanI nikaTatA pAme. } caitra suda 1, seAmavAra vi. sa. 2023 tA. 10-4-1967 li. sevaka sumedhacandra nAnAlAla zAha maMtrI, jaina sAhitya vikAsa maMDaLa Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA prakAzakIya nivedana. prAku kathana zuddhipatraka prathama prastAva dvitIya prastAva tRtIya prastAva caturtha prastAva paMcama prastAva akenI varNakame sUcI Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAk thana A grantha khaseA cha zlAka pramANu che. te pAMca vibhAgeAmAM vahecAyelA che. pratyeka vibhAgane prastAva ' zabdathI darzAvavAmAM Avela che. < yathAsthitarevasvarUtteparerA 'nAmanA prathama prastAvamAM vItarAga devanuM svarUpa, malina evA ApaNe AtmA ja zuddha thAya te paramAtmA che . tethI tene zuddha karavAnA upAyA, kaSAye| ane nAkaSAyeAthI chUTavAnA upAyeA, tenAthI chUTayA bAda sAmyanI AtmAmAM pratiSThA ane tenA phalasvarUpa anaMta sukhanI prApti, te mATe vItarAganI ArAdhanA, te ArAdhanA kevI rIte karavI. tenuM spaSTIkaraNa karavAmAM Avyu che. dravyastavanI paNa kalyANakAritA, vItarAganI AjJAnuM ArAdhana, te ArAdhanAnuM phaLa, kadAgrahanA tyAga ane satata vItarAganA dhyAnathI IlikA bhramarI nyAye vItarAgatvanI prApti--A badhAnu vizada rIte dvigudana karAvavAmAM Avyu che. 6 ' tavasAdhana verA' nAmanA khIjA prastAvamAM dRSTirAganI aneka upamAe dvArA bhayaMkaratA darzAvI tenAthI mukta thavAnA upadeza, peAtAnA doSI jovA tarapha lakSya rAkhavAnI vRtti, cama, niyama Aphri ceAgAbhyAsanuM phaLa, khATA mamave ane matamatAMtaronA tyAga karavAne upadeza ane sava dhamermAnA sAra nicADarUpe darzAvavAmAM AvyA che. 'sAmyopA' nAmanA trIjA prastAvamAM kaSAyA tathA vaiSayika sukhAnI tucchatA ane sAmya sukhanI sarvazreSThatA, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Abhyantara zatruothI cetavaNI, kaherIno tyAga ane maitrI Adi bhAvanAothI bhAvita thavAne upadeza ApavAmAM Avyo che. " va phA " nAmanA cethA prastAvamAM sattvanuM dhAraNa, hInasatva prANIonI dazA, kAmanI durantatA, munionI siMhasamI vRttinI prazaMsA ane sAtAlimsa munionI vastrapAtrAdi mUccha, manca tannAdi karaNa tathA gRhasthanI cintA AdinI kaThora zabdomAM jhATakaNI kADhI sthira, dhIra, gaMbhIra tathA sattvazALI banI kevaLa menkha banavAnuM upadezavAmAM Avela che. mAvazudinano phA' nAmanA pAMcamA prastAvamAM sukhane pariNati kAla, maunanuM mAhAmya, miSTa vacana belavAne upadeza, aucitya, viveka ane sadAcAranuM varNana, dharma adharmanI vyAkhyA, vratapAlanamAM dhairya ane cogionuM sukha samajAvI, dharma kAryamAM udyata thavAnuM ane A ghera saMsAra sAgaramAM AvatA Ava tarapha aMguli-nirdeza karI tenAthI bacavA Amatmika vikAsanI pUrNatA sAdhavAnuM saTa rIte samajAvavAmAM AvyuM che AdhyAtmika vikAsanI pUrNatA athavA svarUpa pratiSThA athavA paramakevalya athavA nirvANapada te mAnava jIvananuM antima sAdhya che. te prApta karavAne utkRSTa ane viziSTa upAya vega che. tene keI adhyAtmamArga athavA adhyAtmavidyA paNa kahe che. tethI ja yuga zreSTha kalpavRkSa, uttama cintAmaNi ratna, sarva dharmomAM mukhya dharma ane siddhine svayaMvara che. jana zAstromAM yoga zabdane viziSTa rIte paNa prayoga thAya che. yoga eTale mana AdinI pravRtti. tene khare artha vIryanuM kuraNa, vIryanuM spandana ke vIryane vyApAra che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAmAM sattArUpe rahelA ananta vIrUpI guNa e caiAga nathI. paNa jyAre te vyavahAramAM Ave che athavA sphurAyamAna thAya che tyAre te ceAganI saMjJA pAme che. A sphuraNu mana, vacana ane kAyA e traNa vaDe ja thAya che eTale upacArathI te traNane athavA te traNanI pravRttine cega kahevAmAM Ave che. A prakAre sAmAnyarIte saghaLAM dhArmi ka anuSThAnA yAganA aMga hAvA chatAM viziSTa prakAre tA mekSa prApti mATe tana nikaTavatI je pUrvakAlIna dhyAna che tene ja avyavahita utkRSTa yeAga samajavAmAM Ave che. eTalA mATe te je * ayeAga' che tene ceAgamAM parama caiAga' kahyo chekAraNa ke te meAkSa sAthe joDavAnA bhAvavALA heAvAthI sarva saMnyAsAtmaka che. A graMthanA mukhya viSaya paNa A rIte ja AtmAnuM paramAtma svarUpe prakaTIkaraNa ane te mATenA mAnuM spaSTa darzIna che. sadAkALa Atmane jAgrata rAkhanAra A grantha sAdhakone peAtAnA jIvananuM udhvI karaNa karavAmAM avazyameva sahAyaka thaze temAM zaka nathI. A graMthanu N satata parizIlana karavAmAM Ave ane tene pratidina svAdhyAyamAM sthAna ApavAmAM Ave te te AtmAne nija deASAnu dAna karAvI saddaguNeAnI prAptinA rAhe satata darzAvyA ja karaze te nivivAda che. caitra zukala pratipadA, sAmavAra vi. sa. 2023 tA. 10-4-1967 amRtalAla kAlIdAsa dANI pramukha jaina sAhitya vikAsa maDaLa Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhipatraka pUrNa paMkti aNu 1 12 gambhaurAbha tadA parama narmalye gambhIrArtha taMdA paramaM nairmalye 18 16 12 kastA sAbhye sAmyai tattvavasArataH mujjambhate 17 karAtA saumye sAmyaiH tattvasArataH mujjRmbhate svaMgaH sattvasya chadmasthA 1 trailokyA cittaM dhvagaH rara 48 50 rara 15 sattvasya chaThArA 11 trailokyA citta Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAmasAra prathama patAvaTa prathama prastAva yathAvasthitadevasvarUpopadezaH vAstavika devanA svarUpano upadeza maMgalAcaraNa praNamya paramAtmAnaM rAgadveSavivarjitam / yogasAraM pravakSyAmi gambhIrArthaM samAsataH // 1 // rAgadveSathI saMpUrNapaNe rahita evA paramAtmAne praNAma karIne gaMbhIra arthavALA "gasAra" (ganA paramArtha)ne huM saMkSepathI kahIza. jenA yadA dhyAyati yad yogI yAti tanmayatAM tadA / dhyAtavyo vItarAgastad nityamAtmavizuddhaye // 2 // yogI jyAre jenuM (je dhyeyanuM) dhyAna dhare che, tyAre te (gI) tanmaya-te dhyeyamaya thaI jAya che. tethI AtmAnI vizuddhi mATe hamezAM vItarAganuM dhyAna karavuM joIe. jethI vItarAga svarUpa thaI zakAya.) mArA gasAra" zabda zreSathI granthanA nAmane paNa kahe che. 1 yadA co. 1 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra muzanna zuddhasphaTikasaMkAzo, niSkalazcAtmanA''tmani / paramAtmeti saM jJAtaH pradatte paramaM padam // 3 // A AtmA te ja nirmala sphaTika sadaza ane sarva upadhiothI rahita paramAtmA che evI rIte AtmAvaDe AtmAmAM saMjJAta evo (A) AtmA ja paramapadane Ape che. (arthAt "A AtmA te ja paramAtmA che evuM saMjJAna paramapadane ApanArUM che.) 3 kintu na jJAyate tAvad yAvad mAlinyamAtmanaH / jAte sAmyena narmalye sa sphuTaH pratibhAsate // 4 // parantu tyAM sudhI ja AtmAmAM paramAtmA jaNAtA nathI ke jyAM sudhI AtmAmAM malinatA hoya. sAmya vaDe nirmalatA thatAMnI sAthe ja (AtmAmAM) paramAtmasvarUpane spaSTa pratibhAsa thAya che. pAkA tattvanantAnubandhyAdikaSAyavigamakramAt / / AtmanaH zuddhikRt sAmyaM zuddha zuddhataraM bhavet // 5 // *tasvAnuzAsanamAM kahyuM che ke - vItarAgo'pyayaM devo dhyAyamAno mumukSubhiH / / svargApavargaphaladaH zaktistasya hi tAdRzI // mumukSuo vaDe dhyAna karatA evA A devAdhideva vItarAga hevA chatAM paNa svarga ke mokSarUpI phaLane ApanArA che, kAraNa ke temanI zakti ja te prakAranI acinya che. 1 ujJAtaH ! 2 kAtilAnTenA rU saMpuTa / ka "pAri rAtI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAra te narmalya te anaMtAnubaMdhI Adi kaSAnA kSayanA kramathI thAya che. tethI AtmAnI zuddhi karanArUM sAmya vadhune vadhu zuddha thAya che. pA sAmyazuddhikrameNaiva se vizuddhayata AtmanaH / samyaktvAdiguNeSu syAt sphuTaH sphuTataraH prabhuH // 6 // sAmyazuddhinA kama vaDe $samyakatvAdi guNamAM thatI vizuddhithI AtmAne te paramAtmA vadhune vadhu spaSTa thatA jAya che. dA sarvamohakSayAt sAmya sarvazuddhe sayogini (naH) / sarvazuddhAtmanastveSa prabhuH sarvasphuTIbhavet // 7 // mehanA sarvathA kSayathI sAmya sarvathA zuddha thatAM ja sogikevalirUpa sarvazuddhAtmAne A paramAtmA sarva rIte spaSTa thAya che. chA kaSAyA apasarpanti yAvat kSAntyAditADitAH / tAvadAtmaiva zuddho'yaM bhajate paramAtmatAm // 8 // anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjavalana. 1 suvizuddhita / suvizuddhayata / 2 sphuTataraM / 3 sAmyaiH / 4 sarvazuddhaiH / 5 zraddho / samyaktva, jJAna, cAritra, tapa, vIrya ane upayoga e che jIvamAtranA guNo che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yegasAra jyAre kSamA Adi (daza yatidhama thI tADita karAyelA ( krodhAdri) kaSAyA dUra thAya che, tyAre te dUra thatAMnI sAthe ja zuddha eve A AtmA ja paramAtmatAne pAme che. !!!! 