Book Title: Ogh Niryukti Parag
Author(s): Nityanandvijay
Publisher: Jambuswami Jain Muktabai Agam Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023165/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A graMthanA adhikArI phakta sAdhu-sAdhvIo ja che thai che. ni cuM o zrI 5 rA :: AauvijayajI ucAhakAra Go dai-istu takSA.nAnaER Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e~ namaH anantalabdhinidhAna gautama gaNadharebhyo namaH zrIAtma-kamala-dAna-prema-ja khUsUrijI jaina graMthamALA 44] zrIoghaniyukti parAga : lekhaka sA dezatabhramaNasArthAdhipati siddhAMtamahAdadhi krama'sAhitya niSNAta vArasalavAridhi pUjyapAda AcAya bhagavaMta zrImadvijayapremasUrIzvarajI mahArAjanA padmaprabhAvaka AgamaprajJa pUjyapAda AyAdaiva zrImadvijayaja'bhUsurIrajI maLyA ziSyarata 30 mu0 zrI nityAnaMda vidhyamAnaviya : moMgala ca vidraya prazAMtam ti stha pUra 50 mahArAjazrI kanakavijayajI gANavara vIra sa. 6488 vikrama sa. 2018 kiMmataH 150 Atti pahelI ::: praH 1000 **** ** Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : AryazrI jabUsvAmI jaina muktAbAI AgamamaMdira zrImALIvALA, DabheI (vaDodarA), - graMtha maLavAnA sthaLe - (1) AryazrI jabUsvAmI jaina muktAbAI jJAnamaMdira zrImALIvALA, DabhAI (vaDodarA). (2) sarasvatI pustaka bhaMDAra ratanapoLa, hAthIkhAnA, amadAvAda, (3) semacaMda DI. zAha jIvananivAsa sAme, pANItANu (saurASTra). (4) zAha ihyAbhAI mehanalAla ke DozIvADAnI poLa, paTavAne khA, amadAvAda. mudraNa sthAna ? pratimA prinTarI borasada (ji. kheDA). - - - : : Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcaparameSThi stuti ahaMta bhagavaMta IndramahitAH siddhAzca siddhisthitAH AcAryA jinazAzanennatikarAra pUjyA upAdhyAyakA zrIsiddhAMtasupAThakA munivara ratnatrayArAdhakAra, paMcate parameSThinaH pratidina kuvaMtu ve maMgalama zrI guru stuti nigatheza pratApI ! paramasukhakhanI prauDha he premamUrti, vAtsalyAdhi ! vatIza ! asamarasanidhi saMyame bhavyaskRrti jJAtA sarvAgamanA jinamatagagane sUryazA dhamapUri, svIkAra vaMdanAne munijanagaNanI he prabhe dAnasUri. 1 vyApe che saMghamAMhe anupama mahimA bhavyacAritramUrti, zAstrArthonA rahasya vimalamatimahA vadatA AzA phaLatI; tejasvI sUrideva pravaraguNanidhi tyAga vairAgyavaMtA, pUjya zrI premasUri prabhupatha vahatA mukti sAmrAjya detA. 2 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa - paM zuM zro aham anaMta upakArane varasAvanArA zrItIrthakara bhagavatanI AjJAnuM paripAlana karavA ane karAvavAmAM udyamazIla, saMyamamA avirata prayANa karI rahela, muktimArganA kAbela sukAnI kRpAvAridhi paramavAtsalyanidhi karmasAhityaniSNAMta nispRhacUDAmaNI tattvajJa siddhAMtamahedadhi pUjyapAda | parama gurudeva AcArya bhagavaMta zrI madvijaya premasUrIzvarajI mahArAjanA paramapavitra AzIrvAdanA | pratApe A graMtharatnanuM sarjana thavA pAmyuM che, te upakAranI smRtirUpe teozrInA paramapAvanakArI karakamalamAM bhaktibhara hRdaya A "AghanirvapirAga graMtha samarpaNa. - zizu nityAnaMda. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaikaiaiaikaiaiaakaikkaikaikaikaikaikaikll siddhAMtamahodadhi pUjyapAda AcAryadeva zrImadvijaya premasUrIzvarajI mahArAja sAheba opgeggeggengganggoggegengeggegyeteggegge de egen Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vI che. kAra bInIyarAjapAla, bartha AgamaprajJa pUjyapAda AcArya deva zrImadvijaya jabusUrIzvarajI mahArAja sAheba Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanuM nivedana parama pUjya upakArI gurudeva AcAya deva zrImadvijaya jakhUsUrIzvarajI mahArAja sAhebanA upadeza ane anugrahathI amArI A sasthA sthapAyA pachI thoDA vakhatamAM zrI Atma-kamaladAna-prema-ja sUrijI jaina graMthamALAnA maNukArUpe saMskRta, pAkRta, gujarAtI evA 43 upayAgI prakAzanA samAjane arpaNa karavA bhAgyazALI manI che. A sasthAne 25 varSa thatAM bhAre nava cheDanA divya ratamahAtsava pUjyapAda AcAryadevazrInI pAvana nizrAmAM ja A sAle kArataka mahinAmAM muMbaInA zeTha chaganalAla lakSmIcaMda taraphathI abhUtapUrva ujavavAmAM AvyeA hatA . ane Aje pUjya gurumahArAjanA vidvAna ziSyaratna pUjya munirAja zrI nityAnaM vijayajI mahArAje gurugamathI zramapUrvaka lakhIne taiyAra karela zrI Aghaniyukti parAga" nAmaka A bhavya graMtha graMthamALAnA 44mA NakArUpe pragaTa karavAmAM Ave che, tethI ame vizeSa AnaMda anubhavIe chIe. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - A graMtha mAne chatAM pUjya sAdhu-sAdhvIjI mahArAjAne cAritrazuddhi mATe ane nityanI sAmAcArI vidhiyukta suMdara rIte pAlana karavA mATe khUba ja upayegI che, emAM zaMkAne sthAna nathI. A eka zarUAtane mArgadarzaka graMtha che. AnA adhyayanapUrvaka mULa Akara graMthamAM praveza thave ghaNe sugama banaze, ema amAruM namra maMtavya che. vidvadvayaM suprasiddhavaktA pUjya paMnyAsajI mahArAjazrI kanakavijayajI gaNivare "maMgalavacana lakhI Apela che. AthI graMthanI suMdaratAmAM anekaghaNe vadhAro thayo che. vAcaka mahAzaye, A graMthane suMdara nyAya Apaze ane svapara upakAra arthe ene sAro lAbha uThAvaze evI amo AzA rAkhIe chIe. A zrutajJAnanI bhaktirUpe prakAzana kAryamAM je dAtAoe dravya sahAya karI che, te puNyazALIene sukRta anumodanApUrvaka amo AbhAra mAnIe chIe, teonA zubha nAme A graMthamAM pragaTa karyA che. pratimA prinTarInA mAlika cheTubhAIe - - - - - - Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) A graMthane suMdara rIte mudrita karI ApyA che, tathA prAsaMgika, prakAzakanuM nivedana, anukramaNikA Adi sulekhA prinTiMga presa (navADIsA)nA mAlika zrI. matalAle mudrita karI Apela che. te kema bhUlI javAya. A graMthamALA dvArA sAhitya sevA karavAnuM vizeSa sAmarthya zAsanadeva bakSe. evI prAthanA karatAM ame viramIe chIe. presa doSa ke STi doSathI rahI gaelI bhUle| sudhArI levA vinaMti che. savata 2018 vaizAkha suda 3 (akhAtrIja) ravivAra matrI, zAha jayaMtilAla khApulAla vaDavALA Aya zrI jakhUsvAmI jaina muktAbAI Agama maMdira, zrImALIvAgA, DabhAI (vAdarA). Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsaMgika A avasarpiNI kALamAM bhagavAnazrI RSabhadevathI mAMDI bhagavAna zrI mahAvIra svAmIjI sudhI visa zrI tIrthakara bhagavaMte thayA ane temanA 145ra gaNadhara bhagavaMte thayA. zrI tIrtha - kara bhagavaMtanA zrImukhethI tripadI (3jo vA, vijapha jA, purve vA) sAMbhaLI 145ra gaNadhara bhagavatee saMpUrNa dvAdazAMgInI racanA karI. teonA zAsanakALamAM asaMkhya AtmAe kevaLajJAna prApta karI mUkSasthAnane pAmelA che. jyAre zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIjInA zAsanamAM seMkaDe AtmAo kSe gaelA che. - avasarpiNa kALanA prabhAve kAnI prajJAzakti maMda thatI AvatI hatI chelA cauda pUrvadhara zrI sthUlabhadra munivara thayA, te pachI caudapUrvanuM jJAna viccheda pAmyuM ane divase divase zrutajJAnamAM hAni thatI AvI. jyAre dhAraNa zakti atimaMda paDI gaI tyAre zrI devaddhigaNi zramAzramANe bhAvi jInA upakArArthe vAcanAo bhegI karI jeTaluM jJAna kaMThastha hatuM te badhuM pustakArUDha karyuM - Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (6) eTale lakhAvI lIdhuM ane jyAM jyAM zaMkAzIla lAgyuM tyAM tyAM 'tarAM jevI jagyam' lakhyuM. te lakhAvela jJAnamAMthI bacele vAre ApaNane vartamAnamAM maLe che, kemake muslIma kALamAM ghaNAM graMtha bhaMDAreno nAza thaI gaye hate. * zrI AcArAMgasUtra, zrI sUyagaDAMgasUtra, zrI ThANAMgasUtra, zrI samavAyAMgasUtra, zrI vivAhaprajJapti (bhagavatIjI)sUtra, zrI jJAtAdharmakathAMgasUtra, zrI upAsaka dazAMgasUtra, zrI aMtakRtAMgasUtra, zrI anutarapapAtikasUtra, zrI praznavyAkaraNasUtra, zrI vipAkasUtra ane zrI daSTivAda. A bAra aMge kahevAya che. temAMnAM chellA daSTivAda nAmanA bAramA aMgamAM AvatA caudapUrvamAMnAM navamAM pUrvanI trIjI AcAra nAmanI vastunA vIsamA e prA. bhUtamAM A eghiniyukti graMthanuM sthAna hatuM. A ghaniyukti graMthanuM jJAna pahelA vIsa. varSane dIkSA paryAya thAya tyAre yogyatA pramANe sAdhuone prApta thatuM hatuM. avasarpiNI kALanA prabhAve divase divase jIvonuM AyuSya, zarIra vagerenI hAni thatI hatI, sAthe sAthe jJAnanA kSaye 5mamAM paNa maMdatA thavA lAgI. AthI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) sAdhuonA anugrahAthe A graMthanuM jJAna jaladI maLe te hetuthI yugapradhAna zrI bhadrabAhu svAmIjIe navamAM pUrvamAMthI Ane uddhAra karI zrIoghaniryuktirUpe racanA karI che. "suttaM gaNahararaiyaM, taheva patteyabuddhAiyaM ca / suyakevaliNAra iyaM, abhinnadasapugviNAraiyaM // ' zrI gaNadhara bhagavatee racela, zrI pratyeka buddha muni bhagavaMtee racela, zrI caudapUrvadhara (zrutakevaLI) bhagavaMtee racela ane saMpUrNa daza pUrvadhara munivaroe racela zratane sUtra kahevAya che. zrI bhadrabAhu svAmIjI mahArAja caudapUrvadhara hatA. tethI A eghaniryukti graMtha paNa mahAsUtra kahevAya. zrI ghaniyukti graMtha dIkSita thanArane dIkSAnA prathama divasathI maLavAnI zarUAta thaI, jethI dIkSitene pitAnA AcAre pALavAnI sugamatA rahe. A uparathI A graMtha sAdhu-sAdhvIjIo mATe keTalo upakAraka tathA upayogI che. te samajI zakAya ema che. zrI bhadrabAhu svAmIjI mahArAje A graMtha pAkRta bhASAmAM 812 gAthA pramANa niryuktirUpe Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) - banAvela che, tenA upara pUrvAcArya racita pAkRta bhASAmAM 322 gAthAonuM bhASya che, tenA upara navAMgI TakAnA zuddhikAraka nivRtti kulabhUSaNa prakAMDa vidvadarya zrImad droNAcArya mahArAje saMskRta bhASAmAM TIkA karelI che. je TIkA sahita Akho graMtha hAlamAM sAdhu-sAdhvIjIonA bhaNavA-vAMcavAnA upayogamAM Ave che. sAmAnya saMskRtajJAna hoya athavA saMskRta bhASAno bilakula abhyAsa karyo na hoya tevA sAdha-sAdhvIjIo paNa A graMthanI suvAsathI vaMcita rahI na jAya ane pitAnA AcAre kevA hevA joIe tenuM jJAna paNa prApta thAya te hetuthI niryukti, bhASya ane TIkAnA AdhAre "elaniyukti parAga, nAmane A graMthamAM lakhavA prayatna karela che. jo ke ghaniyukti graMthanuM akSarazaH bhASAMtara ke dareka gAthAone artha lakhyo nathI, chatAM jarUrI badhA dvAranuM varNana AvI jAya ane dareka dvArA sArI rIte samajI zakAya e rIte gujarAtI bhASAmAM saMkalanA karelI che. A gujarAtI graMtha prathama barAbara saMpUrNa vicArI gayA pachI mUla graMtha vAMcavAmAM Avaze Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) tA mane lAge che ke saMskRtanA gheADA abhyAsIe paNa mULagraMthanuM jJAna sArI rIte prApta karI zakaze. khIjuM A graMtha gurugamathI vAMcavAmAM Avaze te tenA rahasyA sArI rIte jANI zakAze. dareka graMthanuM jJAna gurugamathI ja prApta karavuM joie, jethI keAI ane anartha thavA saMbhava rahe nahi. zAstramAM je vastunuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM hAya che temAM utsarga apavAda vagere viSayanuM jJAna gItA mahApuruSone ja heAya che. A kAraNathI ja zAstramAM gItA munivarone athavA gItA munivaranI nizrAnA, ema e prakAranA vihAra ja anujJAta karAelA che. zAstranI A AjJA pramANe vanArA mahAnubhAveza ArAdhaka banI zake che. pUjyapAda gacchAdhipati siddhAMtamahAdhi tattvasAhityaciMtanazIla AcArya deva zrI majiya premasUrIzvarajI mahArAja sAhebe sAdhuene zrI. eghaniyuktinI vAcanA anekavAra ApI che tathA anekavAra graMthanA padArtho samajAve che. teezrIne trIjA graMthA uparAMta A graMtha sAdyaMta kastha che. avAranavAra tenA pATha teeAzrIne haju paNa cAlu che. A uparathI mane lAgeluM ke ' pUjyapAda parama Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (23) gurudeva AcArya bhagavaMta A graMtha mATe A bhAra mUke che tethI sAdhu-sAdhvIjIo mATe A graMtha ghaNe upagI che. je AkhA graMthanuM dvAravAra padArtho je gujarAtI bhASAmAM taiyAra karyA hoya te saMskRta-pAkRtabhASA nahi bhaNelA paNa A graMthanuM jJAna meLavI zake." mArI A bhAva-. nAne vacamAM ghaNA varSo pasAra thaI gayA. saMvata 2016nI sAlanuM cAturmAsa mArA pUjya gurumahArAja AcAryadeva zrI madvijaya jaMbusUrIzvarajI mahArAja sAhebanI AjJAthI pUjya gurubhrAtA tiviMda paMnyAsajI mahArAja zrI revatavijayajI gaNivaranI sAthe DabhoI thayuM hatuM. tyAM mArA pUjya gurudevanA upadezathI traNa derAsaranA jirNo dvArapUrvaka eka bhavya zrI RSabhAdi jayatilaka nAme prAsAdanuM nava nirmANa thavA sAthe A zrI jabUsvAmI jaina muktAbAI Agama maMdira ane zrI AdinAtha jaina zramaNasamAdhi stUpanA divya nirmANa thayela che. Agama maMdiramAM hajAronI saMkhyAmAM saMgrahita karAelA prAcIna- arvAcIna aneka mahAna kalAkRtione adabhuta sAhitya khajAnAne vyavasthita karavAno hato. te mATe pUjya paMnyAsajI mahArAja savArathI kAme - - - - - Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgI jatA, te vakhate huM paNa sAthe madada karAvate sAthe sAthe pUjyapAda gurudevanA AzIrvAda laI A ghaniryukti mUla graMtha uparathI gheDu zeDu gujarAtImAM lakhavAnuM zarU kareluM ane pUjya gurudevanI kRpAthI te kArya comAsAmAM ja saMpUrNa thaela. te vakhate pUjyapAda gurudevanuM cAturmAsa khaMbhAta jainazALAmAM hatuM. comAsu pUrNa thaye khaMbhAtathI vihAra karI DabheI padhAryA hatA. tyAre A "ghaniyukti parAganuM lakhANa sAmAnya daSTithI tapAsI gayA hatA ane te vakhate A graMtha mudrita karavAnuM nakkI thayela. saMvata 2017nI sAlanuM mAruM cAturmAsa pUjya gurudevanI AjJAthI berasada-kAzIpurAmAM thayuM. te vakhate Akhu lakhANa pharIthI tapAsI jaI presakopI taiyAra karI hatI. te presa kopI tapAsI ApavA pUjyapAda gacchAdhipati AcAryadeva zrI madvijaya premasUrIzvarajI mahArAja sAhebane (jeozrI piMDavADAmAM cAturmAsa birAjamAna hatA) vinaMtI karatA teozrIe mArA pUjya gurudevazrI pAse tapAsI levAnI AjJA pharamAvI. (pUjya mArA gurudeve paNa anekavAra ghaniryukti Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (x) graMthanI vAcanA ApelI che.) jenA phaLa svarUpe A Akhu lakhANa pUjyapAda gurudeva AcArya deva zrI madvijaya jakhUsurIzvarajI mahArAjane cAturmosamAM DaleAi jovA mAkalI ApyuM hatuM. teozrIe presakeApI sAdyaMta tapAsI sudhArA-vadhArA ane susaMgata karI mane beArasada mAkalI ApI. tene vyavasthita karyA bAda AyazrI jabhUsvAmI jaina muktAbAi Agama maMdira (DabhAi) taraphathI chapAvavAnuM zarU karavAmAM AvyuM. je pragaTa thai rahela che. A graMthamAM pratyakSa ke parAkSa rIte jeoe sahAya karI kiMmatI mArgadarzana ApyuM che te saune kRtajJa bhAve yAda karavAnuM kema bhUlAya ? vaLI vidvandvaya zAMtamUrti prasiddha pravacanakuzaLa pUjya panyAsajI mahArAja zrI kanaka vijayajI gaNivare suMdara 'maMgaLa vacana' lakhI ApyuM che tethI ghaNA Anada sAthe AbhAra vyakta karU chuM. 6 karavA A Adyaniyukti parAga" sAdhu-sAdhvIjIA mananapUrvaka vAMcI yathAzakya pAlana tatpara banaze evI AzA rAkhu chu. prAMte A gujarAtI graMtha lakhavAmAM matima datAdinA kAraNe zrI jinezvara bhagavaMtanI AjJAthI virUddha mArAthI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je kAMI lakhAyuM hoya te badala trividha micchAmi dukkaDaM apuM chuM. predeSa ke daSTi doSathI rahI gayela bhUla sudhArIne vAMcavA vinaMti che ane sujJajane tevI bhUla batAvavA udAratA dAkhavaze. A graMtharatna pUjyapAda gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya premasUrIzvarajI mahArAjane samarpaNa karI viramuM chuM, saMvata 2018nA caitra sudI 13 (bhA mahAvIra jina janma kalyANaka dina). zrIvijayadAnasUrIzvarajI jJAnamaMdira kALupurareDa, amadAvAda ) pUjyapAda AcAryagurUdeva zrImadvijayajaMbusUrIzvarajI pAdapadmaparAgapapAsuM - -- nityAnaMda, Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma gala vacana devAdhideva zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra devanAM zAsanamAM vizvanA samagra traNeya lokanA sarva jIvo para parama upakAraka - AlaMbana zrI kRtajJAna che. tIrtha, pravacana ke, zAsanane AdhArasthaMbha zrutajJAna che. zrutajJAnano upakAra niravadhi che. pAMca jJAnemAM zrutajJAna kharekhara sva tathA para ane upakAraka che. zrI tIrthakara de tIrthanI sthApanA karIne svayaM kRtakRtya banI lokanA agrabhAge jyAre birAjamAna bane che. tathA teozrI jyAre A rIte vizvanA traNeya bhuvananA AtmAenI AsapAsathI dUra-sudUra hovA chatAMya teozrIe prarUpela zrutajJAna vizvapara traNeya kAla mATe anaMta upakAranI amIvRSTi karI rahela che. . AM zrutajJAna cAra vibhAgamAM vibhakta che. dravyAnuga, gaNitAnuga, caraNakaraNanuyoga tathA dharmakathAnuyoga : A rIte jaina zAsananuM samasta zrutajJAna cAra prakAre raheluM che. jIvAstikAya ajIvAstikAya-dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAza Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) Adi dravyanI tAtvika smatara vicAraNA mukhyatve dravyAnuyegamAM hoya che. tema ja traNeya lokanA padArthonA gaNitanI vicAraNA gaNitAnu yogamAM vistArapUrvaka karI heya che, taduparAMta, AcArazuddhi- cAritryazuddhi viSe talasparzamImAMsA ane mArgadarzana caraNakaraNAnuyogamAM prarUpita thayela hoya che. A rIte jyAre dravyAnuyegane jJAtA, gaNitAnuyogane abhyAsaka banIne caraNa-karaNAnuganI kathanIya AcaraNAne-cAri vyazuddhine ArAdhIne je rIte sagatigAmI banIne paraMparAye paramapadane pAme che, tema ja je AtmAo caraNakaraNAnugamAM pharamAvela cAri. dharmanI ArAdhanAthI vimukta bane che, teo kaI