4 apasarpanti te yAvat prabalIbhUya dehiSu / sa tAvanmalinIbhUto jahAti paramAtmatAm // 9 // jyAM sudhI prANImAM kaSAyeA pramala thaI ne kAryo karatA hAya che tyAM sudhI malina thayele te AtmA) paramAtmatAnA tyAga kare che. nu keSAyAstannihantavyAstathA tatsahacAriNaH / nokaSAyAH zivadvArArgalIbhUtA mumukSubhiH ||10| tethI sumukSuoe meAkSadvAramAM `alA samAna kaSAyeAnA tathA tenA (kaSAyAnA ja) sahacArI neAkaSAyAnA nAza karavA joI e // 10 // hantavyaH kSamayA krodho mAno mArdavayogataH / mAyA cArjavabhAvena lobhaH saMtoSapoSataH // 11 // 1 kaSAyAste / * kSamA, mAva namratA), saraLatA, nirlobhatA, tapa, sa Myama, satya, zoca, aparigraha ane brahmacaya A daza prakAranA yatidhama che. OM krodha, mAna, mAyA ane lAbha. - gharanA bAraNAne sajjaDa rIte aMdha karavA mATe lAkaDAne khAsa anAvela je dAMDA rAkhavAmAM Ave che tene 'aga lA'kahevAmAM Ave che, : hAsya, rati, ati, bhaya, zAka, jugupsA puruSaveda, strIveda ane napu Msakaveda e nava tAkAya che. AWY Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAra kSamA vaDe kodhane, mRdutAnA egathI mAnano, jubhAvathI mAyAne ane saMtoSanI puSTithI lebhano nAza kare joIe 11 'harSaH zoko jugupsA ca bhayaM ratyaratI tathA / vedatrayaM ca hantavyaM tatvadRDhadhairyataH // 12 // tattvajJAnIoe harSa, zeka, jugupsA, (durgAchA) bhaya, rati-arati ane traNa veda (puruSaveda, strIveda ane napuMsakaveda) (ema nava nekaSAye)ne haNavA joIe. pa1rA rAgadveSamayeSveSu hateSvAntaravairiSu / sAmye munizcale yAyAdAtmaiva paramAtmatAm // 13 // e rAgadveSamaya (kaSAyanekaSAyarU5) Antara zatruone nAza thatAM jyAre sAmya sthira thAya che tyAre AtmA ja paramAtmAne pAme che. 13 sa tAvad dehinAM bhinnaH samyag yAvanna lakSyate / latistu jatyaikyaM rAgAdyajanamArjanAt // 14 // te paramAtmAne tyAM sudhI ja prANIone pitAthI bhinna bhAse che ke jyAM sudhI te sArI rIte oLakhAyA nathI. paNa rAgAdi malenA nAzathI oLakhAyelA te temanI sAthe ane bhaje che. 14 yAdRzo'mantavIryAdieNo'tivimalaH prabhuH / tAdRzAste'pi jAyante kargamAlinyazodhanAt // 15 // 1 harSazokajugupsA ca / 2 bhajatyaika / Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM nAno yogasAra jevA anaMtavIryAdriguNAvALA tathA atyaMta nirmAla paramAtmA che tevA tee (prANIo) paNa kamaLanA nAza thavAthI thAya che. / 15 / AtmAno dehino bhinnAH karmapaMkakalaMkitAH / adehaH karmanirmuktaH paramAtmA na bhidyate // 16 // kamalathI kalaMkita evA dehadhArI AtmAe ja paraspara (kama kRtabhedathI) bhinna che. (kintu) deharahita ane ka`nimukta evA paramAtmAmAM koI bheda nathI. (naya vizeSanI apekSAe sa muktAtmAe eka che.) 5165 saMkhyayA'nekarUpo'pi guNatastveka eva saH / anantadarzanajJAnavIryAnandaguNAtmakaH ||17|| jAtarUpaM yathA jAtyaM bahurUpamapi sthitam / sarvatrApi tadevaikaM paramAtmA tathA prabhuH || 18| ( yugmam ) te paramAtmA saMkhyAthI aneka che chatAMya badhA anata darzana-jJAna-vIya AnaMda guNasvarUpa hAvAthI guNathI eka ja che. jema uttama suvarNa judA judA sthAneAmAM aneka rUpe rahela hAvA chatAM paNa satra te eka ja (suvarNa) che tema paramAtmAnA viSayamAM paNa samajavuM 517-185 *ana tavIya, anaMta darzana, anaMta jJAna ane anaMta sukha. 1 karmanirmukteH Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yeAgasAra AkAzadarUpo'sau cidrUpo 'nIrujaH zivaH / siddhikSetragato'nanto nityaH zaM paramaznute // 19 // bhAazanI prema aicI, jJAnasvacI, nIrogI, bhAMgasArI siddhikSetramA rahesa, anaMta mAne nitya (mevA) yA (paramAtmA ) parama sukhane bhAgave che. 519aa yenaivArAdhito bhAvAt tasyAsau kurute zivam / sarva jantusamasyAsya na pairAtmavibhAgitA ||20|| ? (va) yA (paramAtmA )nu lAvathI ArAdhana ure che, tenuM (te) udayA re che; (araNa meM) sarva vavANA A (paramAtmA) ne "mA bhAro eveA bhedabhAva nathI. ra0A kRtakRtyo'yamArAddhaH syAdAjJApAlanAt punaH / AjJA tu nirmalaM cittaM kartavyaM sphaTikopamam ||21|| jJAnadarzanazIlAni poSaNIyAni sarvadA / rAgadvepAdayo doSA hantavyAca kSaNe kSaNe // 22 // 7 vo pratye samalAbhane mA pAro" etAvatyeva tasyAjJA karmadrumakuThArikA / samastadvAdazAMgArthasArabhUtA'tidurlabhA ||23|| 1 nirajaH / 2 nityaM / 3 paramAtma | (tribhirvizeSakam ) Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayAra kRtakRtya (sarva prajana siddha thayelA) evA A paramAtmA) temanI AjJAnA pAlanathI ArAdhAya (pUjAya che. "cittane sphaTika jevuM nirmala karavuM" e ja temanI AjJA che. (vaLI temanI vizeSa AjJA e che ke"jJAna, darzana ane cAritra (sadAcAra) hamezAM poSavA" ane "rAgadveSAdi doSo pratikSaNa (niraMtara haNavA" temanI A AjJA saMpUrNa dvAdazAMgInA arthanA sArarUpa che, karmarUpI vRkSene mATe (davA mATe) kuhADI samAna che ane atyaMta durlabha che. ra1-22-23 vizvasya vatsalenApi trailokyapracaNApi ca / sAkSAd viharamANena zrIvIreNa tadA kila / // 24 // ta eva rakSitA duHkhabhairavAd bhavasAgarAt / iyaM yaiH svIkRtA bhaktinirbharairabhayAdibhiH // 25 // yaistu pApabharAkAntaiH kAlazaukarikAdibhiH / na svIkRtA avAmbhodhau te bhramiSyanti duHkhitAH // 26 // (trimArviroSakam) vizvavatsala tema ja traNa lekanA svAmI zrIbhagavAna mahAvIre paNa teo jyAre sAkSAt vicaratA hatA tyAre bhaktipUrNa evA abhaya kumAra vagere jemaNe A (temanI AjJA) svIkArI hatI temanuM ja A du:khapUrNa, bhayaMkara, saMsArasAgarathI rakSaNa karyuM hatuM. ane pApanA bhArathI AkAnta thayelA (dabAI gayelA) kAlazaukarika Adi jemaNe temanI AjJA na svIkArI teo dukhita thaI saMsAra samudramAM bhramaNa karaze. 1 bhaurijAvimiH | Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra sarvajantuhitA''vA''jaiva mokSakapaddhatiH / caritA''jJaiva cAritramAjJaiva bhAbhaJjanI // 27 // A AjJA ja sarva jIvonuM hita karanArI che, AjJA ja mekSano eka mArga che ane AcarelI AjJA e ja cAritra che, ane te AjJA ja bhavano nAza karanArI che. pArA iyaM tu dhyAnayogena bhAvasArastutistavaiH / pUjAdibhiH sucAritracaryayA pAlitA bhavet // 28 // A (AjJA) nuM pAlana dhyAgathI, bhAvapradhAna stuti- stavanethI, pUjA vagerethI ane uttamacAritranuM AcaraNa karavAthI thAya che. 28 ArAdhito'stvasau mAvastavena vratacaryayA / tasya pUjAdinA dravyasta vena tu sarAgatA // 29 // vratanA AcaraNa rUpa bhAvastavathI A paramAtmAnI ArAdhanA thAya che, jyAre pUjA vagere dravyastavathI temanI bhakti (sAgatA thAya che. eralA cintAmaNyAdikalpasya svayaM tasya prabhAvataH / kRto dravyastavo'pi syAt kalyANAya tadarthanAm // 30 // temane karAyela dravyastava paNa cintAmaNi Adi samAna temanA (bhagavaMtanA prabhAvathI kalyANanA athi jInA kalyANa mATe thAya che. 30 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 cegasAra svargApavargo dravyastavo'trApi sukhAvahaH / hetuzcittaprasattestat kartavyo gRhiNA sadA / dravyastava (paraleAkamAM) svarga ane mekSa ApanAra che ane A lAkamAM paNa sukha Ape che. te (dravyastava) cittanI prasannatAnuM kAraNa che mATe gRhasthe te (dravyastava) haMmezAM karavA joIe. 5315 bhaved viratirapyasya yathAzakti punaryadi / tataH prakSati siMdara rmanimezanuM prati rUA vaLI jo A (gRhastha) ne (dravyastavanI sAthe) zakti anusAra virati paNa heAya te (te gRhastha) karyAMnA nAza karavA mATe sajja banelA siMha jevA thAya. (arthAt udyata thaele sihu jema hAthIonA nAza kare che tema AveA gRhastha paNu karmAne nAza kare che.) 53nA zrAvako bahukarmApi pUjAdyaiH zubhabhAvataH / dalayitvA'khilaM karma zivamApnoti satvaram // 33 // zrAvaka aneka (prakAranAM) kama vALA (kamemathI lipta) heAvA chatAM paNa zubhabhAvapUrvaka karelA pUjA vagere (dravyastava) thI samagra karmAnA nAza karIne jaladI meAkSane meLave che. 533zA yenAjJA yAvadAddhA satAvallabhate sukham / / yAvad virAdhitA yena tAvad duHkhaM labheta saH // 34 // je jeTalu AjJAnuM pAlana kare che te teTaluM sukha pAme che ane je jeTalI tenI virAdhanA kare che te teTaluM ja duHkha pAme che. 534aa Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayAra 11 wwwwwwwww www ^ ^ ^ sadA tatpAlane lInaiH paramAtmAtmanAtmani / samyak se jJAyate jJAto mokSaM ca kurute prabhuH // 35 // hamezAM te (AjJA) nA pAlanamAM tatpara (jI) pote ja AtmAmAM paramAtmAne sArI rIte jANe che ane te pramANe paramAtmAnuM samyaga jJAna thavAthI mokSa prApta thAya che. 3yA buddho vA yadi vA viSNuryadvA brhmaathveshvrH| ucyatAM sa jinendro vA nArthabhedastathApi hi // 36 // (te paramAtmAne) buddha kaho ke viSNu kaho, athavA brahmA kaho ke mahAdeva kaho ke pachI jinendra kaho te paNa kharekhara arthathI temAM koI ja bheda nathI. 36 mamai devo devaH syAt tava naiveti kevalam / matsarasphUrjitaM sarvamajJAnAnAM vijRmbhitam / / 37 // mAre ja deva e (sA) deva che, tAre (deva e sAce deva) nahi ja" e badhuM kevaLa ajJAnIonuM IrSAthI nIkaLeluM vacana che. 3chA yathAvasthitavijJAtatatsvarUpAstu kiM kvacit / vivanta mahAmAnantaravigrAntaH ? rUTanA jeoe paramAtmAnuM yathAvasthita arthAt jevuM che tevuM ja) svarUpa jANyuM che ane jemanI dRSTi tattvamAM ja vizrAnti pAmI che tevA mahAtmAo zuM kayAreya (paramAtmAnA svarUpa viSe) vivAda kare che ? (arthAt vivAda karatA nathI.) 38 1 saMjJAyate / Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 yeAgasAra svarUpaM vItarAgatvaM punastasya na rAgitA | rAgo yatra tAnye doSA dveSAdayo dhruvam // 39 // te (paramAtmA) nuM svarUpa vItarAgatA (rAgarahitapaNuM) che, nahi ke sarAgatA. rAgipaNu). kAraNa ke jyAM rAga hAya che tyAM dveSa Adi bIjA dASA avazya hAya ja che. 539aa taipaipito devaH kathaM bhavitumarhati ? | itthaM mAdhyasthyamAsthAya tatvabuddhayA'vadhAryatAm // 40 // madhyasthatA dhAraNa karIne tattvabuddhithI A pramANe vicAra ke te (rAgAdi doSothI kRSita (deva) e deva thavAne mATe kema ceAgya hAya ? 540nA yA rAgAdibhidapaiH sarvasaMklezakArakaiH / dUSitena zubhenApi devenaiva hi tena kim // 41 // athavA te sarva prakAranA sakaleza (duHkha utpanna karanAra rAgAdi doSothI kRSita evA te deva (kadAca) sArA heAya te paNa tenAthI zuM ? 5415 vItarAgaM yato dhyAyana vItarAgo veda bhI / for a attA dhyAyantI marIM // 42 // jema bhaya pAmelI IyaLa, bhamarInu dhyAna karatI bhamarI thaI jAya che tema vItarAganu dhyAna karatA AtmA vItarAga thAya che. jarA 1 vItarAya / 2 lava yuddhayA ? tenA ? bramarauM zramAM / : Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra rAgAdidUSitaM dhyAyan rAgAdivikzo bhavet / kAmukaH kAminIM dhyAyan yathA kAmaikavihvalaH // 43 // jema kAminInuM dhyAna karato kAmI puruSa kevaLa kAmathI vihala thAya che tema rAgAdithI dUSita (deva) nuM dhyAna karato (AtmA rAgAdine AdhIna thAya che. 43 rAgAdayastu pApmAno bhavabhramaNakAraNam / na vivAdo'tra ko'pyasti sarvathA sarvasaMmateH // 44 // duSTa evA rAga Adi ja bhavabhramaNanuM kAraNa che. A bAbata sarva prakAre saune saMmata hovAthI AmAM keIpaNa prakArane vivAda nathI. mAjA vItarAgamato dhyAyan vItarAgo vimucyate / rAgAdimohitaM dhyAyan sarAgo badhyate sphuTam // 45 // / / AthI vItarAga (deva)nuM dhyAna karato (AtmA) vItarAga banI (saMsArathI) mukta thAya che ane rAgAdithI mohita (deva) nuM dhyAna karato (AtmA) sarAgI thaI spaSTapaNe baMdhAya che. japA ya eva vItarAgaH sa devo nizcIyatAM tataH / bhavinAM bhavadambholiH svatulyapadavIpradaH // 46 // 1 sarvasaMgateH / sarvasammate / 2 sthitam / |sthtiH / Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 gasAra tethI e nizcaya kare joIe ke "je vItarAga che te ja (sAcA) deva che. ane te ja (vItarAga ja) bhavya jInA saMsAramATe (saMsArarUpI parvatano nAza karavA mATe) vA samAna che tathA pitAnA jevI padavI (vItarAga padavI) ApanAra che." I46 iti yogasAre yathAvasthitadevasvarUpopadezakaH prathamaH prastAvaH A pramANe bhegasAra" granthamAM vAstavika devanA svarUpane upadeza che jemAM e prathama prastAva pUrNa thaye. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH prstaavH| dvitIya prastAva tattvasAropadezakaH / tavasAradharmano upadeza sarve'pi sAmprataM lokAH prAyastattvaparAGmukhAH / klizyante svAgrahagrastA dRSTirAgeNa mohitAH // 11 // 47 // vartamAnakALamAM sarva jI prAyaH tattvathI vimukha, pitAnA AgrahathI baMdhAyelA ane dRSTirAga (kudarzananA rAga)thI mohita thayelA duHkha pAme che. vALA dRSTirAgo mahAmoho dRSTirAgo mahAbhavaH / dRSTirAgo mahAmAro dRSTirAgo mahAjvaraH // 2 // 48 // daSTirAga e eka prakArano) mahAna meha che, dRSTirAga e saMsAranuM mahA (mukhya) kAraNa che, daSTirAga e mahA (viSama) jvara che ane daSTirAga e mahAna nAzaka cIja che. ra48 patitavyaM janaiH sarvaiH prAyaH kaalaanubhaavtH| pApo matsarahetustad nirmito'sau satAmapi // 3 // 49 // kAlanA prabhAvathI prAyaH sarva jInuM patana thavA gya (saMbhava) che. tethI sajjanane paNa matsara utpanna karanAra A duSTa (daSTirAga)nuM nirmANa thayuM che. pAvAlA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 yeAgasAra mohopahatacitAste maitryAdibhirasaMskRtAH / svayaM naSTA janaM mugdhaM nAzayanti ca ghirA hahA ||4 // 50 // kharekhara dhikakAra, che temane ke jee meha (STirAga)thI haNAyelA cittavALA che tathA maitrI Adi (cAra bhAvanAo) thI rahita che. kAraNa ke te (lAka) pAte nAza pAmyA che ane (bIjA) bheALA lokonA nAza kare che. 4ApanA pare hitamatimaitrI muditA guNamodanam / upekSA doSamAdhyasthyaM karuNA duHkhamokSadhIH ||5||51|| khIjA (jIvA)nu hita karavAnI buddhi te maitrI, (bIjAnA) guNAthI AnaMda pAmavA te muditA (prameAda), (bIjAnA) doSA pratye madhyasthatA rAkhavI te upekSA ane (bIjAne) duHkhothI mukta karavAnI icchA te karUNA che. pAApA maitrI nikhilasattveSu pramodo guNazAliSu / mAyaZvineyevu nA Tukavavu // 6 // 2 // dharmakalpadumasyaitA mUlaM maitryAdibhAvanAH / yairna jJAtA na cAbhyastA sa teSAmatidurlabhaH ||7|| 53 // sarva jIvA pratye maitrI, guNI janA pratye prameAda, avinItA pratye madhyasthatA ane duHkhI thavA pratye karuNA (yA) A maitrI Adi (cAra) bhAvanAe dharmarUpI kalpavRkSanuM mULa che. * maitrI, pramAda, karuNA ane madhyasthatA A cAra bhAvanA che. 1-sarvaddipu / Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yegasAra 17 (tethI) jemaNe A (cAra bhAvanAo) jANI nathI ane abhyAsa karyo nathI temane te dharma) prApta tha ghaNuM kaThina che. 6-chApara-pa3 aho vicitraM mohAndhyaM tadandhairiha yajjanaiH / doSA asanto'pIkSyante pare santo'pi nAtmani // 8 // 54 // ahe, mehane aMdhApo e vicitra che, ke tenAthI aMdha thayelA lokone bIjAmAM na hoya evA doSa paNa dekhAya che ane pitAmAM hoya evA deze paNa dekhAtA nathI. 8-54 madIyaM darzanaM mukhya pAkhaNDAnyaparANi tu|| madIya AgamaH sAraH parakIyAstvasArakAH // 9 // 55 // tAttvikA vayamevAnye bhrAntAH srve'pytaattvikaaH| iti matsariNo dUrotsAritAstattvasArataH // 10 // 56 / / " (puramama) mArUM ja darzana (mata) zreSTha che ane bIjAM (darzana) pAkhaMDa che, mArUM ja zAstra sArayukta che ane bIjAnAM (zA) te asAra che. ame ja tattvajJAnIe chIe ane bIjA badhA ja tatvathI ajANa ane brAnta che." e pramANe mAnanArA kevaLa matsarI che ane tattvanA sArathI dUra rahelA che. 9-1055-padA yathA''hatAni bhANDAni vinazyanti parasparam / tathA matsariNo'nyonyaM hI doSagrahaNAd hatAH // 11 // 57 / / jevI rIte mATInA vAsaNo paraspara athaDAvAthI nAza 1 vIkSyante / che 2 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 ^^^^^ ^^ ^ ^^ ^^ ^ ^^^^^^^^^ yogasAra ^^^ pAme che, tevI rIte matsarI (IrSyALu) AtmAo paNa eka bIjAnA doSa jovAmAM nAza pAme che. 11pachA paraM patantaM pazyanti na tu svaM mohamohitAH / kurvantaH paradoSANAM grahaNaM bhavakAraNam / / 12 // 58 / saMsAranA kAraNarUpa bIjAnA dezanuM grahaNa karatA bIjAne doSone jetA) mehathI mehita thaelA AtmAo bIjAne paDato jue che paraMtu pitAne paDato jatA nathI. (arthAt bIjAnA doSane jovA te saMsAranuM kAraNa che ane potAnA doSane jovA te mekSanuM kAraNa che.) pa1rapa8 yathA parasya pazyanti doSAn yadyAtmanastathA / saivAjarAmaratvAya rasasiddhistadA nRNAm / / 13 // 59 // jevI rIte bIjAnA doSane jue che tevI rIte je potAnA dene jue te manuSyane te (daSTi, ajarAmarapada (amarapada) mATenI rasasiddhi che. 1359 rAgadveSavinAbhUtaM sAmyaM tattvaM yaducyate / / svazaMsinAM kva tat teSAM paradUSaNadAyinAm // 14 // 60 // rAgadveSanA abhAvarUpa je sAmya tattva che te AtmakalAghA karanAra ane bIjAnA doSa jenArAone kyAMthI hoya? 1460 mAne'pamAne nindAyAM stutau vA loSTukAJcane / jIvite maraNe lAbhAlAbhe raMke mahardike // 15 // 6 // zatrau mitre sukhe duHkhe, hRSIkArthe zubhAzubhe / ... sarvatrApi yadekatvaM tattvaM tad bhedyatAM param // 16 // 62 // (yuma) Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra 19 mAnamAM ke apamAnamAM, stutimAM ke nidyAmAM, mATImAM ke sAnAmAM, jIvanamAM ke maraNumAM, lAbhamAM ke hAnimAM, raMkamAM ke rAjAmAM, zatrumAM ke mitramAM, sukhamAM ke duHkhamAM, IndriyAnA zubha viSayAmAM ke azubha viSayAmAM (padArthomAM) A badhAmAM je ekatA (samAnatA) teja tattva che, tethI virUddha te atattva che. 515-16561-62aa aSTAGgasyApi yogasya sArabhUtamidaM khalu / yato yamAdivyAso'smin sarvo'pyasyaiva hetave // 17 // 63 // kharekhara! aSTAMgayeAganA paNa sAra A (samatA)ja che, kAraNa ke A (vega)mAM saghaLeAya yama (niyama) AdinA vistAra A (samatA)nA ja mATe che, 51chA63A kriyate dadhisArAya dadhimantho yathA kila / tathaiva sAmyasArAya yogAbhyAso yamAdikaH // 18 // 64 // jema dahInA sAra (mAkhaNa) mATe dahIMnuM mathana karAya che tema samatArUpI sArane mATe ja yama-(niyama) AdiyeAgAbhyAsa karAya che. 18564aa aa heast kaivalyaM sAmyenAnena nAnyathA / pramA: kSamavyatra tataH tuM na mAMgatam ||2deg!!ddA Aje ke kAle (A bhavamAM ke parabhavamAM) paNa kevaLajJAna A sAmyathI ja (thavAnuM) che, bIjI (koIpaNa) rIte nahi. tethI A (bAbata)mAM eka kSaNa mAtra paNa pramAda karavA cegya nathI. 51956pAA *yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi A ATha ceAganAM aMgo che. 1 yamAdimaH / Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 cAMgasAra kiM buddhena kimIzena kiM dhAtrA kimu viSNunA / kiM jinendreNa rAgAdyairyadi svaM kaluSaM manaH ? || 20 ||66 || jo peAtAnuM mana rAga vagerethI kaluSita (malina) hAya tA yuddhathI ya zuM ? ke mahAdevathI ya zu? brahmAthI ya zuM? ke viSNuthI ya zuM ? (athavA teA yAvat )ke jinendrathI (paNa) zuM ? (arthAt A devA paikI koIpaNa maLavAthI lAbha thavAnA nathI.) 520AdA kiM nAgnyena sitai raktaiH kiM paTaiH kiM jaTAbharaiH / kiM muNDamuNDanenApi sAmyaM sarvatra no yadi 2 // 21 // jo sa (vastu)mAM samabhAva na heAya te pachI nagnapaNAthI ya zuM ? ke zveta athavA rakta vacceAthI ya zuM ? jaTA vadhAravAthI ya zuM ? ke mAthuM muMDAvavAthI paNa zuM ? (arthAt A adhu ya niSkula che). kiM vrataiH kiM vratAcAraiH kiM tapobhirjapaizca kim | kiM dhyAnaiH kiM tathA dhyeyairna cittaM yadi bhAsvaram ? || 22|| 68 // jo citta nirmala (rAgadveSAdi malAthI rahita) na heAya te vratA, AnA AcArA, tA, japA, dhyAnA ane dhyeyA (dhyAnanAM ucca Ala aneA)thI paNa zuM ? (arthAt A badhu ekaDA vinAnA mI'DA jevu' che.) 525685 kiM kliSTendriyarodhena kiM sadA paThanAdibhiH / kiM sarvasvapradAnena tavaM nonmIlitaM yadi ? // 23 // 69 // jo (samabhAvarUpI) tattva na pragaTayuM hAya teA kalezadAyaka evA IndriyanigrahathI zuM? hamezAM jJAnAbhyAsathI zu? ane sarvIsvanuM dAna karavAthI (paNa) zuM ? ArA aa Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAra 21 nAJcalo mukhavastraM na na rAkA na caturdazI / ne zraddhAdritiSThA vA taraa zivama manaH ra47 vastrano cheDo ke mukhavastra (muhapatti) tattva nathI, pUrNimA ke caturdazI tatva nathI ke zrAvakee karAvelI pratiSThA vagere (paNa) tattva nathI paraMtu, nirmaLa prasanna) citta (mana) e ja tattva che. ra470 dRSTvA zrIgautama buddhstriHpnycshttaapsaiH| bharatapramukhairvApi kva kRto bAhyakugrahaH ? // 25 // 71 // zrI gautamasvAmIne joIne bodha pAmelA paMdarase tApasee athavA bharatacakI vagere e bAhya vastuone kadAgraha kyAM karyo hato ? (citta nirmaLa thatAM kevaLajJAnamAM vilaMba thato nathI tene uparyukta be daSTAnta che.) para pAchalA dRDhamahArivIreNa cilAtIputrayoginA / 'ilAputrAdibhizcaiva sevito yoga uttamaH // 26 // 72 // granthakAre ahIM zAstrIya matabhedo darzAvyA che. eka mata vastrane cheDo mAM AgaLa rAkhIne pratikramaNa karavAnuM kahe che tyAre bIjo mata mukhavastrikA rAkhavAnuM kahe che eka mata pUrNimAe pAkSika pratikaraNa karavAnuM kahe che tyAre bIjo mata caturdazIe pAkSika pratikramaNa karavAnuM kahe che. eka mata zrAvakoe karelI pratiSThAne mAnya rAkhe che tyAre bIjo mata AcAryoe karelI pratiSThAne ja mAnya gaNe che. A aMgenI vizeSa vigato mATe juo chavAnuzAsana." 