rIte saMsAra paribhramaNa kare che. te darzAvanAra sAhitya kRtajJAna dhamakathAnuyoga che. gaNitAnuganuM samyagajJAna prApta karanArane dravyAnuga pratye zraddhA pragaTe che, eTale te AtmA caraNakaraNAnuyoga dvArA upadezela cAritradharmanI sAdhanA karavA ujamAla bane che, pariNAme te ArAdhaka AtmA dharmakathAnuganA sAhityamAM anukaraNIya prazaMsanIya tarIke prasiddhine pAme che, ne virAdhaka AtmA heya kaTimAM mukAya che. - - - Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) na ka a - - - - - - - - - - - - - dravyAnuga e dravyanuM svarUpa yathArtharUpe darzAve che. gaNitAnuga te te dravyanuM vAstavika gaNita darzAve che. caraNakaraNAnuga AtmAne heyaupAdeya hakIkatane pradarzita kare che. ne dharmakathAnuvega Adarzane pAmelAonuM udAharaNa rajU kare che. A rIte jaina sAhityamAM cAre prakAranA anugo ekamekanA pUraka tathA parasparanA samanvayanA suMdara draSTAMtarUpa che. A cAre anugone janazAstramAM ratnanI khANa, suvarNanI khANa, rajata-cAMdInI khANa tathA lekhaMDanI khANanI upamA ApI che. ratna, suvarNa ke cAMdInI khANane davA mATe lokhaMDanI te jarUriyAta rahevAnI. te daSTie caraNa karaNAnuvegane lokhaMDanI khANanI upamA ApavAmAM AvI che. tenA yoge ja-caraNakaraNAnuganA yege ja bAkInA traNe anugo sArthaka tathA upakAraka bane che. * vizvamAM sArarUpe zrI jaina zAsana che. tenA sArarUpe zrI zrutajJAna che, ne zrutajJAnanA sArarUpe dvAdazAMgI che, ne tene sAra AcAra che. eTale caraNakaraNAnuyoga A dRSTie sArane sAra. - - - - - ra aa che. ja Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) - zrayanuM zreya ane maMgalanuM paramamaMgala che. A caraNakaraNAnuganA sAhityamAM dazavaikAlika sUtra parama zreSarUpe svIkArya che. parama prabhAvaka samartha zratadhara sthavira bhagavaMta zrI zayyabhavasUrijI mahArAje potAnA putra tathA ziSya mahA bhAgyazALI zrI manaka muninA zreya kAje samasta zrutajJAnanA sArarUpe zrI dazavaikAlika sUtranI racanA karI che. Ame caraNakaraNAnuga a5 zabda ane arthagaMbhIra che. temAM zrI dazavaikAlika sUtra kharekhara arthagaMbhIra mahAna sUtravara che. A sUtra para samartha mRtadhara bhagavAna zrI bhadrabAhu svAmIjI mahArAje caraNakaraNAnugathI sAra grahaNa karIne, a5 zabda yukta, arthagaMbhIra ghaniyuM. ktinI racanA karI che. navamAM pUrvamAM rahela trIjI AcAra vastunA vIsamA ogha prAbhUtamAM rahelI traNa sAmAcArI gha sAmAcArI, pada vibhAga sAmAcArI ne cakavAla sAmAcArI. AmAMthI egha sAmAcArInI vastune nirUpaNa karanArI A niryuktine pU. zrI bhadrabAhu svAmIjI mahArAje zrI jaina zAsananA cAritra dhananI ArAdhanAnA khapI sAdhu-sAdhvI varganA anugraha mATe racI che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) ghaniyuktinA sAta vibhAga che. 1. pratilekhanA, 2. piMDa, 3. upadhipramANa, 4. anAyatana, 5. pratisevanA, 6. AlocanA, 7. vizuddhi : A sAta vibhAgamAM ghaniryukti samagra samAveza thaI jAya che. A sAte vibhAge ratnatrayI temAMya samyaka cAritranI ArAdhanAne mATe atyupakAraka tathA upayogI che. 1. pratilekhanA e saMyamI jIvane prANa yatanA mATe Avazyaka che. jaina zAsananuM sUtra che ke upayoga-yatanA e dharma che. e yatanAnI tathA upaganI rakSA mATe jIvadayArUpa dharmanA hArdane jALavavA mATe pratilekhanA upakAraka anuSThAna che. te mATe prathama vibhAgamAM tenI vidhi tathA tene aMgenuM vistAra pUrvakanuM vivecana che. 2. saMyamI sAdhakane saMyamanI sAdhanA mATe AhAranuM bhADuM dehane ApavuM Avazyaka bane che. tyAre AhAranI zuddhi jANavI jarUrI bane che. te mATe piMDa dvAramAM AhAra grahaNAdi zuddhinuM nirUpaNa che. 3. sAdhu jIvanamAM dharmanI ArAdhanA mATe zarIrane sAcavavAmAM vastra tathA pAtranI AvazyakatA rahe che. tene aMgenI vidhinuM nirUpaNane upadhinuM pramANa Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) ityAdi trIjA vibhAgamAM darzAvyuM che. 4. sAdhune vasatimAM rahevuM, saMyamI jIvananI sAdhanA mATe jyAre anivArya bane che, tyAre vasati saMbaMdhI tyAjya, grAhya hakIkatA jANavI jarUrI bane che. A ceAthA vibhAgamAM vasatine aMge niSedhya vasatinuM nirUpaNa karIne vistAra darzAvye che. 5. saMyamI jIvanamAM pramAdAdi kAraNe doSo, skhalanAe saMbhavita che. te dASAnuM nirUpaNa pratilekhanA vibhAgamAM karavAmAM Avela che. 6. thayelA deASAnA prAyazcittanI AvazyakatAnu nirUpaNa karatA chaThTho vibhAga che. ne cha. te dvArA zuddhinuM nirUpaNa sAtamA-chellA vibhAgamAM che. ekaMdare A sAta vibhAgo saMyamI jIvanamAM rahI ratnatrayInI ArAdhanA karanAra sAdhu-sAdhvI vaMgane khUba ja upakAraka che. (2) uparAkta sAte vibhAgonuM sUkSma-sUkSmatara nirUpaNa karanArA A graMtha saMyamI AtmAone aneka rIte mAdaka che. AvA graMtharatnanuM jee adhyayana adhyApana kare karAve che, teo peAtAnA ne paranA saMyamI jIvananI zuddhi rakSA Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (23) karI - karAvIne leAkeAttara zrI jaina zAsananA ratnatrayI mArganI suMdara ArAdhanA karI kalyANanuM, zreyanuM tathA moMgalanuM bhavya pAtheya AMdhI zake che, te dRSTiye AvA caraNukaraNAnuyAganA maulika mahAna graMtharatnanuM adhyayana-adhyApana vartamAnakAle ati Avazyaka che. zaktizAlI AtmAe mATe edhaniyukti tathA tenA para pUrva zrI droNAcAya sUri mahArAja racita vRttigraMthanuM adhyayana-adhyApana, manana, parizIlana tathA ciMtana khUba ja upakAraka che ane te dareka rIte cAritramArganI ArAdhanA mATe mArgadarzaka che. vartamAnakAlamAM cAritrazuddhinI parama AvazyakatA che. Dagale ne pagale ArAdhanA mAne khapa rAkhavA jarUrI che. AyuSya kSaNabhaMgura che, sasAramAM ISTa saMyeAgo caMcala che, jIvanamAM Dagale ne pagale jJAnIe bhAkhela sa'sAranI asAratA najare paDI rahI che. pUrvanA mahAna puNyadaye vartamAnakAle mAnavadeha, A deza, Antati, A kula, tema ja pAMce iMdriyanI anukUlatAvALuM zarIra ne uttamAttama dharma sAmagrI prApta thaI che, A badhuM hRdayamAM laI alpakAlamAM Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - (ra) bhagavAna zrI jinezvara devanA ratnatrayIrUpa maMgalamArganI ArAdhanA mATe Aje vIjaLI jhabUkatAM motI parovavA jevI jAgRti rAkhavI jarUrI che. te ratnatrayImAM samyaka cAritranI zuddhi maha. tvanI che. tenA dvArA samyagadarzana tathA samyagajJAna saphala bane che. ne e rIte ratnatrayInI ArAdhanA dvArA AtmA ane te janma-maraNanI paraMparAne teDI zAzvata sukhadhAma-mukti sukhanA maMdire pahoMce che. A mATe ratnatrayInI ArAdhanAnA prANarUpa cAritrazuddhinuM nirUpaNa karanAra A mahAna graMtha Aje bAlabhogya zailImAM saraLatApUrvaka gUrjara bhASAnuvAdane pAme che. jo ke AvA gaMbhIra graMtharatnanI gUrjara bhASAmAM anuvAda karavo e gAgaramAM sAgara samAvavA jevuM sAhasa gaNI zakAya, chatAM saMyamI jIvananA khapI AtmArthI AtmAone - sAdhu-sAdhvI vargane tevA prakAranA kSapazamanI maMdatAnA kAraNe athavA dhAraNA zaktinI alpatAnA kAraNe saMpUrNa niryuktigraMthane svAdhyAya, paThana-pAThana nahiM karanArane mATe prastuta prakAzana aneka rIte upagI tathA upakAraka che. -- -- Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) prastuta graMthanuM saMyojana-saMpAdana, tenA abhyAsI ane te viSayamAM adhikRta vidvAna munivara zrI nityAnaMda vijayajIe kALajIpUrvaka karIne jaina zAsananA caraNakaraNAnuyoganA sAhityamAM pitAne mahattvane mahAmUlya phALo Ave che. saralazelI, bhAvasparzI vivecana tathA subodha paddhattipUrvaka A graMthanuM saMyejana-saMpAdana karIne saMyejaka munivarazrIe kharekhara pitAnI zakti tathA sAmagrI dvArA jana sAhityanI suMdara sevA karI che. bahu zruta vidvAnonI daSTithI zaMzedhita-saMmArjita thayelI A kRti te viSayane pUrNa nyAya ApanArI banI che. tema niHzaMka kahI zakAya. ghaniyukti saTIkagraMtha gurugamathI vAMcatAM vicAratAM tenA sArarUpe je kAMI dehana saMjaka munirAjazrIe karIne nedhamAM TapakAvela te Aje A rIte ghaniyukti parAgarUpe khapI tathA adhikArI AtamAo mATenI anugraha buddhithI prakAzanane pAme che, je khUba AnaMdane viSaya che. pUjyapAda paramakRpALu parama gurudevanI zubhanizrAmAM rahI, potAnA pUjya paramopakArI guru Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) - -- - -- ---- devanI kRpAdRSTithI ratnatrayInI ArAdhanAmAM AtmazreyanA uddezathI pragati karI rahelA prastuta prakAzananA lekhaka-saMjaka munipravara zrI nityAnaMda vijayajI, tapasvI, tyAgI, ane AtmaniSTha sAhityapriya vidvAna lekhaka che. teo saralazailIye madhura bhASAmAM sAruM lakhI zake che. taduparAMta teo upadezaka vaktA paNa che. varSonI saMyama sAdhanA dvArA grAmAnurAma guru AjJApUrvaka vicarIne teoe aneka bhavya jIvone dharmamArgamAM preraNA ApI che. * teo adhyayana-adhyApananiSTha kRtAbhyAsI che. parizramapUrvaka A graMtharatnanuM temaNe saMpAdanasaMjana karyuM che. A prakAzanane hAthamAM letAM temaNe A prakAzana pAchaLa lIdhelA parizramane sarva kaI te viSayanA abhyAsIne avazya khyAla AvI jaze. puSpane sAra jema tene parAga che, tema A graMtha samagra ghaniyuktinA sAra rUpe che. prastuta graMthane atyaMtara dRSTie sarvAMgasuMdara banAvavA saMpAdaka munizrIe prAsaMgika aneka vidha viSayonuM saMkalana karavA samucita parizrama lIdhe che. - Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (27) AdhaniyuktinA viSayeAnuM parezIlana, manana, ciMtana karavA mATe A graMtha dareka rIte upakAraka tathA mArdezaka anI zakaze te niHzaMka che. prastuta graMthanAM saMpAdaka-sa'ceAjaka vidvAna munizrIne prayatna, parizrama tathA purUSArtha avazya abhinadanane pAtra che. AvA graMtharatnanA svAdhyAya adhikArI sAdhu-sAdhvI samUhamAM vistare te mATenI temanI bhAvanA jarUra tutya che. prastuta graMtharatnanuM saMceAjana-saMpAdana eka dare dareka diSTae sakSa banyuM che. te mATe kharekhara AnI pAchaLa jeoe preraNA, pretsAhana tathA AtmabhAga Apela che te dareka ApaNA abhinaMdananA adhikArI bane che. tema ja vizeSa rIte AvA atyuttama graMtharatnanuM AvuM suMdara sayeAjanasaMpAdana karavAmAM sala mananAra munivara zrI nityAnaMda vijayajInI lAgaNIpUrvakanI cIvaTa ApaNA abhinaMdananI adhikArI che. jaina zAsananA paramapAvanI mahAma galamayI zrI ratnatrayInI ArAdhanAnA khapI ~~ adhikArI AtmArthI AtmAe, A graMthanA manana, parizIlana, ciMtana dvArA saMyamI jIvananI suvizuddha Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) sAdhanAne apUrva AtmaullAsapUrvaka niraticArapaNe sAdhI, janma-maraNanI anaMta paraMparAne TALI kramazaH zAzvata sukhadhAmane pAme ! ne te rIte sarva keI prastuta prakAzananA saMjaka vidvAna munivarazrInA prayatna, parizrama tathA zratabhaktinA purUSArthane saphala banAve. e abhilASA saha huM viramuM chuM. ) zrAvaNa sudI 10, zanivAra vIra saMvata 2488 vikrama saMvata 2018 tA. 11-8-1962 ke paMkanaka vijaya gaNivara - - - - jaina tapagaccha upAzraya, bhuja (kaccha). - Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA e huM c kramAMka viSaya 1. paMcaparameSTi stuti H guru stuti 2. samarpaNa 3. prakAzakanuM nivedana 4. prAsaMgika 5. maMgala vacana x La 9 - 6 i che ja bhUmikA caraNasittarI karaNasittarI cAra anuyoga : eghiniyuktinA sAta dvAre paheluM pratilekhanA dvAra kAraNe ekAkInAM kAraNe 1. aziva upadrava karanAra devatAnA cAra prakAra upadavavALAnI sAravAra kevI rIte karavI ? sevA karanAra sAdhu mRtyu pachI 8 ka K Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayAMka viSaya 2. dukALa 3. rAjabhaya 4. zrubhita 5. anazana 6. riphaTita 7. glAna 8 atizaya . 9. devatA 10. AcArya vihAra vidhi ( pramArjana karavA, nahi karavAne ke raste kevI rIte pUchave ? rastAmAM ukAyanI jayaNuM 1. pRthvIkAyanI yaSNa 2. aplAyanI , 3. teukAyanI , 4. vAyukAyanI , 5. vanaspatikAyanI ,, 6. trasakAyanI ,, eka bAju AtmavirAdhanA ane bIjI bAju saMyamavirAdhanA hoya te zuM karavuM ? gAmamAM praveza karavAnI vidhi (sAtadhAre) 1. glAna viSaya dvAra Ihalaukika guNa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 kramAMka viSaya pAralaukika guNo avidhi pRcchA vidhi , plAna paricaryAdi 2. glAna viSayaka bIjuM kAra rAja ane mukhInuM dRSTAMta 3. zrAvaka dAra 4. sAdhu kAra bAhya dravyathI parIkSA 50 para 57 57 , bhAvathI pa? atyaMtara dravyathI parIkSA ,, bhAvathI ,, 5. vasati dvAra 6. sthAnasthita ThAra (kAraNe) , ,, (kAraNe) vihAra karanAra sAdhunA prakAra mA kahyuM ke mAsu pUrNa thaye AcArya Adi bIjA kSetramAM kevI rIte jAya ? sAdhu kSetra jevA kevI rIte jAya ? vasati kyA sthAne karavI ane kayA sthAne na karavI ziyAtara sAthe vArtAlApa kSetranI tapAsa karyA pachI AcArya pAse AvIne zuM karavuM joIe ? saMketa vagere cha dvAre 1. saMketa 6pa Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kramAMka viSaya 2. vasati grahaNu 3. sasI 4. sAdharmika 5. vasati pramANayukta Adi vasatimAM kevI rIte utaravu ? 6. sthAnasthita sthApanAdi kaLA sthApavAnuM zuM kAraNa ? daza prakAranA sAdhu AcAyanI sevA mATe ayeAgya che sAMdhATTaka gocarI kevI rIte grahaNa kare ? paDilehaNA kevaLInI kya paDilehaNA bhAva d. chadmasyanI vya (32) dw 1. sthAna . bhAva zuM zuM paDilehaNa karavuM joie ? 2. upakaraNa paDilehaNA kevI rIte karavI ? savAre paDilehaNA kyAre karavI ? paDilehaNamAM puruSa viparyAsa upadhi sarva ArAdhaka kANuM kahevAya pArisInuM yaMtra dr pRSTha 76 80 81 2 83 85 7 re 83 24 pin 94 95 5 " 5 95 95 e 29 98 . 99 101 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (). 0 0 104 104 kramAMka viSaya 3. UDila ApAtanA prakAra parapakSanA ApAtamAM thatAM dejo tiryaMcanA saMlakamAM thatAM doSa kAla saMjJA akAla , UDila bhUminA daza doSo 4 avaSTabha 5. mArga 104 105 105 107 107 108 109 100 110 110 bIju piMDa dvAra piMDanA prakAra 1. pRthvIkAya piMDa acitta pRthvIkAyane upayoga 2. akAya piMDa acitta apakAyano upayoga kapaDAno kApa kevI rIte kADhavo 3. agnikAya piMDa acita agnikAyane upayoga 4. vAyukAya piMDa acita vAyukAyanA pAMca prakAra ,, ,, no upayoga , ,, jyAM sudhI rahe 111. 111 112 112 112 113 113 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (34) kramAMka viSaya 5. vanaspatikAya piMDa acitta vanaspatikAyane upayoga 6 -7-8. beIndriyAdi piMDa, tene upayoga 9. paMcendriya piMDa nArakIno upayoga tiryaMcana , manuSyane ,, 114 114 114 114 114 114 115 115 115 116 117 117 118 118 devano ,, 11e 10. lepa piMDa ,,ne upayoga pAtrA sAMdhavAnA prakAra piMDanA eka arthavALAM nAme bhAva piMDanA prakAra eSaNuM 1, gaSaNa eSaNAnA dvAre 1. pramANa 2. kAla 3. Avazyaka 4. saMdhAka 5. upakaraNa 6. mAtraka 7. kAussagna 8. ga apavAda 119 119 120 11. 1- 1 1 1 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (rU) pRSTha kramAMka viSaya bhikSA grahaNa karatAM pAMca mahAvratanI yatanA 122 bhikSAveLA thaI che ke nahi te kene kevI rIte pUchavI ? dravya gaSaNAnuM daSTAMta 124 bhAva 12 5 2, grahaNa eSaNA davya grahaNa eSaNAnuM dRSTAMta 126 bhAva prahaNa eSaNanA dvAro 128 1. sthAna 128 za. Ama upAtika sthAne 128 2. pravacana 128 7. saMyama ,, , 1 6 18 129 129 129 19 129 130 4. grahaNa 5. Agamana 6. prApta 7. parAvRtta 8. patita 9. guruka 10. trividha 11. bhAva lokika prApta aprazasta bhAvanuM daSTAMta 2 prazarata aprazasta 130 13 0 130 1 32 132 cha cha ' Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (36) - - - - - - - - - - - - 142 kramAMka viSaya pRSTha gocarInI AlocanA kevI rIte karavI ? 133 3. grAsa eSaNA 136 dravya grAsa eSaNa mAchalAnuM dRSTAMta 136 bhAva grAsa eSaNA 138 divya prakAza 139 bhAva prakAza sAta prakAre 139 mAMDalI karavAnA kAraNe 140 bhikSAe gayelA sAdhu upAzrayamAM Ave tyAre 142 vasatipAlaka sAdhue zuM karavuM joIe ? 142 sAdhuone gocarI koNa vahecI Ape ? AhAra kevI rIte vApare ? AhAra vAparavAnA cha kAraNo 145 AhAra nahi vAparavAnA cha kAraNo 145 AhAra vacce hoya te zuM karavuM ? pAtrAmAMthI ke AhAra bIjAne ApI zakAya 146 avadhi bhajana 147 vidhi bhajana 147 vadhelo AhAra kevI rIte paravo ? 147 AcAryane prAyogya grahaNa karavAthI thatAM lAbha 149 paraThavatAM DhagalI karavAnuM kAraNa 150 paDilehaNAnI vidhi 150 kAlagrahaNa vAghAta 15ra abhAvAta 152 143 145 15ra - - - -- - - Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kramAMka viSaya kAsagrahI kevA hovA joie kAla cAra prakAranA apavAda Ava upaSi upagraha upadhi jinapinI Adha upadhi sthavira kapinI trIjI upazcimamANu dvAra lAAttara bhAvu ma balAtu anAyatana bhAva jinakalpimAM jadhanyAdi upaSi sthavira kapimAM,, mAtra upadhituM pramANu pAtranA guNa doSa upagraha upadhinuM pramANu. STinA lakSaNa " (37) sthAne ma Ayatana sthAna ,, - anAyatana sthAna DoTika bhAva anAyatana sthAna ceAthu anAyatana varjana dvAra . ,, sAdhu mATe sAdhvI mATe 29 .. pRSTha 113 153 154 155 155 155 15 156 150 158 Be 1593 162 164 168 168 16 170 170 100 101 01 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) kramAMka viSaya pAMcamuM pratisevanA dvAra mUla guNamAM cha prakAre uttara ,, traNa , pratisevanAthI bacavAnA mArge kula pratibaMdha 173 193 173 175 175 175 - 17 - * * * * * * 17 1.8 0 - - 183 kAla pratibaMdha bhAva pratibaMdhane nivAravA mATe vicAraNA asaMyama pApa che ane te aneka prakAre cha6 AlocanA dvAra AlocanAnA prakAre zalyanA prakAra zalyadvArane upAya zalya eTale zuM ? -- madanA ATha sthAne kevaLI thayAnA bhAve sAtamuM vizuddhi dvAra dravya zaddhi bhAva zuddhi doSe kevI rIte lAge ? AlocanA kevI rIte karavI ? Atmazuddhi nahi karavAthI thatuM nukasAna ArAdhanA karavAthI thaze lAbha zuddhi patraka pariziSTa keThA 183 185 101 192 193 194 195 17 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutabhaktimAM lAbha lenAranI zubha nAmAvalI nAma gAma rUA. 201 zrIkapura-amRtasUri jana jJAnamaMdira hA. zA. rAyacaMdabhAI aMbAlAla, borasada, rU. 200 pUjya paMnyAsajI mahArAja zrI jayaMta vijayajI gaNivaranA upadezathI, zrI zAMtibhuvana jana upAzraya, jAmanagara, rUA. 151 zA. vIracaMdabhAI choTAlAla | (vADAsinoravALA), amadAvAda, rUA. 101 kaThArI taLazIbhAI muLacaMdabhAI, bhAI maNIlAlanI dIkSA nimitta, alAu. rUA. 100 parIkha cheTAlAla harilAlanA smaraNArthe hAmetIbena taraphathI, amadAvAda, 51 judA judA bhAIo taraphathI, hA. daMtArA mAstara borasada. 