1 cittaM candrojjvalaM kArya kimato yoga uttamaH ? // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 yogasAra - ~~~~ ~~ ~~~~~~ ~ ~~~~~ ~~~ ~ daDhaprahArI jevA vIra puruSe (tathA) cilAtIputra jevA yogIe ane IlAputra Adi (jevA)e uttama ga ja sevyo hato. paradAcharA yena kena prakAreNa devatArAdhanAdinA / cittaM candrojjvalaM kArya kimanyaihakugrahaiH ? // 27 // 73 // devatAnA ArAdhana Adi (paramAtmAnI bhakti vagere) je keI paNa prakArathI cittane caMdra jevuM nirmaLa karavuM joIe. bIjA Agraho ane kadAgrahathI zuM ? rA73AA tathA cintyaM tathA vAcyaM ceSTitavyaM tathA tathA / - malImasaM mano'tyartha yathA nirmalatAM vrajet // 28 // 74 // malina mana je rIte atyaMta nirmaLa thAya tevuM vicAravuM tevuM bolavuM ane tevuM tevuM ja AcaravuM. (arthAt mana-vANIAcaraNamAM ektA rAkhavI.) ra874 caJcalasyAsya cittasya sadaivotpathacAriNaH / upayogaparaiH stheyaM yogibhiyogakAMkSibhiH // 29 // 75 // keganA abhilASI evA yogIoe hamezAM unmArge javAnA svabhAvavALA ane caMcala evA A cittanA upagamAM lIna rahevuM joIe. (arthAta , satata tenA para dhyAna rAkhavuM joIe.) rAhupA mukaraM maladhAritvaM sukaraM dustaSaM tapaH / mukaro'kSanirodhazca duSkaraM cittazodhanam // 30 // 76 / / (vastra, zarIra vagere upara) mala dhAraNa karavuM saheluM che, kaThina tapa karavuM saraLa che ane Indriyono nigraha kare paNa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra 23 sukara che. paraMtu, cittanuM zodhana karavuM (cittane nirmaLa rAkhavuM) te ja duSkara che. 3076 pApabuddhayA bhavet pApaM ko mugdho'pi na vettyadaH / dharmabuddhayA tu yat pApaM taccintyaM 'nipuNairbudhaiH // 31 // 77 // pApa buddhithI pApa thAya che A hakIkata keNu bhaLe mANasa paNa nathI jANatuM ? paraMtu dharmabuddhithI je pApa thAya te catura vidvAnoe vicAravuM joIe. 317chA aNumAtrA api guNA dRzyante svadhiyA''tmani / doSAstu parvatasthUlA api naiva kathaMcana // 32 // 78 // ta eva vaiparItyena vijJAtavyAH paraM vacaH / digmoha iva ko'pyeSa mahAmoho mahAbalaH // 33 // 79 // (yugmam) pitAmAM rahelA aNu jeTalA paNa guNo (hoya te) pitAnI buddhithI dekhAya che paraMtu parvata jeTalA moTA paNa de pitAne bilakula dekhAtA nathI. A dizA bhrama je eka prakArane mahAbaLavAna mahAmaha che paNa te bAbatane viparIta rIte nevA naye. me 2||svyn che. // 32-33 // 78-78 // dharmasya bahudhA'dhyAno loke vibhramahetavaH / teSu bAhyaphaTATopAttattvavibhrAntadRSTayaH // 34 // 8 // svasvadarzanarAgeNa vivadanto mitho janAH / sarvathaivAtmano dharma manyante na parasya tu // 35 // 81 // (yugmam ) 1 nipuNam / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yeAgasAra leAkamAM vibhramanA kAraNabhUta aneka dharma mArgo che. te (dha mArgA)mAM, bAhya ADaMbaranA yeAge tattvamAM bhrAnta dRSTivALA banelA leAko pAtapeAtAnA dharmanA rAgathI paraspara vivAda kare che ane peAtAnA dharmane ja sarvathA (dharma) mAne che paNu, bIjAnA dharmane (dharma) mAnatA nathI. 534-3555805815 yatra sAmyaM sa tatraiva kimAtmaparacintayA / 24 jAnIta tadvinA ho ! nAtmano na parasya ca || 36 || 82 // jyAM samatA che tyAM ja te (dha) che. (temAM A) peAtAne ane (A) pArako (dharma che) evI cintAthI zu ? kAraNa ke te (samatA) vinAneA (dharma) te peAtAnA ya nathI ke pArako ya nathI. 53658rA kSAntyAdirdazadhA dharmaH sarvadharmaziromaNiH / moDadhi sAmyavatAmeva. maicAvita meLAnuM rU||8|| sarva dharmAMmAM zirAmiNa eve kSamA Adi daza prakAranA dharma (yutidharmAM) te (dharma) paNa maitrI Adi (bhAvanA)nA abhyAsI evA samatAvALA jIvAne ja hAya che. 537835 sAmyaM samastadharmANAM sAraM jJAtvA tato budhAH / vAghe dRSTipra; muvA vinaM dyuta nimam ||8|| huM vidvAne ! tethI samabhAva te sarva dharmAMne sAra che" ema jANIne bAhya evA da` nAnA kadAgraha mUkI, cittane nimaLa kare. 538584mA iti zrIyogasAre tattvasAradharmopadezakaH dvitIyaH prastAvaH / mA pramANe 'yogasAra' granthamAM tattvamAM sArabhUta dhamanA upadeza che jemAM evA dvitIya prastAva pUrNa thayA. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH prastAvaH tRtIya prastAva saamyopdeshH| sAmyano upadeza sahajAnandasAmyasya vimukhA mUDhabuddhayaH / icchanti duHkhadaM duHkhotpAdyaM vaiSayikaM sukham // 11 // 85 // svAbhAvika AnaMda ApanAra samabhAvathI vimukha banelA mUDha buddhivALAe duHkha ApanAra ane duHkhathI utpanna thanAra evA vaiSayika sukhane Icche che. 158pA kaSAyA viSayA duHkhamiti vetti janaH sphuTam / tathApi tanmukhaH kasmAd dhAvatIti na budhyate // 2 // 86 // kaSA ane viSaye e duHkha (du:khanuM kAraNa che." evuM mANasa spaSTapaNe jANe che, chatAM paNa te tarapha (viSayakaSAyanI sAme kema doDe che? te jANI zakAtuM nathI. ra86 sarvasaMgaparityAgaH sukhamityapi vetti saH / saMmukho'pi bhavet kiM na tasyetyapi na budhyate // 3 // 87 // sarva prakAranAM saMgano (parigrahano tyAga te, sukha che." evuM paNa te (manuSya) jANe che, chatAM paNa) te (sarvaparigrahanA tyAga) nI sanmukha paNa kema thato nathI? e paNa samajI zakAtuM nathI. evA87 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 gayAra sUkSmAH sUkSmatarA bhAvA bhedyante sUkSmabuddhibhiH / etad dvayaM tu durbhedaM teSAmapi hi kA gatiH ? // 4 // 88 // sUma buddhivALA (manuSyo) vaDe sUkSma ane atisUma vastuo paNa jANI zakAya che paraMtu A be (bAbato) te temanA mATe paNa duHkhe karIne jaNAya tevI che. te pachI upAya zo ! 1488 aparAdhAkSamA krodho mAno jAtyAdyahaMkRtiH / lobhaH padArthatRSNA ca mAyA kapaTa veSTitam // 5 // 89 // zabdarUparasasparzagandhAzca mRgatRSNikA / duHkhayanti janaM sarvaM sukhAbhAsavimohitam // 6 // 9 // (yuema) (bIjAnA) aparAdhone sahana na karavA te kaMdha, jAti vagerene (ATha vastuono) ahaMkAra te mAne, padArthonI tRSNA te lebha ane kapaTapUrvakanuM AcaraNa te mAyA, (vaLI) jhAMjhavAnA nIra samAna zabda, rUpa, rasa, sparza ane gaMdha A badhAM, sukhanA AbhAsamAM mohita thayelA sarvajIne duHkha Ape che. pa-689-90 nopendrasya na cendrasya tat mukhaM naiva cakriNaH / sAmyAmRtavinirmagno yogI prApnoti yat sukham // 7 // 91 // sAmyarUpI amRtamAM magna thayelo yegI je sukhane prApta kare che, te sukha nathI te upendrane viSNune) ane nathI te Indrane ke nathI te cakravatIne. gAlA na ga jAti, lAbha, kuLa, Rddhi (sattA), baLa, rUpa, tapa ane vidyA. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra 27 rAgo'bhISTeSu sarveSu dveSo'niSTeSu vastuSu / krodhaH kRtAparAdheSu mAnaH paraparAbhave // 8 // 92 // lobhaH parArthasaMprAptau mAyA ca paravaJcane / gate mRte tathA zoko harSazcAgatajAtayoH // 9 // 93 / / aratirviSayagrAme yA'zubhe ca zubhe ratiH / caurAdibhyo bhayaM caiva kutsA kutsitavastuSu // 10 // 94 // vedodayazca saMbhoge vyalIyeta muneryadA / antaHzuddhikaraM sAmyAmRtamujjambhate tadA // 11 // 95 // (caturbhiH kalApakam) jyAre munine tenA cittamAMthI) sarva abhISTa vastuomAM rAga, aniSTa vastuomAM Sa, aparAdhIo upara koi, bIjAthI thatA parAbhavamAM mAna, vastunI prAptimAM lebha, bIjAne ThagavAmAM mAyA, (vastu) cAlI jAya tyAre tathA mRtyu thAya tyAre zeka ane (vastu) prApta thatAM ane janma thatAM AnaMda, azubha viSaya ne samUhamAM arati (duHkha) ane zubhamAM rati (sukha), cora AdithI bhaya, bIbhatsa vastuomAM jugupsA, saMjogamAM vedana udaya bheganI IcchA) A badhuM nAza pAme tyAre ja aMtaHkaraNanI zuddhi karanArUM samatArUpI amRta vikase che. (arthAt utpanna thaI vRddhi pAme che.) pa8-1192-5 eteSu yena kenApi kRSNasarSaNa dehinaH / dRSTasya nazyati kSipraM vivekavarajIvitam // 12 // 96 // 1 vA 2 saMbhogaH Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yeAgasAra A (upara kahelA rAga Adi) kALA nAgeAmAMthI kAI paNa ekathI DasAyelA prANInuM vivekarUpI zreSTha jIvana turata ja nAza pAme che. 5125 596 // 28 durvijeyA durucchedyA ete'bhyantaravairiNaH / uttiSThamAnA evAto rakSaNIyAH prayatnataH 13 // 97 // A uparyukta rAgAdi) Antara zatrue duHkhe karIne jItAya tevA che (ane) du:khe karIne nAza karI zakAya tevA che. tethI teone (ataraMga zatruene) ubhA thatAM ja prayatnapUrvaka dAkhI devA joIe. 5135lgA yadyAtmA nirjito'mIbhistato duHkhAgamo mahAn / yadyAtmanA jitA ete mahAn saukhyAgama stadA || 14 ||98 || jo A (rAgAdi zatruo) thI AtmA jitAI gaye te tethI mahAna duHkha Ave che parantu jo AtmA vaDe A (rAgADhi zatruo) jitAI jAya teA mahAna sukhanuM Agamana thAya che. 5145985 sahajAnandatA seyaM saivAtmArAmatA satA / unmanIkaraNaM tad yad muneH zamarase layaH || 15 // 99 // muninA samabhAvarUpI rasamAM je laya (thAya te) te ja sahajAnaMdapaNuM che. te ja AtmArAmapaNuM (AtmamagnatA) che ane te ja unmanIkaraNa (mananA nAza--udAsInabhAva) che. 5159aa sAmyaM mAnasabhAveSu sAmyaM vacanavIciSu / sAmyaM kAyikA sAmyaM sarvatra sarvadA || 16 || 100 // 1. degstataH / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAra svapatA jAgratA rAtrau divA cAkhilakarmasu / kAyena manasA vAcA sAmyaM sevyaM suyoginA // 17 // 101 // uttama yogIe mananA vicAromAM, vacananA taraMgamAM, kAyAnI ceSTAomAM, dareka sthaLe ane dareka kSaNe, sUtAM ke jAgatAM, rAte ke divase badhAM ja kAryomAM mana, vacana ane kAyAthI sAya sevavuM joIe. (samabhAva rAkhavuM joIe.) 16-17-100 101 yadi tvaM sAmyasaMtuSTo vizvaM tuSTaM tadA tava / tallokasyAnuvRttyA kiM ? svamevaikaM samaM kuru // 18 // 102 // / "je tuM samabhAvamAM saMtuSTa che te tArA mATe jagata saMtuSTa che. (arthAt tArA paricayamAM AvanAra badhA prAyaH saMtuSTa thaI jAya che.) tethI lokane anusaravA (rIjhavavA) thI zuM? tuM eka pitAne ja samabhAvavALo kara. 18102 zrutazrAmaNyayogAnAM prapaJcaH sAmyahetave / tathApi tattvatastasmAjjanoyaM plavate bahiH // 19 // 103 // / zAstra, sAdhutA ane vegone vistAra sAmya mATe che, chatAM paNa A leka te tattva (samabhAva) thI bahAra (saMsAramAM) ThekaDA mAre che. gha19103 svAdhInaM svaM parityajya viSamaM doSamandiram / asvAdhInaM paraM mUDha ! samIkartuM kimAgrahaH // 20 // 104 // 1. yoninA ! Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. gasAra he mUDha ! tuM doSonA ghara ane samabhAva-vinAnA evA pitAne sudhAravAnuM svAdhIna hovA chatAM paNa te cheDI daIne parAdhIna evA bIjAne samabhAvavALe karavA mATe kema Agraha rAkhe che ? parapa104 vRkSasyacchedyamAnasya bhUSyamANasya vAjinaH / yathA na roSastoSazca bhaved yogI samastathA // 21 // 105 / / jema chedAtA vRkSane raSa (Sa) thato nathI ane zaNagArAtA gheDAne teSa (rAga) thato nathI tema bhegIe (paNa sukha duHkhamAM) samabhAvavALA thavuM joIe. para110pA sUryo janasya tApAya somaH zItAya khidyate / tad yogI 'sUryasomAbhaH sahajAnandatAM bhajet // 22 // 106 // jema sUrya lokone uSNutA ApavA mATe ane caMdra zItaLatA ApavA mATe zrama kare che, tema sUrya ane caMdra samAna gIe sahajAnaMdatA sevavI joIe. (sahajAnaMdapaNA mATe yatna kare joIe.) rara106 yathA guDAdidAnena yat kiJcit tyAjyate zizuH / calaM cittaM zubhadhyAnenAzubhaM tyAjyate tathA // 23 // 107 // jema geLa vagere ApIne bALaka pAsethI kaI paNa vastu choDAvI zakAya che, tema zubhadhyAna vaDe caMcala cittamAMthI azubha dhyAna cheDAvI zakAya che. para31chA sarvabhUtAvinAbhUtaM svaM pazyan sarvadA muniH maitrAdhamRtasaMmagnaH kva klezAMzamapi spRzet ? // 24 // 108 // 1 sUryasomAtaH / Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceAgasAra maitrI vagere bhAvanArUpI amRtamAM puSkaLa magna ane peAtAnI jAtane haMmezAM sarva jIvAthI abhinna (vyAsa) jotA muni kalezanA aMzane paNa kayAMthI sparze ? 52451085 nAjJAnAd bAlako vetti zatrumitrAdikaM yathA / tathAtra ceSTate jJAnI taidihaiva paraM sukham // 25 // 109 // jema ajJAnathI bALaka, zatru mitra vagerene (zatru-mitra vagere rUpe) jANatA nathI tema jJAnI (jJAna hAvA chatAM) paNa A lekamAM tevI ceSTA kare ( tevI rIte varte) te tene A leAkamAM ja parama sukha che. ArapA109nA toSaNIyo jagannAthastoSaNIyazca sadguruH / toLIyatathA svAtmA micaivaMta sovinaiH ? raddA!z kapAyaviSayAkrAnto bahirbuddhirayaM janaH / ji tena tuTena sorovo ca taMtra vim ? ||2A???zA (yuCm) jagatanA nAtha (vItarAga deva), uttama guru ane peAtAne AtmA (A traNa ja) satuSTa karavA ceAgya che. khIjAone rIjhavavAthI zuM ? (arthAt khIjAne ja rIjhavavA prayatna karavA vyatha che.) (vaLI) A leAka viSaya-kaSAyamAM DUbele hAvAthI ahiM STivALA che, tethI te rUSTa thAya ke saMtuSTa thAya tethI zu ? ane tenA upara tAre paNa rASa ke teASa zA mATe karavA joIe ? 526-2NA110-1115 31 asadAcAriNaH prAyo lokAH kAlAnubhAvataH / dveSasteSu na kartavyaH saMvibhAvya bhavasthitim // 28 // 112 // // 1 tathA cet / 2 ava / r tuSTaTena / Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yeAgasAra 32 kAlanA prabhAvathI leAkeA prAyaH sadAcAra rahita hAya che; tethI saMsAranI sthitinA vicAra karIne (tAre) te loko pratye dveSa na karavA joI e. ra851125 niHsaMgo nirmamaH zAnto nirIha : saMyame rataH / yadA yogI bhavedantastattvamudbhAsate tadA ||29||113 // yeAgI jyAre saMga rahita, mamatA rahita, zAnta, IcchA rahita ane sacamamAM lIna thAya che tyAre (tene) aMtara`ga tattva (Atmatattva) nA bhAsa thAya che. ra951135 sadvRkSaM prApya 'nirvAti ravitapto yathA'dhvagaH / mokSAdhvasthastapastaptastathA yogI paraM layam // 30 // 114 // 1 jema sUryanA tApathI tapelA musAphara sArA vRkSane pAmIne vizrAnti pAme che tema meAkSa mAga mAM rahela ane tapathI tapelA ceAgI zreSTha laya (samAdhi) ne pAmIne vizrAnti pAme che. 5305114aa iti sAmyatanutrANatrAtacAritravigrahaH / mohasya dhvajinIM dhIro vidhvaMsayati lIlayA // 31 // 115 // A pramANe samabhAvarUpI akhtarathI cAritrarUpI zarIranI rakSA karatA dhIra purUSa, meAhanI senAnA lIlApUrvakanAza kare che. 5315115aaaa iti zrIyogasAre sAmyopadezaprastAvastRtIyaH A pramANe 'ceAgasAra granthamAM sAmyanAupadeza che jemAM evA trIjo prastAva pUrNa thayA. 1 ni vi| 2 degdhvanaH / k haiyA | Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH prastAvaH caturtha prastAva sattvopadezaH sattvane upadeza tyaktvA rajastamobhAvau sattve cittaM sthirIkuru / na hi dharmAdhikAro'sti honasattvasya dehinaH // 1 // 116 // rabhAva ane tame bhAvane tyAga karIne satvabhAvamAM cittane sthira kara. kAraNa ke satvahIna jIvane dharmane adhikAra nathI. 1116 hInasattvo yato janturvAdhito vissyaadibhiH| bAhaM patati saMsAre svapratijJAvilopanAt // 2 // 117 // kAraNa ke satvahIna prANI viSayAdithI pIDita thatAM potAnI pratijJAna bhaMga karI pharI saMsAramAM Asakta thAya che. parAdha117 sAvadhaM sakalaM yogaM pratyAkhyAyAnyasAkSikam / vismRtAtmA punaH klIvaH sevate dheryvrjitH||3||118|| / satva vinAne kAyara jIva anyanI sAkSIe saghaLI sAvadya (pApavALI) pravRttio (nahiM karavAnI pratijJA karyA chatAM paNa tene bhUlI jaIne pharI tenuM (sAvadya vyApArenuM sevana kare che. co. 3 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yeAgasAra tAvad guruvacaH zAstraM tAvat tAtracca bhAvanAH / kaSAyatriSayairyAvad na manastaralIbhavet ||4|119 // 34 jyAM sudhI mana viSayA ane kaSAyAthI caMcala na thAya tyAM sudhI ja guruvacana, zAstra ane (zubha) bhAvanAe (Taka) che. 5451195 kaSAyaviSayagrAme dhAvantamatidurjayam // ya: me, yatve ma vIratiSThA I; ? |||220|| kaSAyA ane viSayAnA samUha tarapha doDatA, atiduca eka peAtAne ja peAtAnA cittane ja)je jite che te vIrezamAM tilaka samAna puruSa kayAM ? pA1205 dhIrANAmapi vaidhukarai raudraparIpaH / spRSTaH san ko'pi vIrendraH saMmukho yadi dhAvati // 6 // 121 // evA koIka ja vIra zirAmaNi hAya che ke je dhIra puruSAne paNa adhIra kare tevA bhayaMkara parISaheA AvavA chatAMya tenI (parISahu vagerenI sAme doDe che. 5651215 upasarge sudhIratvaM subhIrutvamasaMyame / lokAtigaM dvayamidaM muneH syAd yadi kasyacit // 7 // 122 // upagemAMmAM puSkaLa dhIratA ane asaMyamamAM puSkaLa bhIrutA' A be leAkeAttara vastuo jo hAya tA koIka munimAM hAya ANA122A Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ gasAra ^^ dussahA viSayAstAvat kaSAyA 'atiduHsahAH / parIpahopasargAzcAdhikaduHsahaduHsahAH // 8 // 123 // viSaye dusaha duHkhapUrvaka sahI zakAya tevA) che, kaSAye ati saha che ane parISaha tathA upasargo te (te baMne karatAM paNa) atizaya dusaha dusaha che. pa8123 jagattrayaikamallazca kAmaH kena vijIyate / munivIraM vinA kaciccittanigrahakAriNam // 9 // 124 // cittane nigraha karanAra koI munivara (muniomAM vIra) vinA traNa jagatamAM advitIya malla samAna kAma konAthI jItI zakAya? 9124 munayo'pi yatastena vivazIkRta vetasaH / ghore bhavAndhavape'smin patitvA yAntyadhastalam / / 10 // 125 // kAraNa ke tenAthI (kAmathI) vivaza karAyuM che. citta jemanuM evA munio paNa A bhayaMkara, saMsArarUpI abdha kRpamAM (AMdhaLA kUvAmAM paDI cheka taLie pahoMcI jAya che. 11rapA tAvada dhairya mahattvaM ca tAvad tAvad vivekitA / kaTAkSavizikhAn yAvad na kSipanti mRgekSaNAH // 11 // 126 // dharyuM tyAM sudhI ja Take che, mahattva paNa tyAM sudhI ja Take che ane vivekIpaNuM paNa tyAM sudhI ja Take che ke jyAM sudhI strIo kaTAkSabANone pheMkatI nathI. 11126 1 Dui 2 fja ! Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gasAra gRhaM ca gRhavArtA ca rAjyaM rAjyazriyo'pi ca / samarmya sakalaM strINAM ceSTante dAsavajjanAH // 12 // 127 // loko ghara, gharanI vAta, rAjya ane rAjyalamI e badhuM strIone seMpIne tenA dAsanI mAphaka vate che. 1ra127 sA mitraM saiva mantrI ca sA bandhuH saiva jIvitam / sA devaH sA guruzcaiva sA tattvaM svAminI ca sA // 13 // 128 // rAtrau divA ca sA sA sA sarva sarvatra saiva hi / evaM snyAsaktacittAnAM kva dharmakaraNe ratiH ? // 14 // 129 // (yugmam ) strI e ja mitra, te ja mandI, te ja badhu ane te ja jIvana. te ja deva, te ja gurU, te ja tattva ane te ja svAminI. rAte ne divase, sarva ThekANe je kaMI che te te te ane te ja. A pramANe strImAM ja Asakta-cittavALA prANIene dharma karavAmAM AnaMda kyAMthI hoya ? 13-14 128-12 strIsamudre'tra gambhIre nimagnamakhilaM jagat / unmajjati mahAtmA'smAda yadi ko'pi kathaMcana // 15 // 130 // A gaMbhIra strIrUpa samudramAM samagra jagata DUbI gayeluM che. keIka mahAtmA ja AmAMthI keI paNa rIte bahAra nIkaLe te nIkaLe. upAza30 dUre dUratare vA'stu khaDgadhAropamaM vratam / hIna sattvasya hI cintA, svodarasyApi pUraNe // 16 // 131 // 1 'cittasya / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra 37 hInasatva prANIne talavAranI dhAra jevuM vrata te dUra-dUrathIya dUra rahe, tene te potAnA udarabharaNanI paNa cintA thayA kare che. 16131 yat tadarthaM gRhasthAnAM bahucATuzatAni saH / bahudhA ca karotyuccaiH zveva dainyaM pradarzayan // 17 // 132 // / kAraNa ke te, pitAnA udaranI pUrti mATe kUtarAnI jema aneka prakAre dInatA darzAvate gRhasthanI seMkaDo khuzAmata kare che. 1713rA tvamAryA tvaM ca mAtA me tvaM svasA tvaM 'pitu:SvasA / ityAdijJAtisaMbandhAn kurute dainyamAzritaH // 18 // 133 // / dInatAne Azraya karanAra te, tuM te mArI sAsu che, tuM mArI mAtA che, tuM mArI bahena che ane tuM mArI pheI che. A pramANe jJAtinA saMbaMdhane kare che. 18133 ahaM tvadIyaputro'smi kavalaistava vardhitaH / / tava bhAgaharazcaiva jIvakaste tavehakaH // 19 // 134 // evamAdIni dainyAni klIvaH pratijanaM muhuH / kurute naikazastAni kA prakAzayituM kSamaH ? // 20 // 135 // (yugmam ) 1 pitRSvasA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra "huM tamArA putra chu" "tamArA kALiyAethI ja vRddhi pAmyA OM" "tamArA bhAgIdAra chu" "tamAre Azrita chuM" "tamArA cAhanArA "--A pramANe te kAyara puruSa pratyeka manuSya pAse vAraMvAra aneka prakAranI dInatAone je rIte kare che tene prakaTa karavAne koNa sama che ? 