51 zA. muLajIbhAI rAmadAsa, borasada, 41 jhaverI ratilAla maNIlAla koThArI, amadAvAda, rUA. 25 zAha caMdulAla vIracaMda, nAsika sITI. ra5 zAha khAte, 25 cokasI mehanalAla lalubhAInA smaraNArthe, hA. cekasI rasIkalAla mehanalAla, borasada, 25 zAha cImanalAla phulacaMda, amadAvAda, 25 zAha maMgaLadAsa haragovanadAsa pote karela jJAnapaMcamInA tapa nimitte, kheDA, ra5 ANaMda jana saMgha, ANaMda 25 zAha nAnacaMda pItAmbaradAsa, erasada je je je je je ja. je je Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvAcAryakrata hitazikSA samyapha prakAre zAstrakAronA hitakArI vacanane gurumukhe sAMbhaLyA, sAcA tarIke sahyA, vairAgyabhAvathI saMsAranA baMdhane dUra karI dIkSA lIdhI, zAstronuM avagAhana karIne, vividha prakAranA tapa karIne zarIrane sUkavI nAMkhyuM ane have dharmadhyAna karavA mATe avasara Avyo, taiyArI karI tyAM meharAjAnI dhADa paDI, mehanI ghelachAe mane bhramita karyo, arere ! mArA durbhAgyanI zI vAta karuM ? kyAM jaIne pikAra karUM ? 1 keDe celapaTTo ane upara sapheda kapaDe oDhI, mAthAnA vALano leca karI, khabhe kAMbaLa nAMkhI, o bagalamAM laI, muhapati meDhe rAkhI, "dharmalAbhanA AzIrvAda detA kevaLa veSanA khADaMbaranI viDaMbanAne bhajatA mArA A AtmAnI zI dazA thaze ? 2 zAstrakAranA vacana mujaba eka paNa mahAvratanI dezathI ke sarvathI virAdhanA karavAthI durgatimAM janArA munine zrI tIrthaMkara bhagavAna paNa bacAvI zakatA nathI, te pachI pAMca mahAvratanI virAdhanA karI nirdhvasa pariNAmavALA thaIne amAM je niHzaMka pharIe chIe. te kharekhara amAre keTalA sajA bhogavavI paDaze ? te te kevaLI jANe. 3 he Atman ! gocarI, pustake, vastra, pAtra, makAna, kAMbala Adi meLavavA mATe mugdhajanene ThagavAmAM jeTalA Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (42) udyama karIe chIe, te prayatna AtmasvarUpanI prApti mATe pramAdane cheDIne eka kSaNavAra thaI jAya te sarva arthanI siddhi -makSa thatAM vAra na lAge. 4 arere ! meM A jagatanA jIvone rAjI karavA mATe hajAre pAMkhaDe racyA, ghaNuM graMthe bha, lobha ane ajJAnadazAmAM mUDha banI vividha prakAranI tapasyA karI, kyAMka kyAMka ujajaDa gAmamAM eraMDAnI pradhAnatA mujaba gurumahArAja tarIke banI mithyA abhimAna karyuM, tethI kamane vipAkanA baMdhanathI mukta thaI yathAsthita sukha pAmI zakyo nahi, 5 kharekhara mArA AcaraNe te aMdara ISya, deSanI kAtIla charI rAkhI, bahAranA dekhAve zAMta mudrA dhAraNa karanAra tathA dharmanA aMcaLA nIce pracchanna pA5 karmo karanAra, nadImAM snAna karI zuddha thayela dArUDIo, vaNiHvRtivALo, pAkhaMDI, bakavRtivALA DhoMgI dhutArAonA saradAra jevA che. ArAdhanAnA mArge AvavA chatAM bhayaMkara pApa sevI jAte ja vinAza notaranAra evI mArI zI dazA thaze? 6 upara kathA mujaba saMyamamAM mArI viparita pravRtti che chatAM, evA paNa mahAmunio che ke jemanA darzana, vaMdana, namaskAra, caraNa sparza tathA prazaMsAdi karavAthI zukala pakSamAM thatI rAtrinI nirmaLatAnI jema prANI mAtra pApothI mukta thAya che. tevA uttama munione huM pApane pazcAttApa karato namaskAra karU chuM. 7 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamApanA A asAra saMsAramAM patatAnA zubhAzubha karmanA vipAkavaza bhaTakatA badhA ane huM khamAvuM chuM, khamAvyA che ane teo paNa mane mApha kare, mAre keInI sAthe virabhAva nathI, sahu jI sAthe mitrIbhAva rAkhu chuM ane je kaMI saMsArI jI pratye azubha saMkalpa, vacana, ceSTAdi karyA hoya te badhAnuM sAcA bhAvathI mithyA duSkata dauM chuM. aparva bhAvanA te divasa mAro kayAre Avaze ? ke jyAre huM nirmaLa cAritrane pALIza ane pUrvanA mahApuruSoe Acarela mArge cAlavA udyata thaIza, tathA janma-jarA-maraNanA duHkhasamuhathI mukta banI. uttama saMvega, nirveda, jinezvara bhagavAnanA vacana upara avika zraddhA, dayALutA ane prazamabhAvane dhAraNa karanAra kayAre banIza ? Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. ' zrI oghaniryukita -parAga (A graMthanA adhikArI phakta sAdhu-sAdhvIjIe ja che.) Page #47 -------------------------------------------------------------------------- Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A~ namaH zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH AcArya zrI dAna-prema jabusUrIzvara gurubhyo namaH zrIoghaniryukita-parAga. zrI zaGkuza jinaM natvA, jambUsariguruMstathA / parAgamopaniyukte-rvakSye zAstrAnusArataH // bhUmikA zrI eghaniyuktinA kartA cauda pUrvadhara zrI bhadrabAhusvAmIjI che. teozrIe sAdhu-sAdhvIonA anugraha mATe navamA pUrvamAM rahelI, trIjI AcAra vastunA vIsamA ogha prAbhUtamAM rahelI 1 e sAmAcArI, ane 2 pa vibhAga sAmAcArIne udhRta karI che. trIjI dazavidha sAmAcArI che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] 1 dazavidha samAcAra:-IcchA-micchAdisvarUpa uttarAdhyayana sUtramAM jaNAvI che, 2 ogha sAmAcArI :- sAdhvAcArAdisvarUpa egha niryukitamAM jaNAvI che. 3 padavibhAga sAmAcArI--prAyazcitAdisvarUpa bRhatka95 vyavahAra AdimAM jaNavI che. pahelAM vIsa varSane dIkSA-paryAya thAya tyAre daSTivAda bhaNAvavAmAM AvatuM, jyAre hAlamAM A sAmAcArI (ogha sAmAcArI) dIkSAnA prathama divase paNa ApI zakAya che. gha, piMDa, samAsa, saMkSepa." A eka artha jaNAvanArA zabda che-ekarthika nAme che. | zrI bhadrabAhusvAmIjIe A ghaniryuktinI racanA karatAM kahyuM che, ke "huM saghaLA arihaMta bhagavaMtane, saghaLA cauda pUrvadhArene saghaLA deza pUrvadhane saghaLA agyAra aMgone dhAraNa karanArAone, tathA sarva sAdhuone namaskAra karIne, caraNa - karaNagamAMthI alpa akSaravALI ane mahAna arthavALI evI ghaniyukti sAdhuonA anugrahane mATe kahuM chuM." AthI A eghiniyuktimAM zabdo ghaNuM ceDA hovA chatAM, arthathI mahAna che ane sAdhu-sAdhvI mATe khUba upakAraka che. - sAdhu-sAdhvI mATe caraNa sittarI ane karaNa sittarInI ArAdhanA mukhya che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] caraNa sittarInA sittera bheA nIce pramANe che. vaya samayama saMgama vaiyAvacaM 2 namanuttItro 1 tava -kohaniggahAI nANAitiyaM samaya // -vrata 2-zramaNa dhama 3-sayama 4-vaiyAvacca 5-brahmaca 6-jJAnAditrika 1 vrata pAMca che.--sava thI 1, prANAtipAta viramaNa vrata. 2. mRSAvAda viramaNa vrata. 3. adattAdAna viramaNu vrata. 4. maithuna viramaNa vrata. parigraha viramaNa vrata. 5. ---------------- 7-tapa 2 zramaNdha deza che.- 1. kSamA, 2. mA vatA, 3. saraLatA, 4. mukita (bAhya abhyaMtara Aza`sA- icchAnA 8 krAdhAdi nigraha tyAga-saMtA) 5. tapa, 6. sayama, 7. satya 8. pavitratA bhAvanAvALuM hRdaya ) 9. niparigrahitA ( maitrI Adi 10. brahmacaya . 3 sayama sattara prakAranu che. 1. pRthvI, 2. apU, 3. teja, 4. vAyu, pa. vanaspati, 6. beindriya, 7. taiindriya, 8. carindriya, 9. pAMcendriya, A nave prakAranA jIveAnI virAdhanA, paritApanA, kilAmaNA na thAya tema vartavuM. 10. ajIva, (suMdara vastue joi temAM na leAbhAvuM. athavA ThAkara Adi vALatAM te nirjIva vastu upara rASa nahi karavArUpa sayama rAkhavA tathA lIlakula thaI gayelI vastu grahaNa na karavI) 11. prekSA saMyama (pratyeka kArya karatAM cakSu AdithI paDilehavAnA upayAga rAkhavA.) 12 upekSA sayama zakti Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] hevA chatAM saMyamamAM vIrya (samajAvavA chatAM) na pheravatA hoya tevA AtmAo tathA sAvadya vyApAramAM pravartatA gRha tarapha upekSAbhAva keLavo. pate niravadya vyApAramAM udyamavaMta rahevuM. ) 13. pramArjanA vastu letAM ke mUkatAM pUjavAne upaga rAkha 14. pariSThApanA Thalle mAtru vagere vidhipUrvaka pAThavavAne upayoga rAkha. 15. mana, 16. vacana, 17. kAyAnI azubha pravRttio rekI zubha pravRttimAM upayukta rahevuM. 4 vayAvacca daza prakAranI che. 1. AcArya, 2. upAdhyAya, 3. tapasvI, 4. zakSaka (nava dIkSIta) 5. glAna (bimAra) 6. kula (eka AcAryanI paraMparA), 7. gaNa (eka vAcanAvALo yati samudAya) 8. saMgha, 9. sAdhu, 10. samagra (sarakhI sAmAcArIvALA zuddha cAritrI) A dasenI bhakti vaiyAvacca karavI. 5 brahmacarya nava prakAre -1. strI, pazu ane napuMsaka raheto hoya te vasatimAM na rahevuM. 2. strInI sAthe rAgathI vAtacita na karavI athavA strI-pazu ke napuMsaka saMbaMdhI kAma kathA na karavI. 3. strI beThI hoya te jagyAe puruSe be ghaDI ane puruSa beThela hoya te jagyAe sIe traNa prahara sudhI besavuM nahi. (sAdhue strI athavA sAdhvInI jagyAe 1 sAdhu saMyamamAM barAbara vartato na hoya tene saMyamamAM pravartAvavA preraNA karavI. gRhasthane pApakArI pApAramAM preraNA na karavI. A paNa upekSA saMyama. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] e ghaDI ane sAdhvIe puruSa athavA sAdhunI jagyAe traNa prahara sudhI kheMsavu" nahi.) 4. strInA aMgeApAMga--mukha, stana, cakSu, paga, hAtha, vagere rAgadRSTithI jovA nahi. STi paDI jAya te turata khaseDI levI. pa. strI saMbaMdhI viSaya-kAmakathA bhIMta ke bIjA sthAnanA AMtarethI sAMbhaLavI nahi. athavA zrI puruSa sutA hAya tathA kAmakrIDA karatA hoya tyAM bhIMta AdinA AMtare rahevuM nahi, temaja jovuM nahi. 6. gRhasthapaNAmAM strI sAthe karela kAmakrIDAnu smaraNa karavuM nahi. 7. pauSTika, uttejaka kAmavAsanA vadhAre tevA snigdha AhAra vAparavA nahi. 8. vigaI vinAnA, (lukhA evA) paNa AhAra kSudhA zAMta thAya tethI vadhAre vAparavA nahi. 9. sAsa dekhAvAnA vyAmAhamAM paDI zarIra, kapaDAM AdinI sAphasUfI ke TApaTIpa karavI nahi } jJAnAdi traNa :~ 1. jJAna, 2. darzana. 3. cAritra A traNenI suMdara prakAre ArAdhanA karavI. 7 tapabAra prakAre: cha khAdya ane cha eTale bIjAnA jANavAmAM AvI zake. mahAtmAe chaThThu karyAM che, aThThama karyAM che, ItyAdi eTale bIjAnA jANavAmAM AvI na zake. abhya tara mAtha eTale ke A abhyaMtara tyAgarUpa cha bAhya tA:-1 anazana--AhAranA 2-UnArikA-bhUkha karatAM be cAra kALIyA UnA rAkhI AhAra karavA. 3-vRttisakSepa-dravyanA sakSepa karavA, eTale ke Aje mAre ATalA dravyathI vadhu dravya vAparavAM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi. 4 rasatyAga-cha bhaNya vigaImAMthI be traNa ke che e vigaIone tyAga kare. 5 kAyaleza-ThaMDI, garamI, loca Adi sahana karavA. 6 salInatA-bIna jarUrI- kAma sivAya haravuM pharavuM ke AMTA mAravA nahi.. cha atyaMtara tapa:-prAyazcitta-nAnI ke moTI je kaI bhUle jANatAM ke ajANatAM thaI gaI haya, te AcArya bhagavaMta pAse pragaTa karI, prAyazcitta laI AtmAnI zuddhi karavI. 2 vinaya-AcArya Adi vaDilone vinaya sAcava, eTale Ave tyAre ubhA thavuM, hAtha joDavA, Asana ApavuM vagere 3 vaiyAvacca-bAla, vRddha, tapasvI, AcArya AdinI sevA karavI. AhAra, pANI, auSadha Adi lAvI ApavA, aMga dabAvavA, vagere sevA karavI, 4 svAdhyAya-je kAMI kaMThastha kareluM hoya tene yAda karavuM, na abhyAsa kara, vAMcavuM, vaMcAvavuM, zaMkA pUchavI, dharma kathA karavI, ciMtavana karavuM, vagere 5 dhyAna- ekAgra manathI zubha dhyAna karavuMtatvaAdinI vicAraNA karavI. piMDastha padastha Adi dhyAna karavuM. 6 kAussagna-karmonA kSaya nimitte sthiratA pUrvaka eka sthAne rahI zakti pramANe zarIra sirAvI maunapaNe dhyAna karavA rUpa kAussaga kara. 8 kedhAdi nigraha-1 kedhane nigraha kSamAthI kara, 2 mAnane nigraha namratAthI kare, 3 mAyAne nigraha saraLatAthI kara, 4 lebhane nigraha saMteSathI kare. 5+10+ 17+10 +9+3+ 12 + 4 = 70 A Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 7 ] pramANe sittera bhede caraNa sittarInA che. A caraNa sittarI te sAdhu sAdhvInA mUla guNa rUpa che. karaNa sittarInA sittera bheda nIce pramANe che. piMDa visohi samiI, bhAvaNA paDimA ya iMdiyaniroho / paDilehaNaguttIo, abhiggahA ceva karaNaM tu // 1-piMDa vizuddhi | 1 piDavizuddhicAra prakAre - 2-samiti 1 vastra, 2 pAtra, 3 vasati, 4 AhAra 3-bhAvanA nirdoSa meLavavA-karavAnI gaveSaNa 4-pratimA vagere karavI. 5-indriyanirodha 6--pratilekhanA 2 samiti pAMca prakAre:- 1 7-gupti IrSA samiti-sADA traNa hAtha pramANa 8-abhigraha bhUmi upara daSTi rAkhI cAlavuM. - 2 bhASAsamiti-mukha AgaLa muhapatti rAkhI, pAparahita, hitakArI, jarUra pUratI evI satya bhASA belavI. 3 eSaNa samiti-phakta saMyama yAtrAnA nirvAha mATe beMtAlIsa doSathI rahita jayaNa pUrvaka gocarInI gaveSaNa vagere karavI. 4 AdAnabhaMDamattanikSepaNa samiti-vastra pAtra vagere koI paNa vastu letAM ke mUkatAM dRSTithI joI pUjI pramAjI levuM ke mUkavuM. dA. ta. dAMDe levo hoya che jyAMthI pakaDo hoya te sthAna daSTithI joI pramAjIne pachI le, mUka hoya tyAM tenI uparanI ane nIcenI eTale nIcenI jamIna ane mega Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 8 ]. rahe te bhIMta Adine khUNe daSTithI joI rajoharaNa eghAthI pUjI pachI mUko. A rIte dareka vastumAM samajI levuM. 5 pAriSThapanikA samiti-saMyamane anupayegI thayelI vastuo tuTela-kuTela pAtarAM kapaDAM Adi tathA karpha, mala, mAtra, Tha Adi nijIva jagyAe vidhipUrvaka pAThavavAM temaja pravacanane uDDAha na thAya tema paraThavavA upaga rAkho. 3 bhAvanA bAra prakAre -1 anityabhAvanA-jagatanA padArtho anitya nAzavaMta che. 2 azaraNabhAvanA-pApanA udayamAM keI bacAvatuM nathI. 3 saMsArabhAvanA-cerAsI lAkhanimaya-cAragatirUpa saMsAra bhayaMkara che, temAM zatru, mitra thAya che, mitra, zatru thAya che. 4 ekattvabhAvanA-jIva ekalo jame che, pitAnA karma anusAra eka ja karmanAM phaLa bhegave che, marIne ekale ja paralokamAM jAya che, sAthe keI AvatuM nathI. 5 anyatvabhAvanA-bIjAe kuTuMba dhana, yAvat zarIra paNa pitAnuM nathI. mArUM keI nathI. sau pitapotAnA svArthamAM DUbelA che. 6 azucisvabhAvanAzarIranI utpatti, svarUpa ane pariNAma apavitra che, strI purUSanA zarIramAMthI niraMtara azuci jharyA kare che. zarIra paNa mAMsa, rUdhIra, maLa-mUtra vagerethI bharele dAbhaDe che. 7 AzravabhAvanA-IndriyAdi Azra AtmAne karmathI malIna karanAra che. 8 saMvara bhAvanA-samiti, gupti AdinA pAlanathI karmane baMdha aTake che. 9 nija bhAvanA-kamane chUTAM pADavAM te. akAma. nirjarA-anicchAe aneka prakAranAM Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 9 ] dukha sahana karavAthI thAya che. sakAma nije kevaLa kane nAza karavAnI IcchAthI bAhya-atyaMtara tapa karavAthI thAya che. 10 svarUpa bhAvanA-jIva, puMgala vagerethI vyApta coda rAjakamAM eke pradeza ja choDe nathI vagere svarUpane vicAra. 11 bAdhidurlabha bhAvanA-devatAI sukhe maLavA sulabha che, paNa samyakatva-zrI jinezvara bhagavaMtanA vacana upara zraddhA thavI muzkela che. 12 dharmasvarUpa bhAvanA-ahe! zrI jinezvara dee ke suMdara zrAvakadharma ane sAdhu dharma upade che.' 4 pratimA bAra prakAre -pahelI pratimA eka mAsa sudhI alepa bhajana kare ane AhAra ane pANInI eka eka dattI le. bIjI pratimA be mAsanI, temAM be dattI AhAranI ane be dattI pANInI levI. trIjI pratimA traNa mAsanI, temAM traNe dattI AhAranI ane traNa dattI pANInI levI... . - cothI pratimA cAra mAsanI, temAM cAra dattI AhIranI ane cAra dattI pANInI levI. pAMcamI pratimA pAMca mAsanI, temAM pAMca dattI AhAranI ane pAMca dattI pANInI levI. A chaThThI pratimA cha mAsanI, temAM cha dattI AhAranI ane cha dattI pANInI levI. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 17 ] sAtamI pratimAM sAta mAsanI, temAM sAta dattI AhAranI ane sAta dattI pANInI levI. AThamI pratimA sAta AhArAtrInI temAM caiAvihArA upavAsa karI gAma bahAra kAussagga dhyAne rahe. navamI pratimA sAta divasanI, sAta ceAvihArA upavAsa karI, uttAnAdi Asane gAma bahAra kAussaggamAM rahe,je keAi upasarga Ave te sahana kare. dazamI pratimA sAta divasanI, sAta cAvihArA upavAsa karI gAma bahAra geAdAhikA Asane rahe. agiyAramI pratimA eka aheArAtrInI, temAM ceAvihArA chaThTha karI, gAma bahAra kAussagga kare. upasargo Ave te sahana kare. khAramI pratimA eka aheArAtrInI, temAM ceAvihArI aThThama karI ISat prAgabhAra Asane (zarIra ane daSTi kaMIka namAvIne) ubhA rahI ekAda pudgala upara ekAgra dRSTithI kAussagga kare. upasarga Ave te sahana kare.1 5 indriya nirAdha pAMca prakAre-1 sparzanendriya, 2 rasanendriya, 3 ghrANendriya, 4 cakSurindriya, 5 zrotrendriya, A pAMce indricAnA viSayabhUta spa, rasa, gaMdha, rUpa ane zabda upara rAga ke dveSanA tyAga karI, samabhAva keLavavAmAM udyamazIla rahevu.. 1 vaRSabhanArAya sa yaNuvALA, dhIrajavALA, sattvazALI navamA pUrvanI traNa vastu sudhInuM jJAna hoya, teve! sAdhu guru mahArAjanI AjJA maLe A pratimAe vahana karI zake. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] - paDilehaNA paccIsa prakAre-paccIsa AlA bAlavA pUrvaka vidhipUrvaka sALardASAthI rahita paDilehaNA karavI. 2 7 gupti traNa prakAre :--1. mana, 2. vacana ane 3. kAyAnI azubha pravRttie rAkavI. abhigraha cAra prakAre:--1. dravya, 2. kSetra, 3. kAla ane 4. bhAvathI abhigrahA dhAraNa karavA. 4+5+12+12+5+25+3+4=70 athavA valana vastra rAkhavA, 1. nana vastrane ke zarIrane ` nacAvavuM. 2. ke zarIra sIdhuM na rAkhavuM, 3. anumaa akheADapakheADA vadhAre karavA 4. meAsalI kapaDA jema tema, game tema dhabAdhaba karatAM levAM mUkavAM. 5. ArabhaTa jhaTapaTa utAvaLathI paDilehaNu karavI. 6. sama vastrane purUM khAlyA sivAya paDilehaNa karavI. 7. prasphATana vajrane jhApaTavA. 8. vikSepa vastra ekabAju phai'katA javuM athavA kapaDAnA cheDA adhara karavA. 9. vedikA tra e DhIMcaNu upara be hAtha maiM e DhIMcaNu nIce be hAtha rAkhavA, 1 me hAtha vacce e DhIMcaNu rAkhavA 4 be hAtha vacce eka DhIMcaNu rAkhave. A rIte paDilehaNu karavAthI vedikA dASa lAge che. e DhIMcaNu vacce be hAtha rAkhIne paDilehaNu karavu joIe. 10. prazithila kapaTTu DhIlu` pakaDavuM 11. pralaMba kaDu laTakatuM rAkhavu. 12. lAla kaDu jamInane lagADavuM. 13. ekAma ekbAjuthI pakaDI halAvIne nIce mUkI devu. 14. anekarUpa dhUnana aneka kapaDA bhegA karI khakheravA 15. zatigaNanA akhADA pakhADA bhUlI javA. 16. vitathakaraNa paDilehaNa karatAM paraspara vAneA karavI, vikathA karavI, vAcanA ApavI, paccakakhANu ApavuM . vagere Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] 42+5+12+1+5+1+3+1=70 A pramANe sittera bhede karaNa sittarInA che. karaNasittarI te sAdhusAdhvInA uttara guNa rUpa che. ' - haMmezAM je karavAnuM-pALavAnuM hoya-mahAvato vagere te caraNa kahevAya che. prajana paDe eTale jarUra paDe gocarI vagere karavAnuM-karaNa kahevAya che. vrate kAyamajiMdagI parvatanA hoya che, gocarI vagere jarUra paDe hoya che, A rIte 70-70=140mAM vitatha AcaravAthI aticAra lAge che, mATe 140mAMthI koIpaNa doSa na lAge te mATe sAvadha rahevuM. - ahIMyAM zrI bhadrabAhu svAmIjIe kahyuM ke "caraNakaraNAnucogamAMthI huM ghaniryukti kahIza." AthI caraNakaraNanuga sivAya bIjA anuge paNa hovA joIe. te bIjA anugo traNa A pramANe che ane te cAritranI rakSA mATe che. 1 caraNeraNAnuyoga sAdhunA AcArarUpa AcArAMga vagere 2 dharmakathAnuM yoga-kathAnaka svarUpa jJAtAjI-uttarAdhyayana vagere vagere ' ' . ' * 3 gaNitAnuyoga sUryacaMdranI gati vagere gaNitasvarUpa. sUryaprajJapti vagere. ' 4 dravyAnuyoga-jIva-achavAdi padArtha vicAraNuM svarUpa. daSTivAda, sammatitaka vagere. - A cAre anuye eka ekathI caDhIyAtA che. : --duSTAMta - - eka rAjAnA pradezamAM cAra khANe hatI. eka ratnanI, bIjI senAnI, trIjI cAMdInI, ceAthI leDhAnI. A cAre Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 13 ] khANe! cAre putrane eka eka vaheMcI ApI. AthI jenA bhAgamAM leADhAnI khANu AvI tene ciMtA thaI ke mArA bhAiene kiMmatI khANeA maLI, jyAre mane te| kiMmata vinAnI nakAmI khANa maLI." A vicArathI te bahu duHkhI thavA lAgyA. kumArane du:khI thatA joIne subuddhi nAmanA pradhAne tene samajAvyA ke 'tuM du:khI zA mATe thAya che ? cAre khANAmAM kiMmatImAM kiMmatI khANu tane maLI che. kemake bIjI traNe khANA leADhA upara AdhAra rAkhe che, levA sivAya te ratnA, seAnuM ke rUpuM kADhI zakAtuM nathI. mATe hAla tuM rAha jo. jyAre te badhA tArI pAse leDhu mAgavA Ave tyAre tuM ratnA vagerenA badalAmAM leluM Apaje jethI sauthI dhanavAna banI zakIza.' A rIte jo caraNakaraNAnucAga hAya, te ja khIjA traNe anuyAgeA che, caraNakaraNAnuyAgamAM alpa akSara hovA chatAM athathI mahAn vistRta che. te pahelA bhagamAM che, tenuM dRSTAMta Aghaniyukti che. ga dharmakathAnuyAgamAM ghaNA akSare ane atha thADo. te bIjA bhaMgamAM che. jema jJAtAdharmAdi. dravyAnuyogamAM ghaNA akSare ane ghaNA atha che; te trIjA bha'gamAM che. jema STivAda. gaNitAnuyogamAM thADA akSaro ane thoDo atha che; te ceAthA bhAga che jema laukika vagere. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] sAdhusAdhvIonA anugraha mATe zrI bhadrabAhusvAmIjIe A ghaniyuktinI racanA karelI che. tenA mukhya sAta dvAro pADavAmAM AvyAM che. paDilehaNaM ca piMDaM, uvahipamANaM aNAyayaNavajaM / paDisevaNamAloaNa, jaha ya visohI suvihiyANaM // 1 pratilekhanA dvAra--paDilehaNA kema karavI tenuM nirUpaNa. 2 piMDadvAra-bhikSA-gocarInI zuddhi kema karavI tenuM nirUpaNa. - 3 upadhipramANa dvAra-saMkhyA ane mApathI keTalI ane keTalA pramANavALI vastu rAkhavI tenuM nirUpaNa. 4 anAyatanavajana dvAra--kevI vasatimAM na rahevuM tenuM nirUpaNa pa pratisevanA dvAra-saMyamanI sAdhanAmAM pramAdAdi doSa thAya tenuM nirUpaNa. 6 AlocanA dvAra-yelA dezonuM prAyazcitta levuM tenuM nirUpaNa. 7 vizuddhi dvAra-prAyazcitta karI dezenI zuddhi karavI tenuM nirUpaNa. A sAtene krama nIcenA hetupUrvaka che. sarvakiyA prati lekhanApUrvaka karavI joIe mATe sUtramAM batAvela vidhipUrvaka kSetrAdine jevuM, te mATe sauthI prathama Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] pratilekhana dvAra, pratilekhanA karatAM zarIrane bhADu ApavuM paDe eTale bIjuM piMDa dvAra, piMDa-AhAra grahaNa karavA mATe pAtra Adi joIe mATe trIju upAdhidvAra, AhAra lAvyA pachI vAparavA mATe sthAnanI jarUra paDe eTale keAI paNa prakAranA vyAghAta vinAnI-pazu-paDakAdithI rahita vasati joIe mATe cothuM anAyatanavajanadvAra, A badhuM grahaNa karatAM avidhi vagere thaI hoya te tapAsavArUpa pAMcamuM pratisevanAdvAra, temAM je je doSa lAgyA hoya tenI AlocanA karavI, eTale guru pAse tenuM prAyazcitta karavuM, te chaDuM AlecanA dvAra, ane AlocanA ApI hoya te pramANe tapazcaryAdi karI pApanIdonI zudhi karavI te sAtamuM vizuddhidvArA * * * s, * Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] huM paheluM pratilekhanAdvAra pratilekhananA ekArthika nAme 1. Aga, 2. mAgaNA, 3. gaSaNa, 4. IhA, 5 apaha, 6. pratilekhanA, 7. prekSaNA, 8. nirakSaNa, 9. AlokanA, 10. pralekanA.. pratilekhanA zabdathI 1. pratilekhake = paDilehaNa karanAra sAdhu 2. pratilekhanA ( AgaLa kahevAmAM Avaze te) be prakAranI ane 3. pratilekhitavya = paDilehaNa karavAnI vastuo. A traNa vastu samajavAnI che. jema ghaDe kahevAthI tene kartA kuMbhAra ane tenuM sAdhana mATI vagere tathA te banAvavAnI kriyAne saMbaMdha paNa AvI jAya che. kartA, karma ane kriyA. A traNamAMthI kaI ekane nirdeza kyAM karavAmAM Ave tyAM bAkInA be phalitArthathI samajAya che. pratilekhaka-(paDilehaNa karanAra sAdhu) eka hoya athavA aneka heya, te kAraNika hoya athavA niSkAraNika hoya, vaLI te sAdharmika hoya ke vaidharmika heya. 1. kaMIka kaMIka arthabheda hovA chatAM arthamAM sarakhApaNuM ghaNuM hovAthI ekArthika kahevAya che. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] azivAdi kAraNe ekalA thAya te kAraNika dharmacaka stupa, yAtrAdi javAnA kAraNe ekalA thAya te niSkAraki. ekalA hoya te eka ekathI vadhAre hoya te aneka samAna AcAra-vyavahAravALA te sAdharmika judA AcAra-vyavahAravALA te vaidhamika. nIcenA kAraNee ekalA thAya te koraNika kahevAya. 1. aziva. 1 eziva- devatA AdinA 2. dukALa. upadrava thavAthI. bAra varSa agAu 3. rAjAne bhaya, khabara paDe ke A pradezamAM duSkALa 4. kSobha-trAsa. Adi thavAne che, te sAdhue te 5. anazana. vakhate tyAMthI vihAra karI, sUtraparisI 6. mAgabhUla 7. bimArI. arthaperisI karatA karatA bIjA 8. atizaya, sukALa pradezamAM jAya. 9. devatA. dukALa vagere paDavAnuM nIcenA 10. AcArya. | kAraNe khabara paDe. 1. avadhijJAnanA prabhAve. 2. tapasvInA prabhAve, kaI devatA AvIne kahI jAya. 3. AcArya nimitta jANatA hoya to te kahe, arthAt ziSyane vAcanA ApatA hoya te vakhate jaNAve, athavA koI nimittakanA kahevAthI khabara paDe. bAra varSa agAu khabara paDe to bAra varSa agAu vihAra karI jAya, te kSetra choDI de-kkaca bAra varSa Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [18] pahelAM khabara na paDI paNa agiyAra varSa pahelAM khabara paDe te tyAre, yAvatuM daza-nava-ATha-sAta-cha-pAMca-cAra traNa-be eka varSa agAu khabara paDe to te vakhate paNa te kSetramAMthI vihAra karI jAya. chevaTe AzivAdi thayA pachI khabara paDe to te vakhate vihAra karI, bIjA sArA kSetramAM jAya. rastAmAM jatAM sUtraperisI arthaporisI karavAnuM cUke nahi. upadrava karanAra devatAdi cAra prakAranA hoya che. 1. sAdhuone upadrava na kare, paNa gRhasthane upadrava kare. 2. gRhasthAne upadrava na kare, paNa sAdhuone upava kare. 3. sAdhuone upadrava na kare tema gRhasthane paNa upadrava na kare. 4. gRhasthane upadrava kare tema sAdhuone paNa upadrava kare. trIjA bhAMgAmAM rahevuM. jyAre bAkInA traNa bhAMgAmAM avazya nIkaLI javuM. jo ke pahelA bhAMgAmAM sAdhuone upadrava karanAra nathI, paraMtu gRhasthane upadrava karatAM devatA kadAca sAdhuone paNa upadrava karanAra thaI jAya, mATe pahelA bhAMgAmAM paNa nIkaLI jAya. gAmamAM upadrava thaI gayA pachI nIkaLavAnuM thAya to te upadrava karanAra devatA AkhA gacchane upadrava kare tema hoya te ardhA ardhA sAdhu thaI jAya arthAt ardhA ardhA thaIne vihAra kare, ardhA ardhA thavA chatAM upadrava kare te Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 19 ] tA tethI AchA AchA thaine vihAra kare, yAvat chevaTe eka eka thaine vihAra kare. : vihAra karatAM jevA prakAranA upadrava karanAra devatA hAya, te pramANe saMketa karIne badhA vihAra kare ane jayAM bhegA thAya tyAM je gItA hAya ( nAnA hAya ke meTe hAya) temanI pAse AlecanA karI le have je saumyamukhIra devatA hoya teA te teja kSetramAM upadrava kare, mATe bIjA kSetramAM javuM. kAlasukhI devatA heAya te te cAre dizAnA khIjA kSetramAM paNa upadrava kare, mATe trIjA kSetramAM javuM, raktAkSI vatA hAya tA cAre dizAnA trIjA kSetramAM paNa upadrava kare mATe traNa kSetrane mUkIne ceAthA kSetramAM javuM. 4 1 upadrava vinAnA amuka kSetramAM badhAe bhegA thavuM" A pramANe samruta karI judA judA nIkaLyA hai!ya, rastAmAM sayamamAM je kAMi doSa lAgyA hAya, te dASAnI AlecanA khIjA sAdhu bhegA thAya te vakhate prathama AleAcanA kare, pachI AhAra pANI karavAnI vidhi che. hAlamAM tA pepetAnA AcAryAdi pAse keTalAka pakhavADIe, cAra mAse ke bAra mAse bhegI AleAcanA le che. 2 eka ja kSetramAM upadrava karanAra devaAdine saumyamukhI sattA zAstramAM ApavAmAM AvI che. :: 3 sAdhu rahyA hoya te kSetramAM ane cAre bAju AvatA pahelA pahelA kSetramAM pazu upadrava karanAra devatAne kAlasukhI sattA ApavAmAM AvI che. 6 4rahayA heAya te kSetramAM tathA cAre bAju AvelA traNa traNu kSetramAM pazu upadrava karanAra devatAne rakatAkSI' sa`nA apravAmAM AvI che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] je nIkaLatA pahelAM keI sAdhune mithyAdaSTi devatAe upadrava karela hoya, to te sAdhune pUchIne, zakya hoya to bIjA keI kAraNasara zekAyelA sAdhune bhalAmaNa karIne bIjA sAdhue upadravathI na gherAya teTalA mATe vihAra karI jAya.(vizeSa jANavAnI IcchAvALAe mUla graMthamAM jevuM.) upakavavALAnI sAravAra kevI rIte karavI? have kaI kAraNasara (keI glAna hoya, cAlI zakavAnI zakti na hoya tethI) tenI sAravAranA kAraNe nIkaLI zakAya ema na hoya eTale sAravAra mATe rokAvuM paDe che, sAravAra mATe rokAyelA sAdhue 1 vigaIe na vAparavI. 2 mIThuM na vAparavuM 3 dazIvALuM vastra na vAparavuM4 loDhAne sparza na kare. 5 je gharomAM devatAne upadrava hoya te gharomAM gecarIe na javuM 6 badhA ja gharamAM devatAne upadrava heya te, AhAra grahaNa karatAM gRhastha sAmI eka najara na karavI eTale AhAra ApanAranI sAmI daSTi meLavavI nahi, kemake eka daSTi thavAthI tene upadrava sAdhumAM saMkamavAno saMbhava che. je sAdhune devatAAdine upadrava hoya, te sAdhune bIjA oraDAmAM rAkho. bIje oraDe na hoya to vacamAM paDade kare. aMdara javA AvavAne raste judo Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [21] rAkhave, eTale je khAjuthI jAya tenAthI bIjI khAjuthI ahAra Ave. AhArAdi traNa paraparAe Ape. eTale eka Ape bIjo grahaNa kare ane trIjo upadravavALA sAdhune anAdarathI vAparavA Ape. AhAra ApyA pachI tenA dekhatAM mATIthI hAtha dheAI nAkhe. kemake anAdara karavAthI upadrava karanAra devatAdi jaldI cAlyA jAya. sAdhune uMcA nIcA karavA paDe, pheravavA paDe te vacamAM kapaDuM' rAkhIne sAravAra kare. sevA karanAra sAdhu:-- 1. bIkaNu hAvA na joIe. temaja (mIThuM, vigai, dazIvALuM vastra vApare nahi tathA leADhAne aDe nahi.) 2. tapazcaryAmAM vadhArA kare. eTale navakArazI karatA hAya te perisI kare, peArisI karatA heAya te sADhapeArisI kare, sADhaperisI karatA hoya te ekAsaNuM kare. ema je tapa karatA hAya temAM vRddhi kare. eTale adhika tapa kare. mRtyu pachI:- upadravavALA sAdhu kadAca kALa karI jAya tA, tenI upadhi pAtarAM vagere paraThavI devAM. tenI kAI paNa vastu khIjA keAIe vAparavI nahi. kemake jo te sAdhunI upadhi pAtarAM Adi kAI paNa vastu bIjA sAdhu vApare, te kadAca te devatAdi tene paNa upadrava kare. sevA karatAM te kSetra mUkI devAne avasara Ave (sArA thAya ema na heAya athavA khIjA koI kAraNasara) te, te upadravavALA sAdhune gAmamAM sevA mATe rAkAyelA bIjA sAdhune sAMpe. tenI pAse mUke. sAdhu na heAya tA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] pAsasthAdi pAse mUke, te na hoya te cityavAsI pAse mUke, te na hoya to zayyAtarane sepe, te paNa na hoya to chevaTe kaI yegya upAya pUrvaka pote nIkaLI jAya. 2 dukALa:- bAra varasa pahelAM khabara paDe, te tyAre nIkaLI jAya, yAvat dukALa paDe tyAre nIkaLI jAya. jatAM AkhA gacchanuM puruM thAya ema hoya te badhA sAthe nIkaLe, badhAnuM purUM thAya ema na hoya te ardhA ardhA thAya ardhAnuM paNa purUM thAya. ema na hoya te traNa vibhAgamAM thaIne jAya, yAvat balbanuM paNa purUM thAya ema na hoya, te chevaTe eka eka thaIne vihAra kare ane saMyamane nirvAha kare. gAyone cAre eka ThekANe pure thAya ema na hoya te govALIo gAne cheDI DI karI jude jude ThekANe carAve che, tema AcArya paNa sAdhuone nirvAha thAya ema na hoya, to yAvat. eka eka sAdhune vihAra karAve. AmAM plAna sAdhune ekale mUkI na de, paNa sAthe laI le. 3 rAjabhaya rAjA taraphathI bhaya cAre prakAre thAya. 1. vasati na Ape. (rAjyamAMthI kADhI mUke.) 2. AhAra pANI na Ape. 3. vastra-pAtrAdi chInavI le. 4. mArI nAkhe. vastra-pAtrAdi laI le, cAritrathI bhraSTa kare ke mArI nAkhavAne saMbhava lAge to te rAjyamAMthI nIkaLI jAya. bIjA nirUpadrava-sArA kSetramAM jAya. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 23 ] prazna--zA kAraNathI rAjAne bhaya Ave ? kemake sAdhue te -- " carca hastau dhapAvI 6, nidghAtre 2 munitam / indriyANi ca guptAni, tasya rAjA karoti kim // " sAdhuonA te hAtha, paga ane jIbha kAbumAM hAya che, temaja indriyA paNa svAdhIna hoya che, teA pachI temane rAjA zu kare ? uttara--AcArya mahArAja javAba Ape che ke1. tamArI vAta sAcI che. paNa koi vakhate koie sAdhune veSa laIne rAjakulamAM pesI koInu... khUna karyu hoya, tethI kApAyamAna thayelA rAjA badhA sAdhuone beAlAvIne mArI nAkhe athavA bIjAnI pAse mArI nakhAve. 2. athavA koI rAjA, sAdhuonuM dana apamAMgala mAnatA hAya. 3. athavA koie rAjAne caDhAvye hAya ke A sAdhu tamArUM kharAba karavAnI peravI karI rahyA che.' 4. rAjAne niSedha hAvA chatAM kAI ne dIkSA ApI hAya, AthI rAjA keApAyamAna thAya ane tethI sAdhune herAna kare. 5. koi sAdhu veSadhArIe aMtapuramAM pesI akRtya sevyuM hAya. 6. koi vAdI sAdhue abhimAnI rAjAnA parAbhava karyAM hoya. rAjA A kAraNeAthI kapAyamAna thaI vasa-pAtra chInavI le, cAritrathI bhraSTa kare ke mArI nAkhe tema hAya Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] te sAdhuo vihAra karI jAya. cAritrane nAza ke jIvitane nAza thavAnA kAraNe ekAkI thAya. 4-kubhita-subhita eTale bhaya pAma-trAsa pAmave. jemake - ujajayanI nagarImAM ghaNuM cAra loko gAmamAM AvI AvIne ghaNu manuSya AdinuM haraNa karI jatA hatA. eka vakhate keTalAka mANase koI jhADa nIce beThelA hatA, tyAre koI mANase kahyuM ke "mArA patinA" (reMTanI mALA kuvAmAM paDI gaI.) beThelA mANase samajyA ke "mADhavADa pavitA' (mAlavA dezanA cere AvyA.) AthI gabharATathI tyAM beThelA mANasee nAzabhAga karI mUkI. AvI rIte koI akasmAtathI koI sAdhune kSebha thavAthI ekale thaI jAya. pa-anazana:- keI sAdhune anazana svIkAravuM che, paNa AcArya pAse nirdhAmaNu karAvI zake e sAdhu nathI, bIjA sthAne nirdhAmaNa karAvI zake evA sAdhu che, eTale anazana svIkAravAnI IcchAvALe sAdhu bIjA sthAne jAya. tyAre rastAmAM ekalA thavuM paDe. athavA keI sAdhue anazana svIkAreluM che. te sAdhu pAse jevuM apUrva zrata-jJAna che, tevuM bIjA pAse nathI, athavA zaMkAvALuM che. tethI jJAna-sUtra-artha, athavA sUtra artha, ubhaya svIkAravA mATe saMghATakanA abhAve ekale jAya. athavA anazana svIkArelA sAdhunI sevA karavA mATe saMghATakanA abhAve ekale jAya. 6-siTita - 1 mAge jaI rahyA che, tyAM rastAmAM Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 25 ] e rastA Ave, tyAM bhUlathI bIjA raste caDhI jAya tethI ekalA thaI jAya. 2 dhIme dhIme cAlavAnA ceAge pAchaLa paDI jAya. 3 vacamAM DuMgara AdinA RNu caDhAva Ave, tyAM khIjA zaktivALA sAdhu te raste caDhIne AgaLa jAya, jyAre glAna, mALa ke vRddhaAdi sAdhu te DugaraAdi upara caDhI zake ema na heAya, tethI te DuMgara pharIne jAya. jyAM sudhI gacchane bhegA na thAya tyAM sudhI ekAkI thAya. 