519-205134-13pA 38 Agame yoginAM yA tu hI vRttiH pradarzitA / tasyAstrasyati nAmnApi kA kathA''caraNe punaH 1 // 21 // 136 // AgamamAM yAgIone je siDu jevI vRtti rAkhavAnu darzAvavAmAM AvyuM che tenA teA nAmathI paNa te trAsa pAme che te pachI AcaraNamAM mUkavAnI te vAtaja kayAM ? 52151365 kintu sAtaikalipsuH savatrAhArAdimucchrayA / kurvANo mantratantrAdi gRhavyAptiM ca gehinAm ||22|| 137 // kathayaMzca nimittAdyaM lAbhAlAbhaM zubhAzubham / koTiM kAkiNimAtreNa hArayet svaM vrataM tyajan || 23 || 138 || (yumnam ) parantu te sukhanI ja eka abhilASAvALA banI, vastra, AhAra AdinI mUrchAthI mantra, tantra kare che, gRhasthonI ghara sabadhI ciMtA kare che ane nimitta vagerene tathA lAbha, nukazAna, zubha, azubha vagerene kahe che. ane A rIte peAtAnA vratanA tyAga karatA te eka kAkaNI mATe kareADane (karADe rUpiyAne) hArI jAya che. 22-235137-1385 1 .ttAyaiH / *kAkiNI eTale te kAlamAM cAlatu eka tucchamAM tuccha nANuM. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra, cAritraizvaryasaMpannaM puNyaprAgbhArabhAjanam / mRDhabuddhirna vetti svaM trailokyoparivarttinam // 24 // 139 // paraMtu mUDhabuddhivALe te AtmA pite cAritranA azvaryathI sahita hovAthI puNyanA samudAyanA bhAjanabhUta che ane traNeya lokamAM zreSTha che te vAta jANatA nathI. 2413lA tatazca bhikSukamAyaM manyamAno viparyayAt / bhAvaniHsvadhanezAnAM lalanAni karotyasau // 25 // 14 // (ane tethI viparyAsanA ge pitAne bhikSaka jevo (bhikhArI jeva) mAnato A prANI bhAvarUpI dhana vinAnA evA dhanikenI khuzAma kare che. mArapA140 prazAntasya nirIhasya, sadAnandasya yoginaH / indrAdayo'pi te raMkapAyAH syuH kimutAparAH ? // 26 // 14 // jenI AtyaMtara vRttio zAnta thaI che, jene koI prahA nathI ane je sadA AnaMdamAM magna che tevA gI AgaLa Indra vagere paNa raMka jevA che te bIjAonI te vAta ja zI ? ra6141 kiM vibhutvena kiM bhogaiH kiM saundaryeNa kiM zriyA / kiM jIvitena jIvAnAM duHkhaM cet praguNaM puraH // 27 // 142 // je AgaLa duHkha AvavAnuM nakkI hoya to jIvone sattA, bhoge, saundarya, lakSamI ke jIvitathI ya zuM ? parachArA 1 pare 2 para Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 yogasAra nArthyate yAvadaizvayaM tAvadAyAti saMmukham / yAvadabhyarthyate tAvat punaryAti parAGmukham // 28 // 143 / / adhairyAdavicAryedamicchAvyAkulamAnasaH / hA hA heti tadarthaM sa dhAvan dhAvan na khidyate // 29 // 144 // jyAM sudhI azvaryanI IcchA nathI hotI tyAM sudhI te sanmukha Ave che ane jyAre tenI IcchA karavAmAM Ave che, tyAre te he pheravIne cAlyuM jAya che. parantu khedanI vAta che ke adhIratAnA yoge A vastuno vicAra karyA vinA, (mAtra) IcchAthI vyAkuLa manavALe thayelA ane tene mATe doDAdoDa karatuM prANI thAto nathI. ra8-2143-14 sthiro dhIrastu gambhIraH saMpatsu ca vipatsu ca / bAdhyate na ca harSeNa vipAdena na ca kacit // 30 // 145 / / je prANI sthiratAvALe, dhIra ane gaMbhIra che te kadI paNa saMpattiomAM (saMpattinA lAbhamAM) harSathI vyApta banato nathI ane vipattiomAM (vipattionA AgamanamAM) viSAdathI gherAto nathI. 30.14pA ye siddhA ye ca setsyanti sarve sattve prtisstthitaaH| sattvaM vinA hi siddhirna proktA kutrApi zAsane // 31 // 146 // je AtmAo siddhipadane pAmyA che ane jeo siddhi padane pAmaze te badhA sattva bhAvamAM sthira thayelA hovAthI ja. sattva vinA siddhi thavAnuM koI paNa zAsanamAM kaheluM nathI. 31146 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra evameva sukhenaiva sidhyanti yadi kaulikAH / tad gRhasthAdayo'pyete kiM na sidhyanti, kathyatAm // 32 // 147 // je emane ema sukha pUrvaka ja kaule (vAmamArgIo) siddhi prApta karatA hoya to pachI A gRhastho vagere paNa kema siddhi prApta na kare, te kahe ? 314chA sukhAbhilASiNo'tyartha, grastA RddhayAdigauravaiH / pravAhavAhino hyatra dRzyante sarvajantavaH // 33 // 148 // A saMsAramAM sarva jI sukhanA atyanta abhilASaka ane Rddhi AdinA gauravathI grasta thayelA che ane tethI pravAhamAM taNutA dekhAya che. pa33148 evameva sukhenaiva siddhiyadi ca manyate / tatyAptau sarvajantUnAM tadA rikto bhaved bhavaH // 34 // 149 // je A pramANe sukhathI ja mokSa mAnavAmAM Ave te sarva jIne tenI (mekSanI) prApti thaI jAya ane (A) saMsAra khAlI thaI jAya. 3414lA loke'pi sAttvikenaiva jIyate paravAhinI / udadhuliko'pi nAnyeSAM, dRzyate'hanAya nazyatAm // 35 // 150 / - duniyAmAM paNa sAtvika manuSya dvArA ja duzmananI senA jitAya che. jaladIthI nAzI chUTatA bIjAono te patto paNa lAgato nathI. 3pa150 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yeAgasAra lokottarAntaraMgasya, mohasainyasya taM vinA / saMmukhaM nAparaiH sthAtuM zakyate nAtra kautukam ||36|| 151 // 42 sattva vinA, alaukika evA aMtaraMga meha sainyanI sanmukha bIjAethI to ubhA paNa rahI zakAtuM nathI AmAM Azcarya pAmavA jevuM nathI. 5361515 sarvajJasya dInasya, duSkaraM pratiasate | saccaikavRttivIrasya jJAninaH sukaraM punaH ||37|| 152 // ajJAnI evA dIna puruSane badhu ja duSkara lAge che jyAre sattva e ja eka jIvana che jenu evA vIra, sattvazALI, jJAnI puruSane badhu ja saheluM lAge che. 3bA1pa2A dvitrAstricaturA vApi yadi sarvajagatyapi / prApyante dhairyagAmbhIryaudAryAdiguNazAlinaH ||38|| 153 // AkhA jagatamAM jo dhIratA, gaMbhIratA ane udAratA Adi guNAthI zaiAbhatA mANasA maLe te be-traNa ke traNa-cAra ja maLI zake (vadhu nihaM). 5385153!! bAhulyena tadAbhAsamAtrA api kalau kutaH / dusaprAyaistu loko'yaM pUrito bhavadUrakaiH // 39 // 154 // upara kahyA tevA te nahiM paNa tenA AbhAsa jemanAmAM dekhAya tevA manuSyA paNa rA kalikAlamAM ghaNA pramANamAM kyAMthI hAya ? kAraNa ke A jagata te! bhava `pUrA karanArA nisattva jIvAthI bharelu che. 53lA154A 1 degnayarca / s vA re / rU yu| Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra 43 mAnuSyaM durlabhaM labdhvA ye na lokottaraM phalam / gRhNanti sukhamAyatyAM pazavaste narA api / / 40 // 155 // jeo durlabha manuSyapaNuM prApta karIne, bhaviSyamAM sukha ApanAra lokottara phaLane grahaNa karatA nathI teo manuSya hovA chatAM paNa pazu che. jApA tatpunarmokSado dharmaH zIlAMgavahanAtmakaH / pratizrotaHplavAta sAdhyaH sattvasAraikamAnasaiH // 41 // 156 // te kAraNathI sAtvika puruSe ja zIlanA aMgenuM vahana karavA svarUpa, mekSane ApanAra evA dharmane pravAhanI sAme taravAnI vRttithI sAdhI zake che. 1156 tataH sattvamavaSTabhya tyaktvA kugrAhiNAM graham / kriyatAM bhoH ! mudharmasya karaNAyodhamaH sadA // 42 // 157 // he leke ! te kAraNathI sattvanuM AlaMbana karI, kadAgrahInA Agrahano tyAga karI, sadharmanA pAlana mATe sadA udyama kare. 4ra1pachA iti zrI yogasAre satvopadezamAtAvaH caturthaH / A pramANe zrIgusAra graMthamAM sattvano upadeza che jemAM evo cothe prastAva pUrNa thayo. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH prastAvaH paMcama prastAva bhAvazuddhijanakopadezaH bhAvazuddhi pedAkaranAra upadeza. kAyena manasA vAcA yatkarma kurute yadA / sAvadhAnastadA tattvadharmAnveSI munirbhavet // 1 // 158 // tatvabhUta dharmanuM anveSaNa karanAra muni jyAre jyAre manathI, vANIthI ke kAyAthI je kaMI kriyA kare tyAre tyAre sAvadhAna (upagavAna) rahe. 1158 iSTAniSTeSu bhAveSu, sadA vyagraM mano muniH / samyaG nizcayatattvajJaH sthirIkurvIta sAttvikaH // 2 // 159 / / nizcayapUrvaka tatvane jANanAra e sAvika muni, ISTa ane aniSTa padArthomAM hamezAM vyagra thatA evA manane sArI rIte sthira kare. rA159 azubhaM vA zubhaM vApi svasvakarmaphalodayam / bhujAnAnAM hi jIvAnAM, hartAkartA na kazcana // 3 // 160 // pitapotAnA karmanA phalanA udayane pachI te azubha hAya yA zubha hoya-bhegave che, anya koI teno karanAre ke dUra karanAre nathI. sAthe ja 1 tatra | Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra mRtaprAyaM yadA cittaM, mRtaprAyaM yadA vapuH / mRtaprAyaM yadA'kSANAM vRndaM paktraM tadA sukham ||4|| 161 // jyAre citta mRtaprAya thaI jAya, jyAre zarIra mRtaprAya thaI jAya ane jyAre IndriyAnA samUha mRtaprAya thaI jAya tyAre ja sukha paripakava dazAne pAmyuM che ema samajavuM. 5451615 AjanmAjJAnaceSTAH svA, ninyAstAH prAkRtairapi / vicintya mUDha ! caivathaya jIvana janame // 6 // he mUrkha ! sAmAnya manuSyAthI paNa nindA karavA yogya te' peAte karelI janmathI AraMbhI Aja paryaMtanI ajJAnanI ceSTAono vicAra karyAM pachI paNa paMDitapaNAno gava karatAM tu zaramAtA nathI ?pAA1625 nirundhyAccitaM durdhyAnaM nirundhyAdataM vacaH / niyAt jAyacAlyuM, tattvatatjhInamAnasaH // 6 // 6 // ya tattvamAM tallIna manavALA AtmAe cittanuM durdhyAna, vacananA asaMyama tathA kAyAnI capalatAnA nirAdha karavA joI e. un163aa dinAtivAhikAM kaSTAM dRSTvA vandyAdiduHkhinAm / hamezAntamaunAkhyAM tapazcitta sthirauDhuha ||nA ddaSTA 45 kedI vagere duHkhI prANIonI kaSTapUrvaka divasa pasAra karavAnI dazAne joIne, tapa karatA tu ekAnta ane maunathI cittano rASa karIne tene sthira kara. ghaNA164nA 1 nitaM / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra muninA masaNaM zAntaM, prAjalaM madhuraM mRdu / vadatA tApalezo'pi tyAjyaH svasya parasya ca // 8 // 166 // munie evuM kemala, zAnta, saraLa, madhura ane snigdha vacana bolavuM joIe ke jethI potAne ane parane lavaleza paNa tApa na thAya. 816pA komalApi musAmyApi vANI bhavati karkazA / / aprAJjalA'sphuTAtyartha vidagdhA carvitAkSarA // 9 // 166 / / kemala ane sArI samatApUrvakanI vANI paNa karkaza, vakra, aspaSTa, vadhu paDatA DahApaNavALI tathA cIpI cIpIne belAelI hoI zake che. (mATe tevI vANIne paga na kare) lA166 aucityaM ye vijAnanti, sarvakAryeSu siddhidam / sarvapriyaMkarA ye ca te narA viralA jane // 10 // 167 / / sarva kAryomAM siddhi ApanAra aucityane jeo jANe che ane jeo sarvanuM priya karanArA che tevA manuSya A lekamAM virala ja hoya che. 10167 aucityaM paramo bandhu-raucityaM paramaM sukham / dharmAdimUlamaucityamaucityaM janamAnyatA // 11 // 168 // aucitya (guNa) e parama baMdhu che, aucitya parama sukha che, dharma AdinuM mULa paNa aucitya che ane aucitya (ja) lekamAM mAnya banAvanAra che. 111681 1 saucApa | Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra 47 karmabandhadRDha' leSaM sarvasyAmI tikaM sadA / dharmArthinA na kartavyaM vIreNa jaTini yathA // 12 // 169 // dharmAthI puruSe karmane gADha baMdha karAvanAra ane sadA sarvane aprIti karanAra kaI ja kArya zrI vIra bhagavaMte tApasanA viSayamAM jema na karyuM tema na karavuM joIe. 1ra16 bIjabhUtaM sudharmasya sadAcArapravartanam / sadAcAraM vinA svairiNyupavAsanimo hi saH // 13 // 170 // sadAcAramAM pravRtti e sadudharmanuM bIja che. sadAcAra vinAne dharma te vyabhicAriNI strInA upavAsa je (hAMsI pAtra) che. 13170 mRto dharmaH sadAcAraH sadAcAro'zyo nidhiH| dRDhaM dhairya sadAcAraH sadAcAraH paraM yazaH // 14 // 171 // sadAcAra e mUrtimAna dharma che, sadAcAra kadI na khUTanAro bhaMDAra (akSayanidhAna) che, sadAcAra e sthira henArUM bairya che ane sadAcAra e zreSTha yaza che. 14171 lobhamunmUlayanmUlAdapramatto muniH sadA / / kSAyopazamike bhAve sthito'nutsukatAM braijet // 15 // 172 // 1 "ruMH 2 "tiruM : 3 dhIrena ja naTinA ! zrI vIra bhagavate cho sthAvasthAmAM duIjajata tApasanI aprIti nivAravA mATe te sthAnano caturmAsamAM paNa tyAga karyo hate. 5 cAra' / 6 sukham / 7 bhajet / Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 gayAra kSApathamika bhAvamAM rahelA apramAdI munie lebhane mULathI ukhADI sadA utsuktAne tyAga karavo joIe. pA172A saMsArasaraNioMbho, lobhaH shivpthaaclH| sarvadukhakhanirlobho, lobho vyasanamandiram // 16 // 173 // zokAdInAM mahAkando lobhaH krodhAnalAnilaH / mAyAvallisudhAkulyA, mAnamattemavAruNI // 17 // 174 // lobha e saMsArano mArga che, lebha e mokSanA mArgamAM (jatAM rokanAra) parvata che, lebha e sarva duHkhanI khANa che, lebha e konuM mandira che, lebha e zeka Adi dukhone pedA karavA mATe mahAkabda che, lobha e krodharUpI agnine prajavalita karavA mATe pavana samAna che, lobha e mAyArUpI velaDIne vadhAravA mATe amRtanI nIka samAna che ane lebha e mAnarUpI madonmatta hAthIne (vadhu pAgala karavA) mATe madirA samAna che. 16-17173-174 'trilokyAmapi ye doSAste sarve lobhasaMbhavAH guNAstathaiva ye ke'pi te sarve lobhavarjanAt // 18 // 175 / / traNeya lekamAM je kaI doSa che te badhA lebhathI pidA thayelA che. tevI rIte je kaI guNo che te badhA lebhanA tyAgathI pedA thayelA che. 1817pA nairapekSyAdanautsukyamanautsukyAcca susthatA / susthatA ca parAnandastadapekSAM kSayed muniH // 19 // 176 // 01 ro Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra 49 keIpaNa vastunI apekSA cheDI devAthI utsuktAne nAza thAya che, utsuktAnA nAzathI susthatA pragaTe che ane susthatA e ja zreSTha AnaMda che. tethI munie (sarvaprathama) apekSAne ja nAza karavo joIe. 1lA176 adhoM jihmatA yAvad dharmaH syAd yAvadArjavam / adharmadharmayoretad dvayamAdimakAraNam // 20 // 177 // jyAM sudhI vaktA che tyAM sudhI adharma che ane jyAM sudhI saralatA che tyAM sudhI dharma che. adhama ane dharmanAM A be (vakatA ane saraLatA) mukhya kAraNa che. parA17chA mukhamAvazIlatvaM sukhaM nIcaizca vartanam / sukhamindriyasaMtoSaH sukhaM sarvatra maitryakam // 21 // 178 // saraLa svabhAvapaNuM sukha che, namra vartana sukha che, IndrienA viSayamAM santoSa rAkhavo te sukha che ane sarvatra maitrI bhAvanA te sukha che. ra1178 saMtuSTaM saralaM somaM namra taM kUragaDDukam / dhyAyan muni sadA citte, ko na syAccandranirmala: ? // 22 // 179 // saMtoSI, saralasaumya tathA namra te kUragaDuka muninuM sadA cittamAM dhyAna karanAra ko AtmA candra samAna nirmala na thAya ? rara179 sukumAramurupeNa zAlibhadreNa bhoginA / tathA taptaM tapo dhyAyan na bhavet kastaporataH ? // 23 // 180 // 1 maitrakam / 2 yoginaa| co. ? Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 yogasAra sukumAra, suMdararUpasaMpanna ane bhegI evA zAlibhadra tevI rIte tapa karyuM ke jenuM cintana karanAre keNa tapamAM rakta na bane ? ra3180 kiM na cetayase mUDha ? mRtyukAle'pyupasthite / viSayeSu mano yatte, dhAvatyeva 'niraGkuzam // 24 // 181 // he mUDha Atmana ! mRtyakAla najIka AvI pahoMcavA chatAM paNa tuM kema samajato nathI ? kemake tArUM mana viSaye tarapha niraMkuza banIne (hajI paNa) doDyA ja kare che. ra4181 jIvite gatazeSe'pi, viSayecchAM viyojya te / cet tapaHpraguNaM cetastataH kiJcid na hAritam // 25 // 182 / / jIvita lagabhaga samApta thavA chatAM ya je tArUM mana viSayanI IcchAne tyAga karI tapa mATe tatpara hoya to hajI paNa kazuM ja gumAvyuM nathI. parapA182A kUTajanmAvatAraM svaM pApopAyazca saMkulam / .. vyartha nItvA vatAdyApi, dharme cittaM sthirIkuru // 26 // 183 // kaDa, kapaTa ane pApanA upAyathI pitAnA A janmane vyartha gumAvIne hajI paNa dharmamAM cittane sthira karAra dA183 anantAn pudgalAvartAnAtmannekendriyAdiSu / / bhrAnto'si cchedabhedAdivedanAbhirabhidrutaH // 27 // 184 // sAmprataM tu dRDhIbhUya sarvaduHkhadavAnalam / vrataduHkha kiyatkAla, saha mA mA vipIda bhoH ! // 28 // 185 // 1 niratarama | Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogasAra huM Atman ! ekendriya Adi ceAniemAM ananta pudUgala parAvato paryaMta tuM rakhaDaco che ane tyAM chedana bhedana Adi vedanA teM sahana karI che, to have dRDha banI sarva duHkhAne (saLagAvI devA) mATe dAvAnala samAna vratanA kaSTane thoDAka kAlapata sahI le paNa viSAda na kara. 127-285184-18pA upadezAdinA kiJcit kathaMcit kAryate paraH / svAtmA tu svahite yoktuM munIndrairapi duSkaraH // 29 // 186 // anya jIvane upadeza Adi dvArA koIpaNa rIte kaMI (dharmAcaraNa Adi) karAvI zakAya che, paraMtu peAtAnA AtmAne peAtAnA hitamAM (dhama mAM) joDavA te te munIndrothI paNa duSkara che. rA8kA yadA duHkhaM sukhatvena duHkhatvena sukhaM yadA / munirveti tadA tasya mokSalakSmIH svayaMvarA // 30 // 187 // 51 muni jyAre(vrata AdinA) duHkhane sukharUpe ane (viSaye AdinA) sukhane duHkharUpe jANe che tyAre tene meAkSalakSmI svayaM vare che. 530nA1875 sarva vAsanayA duHkhaM sukhaM vA paramArthataH / mlayatyatrekSaNe'pyeko, hato'pyanyastu tuSyati ||31|| 188|| paramAthI sukha yA du:kha e badhuM mananI bhAvanAthI ja che, kAraNa ke eka vyakti astrane (hathiyArane) jotAM ja glAni pAme che jyAre bIjI vyakti astrathI (hathiyArathI) hAvA chatAMya khuza thAya che. 53151885 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para yogasAra sukhamagno yathA ko'pi lInaH prekSaNakAdiSu / gataM kAlaM na jAnAti tathA yogI pare'kSare // 32 // 189 // jema sukhamAM magna e keImANasa nATaka AdijovAmAM lIna thAya che tyAre keTale kAla pasAra thaye te paNa jANato nathI tema zreSTha akSara (paramAtmA yA saI)mAM (tenA dhyAnamAM) lIna thayele vegI paNa vitelA kAlane jANato nathI.3rA18lA mRgamitro yadA yogI vanavAsamukhe rtH| taMdA viSayazarmecchAmRgatRSNA vilIyate // 33 // 190 // jyAre yogI puruSa pazuone mitra banI vanavAsanA sukhamAM rakta bane che tyAre tenI viSaya sukhanI IcchArUpI mRgatRSNa nAza pAme che. 33190 vane zAntaH sukhAsIno, nirdvandvo niSparigrahaH / mApnoti yatsukhaM yogI sArvabhaumo'pi tatkutaH // 34 // 191 / / zAnta, sukhamAM rahela, jenA dvandra (rAgadveSa Adi) cAlyAM gayAM che te, parigraha vinAno, yegI vanamAM je sukha prApta kare che te sukha sArvabhauma rAjAne paNa kyAMthI hoya?i34191 janmabhUtvAt pulindAnAM vanavAse yathA ratiH / / tathA viditatattvAnAM yadi syAt kimataH param // 35 // 192 // *Ano artha zreSTha evA akSara padamAM eTale mokSamAM' ema paNa thaI zake. 1 kathA | 2 tathA 3 sArvabhaumavi | ka banmabhUtAta, varajavAtuM ! Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceAgasAra jema bhIla vagere leAkAne peAtAnI janmabhUmi hAvAthI vanavAsamAM AnaMda Ave che tema tattvAnA jANakAra (yAgI)ne paNa jo vanavAsamAM AnaMda Ave to pachI khInuM zuM joI e ? 3pA1925 eko garbhe sthito jAta eka eko vineyasi / tathApi mUDha ! patnyAdIn kiM mamatvena pazyasi ? // 36 // 193 // 53 tu ekalA ja garbha mAM rahyo, ekalA ja janma pAmyA ane eklA ja mRtyu pAmIza. A jANavA chatAM paNa he mUDha! patnI Adine mamatva buddhithI kema jue che ? 53651935 pApaM kRtvA svato bhinnaM kuTumbaM poSitaM tvayA / yuddha saddiSyane vena, prAnto'sa ddA mahAntare?||rchA?145 he Atman ! teM pApa karIne tArAthI bhinna evA kuTuMbane peAdhyuM ane (te pApanu) duHkha tu jAte sahana karavAnA che. khedanI vAta che ke tu meTA cakrAvAmAM phasAI gayA che. 53A194nA calaM sarvekSaNAd vastu dRzyate'tha na dRzyate / ajarAmaravat pApaM, tathApi kuruSe katham || 38 // 195 // duniyAnI sa` cIjo caMcala che. kSaNamAMte dekhAya che ane kSaNa pachI te dekhAtI nathI, te paNa tuM peAtAne ajara amara (kadI vRddhatva na pAmanArA ane kadI na maranArA) mAnIne pApane zA mATe kare che ? 