7 glAna:-- 1 khImAra sAdhu mATe auSadha Adi lAvavA mATe bIjA koI na hAya tethI ekalA javuM paDe. 2 athavA khIjA kAI sthaLe sAdhu bImAra hAya, tenI sevA karanAra kAI nathI, teA tenI sevA karavA mATe ekalA javuM paDe. 8 atizaya:- keAI atizaya sauMpanna AtmA jJAnathI jANe. athavA ene khakhara paDe ke nava drIkSita-- sAdhunA sagAvahAlA tene pAchA laI javA mATe Ave che.' AvA kAraNe sa`ghATakanA abhAve sAdhune ekalA vihAra karAve. jo sAdhune ekalA vihAra na karAve te tenA saMbadhIo AvI pahoMcatAM tene ghera lai jAya-upADI jAya, mATe tenA rakSaNa mATe ekaleA vihAra karAve. 9 devatA:- devatAnA kahevAthI ekalA thavu paDe. dRSTAMta kaliMga dezamAM kaMcanapura nAmanuM nAra che, tyAM Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [26] ghaNuM jJAnI AcArya bhagavaMta rahelA hatA. eka vakhata AcArya bhagavaMta ziSyane pATha ApIne gAma bahAra sthaDila bhUmi jatA hatA, tyAM rastAmAM eka jhADa nIce koI strI rudana karI rahI hatI, te AcAryanA jovAmAM AvI. bIje divase paNa AcAye te strIne rudana karatI joI, AthI AcArya bhagavaMtane zaMkA thaI ke A mI zA mATe rudana kare che?" "pAchA vaLatA te strIne pUchI Iza." vaLatA AcAryo te strIne pUchayuM ke "he dharmazIla ! tuM zA mATe rudana kare che." - te strIe kahyuM ke mAre thoDuM raDavAthI zuM ? AcArye pUchyuM ke "kema zA mATe rudana karavuM paDe che? te strIe kahyuM ke "huM A nagaranI devatA chuM, A nagarI jalapralayathI DUbI javAnI che, vaLI tame je ahIMyAM svAdhyAya bhUmimAM svAdhyAya kare che tene vyAghAta thaze eTale tame ahIMthI bIje cAlyA jaze, tethI huM rudana karUM chuM. - AcArye pUchayuM ke "nagaramAM jalapralaya thaze tenI zI khAtrI ?? devatAe kahyuM ke AvatI kAle tamArA nAnA sAdhune pAraNamAM dUdha maLaze. te dUdha pAtarAmAM paDatAM rudhira thaI jaze. je ema thAya jANajo ke jalapralaya thaze. te dUdha (rudhira thaI gayeluM) bIjA sAdhuone pAtarAmAM thoDuM thoDuM Apaje ane te pAtarA sAthe vihAra karAvajo Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [27]. je kSetramAM te dUdha svAbhAvika thAya tyAM jalapralaya nahi thAya. bIje divase devatAnA kahyA mujaba nAnA sAdhune pAraNAmAM dUdha maLyuM, te rUdhira jevuM thaI gayuM. eTale AcArye te dUdha sAdhuone pAtarAmAM thoDuM thoDuM ApIne vihAra karAvyuM. je kSetramAM te dUdha svAbhAvika thayuM tyAM badhA bhegA thayA. 10 AcAya:-kaI kAraNasara AcArya, sAdhune ekalA mokale tethI ekalA thavuM paDe. keI kArya prasaMga Ave tyAre, AcArya bhagavaMta badhA sAdhuone bhegA karI pUche ke "amuka kArya che, te te mATe koNa jaze? tyAre badhA sAdhu kahe ke huM jaIza, huM jaIza" AcArya te sAMbhaLI zaiyAvacca karanAra, vegavahana karanAra, glAna, bALa vagerenA kAraNo jaNAvI, te kAma karavA mATe samartha sAdhune AjJA Ape, te sAdhu kahe ke "mArA upara Ape mahAna anugraha karyo." have te sAdhune savAramAM vaheluM javAnuM hoya te, sUtraperisI (svAdhyAya) karIne athavA svAdhyAya karyA sivAya sUI jAya, sUtI vakhate paNa AcArya bhagavaMtane kahete jAya ke "bhagavad ! Ape kahelA kAma mATe savAre huM jaIza." je A pramANe na kahe te deSa thAya kemake pUchavAthI lAbha che. * 1. kadAca AcAryane smaraNa thaI Ave ke "mAre amuka kArya kahevAnuM hatuM ane kahyuM bIjuM.' 2. koI sAdhu ke zrAvaka dvArA jANavAmAM AvyuM hoya ke "je kAma mATe sAdhune mekale che, te AcArya tyAM nathI athavA tyAMthI nIkaLI gayA che. 1 abhigrahakavALA sAdhu (eTale AcArya bhagavaMtanA kArya prasaMge javAnA abhigraha vALA) na hoya tyAre. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [28] 3. saMghATaka sAdhu AcAryane kahI jAya ke "Ape amuka sAdhune javA mATe AjJA karI, paNa te sAdhu gacchamAMthI nIkaLI javAnI IcchAvALe che." sAdhu pUchavA Ave tyAre AcArya bhagavaMta te sAdhune kahe ke "javAnI jarUra nathI, athavA to je kAma mATe bhalAmana karavAnI hoya, te kare ane kahe ke "sArUM jaje." savAramAM javAvALe sAdhu AcArya pAse Ave. je AcArya bhagavaMta uMghatA hoya to gItArtha sAdhu AcAryane jagADe athavA page saMghaTTanA kare eTale AcArya jAge. sAdhu vaMdanA karIne kahe ke "Ape je kAma batAvyuM hatuM, te kArya mATe huM jauM chuM." AcArya bhagata jAgelA hoya ane dhyAnAdimAM hoya te janAra sAdhu tyAM Ubhe rahe, kemake dhyAnAdimAM koI kArya siddha thavAnuM hoya to te aTakI jAya. mATe dhyAnAdithI nivRtta thAya eTale dhyAna purUM kare tyAre vaMdanA karIne kahe ke "huM kArya karavA mATe jauM chuM." janAra sAdhu, ratnAdhika-dIkSAmAM meTA hoya te badhA sAdhuone vaMdanA kare, nAnA sAdhu hoya te janAra sAdhune vaMdanA kare. A rIte ekAkI thanAra sAdhu vihAramAM zI vidhi sAcave? (1) vihAravidhi ghaNuM lAMbuM javAnuM hoya to vahele vihAra kare. nIkaLatI vakhate ghaNuM aMdhAruM hoya ke kUtarA ke zikArI Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [29] janAvarane bhaya hoya te, bIje sAdhu tenI sAthe ajavALuM thAya tyAM sudhI sAthe jAya. janAra sAdhune ThallA mAtrAnI zaMkA hoya te gAmanI najIka zaMkA TALIne AgaLa vihAra kare. (kemake gAmanI najIkamAM gAye vagere caratI-rahetI hovAthI te jagyA IMDila mATe zudhdha hoya.) bIje sAdhu pAcha vasatimAM jAya. vahelA javAmAM cAra Adine bhaya hoya te ajavALuM thayA pachI vihAra kare. janAra sAdhune vAparIne javAnI IcchA hoya te, gItArtha sAdhu saMkhaDI ke sthApanAkulamAMthI egya vastu lAvI Ape. te sAdhune vasatimAM vAparavuM hoya to vasatimAM vAparI le, vasatimAM vAparavuM na hoya to vAparavAnI vastu sAthe laIne vihAra kare ane be kosanI aMdara te AhAra vAparI le. kemake be kosa (lagabhaga hAlanA 4-5 mAIla) upara AhAra pANI laI javAmAM Ave to te AhAra pANI kSetrAtikama deSavALuM thaI jAya che. mATe sAdhu-sAdhvIeAe AhAra ke pANI be kosanI aMdara vAparI levuM joIe. gAmanI hada purI thatAM 1rajoharaNathI paga pUjI le. kemake je paga na pUje te gAmanI acitta raja pagane cAMTI hoya te rajathI gAma bahAranI mizra-sacitta pRthvInI 1 hAlamAM daMDAsanathI paga pUjavAnI vidhi che, paNa pUrvakALamAM rajoharaNa-AghAthI paga pUjavAnI vidhi hatI, tene anulakSIne A vidhi batAvavAmAM AvI che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [30] virAdhanA thAya. mATe jyAM jyAM judI judI bhUmi Ave tyAM tyAM avazya paga pUjavA joIe. (hAlamAM daMDAsanathI paga mUMjavAmAM Ave che.) paga pUjavAnA vakhate tyAM koI gRhastha je hoya te paga pUjavAmAM bhajanA. rajoharaNathI na pUje paNa niSadyAthI pUje ane te niSadya zarIrane na aDe tema hAthamAM laTakatuM laI AgaLa thoDe sudhI jAya, te gRhastha dekhate baMdha thAya eTale te niSa pAchuM bagalamAM mUkI de. paga pUjavAne vakhate tyAM rahelA gRhasthe koI cala, vyAkSika ke anupayukta hoya, temAM- cala eTale cAlatuM hoya. vyAkSisa , haLa vagere calAvatuM hoya ke koI bIjA kAmamAM cittavALo hoya anupayukta eTale sAdhu zuM kare che, te tarapha gAna na hoya. A traNa prakAranA gRhastha hoya to rajoharaNathI paga pUje. A traNamAM ATha bhAMgA thAya che. temAM kayA bhAMgAmAM paga pUje ane kayA bhAMgAmAM paga na pUje? te kahe che. bhAMgA nAma pramAjanA kare ke na kare cala-vyAkSita-anupakta pramArjanA kare. 2 ) , upayukta , na kare. , avyAkSipta anupayukta upayukta 0 cha cha ja Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [31] sthira - vyAkSipta anupayukta , upayukta ru, na kare. , avyAkSipta anupayukta 2 >> upayukta , na kare sthira eTale ubhe hoya. avyAkSisa eTale kAMI kAma karatuM na hoya. upayukta eTale sAdhu zuM kare che, te tarapha dhyAna hoya. A ATha bhAMgAmAM pahelA bhAMgAmAM avazya paganI pramArcanA rajoharaNathI kare, bAkInA sAta bhAMgAmAM bhajanA, sAdhu tarapha jyAM upayoga na hoya tyAM pUje, paga hoya tyAM na pUje. A vihAra karatAM rasto pUcho paDe to kevI rIte pUche? rasto pUchavAmAM traNa trika thAya che. be jaNane raste pUcho, jethI bhUlA na paDAya. mukhya rIte be tarUNa zrAvakane raste pUchave, te na hoya te be tarUNa anyadhAmakane dharmalAbha ApIne prItipUrvaka rasto pUcho. bAkInA ATha bhAMgAmAM pUchavAthI deSane saMbhava che. 1-vRddha vismRta thaI gaI hoya, to te barAbara batAvI na zake. ra-bAla kelIpriya hovAthI kadAca khoTA raste caDhAvI de." 3-4-strI ane napuMsaka madhyama vayanAne pUchavAthI koIne zaMkA thAya, ke "sAdhu strInI sAthe zuM vAta kare che ? athavA A baMne kAMI kArya che?" ItyAdi. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 3ra ] 5-6-7-8 vRddhanapu. bALa napuMsaka, vRddha strI, mAlikA, A cAre mArgathI ajANa hoya athavA kharAkhara khakhara na hoya. najIkamAM rahelAnI pAse jaine raste pUche. jo te mANasa muMgA rahe teA na pUche. jo dUrathI bUma pADIne te tene kadAca zakA thAya ke AnI pAse dravya haze athavA baLada Adine laI janAra haze ?' athavA jo te doDatA Ave te rastAmAM vanaspati vagere hoya tenI virAdhanA thAya, sAdhu jo dUra sudhI tenI pAse jAya tA pRthvIkAya, vanaspati AdinI virAdhanA thAya, kAMTA vagere hoya te pagamAM kAMTA pesI jAya. AthI sayama virAdhanA ane AtmavirAdhanA thAya. mATe najIkamAM rahelA hoya tene puche. madhyamavayanA purUSa na hoya te dRDha smRtivALA vRddhane pUche. dRDha smRtivALavRddhane na hoya te bhadrika tarUNane pUche. strImAM prathama madhyama vayavALI strIne pUche. te na hoya te dRsmRtivALI vRddha strIne pUche. tarUNa strIne pUche. saralamALa 22 "" 22 77 "" 99 ,, napuMsakamAM prathama madhyama vayanA napuMsakane pUche, te na hoya te| dRDhasmRtivALA vRddha saraLa mAla 2) "" "" "" "" Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 33 ] A darekamAM paraspara saMyegI bhAMgA eka Ikotera thAya che. - sAdharmikamAM 45 bhAMgA thAya che. anyadhAmikamAM 45 , , sAdharmika ane anya dhArmika ubhayamAM (949) 81 bhAMgA thAya che. kula 171 bhAMgA. (2) rastAmAM paTakAyanI jayaNuM 1. pRthvIkAyanI jayaNA, 2, apakAyanI jayaNA, 3. teukAyanI jayaNa, 4. vAyukAyanI jayaNA. 5. vanaspatikAyanI jayaNA, 6. trasakAyanI jayaNA. 1. pRthvIkAyanI jayaNAH-pRthvI pAMce varNanI hoya che. kALI, lIlI, lAla, pILI ane sapheda, temaja pRthvIkAya sacitta, mizra, ane acitta ema traNa prakAre hoya che. acitta pRthvImAM jAya. acitta pRthvImAM, Adra (bhInI) ane zuSka hoya to zuSkamAM jAya. zuSkamAM paNa retIvALe mArga ane retI vinAno mArga hoya te retI vinAnA mAge jAya. stI vinAnA mArgamAM paNa AkrAMta (avarajavaravALe) ane anAkrAMta (avara-javara vinAne) ema be prakAre heya, temAM AkAMta mAge jAya. | mukhya rIte acitta, zuSka, retI vinAne ane AkAMta hoya tevA raste jAya. te raste na hoya to Adra mArge jAya. gha. -5 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [ 34] A mArga traNa prakAre hoya. madhusikstha (paganI pAnI sudhI kAdava) piMDaka (paga meAjAM paheryAM jevA thAya tevA kAdava) ciqikhalla (garakI javAya tevA kAdava) mArgamAM jatAM sayavirAdhanA ane Atma virAdhanA na thAya tevA pRthvIkAyamAM jAya. saMyama virAdhanA-sava pRthvIkAyanI virAdhanA thAya te. AtmavirAdhanA-kAMTA Adi vAgavAthI zarIrane pIDA thAya te. ziyALA ane unALAmAM rajoharaNathI paga pUje, comAsAmAM pAlenikAthI pUje. (pAdalekhanikAudummara vaDa ke AMkhalInA vRkSanI khAra AMgaLa lAMbI, eka AMgaLa jADI ane anne khAju nakhanA jevI aNIvALI komaLa dareka sAdhue judI judI rAkhavAnI hoya che.) eka bAjuthI sacitta pRthvI page lAgI hoya te dUra kare ane bIjI bAjIthI acitta pRthvI dUra kare. 2 akAyanI jayaNA-eprakAre pANI jamInamAMthI nIkaLatuM ane AkAzamAMthI paDatuM. AkAzamAMthI paDatu pANI be prakAranuM 1-masanuM 2-varasAdanuM, dhumasa paDatuM hoya te| makAnanAM khArIbAraNAM baMdha karI, kAmaLI oDhIne makAnamAM eka bAju besI rahe. paDilehaNa Adi kriyAe na kare. uMce sAde bAle paNa nahi. ekabIjAne jarUra paDe isArAthI vAta jaNAve. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 35 ] varasAda paDatA hoya tA makAnamAMthI bahAra jAya nahi. nIkaLyA pachI jo varasAda paDe teA rastAmAM jhADa Adi nIce ubhA rahe. ghaNeA varasAda paDatA hoya teA sukA jhADa upara caDhI jAya. athavA teA keAi evA sthAne rahe ke jyAM zarIra upara pANI paDe nahi. jo tyAM ubhA rahevAmAM koi bhaya hAya tA varSAkalpa ADhIne jAya. rastAmAM jatAM nadI Ave te jo bIjo rastA hoya te pharIne jAya, pula heAya teA pula upara thaIne jAya. kAcA pula hoya ane cAlatAM retI vagere kharatI hoya ke bhayavALA hAya teA tevA pula uparathI na jAya. je nadImAM pANI ardhI jaghA jeTalu hAya tene saMghaTTa kahevAya che. nAbhi pramANa pANI hAya tene lepa kahevAya che. nAbhithI vadhAre pANI heAya tene lepeAparI kahevAya che. saMghaTTa nadI utaratAM eka paga pANImAM ane bIjo paga pANIthI uMce addhara rAkhavA temAMthI pANI nItarI jAya, eTale te paga AgaLa pANImAM mUke ane pANImAM rahelA paga bahAra kADhe, pAche te nItarI jAya eTale AgaLa paga mUke. A rIte sAmA kinAre jaI UbhArahe, paganuM pANI nItarIne, kaMika sukAI jAya eTale tyAM iriyAvahi kare, pachI AgaLa jAya. nAbhi pramANu pANIvALI nI jo niya hAya tA je gRhastha strI vagere utaratAM hoya teA, temanI pAchaLa pAchaLa utare. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ L[36] bhayavALuM pANI hoya te celapaTTAne barAbara gAMTha bAMdhI mANasanI vacamAM utare, kemake kadAca pANImAM kheMcAya te leke bacAvI le. sAme kinAre gayA pachI calapaTTAnuM pANI nItarI jAya tyAM sudhI ubhuM rahe, pachI IriyAvahi karI AgaLa jAya. je kAMThe zikArI janAvara ke cAra Adine bhaya hoya to bhIne celapaTTI zarIrane na aDe e rIte laTakato rAkhI AgaLa jAya. nadI utaratI vakhate tyAM je gRhastha na hoya te nAlIkA (zarIrathI cAra AMgaLa uMcI lAkaDI) thI pANI mApI jUe, je ghaNuM pANI hoya te upakaraNe bhegAM karI bAMdhI le ane meTuM pAtarUM uMdhu zarIra sAthe bAMdhIne tarIne sAme kAMThe jAya. nAvamAM besIne utaravuM paDe tema hoya te nAvamAM thoDA mANase beThA pachI caDhavuM, eTale madhyamAM caDhe, nAvanA madhya bhAgamAM besavuM ane utaratAM paNa cheDA mANase utaryA pachI utaravuM, chellA na utaravuM. nAvamAM besatAM sAgArika anazana karavuM ane navakAramaMtranuM smaraNa karavuM kAMThe utarI IriyAvahi karI AgaLa jAya. (kAussagna pacIsa zvAsozvAsa pramANane kare.) 3. teukAyanI jayaNA: rastAmAM jatAM vanadeva (vanamAM lAgelo agni) AgaLa hoya te pAchaLa javuM. sAme AvatuM hoya te sukI jamInamAM ubhA rahevuM, sukI jamIna na hoya te kAmaLI bhInI karIne oDhI le, Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 37]. je khUbaja agni hoya te cAmaDuM oDhI le, athavA upAnahathI jAya. 4. vAyukAyanI jayaNa:-pavana ghaNe heya to parvatanI khINamAM ke vRkSanA eThe ubhA rahevuM. tyAM ubhA rahevAmAM bhaya hoya te chidra vinAnI kAmaLI Adi oDhI le, cheDA laTake nahi tema upaga pUrvaka jAya. 5. vanaspatikAcanI jayaNuM:-pratyeka vanaspatikAya ane sAdhAraNa vanaspatikAya. darekamAM acitta, mizra, sacitta. darekamAM sthira, asthirara, te darekamAM cAra prakAra, 1. AkAMta nippatyapAya. 2. cha sapratyapAya. 3. anAkAMta nippatyapAya. 4. , sapratyapAya. AkAMta eTale kacarAelI, niSpatyapAya eTale bhayavinAnI. anAkAMta eTale nahi kacarAelI, sapratyapAya eTale bhayavALI. AmAM jayaNA kevI rIte? mukhya rIte - 1acitta, pratyeka, sthira, AkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya te. 1. sthira eTale daDha-majabUta saMghayaNavALI, 2. asthira eTale zithIla saMghayaNavALI. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [38] 2 acitta pratyeka, sthira, AkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya te. 3 acitta, pratyeka, asthira AkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya te. 4 acitta, pratyeka asthira anAkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya te. 5 acitta, anaMtakAya, sthira AkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya te, 6 acitta, anaMtakAya, sthira anAkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya te. 7 acitta anaMtakAya, asthira, AkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya te. - 8 acitta anaMtakAya, asthira, anAkAMta ane bhayavinAnI vanaspatimAM javuM. te na hoya to. mizra, pratyeka, sthira, AkAMta ane bhayavinanAnI vanaspatimAM javuM. te na heya te. bAkInA sAta acitta mujaba samajI levA. te na hoya te sacitta, pratyeka, sthira, AkAMta ane bhayavinAnA mArge javuM. bAkInA sAta acitta pramANe samajI levA, bhayavinAnI vanaspatimAM jayaNa pUrvaka javuM, 6. trasakAyanI jayaNa-beIndriya, teIndriya caurindriya ane paMcendriya. darekamAM sacitta, mizra ane acitta. darekamAM sthira saMghayAvALA ane asthira Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 39 ] saMghayaNavALA. te darekamAM 1. AkrAMta, ra. anAkrAMta, 3. sapratyapAya, 4. niSkRtyapAya. sacitta-jIvatA beindriyAdi jIvAthI bhUmi vyAsa hAya. acitta-marI gayelA ,, mizra-bhUmi upara keTalAka eindriyAdi jIvA jIvatA ane keTalAka marelA hAya. mukhya rIte acittamAM javuM. sajAtIyamAM yutanA kIdhI. have vijAtIyamAM yatanA nIce pramANe. "" "" 1. pRthvIkAya ane akAya hAya tA pRthvIkAyamAM javuM. 2. "" 3. "" vanaspatikAya trasakAya trasathI rahita pRthvImAM javuM. 