5385195aa 1 vinati / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 cogasAra saptadhAtumaye zleSmamUtrAdhazuci pUrite / zarIrake'pi pApAya, ko'yaM zaucAgrahastava ? // 39 // 196 / / sAta dhAtuothI vyApta ane zleSma, mUtra Adi azucithI bharelA zarIramAM paNa tane kevI jAtane A pavitratAno Agraha che? ke je pApane mATe thanAra che. 3916 zArIramAnasaiduHkhaibahudhA bhudehinH|| saMyojya sAmprataM jIva ! bhaviSyasi kathaM svayam // 40 // 197 / / he Atmana ! ghaNA prANuone, ghaNuM ghaNa rIte zArIrika ane mAnasika duHkho sAthe hAlamAM tuM saMyoga karAve che, to tArUM pitAnuM bhaviSyamAM zuM thaze? 540197 dharma na kuruSe mUrkha ! pramAdasya vshNvdH|| kalye hi trAsyate kastvAM, narake duHkhavihvalam // 41 // // 198 // he mUrkha ! pramAdane vaza paDelo tuM atyAre dharmane karato nathI, to pachI narakamAM duHkhathI vihala banelA tane kAle keNu bacAvaze ? 41198 kandharAbaddhapApAzmA, bhavAbdhau yadyadhogataH / kva dharmarajjusaMmAptiH ? punarucchalanAya te // 42 // 199 // jo tuM, DekamAM pAparUpI patthara bAMdhIne bhavasAgaramAM nIce cAlyA jaIza to pachI bahAra AvavA mATe tene dharmarUpI doraDAnI prApti pharI kyAMthI thaze ? parA1llA duHkha kUpe'tra saMsAre, sukhalezamo'pi yaH / so'pi duHkhasahasreNAnuviddho'taH kutaH sukham ? // 43 // 20 // 1 "ma" ra mAgane rU 1ddharAya ka "pha" ! Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vegasAra 55 duHkhanA kUvA jevA A saMsAramAM sukhanA lezane je bhrama thAya che te paNa hajAre duHkhathI vIMTAyela che. tethI saMsAramAM sukha kyAMthI lAvavuM? (saMsAramAM sukha che ja kyAM cheu43ra00 duHkhitAnakhilAjantUn pazyatIha yathA ythaa| tathA tathA bhavasyAsya vizuddhAtmA virajyati // 44 // 201 // vizuddha AtmA jema jema saMsAramAM samagra jIvane duHkhI juve che tema tema te A saMsArathI virAgI bane che. jayAra01 saMsArAvarta nirmagno dhUrNamAno vicetanaH / adha eva jano yAti nikaTe'pi taTe hahA // 45 // 202 // tiryaggo'yaM yathA cchindan nadyAH syAt pAragaH sudhiiH| bhavasyApi tathotsargApavAdakuzalo muniH // 46 // 203 // khedanI vAta che ke saMsAra (rUpI nadI)nA AvartamAM DUbelo prANI kinAro pAse hovA chatAM paNa gothAM khAto khAte bebhAna banI nIce ja cAlyA jAya che. paraMtu jema nadImAM tirachuM gamana karato ane nadInA pANIne kApato kuzala puruSa nadInA pArane pAme che, tema utsaga ane apavAdamAM kuzala muni paNa saMsAranI pAra pAme che. 45-46ra02-203 ebhiH sarvAtmanA bhAvairbhAvitAtmA shubhaashyH| kAmArthavimukhaH zUraH sudharmaikaraitirbhavet // 47 // 204 // suMdara antaHkaraNavALA, vIrapuruSe, A (upara batAvelA) bhAvothI saMpUrNa rIte pitAnA AtmAne bhAvita karIne ane kAma tathA arthathI parAbhukha banIne zuddha dharmamAM ja saMpUrNa layalIna thavuM joIe. kAra04 1 nimano 2 to ! Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para ceAgasAra iti tattvopadezaughakSAlitAmalamAnasaH / nirdvandva ucitAcAraH sarvasyAnandadAyakaH || 48 ||205 // svasvarUpasthitaH pItvA yogI yogarasAyanam / niHzeSaklezanirmuktaM prApnoti paramaM padam ||49 // 206 // A pramANe tattvanA upadezanA samUhathI svaccha thayu che nila mana jevuM evA ane rAga dveSa Adi dvandvothI rahita, ucita AcArAnuM pAlana karanAra, sane AnaMda ApanAra ane peAtAnA svarUpamAM sthita evA ceAgI yeAgarUpI rasAyaNanu pAna karIne samagra lezeAthI saMpUrNa rIte mukta evA paramapadameAkSane prApta kare che. 548-49aa205-2065 iti zrI yogasAre bhAvazuddhijanakopadezaH paJcamaH prastAvaH samAptaH A pramANe zrIyeAgasAra granthamAM bhAvazuddhi utpanna karanAra upadeza che jemAM evA pAMcamA prastAva pUrNa thayA. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ m -11 . pariziSTam [1] granthasthapadhAnAM varNakramaNasUcI padya-prArambhaH prastAvaH kramAMkaH aNumAtrA api guNAH adya kalye'pi kaivalyaM adharmo jihmatA yAvad adhairyAdavicAryeda anantAn pudgalAvartA aparAdhAkSamA krodho arativiSayagrAme azubhaM vAzubhaM vApi aSTAGgasyApi yogasya asadAcAriNaH prAyo ahaM tvadIyaputro'smi aho vicitraM mohAndhyaM AkAzavadarUpo'sau Agame yoginAM yA tu AjanmAjJAnaceSTAH svA AtmAno dehino bhinnAH ArAdhito'stvasau bhAva iti tattvopadezaugha iti sAmyatanutrANa iyaM tu dhyAnayogena iSTAniSTeSu bhAveSu upadezAdinA kizcit upasarge sudhIratvaM NNI Tmrrrrr or or or oranr mr mr 30 31 29 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 rrorm I mm N O duMM2 0.40 0. m mm ~ 0 .35 0 1 1 30 upasarpanti te yAvat eko gameM sthito jAta etAvatyaiva tasyAjJA eteSu yena kenApi ebhiH sarvAtmanA bhAvaiH evamAdIni dainyAni evameva sukhenaiva evameva sukhenaiva aucityaM paramo bandhu aucityaM ye vijAnanti kathayaMzca nimittAcaM kandharAbaddhapApAzmA karmabandhadRDhazleSaM kaSAyaviSayagrAme kaSAyaviSayAkrAnto kaSAyA apasarpanti kaSAyA viSayA duHkha kaSAyAstannihantavyA kAyena manasA vAcA kiM kliSTendriyarodhena kiM na cetayase mUDha kiM nAgnyeya sitai raktaiH kiM buddhena kimIzana kiM traitaH kiM vratAcAraiH kiM vibhutvena kiM bhogaiH kintu na jJAyate tAvad m ar ar arrrrrrr >> or rrrr snar 21 MMMOM2. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kintu sAtaikalipsuH saH kUTa janmAvatAraM svaM kRtakRtyo'yamArAddhaH komalApi susAmyApi kriyate dadhisArAya kSAntyAdirdazadhA dharmaH gRhaM ca gRhavArtA ca caJcalasyAsya cittasya calaM sarva kSaNAdvastu cAritraizvaryasampanna cintAmaNyAdikalpasya jagattrayaikamallazca janmabhUtvAt pulindAnAM jAtarUpaM yathA jAtyaM jIvite gatazeSe'pi jJAnadarzanazIlAni ta eva rakSitA duHkha ta eva vaiparItyena tataH sattvamavaSTabhya tatazca bhikSukaprAyaM tat tvanantAnubandhyAdi tatpunarmokSado dharmaH tathA cintyaM tathA vAcya tAttvikA vayamevAnye tAvad guruvacaH zastraM tAvad dhairya mahattvaM ca -rrrrrr 30 or Irr narrow or orren MNNorm or mr mmm NNNNY ~~ m chh 8 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 1 m20 tiryaggo'yaM yathA cchindan / tai doSairdUSito devaH toSaNIyo jagannAtha tyaktvA rajastamobhAvo trilokayAmapi ye doSA tvamAryA tvaM ca me mAtA dinAtivAhikAM kaSTAM duHkhakUpe'tra saMsAre duHkhitAnakhilAJjantUn durvijayA durucchedyA dussahA viSayAstAvat dUre dUratare vAstu dRDhaprahArivIreNa dRSTirAgo mahAmoho dRSTavA zrIgautama dvitrAstricaturA vApi dharmakalpadrumasyaitA dharma na kuruSe mUrkha ! dharmasya bahudhA'dhvAno dhIrANAmapi vaidhurya nAjJAnAd bAlako vetti nAJcalo mukhavastraMna nArthyate yAvadaizvarya niHsaMgo nirmamaH zAnto nirandhyAccitadurthyAnaM 3 orr - 30755 Morrrrors No mrar RI . | Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MYTM24 Mar narapekSyAdanautsukya nopendrasya nacendrasya patitavyaM janaiH sarvaiH paraM patantaM pazyanti pare hitamatimaitrI pApabuddhayA bhavetpApaM pApaM kRtvA svato bhinna praNamya paramAtmAnaM prazAntasya nirIhasya bAhulyena tadAbhAsa bIjabhUtaM sudharmasya buddho vA yadivA viSNu bhaved viratirapyasya madIyaM darzanaM bhukhyaM mamaiva devo devaH syAt mAnuSyaM durlabhaM labdhvA mAne'pamAne nindAyAM munayo'pi yatastena muninA masRNaM zAntaM muuto dharmaH sadAcAraH mRtaprAyaM yadA cittaM mRgamitro yadA yogI maitrI nikhilasattveSu mohopahatacittAste ya eva vItarAgaH sa yat tadartha gRhasthAnAM yatra sAmyaM sa tatraiva Fm rns aroo Torrar ro rossNrror mr mm or my mom Mmmnorm 2012 c C W 0 0 0 7 | Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ s s h m h ` h h h yathA guDAdidAnena yathA parasya pazyanti yathAvasthitavijJAna yathA''hatAni bhANDAni yadA duHkhaM sukhatvena yadA dhyAyati yad yogI yadi tvaM sAmyasaMtuSTo yadyAtmA nirjito'mIbhi yadvA rAgAdibhirdoSaiH yAdRzo'nantavIryAdi yena kena prakAreNa yenAjJA yAvadArAddhA yenaivArAdhito bhAvAt ye siddhA ye ca setsyanti yaistu pApabharAkrAntaiH rAgadveSamayeSveSu rAjadveSavinAbhUtaM rAgAdayastu pApmAno rAgAdidUSitaM dhyAyan rAgo'bhISTeSu sarveSu rAtrau divA ca sA sA sA loke'pi sAttvikenaiva lokottarAntaraGgasya lobhaH padArthasaMprAptI lobhamunmUlayan mUlA vane zAntaH sukhAsIno m on MY Four m Mor More marror mr 0005 " Mr or marrow Ymro room ram h Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ or orar 400 4 ~ Sr morusur o N arrorm or ~ r o vizvasya vatsalenApi bItarAgamato dhyAyan vItarAgaM yato vyAyan vRkSasya cchedyamAnasya vedodayazca saMbhoge zatrau mitre sukhe duHkhe zabdarUparasasparza zArIramAnasairduHkhai zuddhasphaTikasaMkAzaH zokAdInAM mahAkando zrAvako bahukarmApi zrutazrAmaNyayogAnAM saMkhyAyA'nekarUpo'pi saMtuSTaM saralaM somaM saMsArAvartanirmagno saMsArasaraNio bho sa tAvad dehinAM bhinnaH sadA tatpAlane lInaiH savRkSaM prApya nirvAti saptadhAtumaye zleSma sarva vAsanayA duHkha sarvajantuhitAjaiva sarvamohakSayAt sAmye sarvabhUtAvinAbhUta sarvamanyasya dInasya sarvasaMga parityAgaH sarve'pi sAmprataM lokAH 3 amar M T Irrm mr ~ MY worr mmmmm ur 03 0 1,01r or Fol | Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahajAnandatA seyaM sahajAnandasAmyasya sA mitraM saiva mantrI ca sAmprataM tu dRDhIbhUya sAmyaMmAnasa bhAveSu sAmyaM samastadharmANAM sAmya zuddhikrameNaiva sAvadyaM sakalaM yogaM sukaraM malaghAritvaM sukumAra surUpeNa sukhamagno yathA kospi sukhamArjavazIlatvaM sukhAbhilASiNo'tyarthaM sUkSmAH sUkSmatarA bhAvAH sUryo janasya tApAya strImude gambhAre sthiro dhIrastu gambhIra: svapatA jAgratA rAtrau svarUpaM vItarAgatvaM svargApavargado dravya svasvadarzana rAgeNa svasvarUpasthitaH pItvA svAdhInaM svaM parityajya hantavyaH kSamayA krodho harSaH zoko jugupsA ca honasattvoM yato jantu 64 mr m do mr 3 5 3 5 3 3 3 1 r g cmaav do 3 1 1 15 1 13 28 16 38 All 30 23 32 21 33 mo 22 15 30 17 39 31 35 49 20 11 12 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ucation intemational