11 bhAMgA sacittamAM, 11 acittamAM ane 11 mizramAM kula 33 bhAMgA thAya che. temAM jyAM echI virAdhanA thatI hAya temAM javuM. prazna :--A rIte jatAM kadAca evuM hoya ke eka bAju AtmavirAdhanA (paDI javu, vAgavu. Adi thAya ema) hoya ane bIjI bAju saMyamavirAdhanA (jIvane ghAta) thAya ema hoya teA zu karavuM ? AvA vakhate sa yavirAdhanA gauNa karI AtmarakSA karavI. uttara-vartya saMgama saMgamAna appALameva vijJA muccaI aivAyAo, puNo visohi na yAviraI // badhe saMyama rakSA karavI, sayamathI paNa AtmAnI rakSA karavI, kemake jIvatA haze teA thayelI jIvirAdhanAdithI AtmAnI zuddhi, tapa vagere dvArA karI zakAze. "" 99 "" "" Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [40] prazna -jIvanIhasA thaI tethI pahelA mahAvratanuM khaMDana thayuM. vaLI kahyuM che ke " tama sarvatratama eka vratanA khaMDanamAM badhA vratanuM khaMDana thAya che." uttara-Azayazuddhi hovAthI tathA cittanA vizudhdha pariNAma hovAthI tene avirati thatI nathI, vizuddhapari maya mokSata' vizuddhapariNAma mekSanA hetu bhUta che. arthAt vizudhdha pariNAma e mokSanuM kAraNa che. prazna-"sAdhu zarIrane sAcave," ema kahyuM te pachI gRhastha ane sAdhumAM phera ze rahyo ? kemake gRha paNa kAdava, zikArI janAvaro, vAgha, dhULavALe rasta, kAMTAvALe raste, ghaNuM pANI vagere hoya tevA rastAne tyAga kare che, arthAt tevA raste jatA nathI. uttara-sAdhu ane gRhamAM ghaNe phera che. kemake gRhastha jayaNa, ajayaNa, sacitta, mizra, pratyeka ke sAdhAraNa Adi jANI zakatA nathI tathA jIvavadha karavAnA paccakakhANa nathI eTale game tema cAle, tethI jIvanI virAdhanA kare che. jyAre sAdhu upagapUrvaka cAle che, vaLI dayAnA pariNAmavALA che, upagapUrvaka cAlavA chatAM kadAca jIvanI virAdhanA thaI jAya to paNa zuddha sAdhune hiMsAjanya karmabaMdha thatuM nathI. kemake kahyuM che ke je vattA 3 heU bhavassa te ceva tattiA mukkhe.' je ane jeTalA hetuo saMsArane mATe che, te ane teTalA ja hetuo mokSane mATe che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [1] rastAmAM jayaNa pUrvaka cAlavAmAM Ave che te kriyA mokSa mATenI thAya che, jyAre jema tema cAlavAmAM Ave to te kriyA karmabaMdha mATe thAya che. karmabaMdhamAM ane karmanI nirjarAmAM paNa sAdhu ane gRhasthamAM ghaNe pharaka paDe che. A pramANe gRhastha ane sAdhumAM pharaka jaNAvyuM. sAdhu-sAdhumAM paNa keTalIka vastuomAM pariNAmavaze pharaka paDe che, zrI jinezvara bhagavaMtoe koI vastune ekAMte niSedha paNa karyo nathI, tema ekAMte vidhi paNa kahyo nathI. vyaktine AzrIne niSedha ane vidhi che. jema javaravALA tAva AvelA mANasane tAva hoya tyAre bhajanano niSedha karAya che, paNa je jIrNa tAva hoya to tene bhejana khAsa ApavAmAM Ave che. tAvavALa je khAvA mAMDe ane jIrNatAvavALo bhajanano tyAga kare te bannene nukazAna kAraka thAya che. tema sAdhune AzrIne zAstramAM utsaga ane apavAda banane rahelA che. teno upayoga kevI rIte kayAM ane kyAre karavo te gItAne sAMpela che. prazna-bAhya vastune AzrIne karmabaMdha thatuM nathI, paraMtu je AtmAne pariNAma te pramANe karmabaMdha thAya che," te pachI pRthvIkAya AdinI jayaNa zuM kAma karavI ? mAtra mana zudhdha rAkhavuM. uttara-je ke "bAhya vastune AzrIne karmabaMdha nathI, te paNa munio pariNAmanI vizuddhi mATe pRthvIkAya Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 42 ] AdinI yatanA kare che. jo pRthvIkAya AdinI yatanA na kare tA; pariNAmanI zudhdhi rahI zake nahi, mATe muniee avazya pRthvIkAya AdinI yatanA karavI joie. je muni jayaNA vinA varte che, tenAthI jIvahiMsA na thAya teA paNa jIvahiMsA pratyayika karmAMdha thAya che, jyAre je muni jayaNApUrvaka varte che, ane tenAthI kadAca jIvahiMsA thai jAya, te paNa tene jIvahiMsAnA kabadha thatA nathI. kemake tene pariNAmanI zuddhi rahelI che. rastAmAM koi gAma vagere Ave te temAM praveza karavAnI vidhi. sAta dvArA. 1-1-glAnayatanA. 3-zrAvaka. 4sAdhu. -vasati. -sthAnasthita. -mahAninAda. karavAmAM ghaNA guNeA (2) pAralaukika. 1. glAna viSaya:- ahi dvAranA prAraMbhamAM ja graMthakAra zakA kare che. AcAryAdinA kArya mATe jaldI javAnuM che, te pachI gAmamAM praveza karavAnu zuM prayeAjana ? tenu samAdhAna karatAM teoja jaNAve che. praveza rahelA che. (1) Ihalaukika ane 1. ihalaukika guNA:- je kAma mATe sAdhu nIkaLelA hoya te kAmanI gAmamAM kaI khabara maLe ke teo tyAMthI nIkaLI gayA che, hAla amuka sthAne rahelA che. athavA te mAsakalpAdi karIne kadAca teja gAmamAM AvelA hAya, teA tethI, tyAMja kAma patI jAya. AgaLa Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [43] javAnI jarUra rahe nahi. athavA gAmamAM gocarI pANI karIne athavA te sukuM pAkuM laIne jyAM javuM hoya tyAM zIvratAthI pahoMcI zakAya. (2) pAralaukika guNe:- kadAca gAmamAM kaI (sAdhu sAdhvI) bImAra hoya te tenI sevAne lAbha maLe. kemake bhagavAne kahyuM che ke te jillA viya vahiyara che ke pahiyA je chiA je glAnanI sevA kare che te mArI sevA kare che, je mArI sevA kare che, te lAnanI sevA kare che. gAmamAM jinamaMdira hoya to tenAM darzana vaMdana thAya, tethI puNya prApti thAya. gAmamAM kaI vAdI hoya ke pratyenIka hoya ane pate vAdalabdhisaMpanna hoya te tene zAMta karI zake, AthI zAsananI prabhAvanA thAya. | pRcchA- gAmamAM praveza karatAM pRcchA be prakAre thAya. (1) avidhipRcchA, (2) vidhipUchA. 1. avidhipUcchA- "gAmamAM sAdhuo che ke nahi?" gAmamAM sAdhvIo hovA chatAM, prazna sAdhu viSayaka pUchavAthI, javAba ApanAra mANasa nA pADe, ke "sa o nathI." je prazna ema pUche ke "sAdhvIo che ke nahi sAdhuo hovA chatAM prazna sAthvI viSayaka heI, javAba ApanAra mANasa nA pADe ke "sAThavIo nathI. uparAMta boDA-gheDI? nyAye zaMkA paNa thAya. zrAvaka che ke nahi ema pUche to ene zaMkA thAya Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [[44] ke "Ane ahIM AhAra kara haze." zrAvikA viSaya pUche te tene zaMkA thAya ke jarUra A kharAba AcAravALe haze. jina maMdiranuM pUche te bIjA cAra hoya to paNa na kahe ethI tadviSayaka lAbhanI hAni thAya. mATe vidhi pRcchA karavI joIe. 2. vidhipUchA:- gAmamAM javA AvavAnA rastAmAM ubhA rahIne athavA gAmanI najIkamAM ke kUvA pAse mANasane pUche ke gAmamAM amAre pakSa che-saMpradAya che? pelo jANatuM na hoya te pUche ke "tamAre pakSa kayo? tyAre sAdhu kahe ke "jina maMdira, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA je gAmamAM jina maMdira hoya te pahelA maMdire darzana karI pachI sAdhu pAse jAya. sAMgika sAdhu hoya te vaMdana karIne sukhazAtA pUche. badhA sukhazAtAmAM hoya, te kahe ke "ApanA darzana karavA gAmamAM AvyA chIe. have amArA amuka kAme jaIe chIe. je tyAM rahelA sAdhu ema kahe ke "ahIM sAdhu bimAra che, tene auSadha kevI rIte ApavuM, te ame jANatA nathI." Avela sAdhu je jANate hoya, to auSadhanI yojanA batAve ane vyAdhi zAMta paDe eTale AgaLa vihAra kare. keI kAraNa na hoya te darzana, vaMdana karI AgaLa jAya.. . . . 2. glAna paricaryAdi:- 1. gamana, 2. pramANu, 1. sAdhu-sAdhavI-zrAvaka-zrAvikA. . . . . . - 2. gocarI, vaMdanAdi vyavahAravALA. . . Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 5] 3. upakaraNa, 4. zukana, 5 vyApAra, da. sthAna, 7. upadeza, 8. lAvavuM. - 1. gamana - bimAra sAdhumAM zakti hoya te vaidyane tyAM laI jAya. je zakti na hoya te bIjA sAdhu auSadha mATe vaidyane tyAM jAya. 2. pramANa- vidyAne tyAM eka sAdhue na javuM, paNa traNa pAMca ke sAta sAdhue javuM. - 3. upakaraNa- vaidyane tyAM jatAM cakakhAM kApa kADhelAM kapaDAM paherIne javuM. 4. zukana- jatI vakhate sArA zukana joIne javuM. 5. vyApAra- je vidyA bhajana karatA hoya, gaDagumaDa kApato hoya to te vakhate na pUchavuM. 6. sthAna- je vaidya ukaraDA upara ubhe hoya ke photarA vagerenA DhagalA upara hoya te te vakhate na pUchavuM, paNa pavitra jagyAe beThA hoya tyAre pUchavuM. - 7. upadeza- vaidyane yatanApUrvaka pUchayA pachI vidya je kahe te barAbara sAMbhaLI levuM, eTale bimAra mATe dravya, kSetra, kAla ane bhAva saMbaMdhI je kahe te dhArI levuM ane te mujaba paricaryA-sevA karavI. 4. ' 8 lAvavuM- je vidya ema kahe ke bimArane je paDaze to bimArane upADI vaidyane tyAM laI na jave, paNa vaiidyane upAzrayamAM lAvavAM. vidyA upAzrayamAM Ave te pahelAM bimAra sAdhune gaMdakathI vAsita kapaDAM paherAvavAM, mATI, paNa Adi ghane hAtha dharavA mATe taiyAra rAkhavuM. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 46 ] Todya AvavAne gheADIvAra hoya eTale AcArya bhagavaMta upAzrayamAM AMTA mAratA rahe.kemake AcArya bhagava'ta beThelA hoya ane vaidya Ave te vakhate uThe te lAghavatA thAya ane na uThe teA vaidyane kepa thAya, mATe vaidyanA AvatAM pahelAM upAzrayamAM pharatA hoya teA tethI kAI jAtanA doSa thAya nahi. gvAna sAdhu navakArazI lAvatA thaI jAya ke gAma bahAra lle jatA thaI jAya, tyAM sudhI vaiyAvacca kare, pachI tyAM rahelA sAdhu je sahAya Ape te temanI sAthe AgaLa vihAra kare, nahitara ekalA AgaLa vihAra kare. 1anyasAMbhAgika sAdhu hoya teA, bIjA sAdhune sAmAcArI jotAM viparIta pariNAma na thAya te mATe, peAtAnI upadhi Adghi upAzrayanI bahAra mUkIne aMdara jAya. jo bimAra aMge rAkAvu' paDe teA, bIjI vasatImAM rahIne glAnanI sevA kare. gAmanI pAsethI jatAM kai mANasa ema kahe ke tame glAnanI sevA karazeA ?" sAdhu kahe 'hA, karIza.' pele kahe ke gAmamAM sAdhu ThallA, mAtrAthI lepAyelA che,' tA sAdhu pANI laIne glAna sAdhu pAse jAya, ane lAke jue e rIte bagaDelAM vajra Adi dhUe. koI pUche ke, tame kayA sabaMdhathI AnI sevA kare che ?" sAdhu kahe ke dhama saMbaMdhathI.' A sAMbhaLI leAkeAne thAya ke 'aho ! dhamanI saphaLatA che, ke je nahi jeelA evAnI paNa 1. gAcarI, vaMdana Adi vyavahAra na heAya tevA. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [47] khadhavathI ce adhika sevA kare che.' sAdhu vaizvikanuM jANatA hoya teA te rIte auSadhAdi kare, na jANate hoya te| vaidyanI salAha mujaba dravya, kSetra, kAla ane bhAvathI vaiyAvacca kare. dravyathI- prAsuka AhAra, pANI, auSadhaAdithI na maLe teA aprAsukathI paNa. kSetrathI- vasatI nahi karelI, nahi karAvelI vagere tevI na maLe teA karAvelI pazu. kAlathI- pahelI peArisImAM prAsuka na maLe te pachI aprAsuka karIne paNa Ape. bhAvathI glAnane jema samAdhi rahe te rIte prAsuka AprAsuka Apavu. gvAna kAraNe ekAkI thayA hoya te sArU thaye tenI anukuLatA pramANe sAthe vihAra kare. niSkAraNe ekAkI thayA hoya te zAstramAM kahyA mujaba tene Thapako Ape. sAMbhAgika, anya sAMbhAgika eka ke aneka kAraNika, niSkAraNika sAdhvInI yatanA-- gAmamAM sAdhvI rahelAM hoya teA upAzraya pAse khAvI ahArathI nisIhi kahe. jo sAdhvIe svAdhyAyaAdimAM lIna hoya teA bIjA pAse kahevarAve ke sAdhu AvyA che A sAMbhaLI, sAdhvIomAM mukhya sAdhvI sthavirA vRddha hoya te khIjI eka athavA te sAdhvI sAthe bahAra Ave jo taruNI hoya teA bIjI traNa ke cAra yuddha sAdhvIe Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [48] sAthe bahAra Ave. sAdhune Asana Adi nimaMtraNA kare. pachI sAdhu, sAdhvIjIonI sukhazAtA pUche. keAI jAtanI khAdhA hAya te sAdhvIjI jaNAve. te sAdhu samartha hoya tA pratyenIka AdinA nigraha kare, pote samartha na heAya, teA bIjA samartha sAdhune mAkalI Ape. koI sAdhvI bimAra hoya . te tene auSadhi AdinI bhalAmaNa kare. pote auSadhanuM jANatA na hoya tA baidyane tyAM jai vidhipUrvaka pUchI lAve ane sAdhvIne te pramANe badhu kahe. sAdhune rokAvuM paDe ema hoya teA bIjA upAzrayamAM zakAya. sAdhvIne sArU thAya eTale vihAra kare. kadAca sAdhvI akalI hAya ane te bImAra hAya ane bIjA upAzrayamAM rahIne kharadAsa thaI zake ema na hAya tA teja sthAnamAM (sAthe gRhasthA rAkhIne) vacce paDadA rAkhI zuzruSA kare. sArU thAya eTale jo te sAdhvI niSkAraNe ekalI thai hoya te ThapakA ApIne gacchamAM bhegI karAve. kAraNe ekalI thai hAya te| yatanA pU sthAne paheAMcADe. glAnaviSayanuM bIju dvAra:-gAmamAM jinamaMdiramAM dana karI, bahAra AvI, zrAvakane pUche ke. gAmamAM sAdhu che ke nahi ?" zrAvaka kahe ke 'ahIM sAdhu nathI paNa bAjunA gAmamAM che. ane te bimAra che." te sAdhu te gAmamAM jAya. zrAvaka vAparIne javA mATe Agraha kare tA navakArathI karIne athavA sukuM pAku laIne jAya. tyAM jaIne bimAra sAdhunI sevA kare. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [49] sAMgika, anya sAMgika, ane glAnanI sevA kare te mujaba pAsa, esana, kuzIla, saMsakata, nityavAsI lAnanI paNa sevA kare, paraMtu temanI sevA prAsuka AhAra pANa auSadha AdithI kare. kaI evA gAmamAM jaI caDe ke jyAM "plAnane yogya vastu maLI. pachI AgalA gAmamAM gaye, tyAM plAna sAdhunA samAcAra maLyA te te gAmamAM jaI AcAryAdi hoya to temane batAve, AcArya kahe ke "glAnane Apa." te plAnane Ape, paNa ema kahe ke- "glAnane cagya bIjI ghaNuM che, mATe tameja vApare, te pite vApare. jANavAmAM Ave ke "AcArya zaTha che." to tyAM rokAya nahi. * vezadhArI kaI lAna hoya to, te sAjo thAya eTale kahe ke- "dharmamAM udyama karo, jethI saMyamamAM dekha na lAge, zAsananI hIlanA na thAya tema varte, ItyAdi prakAre samajAve. A rIte glAnAdinI sevA karate AgaLa vihAra kare zaMkA- AvI rIte badhe sevA Adi karato vihAra kare te AcAryanI AjJAne lopa karyo na kahevAya ? kemake je kAme AcAryo mokalyo che, te sthAne te te ghaNuM kAle pahoMce. - samAdhAna- zrI tIrthakara bhagavaMtatI AjJA che kelAnanI sevA karavI. AthI vacamAM rokAya, temAM AcAryanI AjJAne lepa karyo na kahevAya. paNa-AjJAnuM pAlana Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [50] ja kahevAya. kAraNa ke tIrthakaranI AjJA AcAryanI AjJA karatAM balavAna che. te saMbaMdhI ahIM rAja mukhInuM daSTAMta che. rAjA ane mukhInuM daSTAMta. eka rAjA hate. te eka vakhate yAtrAe nIkaLe, sipAIne AjJA karI ke-"amuka gAme mukAma karIzuM. tyAM eka AvAsa (makAna) karAvo." sipAI gayo ane te gAmavALAone kahyuM ke- "rAjA AvavAnA che mATe rAjA mATe eka AvAsa taiyAra karaje." A vAta sAMbhaLI mukhIe paNa gAma lokone kahyuM ke- "mArA mATe paNa eka AvAsa banAvaje. gAma lokee vicAra karyo ke- "rAjA te eka divasa rahIne jatA rahevAnA, jyAre mukhI te kAyama ahIM rahevAnA che, mATe rAjA mATe sAmAnya makAna 1. ahIM ema samajAya che ke- "AcArya bhagavaMte je kArya mATe sAdhune mokalyo che, te kAma evuM viziSTatama na hoya to A rIte glAnAdinI paricaryA mATe rokAya, paraMtu jyAM AcArya bhagavaMtanuM kAma pravacana prabhAvanA ke pravacananI rakSA aMgenuM viziSTa hoya te sAdhue vacce na rokAvuM joIe kemake- je vacce vacce glAnAdi marya: aMge rakAta rokAto jAya te pravacana virAdhanA thAya, na kAya to saMyamavirAdhanA che. AvA prasaMge pravacana virAdhanA na thAya tema vartavuM joIe, evI zAstra AjJA che. sarvatra tIrthakara bhagavAnanI AjJA balavattI che. eTale AcAryanI AjJA emAM samAI jAya che. mATe kArya karanAre kAryanA belAbalano viveka karI vartavuM, e tAtparya che, Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [51] banAvIe ane sukhI mATe suMdara makAna banAvIe. Avo vicAra karIne gAma lokoe rAjA mATe ghAsanA mAMDavA jevuM makAna banAvyuM, jyAre mukhI mATe suMdara mahela jevuM makAna banAvyuM ane aMdara bahAra suMdara-anehara citrakAma--raMga vagere karAvyuM. rAjA te gAmamAM Avyo, tyAre temane sAmAnya makAnamAM utAre Ape. suMdara makAna rAjAnA jovAmAM AvatAM pUchyuM ke- "A makAna kevuM che. ? mANasoe kahyuM ke "mukhI mATe banAvyuM che- A sAMbhaLatAM rAjA ekadama gusse thaI gayA ane mukhIne kADhI mUkI gAma lokone daMDa karyo. ahIM mukhInI jagyAe AcAryuM che, rAjAnI jagyAe zrI tIrthakara bhagavaMta. gAma lokenI jagyAe sAdhu. zrI tIrthakara bhagavaMtanI AjJAne lepa karavAthI. AcArya ane sAdhune saMsAra rUpI daMDa thAya che. arthAt saMsAra vadhe che. bIjA gAmanA lokoe vicAryuM ke- "rAjA mATe suMdaramAM suMdara mahela jevuM banAvIe, kemake rAjAnA gayA pachI mukhInA kAmamAM ja Avaze" Ama vicAra karI suMdara makAna rAjA mATe banAvyuM. mukhI mATe ghAsane mAMDa karyo. rAjA AvyuM, te makAna joI khuza khuza thaI gae, ane gAma lokene kara mApha karyo ane mukhIne daraje vadhArI, bIjA gAmane paNa svAmi banAvyA. A pramANe je zrI tIrthakara bhagavaMtanI AjJA Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [52] pramANe varte che te saMsAra samudra tarI jAya che. tIrthakaranI AjJAmAM AcAryanI AjJA AvI jAya che. 3. zrAvakadvAra- glAnane mATe rastAmAM rekAya, paNa bhikSA mATe vihAramAM vilaMba na kare. tenA dvAre - - 1. gekula, 2. gAma, 3. saMkhaDI, 4. saMjJI, 5. dAna, da. bhadraka, 7. mahAninAda. A badhAnA kAraNe javAmAM vilaMba thAya. - 1. gokula- rastAmAM jatAM gokula Ave tyAM dUdha vagere vAparIne turata cAlavAmAM Ave to rastAmAM kalA vagere thAya, tathA kAMjI sAthe dudha vidhI che. tethI saMyama virAdhanA thAya ane zaMkA reke to maraNa thAya. vaLI gekulamAM gocarI javAmAM AtmavirAdhanA ane pravacana virAdhanA- niMdA thAya. AgaLa javAmAM vilaMba paNa thAya. mATe gokulamAM bhikSA mATe na javuM. " 2, gAma- gAma samRddha hoya temAM bhikSAne TAIma thaye na hoya, eTale dUdha vagere grahaNa kare te ThallA AdinA deSa thAya. * 3. sukhaDI- (jamaNa vagere) TAIma na hoya te zaha jue temAM strI AdinA saMghaTTAdi de thAya, TAIma thaye AhAra lAve ghaNuM vApare to bimArI Ave. ThallA 1. pUrva kAlamAM dUdha cokakhuM AvatuM hovAthI te vAparIne tarate cAlavAmAM ThalA jaI jAya. vartamAnamAM dUdha pANIvALuM bheLaseLa Ave che, tevuM paNa ekalu vAparIne cAlavA lAge to ThallA ghaNAne thaI jAya che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa3] vagere thAya temAM AtmavirAdhanA-saMyamavirAdhanA thAya. vAraMvAra Thele javuM paDe temAM pANI khalAsa thaI jAya. vihAramAM vilaMba thAya. 4. saMsI- sage (zrAvaka) Agraha kare, gocarIne, TAIma na thayo hoya tethI dUdha Adi grahaNa kare temAM hallA AdinA doSe thAya. 5, dAna zrAvaka- (ghaNuM vaharAvanAra-udAra) ghI vagere khUba vahorAvI de, jo vApare te bimArI, ThallA vagerenA deSa thAya. paraThave to saMyamavirAdhanA. 6. bhadraka- kaI svabhAvathI sAdhu tarapha bhAvavALe bhadraka hoya, tenI pAse javA mATe vilaMba kare, pachI te lADavA Adi vahorAve, te vApare te bimArI ThahalA Adi doSo thAya. paraThave to saMyamavirAdhanA. 7. mahAninAda- (vasativALAM prasiddha ghara) tyAM javA mATe gocarIne TAIma thaye na hoya, eTale rAha jue. TAIma thaye tevA gharamAM jAya, tyAMthI snigdha AhAra maLe te vApare, temAM upara mujaba doSa thAya. evI rIte mArgamAM anukuLa gokuLa gAma-jamaNa-utsava sagA vagere zrAvaka gharamAM bhikSA mATe pharavAthI thata gamanavighAta vagere deSa batAvyuM, tyAMthI snigdha sArUM sArUM lAvI vadhAre AhAra vAparyo hoya tethI uMgha Ave. uMghI jAya te sUtra ane arthane pATha na thAya, tethI sUtra ane artha, vismaraNa thaI jAya. na ughe te ajIraNuM thAya, mAMdagI Ave. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [54] lAlata je gAmo gAma mAhI thaI rUnI A badhA dethI bacavA mATe mArgamAM AvatAM gokula AdimAMthI chAza bhAta grahaNa kare. te upalA glAnatvAdi ane AjJA bhaMgAdi dono tyAga karyo gaNAya. pote je gAma pAse AvyuM, te gAmamAM bhikSAvelA thaI na hoya ane bIjuM gAma dUra hoya athavA najIka raheluM gAma navuM vaseluM hoya, khAlI thaI gayuM hoya, sIpAIo AvyA hoya, baLI gayuM hoya, ke pratyunIke hoya te, AvAM kAraNe gAma bahAra rAha paNa jue. bhikSAveLA thAya eTale upara kahela gAma kula-saMkhaDI zrAvaka vagerene tyAM jaI dUdha vagere paNa lAvI vAparIne AgaLa vihAra kare. tapelA leDhA upara jema pANI vagerene kSaya thaI jAya che tema sAdhu rUkSa svabhAvanA hoI temanA kaThAmAM dhuta-dudha Adi kSINa thaI jAya che. A pramANe kAraNe de guNa rUpa thAya che. - have gAmamAM gayA pachI khabara paDe ke- "haju bhikSAveLA thaI nathI. te tyAM rAha jue ane uddagamAdi doSonI tapAsa kare, gRhastha na kahe to bALakone pUche. tapAsa karyA pachI bhikSA grahaNa kare. gAmamAM gocarI vAparI zakAya evuM koI sthAna na heya te, gAma bahAra jAya, gRhastha hoya te AgaLa jAya ane devakulAdi-zUnyagRha AdimAM jyAM gRhastha Adi na heya, tyAM jaIne gocarI vApare. zUnyagRhamAM praveza karatAM pahelAM lAkaDI ThapakAre, khAMsI vagere kare, jethI kadAca koI aMdara hoya, te bahAra Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [55] nIkaLI jAya, pachI aMdara jaI IriyAvahi Adi karI, gocarI vApare. gocarI vAparatAM kadAca aMdarathI keI gRhastha AvI jAya to gabharAyA sivAya "feo tujJa vi phari svAhA, ayaM yamAya pipDa ayaM varuNAyapiMDa ayaM dhanadAya piNDa ayaM tujjJa vi svAhA' A pramANe bolavA mAMDe pizAce grahaNa karyo hoya tevuM mukha kare. AthI pelo mANasa bhaya pAmI tyAMthI nIkaLI jAya. kadAca koI mANasa bahArathI, chIdramAMthI ke bArImAMthI ke uparathI joI jAya ane te mANasa bUma pADIne bIjA mANasene kahe ke- "ahIM Avo, ahIM Ave, A sAdhu pAtramAM bhojana kare che. AvuM bane te sAdhue zuM karavuM? | gRhastha dUra hoya te thoDuM vApare ane vadhAre tyAM rahelA khADA vageremAM nAMkhI de-saMtADI de athavA dhULathI hAMkI de ane te mANase AvatAM pahelAM pAtra svaccha karI nAkhe ane svAdhyAya karavA lAgI jAya. te mANasa pAse AvIne pUche che ke- tame bhikSA kyAM karI, je te mANase gAmamAM gocarI pharatA joI gayA hoya te kahe ke-zrAvaka AdinA ghera vAparIne ahIM AvyuM chuM te mANasoe bhikSAe pharatA joyA na hoya to, temane sAmuM pUche ke-"zuM bhikSA veLA thaI che je teo pAtra jevA mATe Agraha kare to pAtra batAve. pAtra cekakhAM jotAM, pelA AvelA mANase kahenArane tiraskAra kare. AthI zAsanane uThThaha thAya nahi Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [56] gAmanI najIkamAM sthAna na maLe ane kadAca dUra javuM paDe, te tyAM gayA pachI iriyAvahI karI theADIvAra svAdhyAya karI zAMta thayA pachI bhikSA vApare. kAI bhadraka vaidya sAdhune bhikSA lai jatAM jue ane tene lAge ke A sAdhune dhAtunu vaiSamya thayeluM che, jo A AhAra turata vAparaze te avazya maraNa thaze. AthI vaidyane vicAra Ave ke- 'huM A sAdhunI pAchaLa jAu, jo turata AhAra vAparavA bese te huM rAku'. AthI vaidya sAdhunI pAchaLa jAya ane sAdhu jyAM bese tyAM temanI najIkamAM vaidya chupAi rahe. paNa jyAre vaidyanA jovAmAM Ave ke- A sAdhu ekadama khAvA lAgatA nathI paNa kriyA kare che. kriyA karavAnA TAimamAM zarIranI dhAtu samansarakhI thai jAya che. samadhAtu thayA pachI vAparavAmAM keAI jAtanA doSa lAgatA nathI. Avu badhu... joine vaidyasAdhu pAse AvIne pUche ke'zuM tame vaidikazAstra bhaNyA che ? ke jethI tame AvIne turata bhikSA na vAparI ?' sAdhu kahe ke 'amArA sarvajJa bhagavAnanA A upadeza che, ke- svAdhyAya karyA pachI vAparavuM." pachI sAdhu vaidyane dharmopadeza Ape. AthI te vaidya kadAca dIkSA grahaNuM kare athavA teA zrAvaka thAya. Ama vidhi sAcavavAmAM aneka lAbheA rahelA che. traNa gAu (sADA cAra mAila) vAparavAnuM sthAna na maLe, te ane javA chatAM meAcarI najIkanA gAmamAM Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 57] AhAra maLe tema hoya tathA TAIma paheAMcatA hoya, tA sAthe lAveleA AhAra paraThavI de, paNa jo sAme paheAMcatAM ane AhAra lAvIne vAparatAM sUrya asta thaI jAya ema hoya te tyAM ja (sADA cAra mAIlanI) aMdara chevaTe dharmAstikA yAdinI kalpanA karI yatanA pUrva AhAra vAparI le. (kemake AgaLa lai javAmAM kSetrAtikrama nAmane doSa lAge che. saMnidvAra purU thayuM have sAdharmika-sAdhudvAra kahe che. 4. sAdhu- be prakAranA. joelA ane nahi jeelA, temAM pAchA paricayathI guNa jANelA ane guNa nahi jANelA. nahi juelAmAM sAMbhaLelA guNavALA ane nahi sAMbhaLelA guNavALA.temAM prazasta guNavALA ane aprazasta guNavALA. . temAM paNa sAMbhAgika ane anya sAMlAgika. zaMkA- sAdhu joyelA hAya tA pachI te ajJAta guNavALA kema hoI zake? samAdhAna- samavasaraNu-mahe|tsava Adi sthAnamAM joelA hoya, paNa paricaya nahi cavAthI guNA jANavAmAM AvyA na hoya, keTalAka joelAna Aya paNa guNA sAMbhaLelA hAya. je sAdhu zuddha AcAravALA hoya, temanI sAthe nivAsa karave. aprazasta (azuddha) sAdhunI parIkSA e prakAre. 1. mAtha. 2. abhya tara. annemAM pAchI dravyathI ane bhAvathI 1. bAhya dravyathI parIkSA jaMghA adi sAbu Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [58] AdithI sApha kare. jeDA rAkhe, raMgaberaMgI lAkaDI rAkhe, sAdhvInI mAphaka mAthe kapaDuM oDhe, eka bIjA sAdhunI sAthe hAtha mIlAvIne cAle, DAphaLIyAM mAratA cAle, dizA Adine upayoga vagara UDila bese. (pavananI sAme, gAmanI sAme, sUryanI sAme na bese paNa puMTha daIne bese.) ghaNuM pANIthI prakSAlana kare. vagere. ra, bAhya-bhAvathI parIkSA- strI kathA, bhajana kathA, deza kathA, cera kathA karatA jatA heya, rastAmAM gAyana karatA jAya, maithuna saMbaMdhI vAta karatA jAya, pheraphudaDI karatA jAya, manuSya tiryace AvatA hoya tyAM mAnuM UDIla jAya, AMgaLI karIne kaMI AcaraNa-cALA karatA hoya-batAvatA heya. kadAca bAhya prekSaNamAM azuddha hoya te paNa vasitamAM javuM ane gurunI parIkSA karavI kemake kadAca te sAdhu gurunI manA hovA chatAM tevuM AcaraNa karatA hoya. bAhya parIkSAmAM zuddha hoya; chatAM atyaMtara parIkSA karavI. te atyaMtara parIkSA be prakAranI che. - 3. atyaMtara dravya parIkSA- bhikSA Adi mATe bahAra gayA hoya, tyAM keI gRhastha Adi nimitta Adi pUche te te na kahete haya, azuddha AhArAdine niSedha karate hoya ane zuddha AhAra grahaNa karate hoya, vezyA-dAsI AdinA sthAna najIka rahetA na hoya, te tevA sAdhu zuddha jANavA. upAzrayanI aMdara zeSakAlamAM pIThaphalaka-pATapATalA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [59] vApare che ke kema? mAnuM Adi gRhasthanI sAthe kare che ke juduM, lembaLakhA Adi AMgaNAmAM nAkhe che ke rAkhavALI pheTImAM nAkhe che? A badhuM jue. je zeSakAlamAM pIThaphalaka Adi vAparatA na hoya, mAnuM Adi gRhasthathI judu karatA hoya, zleSma Adi rAkhavALI kuMDImAM nAkhatA hoya te te zuddha jANavA. 4 abhyatarabhAva parIkSA- bIbhatsa-kharAba gIta gAtA hoya ke bIbhatsa kathA karatA hoya, pAsA-koDI Adi ramatA hoya to azuddha jANavA. guNothI yukta samajJa sAdhu sAthe rahevuM, tevA na hoya, te amanejha guNavALA sAthe rahevuM. upAzrayamAM praveza karI upakaraNa eka bAjue mUkI vaMdanAdi karI sthApanA Adi kule pUchIne pachI gocarIe jAya. 5. vasatidvAra- saMvijJa samanejha sAdhu sAthe vasati zedhavI, tevI na hoya te, nityavAsI, amane jJa, pArzvastha Adi tyAM rahelA hoya che, temanI sAthe nahi vasatAM temane jaNAvIne judA sthAnamAM eTale 1. nityavAsI be prakAranA hoya che eka sAdhavIsahita ane bIjAsAvI rahita, sAdhavI sahitamAM be prakAre eka kAlacAriNI (pAkSika khAmaNA ane svAdhyAya mATe AvatI) sAdhvI sahita ane bIjA akAlacAriNI game tyAre AvanArIthI) sahita. kAlacAriNI sAdhavIsahita nityavAsImAM utarI zake, tevA na hoya to teone kahIne bIjI vasatimAM utare , Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 60] zrI rahita zrAvakanA gharamAM rahevuM. tevuM na hoya te, strI rahita bhadrakanA gharamAM rahevuM. tevuM na hoya te, strI sahita bhadrakanA gharamAM judA eAraDA ke DelImAM rahevuM, tevuM na hoya te, strI sahita bhadrakanA gharamAM vacce paDade Adi karIne rahevuM. tevuM paNa na hoya te. dara vagerethI rahita, majabUta, tathA bAraNAvALA zUnya gRhamAM hevuM, ane potAnI khabara rAkhavA nityavAsIo vagerene jaNAvavuM. zUnyagRha paNa na hoya te uparyukta kAlacAri nityavAsI pArthasthAdi rahyA hoya tyAM temaNe na vAparelA pradezamAM utare, upAdhi vagere pitAnI pAse rAkhIne pratikramaNa Adi kriyA karIne kAryotsarga Adi kare. je jAgavAnI zakita na hoya te yatanA pUrvaka suve, tevuM sthAna paNa na hoya te yathAIda AdinI vasatino paNa upayoga kare. tenI vizeSa vidhi A che-te beTI prapaNe karatA 'hAya, tene vyAghAta kare, je vyAghAta karavA samartha na hoya tenuM dhyAna kare, dhyAna na karI zake te UMcethI bhaNavA mAMDe, bhaNI na zake te potAnA kAnamAM AMgaLIo 'nAkhavI, AthI pelAne lAge ke "A sAMbhaLaze nahi" eTale enI dharmakathA baMdha kare, nasakerA vagerenA moTA avAja pUrvaka uMghavAno DoLa kare, jethI pelo thAkI-kaMTALI jAya. ema na thAya te, potAnAM upakaraNe pAse rAkhIne yatanApUrvaka suve. 6. sthAna sthita- (kAraNe) 1. vihAra karatAM Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 1 ] varSAkAla (mAsu) AvI jAya, to vacamAM rokAvuM paDe. - 2. je raste javAnuM hoya te gAmamAM aziva Adino upadrava hoya, dukALa hoya, nadImAM pUra AvyuM hoya tenI khabara paDe te vacamAM rokAvuM paDe. bIjA raste pharIne javA samartha hoya, to te raste pharIne jAya. nahitara jyAM sudhI upadrava AdinI zAMti na thAya tyAM sudhI te vacalA gAmamAM ekAya. - 3, rastAmAM khabara paDe ke je kAma mATe je AcArya pAse javA nIkaLe che te AcArya te gAmamAMthI vihAra karI gayA che. te jyAM sudhI te AcArya kaI tarapha kyA gAmamAM gayA che, te khabara na paDe tyAM sudhI te gAmamAM zakAya ane khabara paDe eTale te tarapha vihAra kare. 4. te AcArya mahArAja kAladharma pAmyAnuM sAMbhaLavAmAM Ave, to jyAM sudhI ekkasa samAcAra na maLe tyAM sudhI vacalA gAmamAM rokAI jAya. 5. pite ja bimAra paDI jAya to zekAI jAya. gAmamAM rokAtAM pahelAM gAmamAM vaidyane ane gAmanA svAmI (mukhI)ne vAta karIne rekAya. kemake vaidyane vAta karI hoya to bimArImAM auSadha sArI rIte kare ane mukhIne vAta karI hoya te rakSaNa kare. ' . . . gAmamAM mukhya mANasa hoya temanA sthAnamAM rahe, athavA egya vasatimAM zekAya. tyAM rahetAM daMDaka AdinI. pitAnA AcArya tarIkenI sthApanA kare, eTale sthApanAcAthenI AgaLa saghaLI kriyAo kare. A rIte kAraNika heya Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [62] te pramAda cheDIne vicAre che. have akAraNika kahe che. sthAnasthita akAraNe- 1. gacchamAM sAraNa, vAraNA, ceyaNA, paDiyaNuM thatAM hoya, tethI dubhAIne ekale thaI jAya, to te pitAnA AtmAne nukazAna kare che, jema samudramAM nAnAM moTAM aneka mAchalAM hoya che te eka bIjAne athaDAtAM hoya, tethI kaI mAchaluM te duHkhathI pIDA pAmI sukhI thavA mATe agAdha jalamAMthI chIcharAjalamAM jAya te te mAchaluM keTaluM sukhI thAya? arthAt mAchInI jAla ke bagalAnI cAMca vageremAM sapaDAI jaI te mAchaluM ulaTuM jaldI nAza pAme che tema sAdhu je gacchamAMthI kaMTALIne nIkaLI jAyate ulaTo sAdhutAthI bhraSTa thaI jatAM tene vAra lAgatI nathI, mATe gacchamAM pratikULatAo paDavA chatAM paNa gacchamAM ja rahevuM joIe, 2. je sAdhu cakra, sUpa pratimA, kalyANakAdi bhUmi, saMkhaDI (jamaNavAra) Adi mATe vihAra kare. 3. pote jyAM rahyA hoya te sthAna sAruM na hoyapitAne gamatuM na hoya eTale bIje sArAM sthAna hoya tyAM vihAra kare. 4. sArI sArI upadhi-vastra-pAtra tathA gocarI sArI na maLatI hoya tethI bIje vihAra kare. A niSkAraNa vihAra kahevAya che, paNa jo gItArtha sAdhu sUtra artha ubhayane karatA samyaga darzana Adi sthira karavA mATe vihAra kare che te kAraNika vihAra kahevAya che. 1. prAsaMgika kathana karavAmAM AvyuM hoya tema samajAya che. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [63] zAstrakAroe eka gItArtha ane bIje gItAtha nizrita eTale pite gItArtha na heya paNa gItArthanI nizrA heThaLa rahyo, heya evA be vihAranI anujJA-rajA ApI che. agItArtha ekale vicare athavA jemAM badhAja sAdhu agItArtha vicaratA hoya to te saMyama virAdhanA, AtmavirAdhanA, ane jJAnadarzanacAritranI virAdhanA karanArA thAya che, tathA zrI jinezvara bhagavAnanI AjJAnA lepa karanArA thAya che ane tethI saMsAra vadhAre che A rIte vihAra karanArA- cAra prakAranA che. te1. yamAnA. 2. viharamAnA. 3. avadhAnamAnA. 4. AhiDakA. 1. jayamAnA- traNa prakAre. 1. jJAnamAM tatpara. 2. darzanamAM tatpara, 3. cAritramAM tatpara. jJAnamAM tacpara- bIjA AcArya Adi pAse apUrva-zrata-jJAna hoya te meLavavA mATe vihAra kare te. dazanamAM tatapara- jainazAsananI prabhAvanA mATe vihAra kare te. cAritramAM tAra- vihAra karatA jatA hoya tyAM rastAmAM-vacamAM pRthvIkAya AdinI ghaNuM virAdhanA thAya evI che, tethI te virAdhanAthI bacavA mATe pAcho phare te. 2, viharamAnA- be prakAre. 1. gachagatA, 2. gacchanirgatA. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [64] 1. gacchagata- gacchamAM rahelA sAdhu. AcArya- AcArya padane dhAraNa karanArA, gacchanAyaka. sthavira- jJAna darzana cAritranI ArAdhanAmAM koI ne kaMI takalIpha hoya to te dUra karAvanArA, athavA jJAnAdimAM sthira karanArA. vRSabha- vaiyAvacca karavAmAM samartha. bhikSu- gocarI lAvanArA. kSullaka- nAnA bALa sAdhu. 2. gacchanitA- gacchamAM nahi rahelA sAdhu. pratyekabuddha- jAtismaraNa ke bIjA keI nimitte bega pAmIne sAdhu banelA (pratyeka buddha sAdhu bIja keIne dIkSA ApatA nathI, kemake jinazAsanane e kAyado che ke jeoe guru karyA na hoya te guru thaI zakatA nathI.) jinakalapasvIkArelA- zrI jinakALamAM prathama saMghayaNa sADAnava pUrvathI adhika ane dazapUrvathI nyUna jJAnavALA sAdhuo jinakalpa svIkArI zake che, jinakalpino AcAra paNa jude hoya che. - pratimA dhArI- sAdhunI bAra pratimAone vahana karanArA. 9 mA pRSTha upara pratimAnuM svarUpa jaNAveluM che. 3. avadhAvamAna- be prakAre. 1. liMgathI 2. vihArathI. 1. sAdhuveSa rAkhavA pUrvaka gRhastha thayelA. eTale gRhasthanI mAphaka vartanArA, paNa sAdhuveSa rAkhela che tevA. 2, vihAra- pAzvastha-kuzIla Adi thaI gaelA. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 65] 4. AhiMDakA- be prakAre 1. upadeza ArkiMDakA, 2. anupadeza AhiMDakA. (1) upadeza AhiMDakA- AjJA mujaba vihAra karanArA. sUtra ane artha grahaNa karyA bAda deza-grAma Adine anubhava levA mATe bAra varSa vicare, (2) anupadeza ArkiMDakA- kAraNa vinA vicAranArA. stUpa Adi jovA mATe vihAra karanArA. mAsaka95 ke mAsuM pUrNa thaye AcAya Adi bIjA kSetramAM kevI rIte jAya? mAsakalpa ke comAsuM pUrNa thaye, bIjA kSetramAM javAnuM hoya tyAre kSetra pratye prekSaka AvI gayA pachI AcArya badhA sAdhuone bhegA kare ane pUchI jue ke kene kahyuM kSetra ThIka lAgyuM? badhAne mata laIne sUtra arthanI hAni na thAya te rIte vihAra kare. cAre dizA zuddha heya (anukULa hoya) te cAre dizAmAM, traNa dizA zuddha hoya te traNa dizAmAM, be dizA zuddha hoya te e dizAmAM, sAta sAta, pAMca pAMcA ke traNa traNa sAdhuone vihAra karAve. . je kSetramAM javAnuM hoya te kSetra kevuM che te pahelethI jANI levuM joIe. jAphayA pachI vihAra kare je tapAsa karyA sivAya te kSetramAM jAya to kadAca. * 1. utaravA mATe vasati na maLe. - 2. bhikSA durlabha hoya. 3. bAla, plAna Adine A lisA na maLe. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [66 ! che. * 4. mAMsa rUdhira AdithI asakjhAya rahetI hoya. tethI svAdhyAya thaI zake nahi. mATe prathamathI tapAsa karyA pachI yatanA pUrvaka vihAra kare. - kSetranI tapAsa karavA mATe badhAnI salAha levI ane gaNane pUchIne jene mokalavAnuM hoya tene mekalavo. khAsa abhigrahavALA sAdhu hoya te temane mokale. te na hoya to bIjA samartha hoya tene mokale. paNa bAla, vRddha, agItArtha, yegI, vaizAvacca karanAra, tapasvI Adine na mekale, kemake temane mokalavAmAM deSa rahelA che. . * bAla sAdhune- mekale te pleccha Adi sAdhune upADI jAya. athavA te ramatano svabhAva hovAthI rastAmAM ramavA lAgI jAya. kartavya akhtavya samajI zake nahi. tathA je kSetramAM jAya, tyAM bAlasAdhu hovAthI leke anukaMpAthI vadhu Ape. AthI sAdhu AvIne AcAryane kahe ke "tyAM badhuM maLe che. AthI AcArya badhA sAdhune laIne te kSetramAM jAya tyAre kAMI na maLe. mATe bAlasAdhune na mekale. vRddhasAdhune- mekale te vRddhAvasthAne lIdhe zarIra kaMpatu hoya tethI lAMbA kALe yogya sthAne pahoMce. vaLI indriye zithila thaI gaI hoya eTale rasto barAbara joI na zake, dhaiDilabhUmi paNa barAbara tapAsI na zake. vRddha hoya eTale ke anukaMpAthI vadhu Ape. mATe vRddha sAdhune na mekale. agItAthane- mekale te te mAsa kalpa, varSAkalpa, Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 67] Adi vidhi jANatuM na hoya, vasatinI parIkSA karI na zake. zayyAtara pUche ke "tame kayAre Avaze ? agItA hevAthI kahe ke "amuka divasamAM AvIzuM" A pramANe avidhithI bolavAno deSa lAge. mATe agItArtha sAdhune na mekale. ' ' : : : : - yegIne mokale che te jaldI jadI kAma puruM karavAnI IcchAvALe hoya, eTale jaladI jaladI jAya, tethI mArganI barAbara pratyupekSA thaI zake nahi, vaLI pAThasvAdhyAyane athI hoya, tethI bhikSA mATe bahu phare nahi dUdha dahIM Adi maLatuM hoya to paNa grahaNa kare nahi. mATe gI-sUtredeza AdinAga karatA sAdhune na mekale. vRSabhane- mokale te te vRSabha sAdhu roSathI sthApanA kule kahe nahi, athavA kahe kharo. paNa bIjA sAdhune tyAM javA na de, athavA sthApanA kule tenA ja paricita hoya, tethI bIjA sAdhune prAgya AhArAdi na maLe, tethI glAnAdi sAdhu sadAya. mATe vRSabha sAdhune na mekale. A tapasvIne- mekale te tapasvI duHkhI thAya, athavA to tapAsI jANIne leko AhArAdi vadhu Ape, athavA traNe vAra bhikSA javA asamartha heya. mATe tapasvI sAdhune na mokale. - ke bIjA koI samartha sAdhu jAya ema na hoya te apavAde upara kahelAmAMthI sAdhune yatanA pUrvaka mokale bAlasAdhune mokale to tenI sAthe gaNAvarachedaka ne mekale, te na hoya te bIje gItArtha sAdhu mekale, te na hoya to bIjA agItA sAdhune sAmAcAze kahIne eka Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [68] yegIne mokale te anAgADha egI heya te yugamAMthI kADhIne mokale. te na hoya to tapasvIne pAraNuM karAvIne * mokale. te na hoya te vaiyAvacca karanArane mekale. te na : heya te vRddha ane tarUNa athavA bAla ane tarUNane ' mekale. mArge jatAM cAra prakAranI pratyuprekSaNA karastA jAya. 1. rastAmAM ThelA mAtrAnI bhUmi jete jAya. - 2. pANInAM sthAna jete jAya. rastAmAM bAlasAdhu Adine jarUra paDe te prAsuka pANI lAvIne ApI zakAya. 3. bhikSAnAM sthAna jete jAya. 4. vasati-rahevA mATenAM sthAna jeto jAya. 5. bhayavALAM sthAna hoya te paNa jete jAya. - dravya, kSetra, kAla ane bhAva ema cAra prakAre pratyupekSaNa kare. - dravyathI pratyupekSaNa-rastAmAM kAMTA, cera, zikArI pazu, pratyenIka kUtarA Adi. kSetrathI pratyupekSaNa uMcI, nIcI, khADA-TekarA, pANIvALAM sthAna Adi. - kAlathI pratyupekSaNa- javAmAM kyAM rAtre Apatti heya ke divase Apatti hoya te jANI le. athavA divase rase sAre che ke kharAba, rAtre raste sAre che ke kharAba tenI tapAsa kare. * bhAvapratyupekSaNa- te kSetramAM nihmava, caraka, pArivAja vagere vAraMvAra AvatA hoya tethI lokonI Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 69 ] dAnanI rUci rahI na hoya, te tapAse. sAdhu kSetra jovA kaI rIte jAya? jyAM sudhI icchita sthAne na paheAMce tyAM sudhI sUtra perisI, artha peArisI na kare. te kSetranI najIka AvI jAya tyAre najIkanA gAmamAM ke gAma bahAra geAcarI vAparIne, sAMjanA vakhate (chellA paheAramAM) gAmamAM praveza kare ane vasati zeAdhe, vasati maLI jAya eTale kAlagrahaNa lai bIje divase kaMika nyUna perisI sudhI svAdhyAya kare. pachI soMghATaka thaI gAcarIe jAya. kSetra (gAma)nA traNa bhAga kare. eka bhAgamAM savAre geAcarI jAya, khIjA bhAgamAM apeAre (madhyAhane) meAcarI jAya ane trIjA bhAgamAM sAMje gAcarI jAya. adhethI theADu ceADuM grahaNa kare, tathA dUdha, dahIM, ghI vagere mAge kemake mAgavAthI leAkeA dAnazIla che ke kevA che tenI khabara paDI jAya. traNe vakhata geAcarI jaine parIkSA kare. A rIte najIkamAM rahelA AkhAjunA gAmamAM paNa parIkSA kare. badhI vastu sArI rIte maLatI hAya te te kSetra uttama kahevAya. kAI sAdhu kdAca kAla kare te tene paraThavI zakAya te mATe mahAstha`Dila bhUmi paNa joI rAkhe. vasati kayA sthAne karavI ane kayA sthAne na karavI te mATe je vasati hoya temAM DAbA paDakhe pUrvAbhimukha vRSabha beThelo hoya tevI kalpanA karavI. tenA dareka aMganA tAlAlAma nIce mujaba che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ s0 ] te kalaha thAya. peTanA rAga thAya. 99 zIMgaDAnA sthAne vasati kare paganA sthAne vasati kare te gudAnA sthAne vasati kare te puchaDAnA sthAne vasati kare te nIkaLI javu paDe. mukhanA sthAne vasati kare te geAcarI sArI maLe. zIMgaDAnA madhyamAM vasati kare te pUjA satkAra thAya. khAMdhanA sthAne vasati kare te 1) smudha ane pIThanA sthAne vasati kare teA bhAra thAya (ghaNA sAdhu AvavAthI vasatimAM saMkaDAmaNu thAya.) peTanA sthAne vasati kare te nitya tRpta rahe. zayyAtara sAthe vArtAlApa. zayyAtara pAsethI dravya, kSetra, kAla ane bhAvathI prAyAgyanI anujJA meLave. dravyathI- ghAsa, Dagala, rAkha AdinI anujJA. kSetrathI- kSetranI maryAdA Adi(sukhapUrvaka svAdhyAya, pAtra prakSAMlana Adi mATe) kAlathI- rAtre ke divase llA mAtra paraThavavA mATenI anujJA. bhAvathI glAna Adi mATe vana rahita Adi pradezanI anujJA. zayyAtara kahe ke hu tA tamAne ATaluM sthAna ApuM '; vadhAre nahi. tyAre sAdhue kahevu ke je bheAjana Ape te pANI vagere paNa Ape, evI rIte ameAne vasati-sthAna ApatA tamAe sthaDila mAtrAi bhUmi Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 1 ] vagere paNa ApI che. zayyAtara pUche ke "tame keTalo TAIma ahIM raheze?" sAdhue kahevuM joIe ke "jyAM sudhI anukULa haze tyAM sudhI rahIzuM." zayyAtara pUche ke "tame keTalA sAdhu ahIM raheze?? sAdhu kahe ke "sAgaranI upamAo. samudramAM kaI vakhate ghaNuM pANI hoya, kaI vakhate maryAdita pANI hoya che, tema gacchamAM koI vakhate vadhAre sAdhu hoya, kaI vakhate parimita sAdhu hoya. - - zayyAtara pUche ke "tame kyAre Avaze ?" sAdhu kahe ke "amArA bIjA sAdhu bIje sthAne kSetra jovA gayelA che, tethI vicAra karIne je A kSetra ThIka lAgaze to AvIzuM, jo zayyAtara ema kahe ke "tamAre ATalAja kSetramAM ane ATalI saMkhyAmAM rahevuM. te te kSetramAM sAdhune mAsa kaha5 Adi kara kape nahi. je bIje vasati na maLe te tyAM nivAsa kare. je vasatimAM pite rahelA hoya te vasati je parimita hoya ane tyAM bIjA sAdhue Ave to temane vaMdanAdi karavAM, ubhA thavuM, pAdaprakSAlana karavuM, bhikSA lAvI ApavI, ItyAdi vidhi sAcavavI, pachI te sAdhune kahevuM ke "amane A vasati piimata maLI che, eTale bIjA vadhu rahI zake ema nathI, mATe bIjI vasatinI tapAsa karavI joIe.' Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 72 ] kSetranI tapAsa karyo pachI AcAya pAse AvIne zu karavu* joie ? kSetranI tapAsa karI pAchA AvatAM bIjA raste thaine AvavuM, kemake kaddAca je kSetra joyu hatu, tenA karatAM khIjuM sArUM kSetra hAya te! khakhara paDe. pAchA vaLatAM paNa sUtrapeArisI apArisI kare nahi. kemake jeTalA meDA Ave teTaleA TAima AcAya ne rokAvuM paDe. mAsa5thI jeTaluM vadhAre rAkANu thAya teTale nityavAsa gaNAya. AcArya bhagavaMta pAse AvI, iriyAvahi karI, aticAra AdinI AlocanA karIne AcAya ne kSetranA guNA vagere kahe. AcAya rAtre badhA sAdhuone bhegA karI kSetranI vAta kare. badhAnA abhiprAya lai peAtAne cAgya lAge te kSetra tarapha vihAra kare. AcArya nA mata pramANu gaNAya. te kSetramAMthI vihAra karatAM vidhipUrvaka zayyAtarane jaNAve. avidhithI kahevAmAM aneka doSo rahelA che. zayyAtarane kahyA sivAya vihAra kare teA, zayyAtarane thAya ke A bhikSue lokamane jANatA nathI. je pratyakSa evA lokadharmane jANatA nathI te adRSTane kevI rIte jANatA hoya ?" AthI kadAca jainadharmane mUkI de. bIjI vAra kAI sAdhune vasati Ape nahi. kAI zrAvaka Adi AcAya ne maLavA AvyA hAya athavA dvIkSA levA mATe AvyA hoya, te zayyAtane Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [73] pUche ke "AcArya kayAM che.? reSAyamAna thayela zayyAtara kahe ke "amane zI khabara? kahIne gayA hoya te khabara padene! A te kahyA vinA jatA rahyA che." ItyAdi. . A javAba sAMbhaLI zrAvaka Adine thAya ke lokavyavahAranuM paNa jJAna nathI te pachI paralokanuM zuM jJAna haze ?' AthI darzanane tyAga kare, ItyAdi deze na thAya te mATe vidhipUrvaka zayyAtarane pUchIne vihAra kare. najIkanA gAmamAM javAnuM hoya te sUtra perisI, artha parisI karIne vihAra kare. bahu dUra javAnuM hoya to pAtra paDilehaNa karyA sivAya vahelA nIkaLe. bAla, vRddha Adi potAthI upaDe teTalI upadhi upADe, bAkInI upAdhi tarUNa Adi samartha hoya te upADe. koI khaguDa jevA vahelA na nIkaLe te temane bhegAM thavA mATe jatAM saMketa karatAM jAya, vahelA jatI vakhate avAja na kare, avAja kare te lAke uMghatA hoya te jAgI jAya tethI adhikaraNa Adi doSe lAge badhA sAthe nIkaLe, jethI koI sAdhune raste pUchavA mATe avAja vagere kara na paDe. sArI tithi, muhurta joIne sArA zakana joIne vihAra kare. - apazakune- malIna zarIravALe, phATelA tUTelA kapaDAvALo, zarIre tela cALelo, kubaDe, vAmana, kUtare, ATha nava mahinAnA garbhavALI strI, meTI uMmaranI kanyA, lAkaDAne bhAre, bA, saMnyAsI, lAMbI dADhI mUchovALe, Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [ 74 ] luhAra, pAMDuragavALa, bauddhabhikSu, digambara ItyAdi. sArAzakune- naMdI, vAchatra, pANIthI bharelo ghaDe, zaMkha, paDahane zabda, jhArI, chatra, cAmara, dhvajA, patAkA, zramaNa, (liMgamAtradhArI) sAdhu, jItendriya, puSpa ItyAdi. have saMketa vagere dvAre kahe che. 1. saMketa-pradeSa,(saMdhyA) 1. saMketa vakhate AcArya badhA sAdhuone 2. vasatigrahaNa bhegA karI kahe, "ke amuka TAIme 3. saMjJI. nIkaLazuM. amuka amuka sthAne 4. sAdhamika.. vizrAma karIzuM, amuka sthAne rekA5. vasati. 1 IzuM, amuka gAme bhikSAe jaIzuM." 6sthAsthita vagere kaI khaguDaprAyaH sAthe AvavA taiyAra na thAya te tene mATe paNa amuka sthAne bhegA thavAne saMketa Ape. te ekale je suI jAya ke gekula vageremAM pharate Ave te pramAda deSathI tenI upadhi haNAya. kSetra pratyupekSake keTalAka gacchanI AgaLa, keTalAka madhyamAM ane keTalAka pAchaLa cAle. rastAmAM UDila, mAtrA AdinI jagyA batAve. kemake koIne ati zaMkA thaI hoya te TALI zake. rastAmAM gAma Ave tyAM bhikSA maLI zake evI hoya ane je gAmamAM rokAvAnuM che, te gAma nAnuM hoya, te tarUNuM sAdhune gAmamAM liMkSA levA mAmale ane temanI upadhi Adi bIjA sAdhu laI le. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [5] keI sAdhu asahiSNu hoya te gecarI mATe tyAM mUkatAM jAya ane sAthe mArgane jANanAra sAdhu mUke. jethI je gAma javAnuM che tyAM sukhapUrvaka AvI zake. je gAmamAM mukAma karavAnuM che, te gAmamAM kaI kAraNasara pheraphAra thaI gaye heya, arthAt te gAmamAM rahI zakAya ema na hoya, te pAchaLa rahelA sAdhu bhegA thaI zake te mATe tyAM be sAdhune rekatA jAya. be sAdhu na hoya te eka sAdhune reke, athavA tyAM keI luhAra Adi mANasane kahe ke "ame amuka gAma jaIe chIe. pAchaLa amArA sAdhu Ave che, temane kahevuM ke tamArA sAdhu A rate amuka gAma gayA che." te gAma je zUnya hoya to je raste javAnuM hoya te rastA upara lAMbI rekhA karavI. jethI pAchaLa AvatA sAdhuone mArganI khabara paDe. gAmamAM praveza kare temAM je vasatine vyAghAta thaye hoya, to bIjI vasatinI tapAsa karIne utare. rastAmAM bhikSA mATe rekelA sAdhu bhikSA laIne Ave, tyAM khabara paDe ke "gaccha te AgaLanA gAme gayelA che. te je te gAma be gAuthI vadhAre hoya, te eka sAdhune gaccha pAse mekale, te sAdhu gacchamAM khabara Ape ke "bhikSA lAvIne vacamAM rokAyA chIe. A sAMbhaLI ga7mAM rahelA sAdhuomAM bhUkhyA hoya te sAdhuo (bhikSA laIne rekAyA che tyAM) pAchA Ave. pachI gocarI vAparIne te gAmamAM jAya. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [36] gAmamAM rahelA sAdhuoe je gocarI vAparI lIdhI hoya, te kahevarAve ke "ame vAparyuM che, tame tyAM gocarI vAparIne Avajo. 2. vasati grahaNa- gAmamAM praveza karI upAzraya pAse Ave, pachI vRSabha sAdhu vasatimAM praveza karI kAje le, tyAM sudhI bIjA sAdhu upAzrayanI bahAra ubhA rahe. kAje levAI jAya eTale badhA sAdhuo vasatimAM praveza kare. je te vakhate gocarI veLA thaI hoya, te eka saMghATaka kAje le ane bIjA gecarI mATe jAya. pUrve nakakI karelI vasatine keI kAraNasara vyAghAta thaye hAya, te bIjI vasatinI tapAsa karI, badhA sAdhue te vasatimAM jAya. zakA- gAma bahAra gecarI vAparIne pachI vasatimAM praveza kare. kemake bhUkhyA ane tarasyA hevAthI IryApathikI zodhI na zakAya, tethI saMyama virAdhanA thAya. upadhinA bhArathI pagamAM kAMTA vagere vAgyA hoya, te joI na zakAya, tethI Atma virAdhanA thAya, mATe bahAra vikAle AhAra karIne praveza kare. ' - samAdhAna- bahAra vAparavAmAM AtmavirAdhanA, saMyamavirAdhanAnA de che. kemake je bahAra gocarI kare te tyAM gRhastha hoya. temane dUra javAnuM kahe ane te dUra jAya temAM saMyamavirAdhanA thAya. emAM kadAca te gRha tyAMthI khase nahi ane ulaTA sAmA kahe ke "tame A jagyAnA mAlika nathI. kadAca paraspara kalaha thAya. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [77] sAdhuo maMDalIbaddha vAparatA hoya, eTale gRhastha kaututhI tyAM Ave, tethI saMbha thAya. AhAra gaLe na utare. kalaha thAya. AthI gRhastha kapAyamAna thAya ane pharIthI vasati na Ape. bIjA gAmamAM jaIne vApare te upAdhi ane bhikSAnA bhArathI, tathA kSudhAne lIdhe, IryApathikI joI na zake. tethI pagamAM kAMTA vAge eTale AtmavirAdhanA. AhArAdi nIce paDI jAya ke verAya temAM chakAyanI virAdhanA thAya. eTale saMyamavirAdhanA. vikAle praveza kare te vasati joyA vinAnI hoya te doSa thAya. gAmamAM praveza karatAM kUtarA vagere karaDI jAya cAra hoya te mAra mAre athavA upadhi upADI jAya. cokIdAra kadAca pakaDe ke mAre. baLada AkhalA vagere kadAca zIgaDuM mAre. bhUlA paDI javAya. vezyA Adi siMghanA ghare hoya tenI khabara na paDe. vasatimAM kAMTA vagere paDayA hoya to vAgI jAya. sarpa AdinAM dara hoya to kadAca sapa Adi daMza de. AthI AtmavirAdhanA thAya. . nahi joyelI-pramArjana nahi karelI vasatimAM saMcAra karavAthI kIDI vagere jIvajaMtunI virAdhanA thAya, tethI saMyamavirAdhanA thAya. . . . . nahi joyelI vasatimAM kAlagrahaNa lIdhA sivAya svAdhyAya kare to deSa thAya ane je svAdhyAya na kare te Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [ 8 ! sUtra arthanI hAnI thAya. IMDila mAguM nahi joyelI jagyAe paraThavatAM saMyamavirAdhanA tathA AtmavirAdhanA thAya, je thaMDila vagere reke te - sthaMDila rakavAthI maraNa thAya, mAtru rekavAthI cakSunuM teja ghaTe, oDakAra rAkavAthI keDha roga thAya. upara mujabanA de na thAya te mATe bane tyAM sudhI savAramAM jAya. upAzraya na maLe to zUnyagRha, devakulikA athavA udyAnamAM rahe. zUnyagRha AdimAM gRhastha AvatA hoya te vacamAM paDade karIne rahe. keika (gA bheMse vagere rAkhavAne vADe athavA gazALA) sabhA, Adi maLI hoya te tyAM kAlabhUmi jeIne tyAM kAla grahaNa kare, tathA ThallA mAtrAnI jagyA jeI Ave. apavAde vikAle praveza kare. kadAca AvatAM rAtri paDI jAya to rAtre paNa praveza kare. rastAmAM paheregIra Adi maLe te kahe ke "ame sAdhuo chIe, cora nathI." vasatimAM praveza karatAM je te zUnyagRha hoya te vRSabha sAdhu dAMDAthI upara nIce ThapakAre, kadAca aMdara sarpa Adi hoya te jatA rahe, athavA bIjuM kaI aMdara hoya te khabara paDe. tyArabAda gaccha praveza kare. - AcArya mATe traNa saMthArA bhUmi rAkhe. eka pavanavALI, bIjI pavana vinAnI ane trIjI saMthArA mATe. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] vasati meTI hoya te bIjA sAdhuo mATe chUTAchUTA saMthArA karavA, jethI gRhasthane mATe jagyA na rahe. vasati nAnI hoya te laInasara saMthArA karI vacamAM pAtrA Adi mUke. sthavira sAdhu bIjA sAdhuone saMthArAnI jagyA vaheMcI Ape. je AvatAM rAtri paDI gaI hoya te kAlagrahaNa na kare, paNa niyukita saMgrahaNI AdinI gAthAo dhImA svare gaNe. pahelI parisI karIne guru pAse jaI saMthArA porisI bhaNAve. pachI mAtrA AdinI zaMkA TALIne saMthArA upara uttarapaTa pAtharI, AkhuM zarIra (nAbhi uparanuM muhapattithI ane nIcenuM eghAthI paDilehI) guru mahArAja pAse saMthArAnI AjJA mAgI, hAthanuM esIkuM karI, paga uMcA rAkhI sUve. paga uMcA rAkhI na zake to paga saMthArA upara rAkhIne sUI jAya. paga lAMbA TuMkA karatAM ke paDakhuM pheravatAM evAthI prArthanA kare. rAtre mAtrA AdinA kAraNe uThe te, uThIne pahelAM dravya, kSetra, kAla ane bhAvane upayoga kare. dravyathI huM koNa chuM? dIkSita chuM ke adIkSita kSetrathI nIce chuM ke mALa upara ? kAlathI tri che ke divasa ? bhAvathI kAyikAdinI zaMkA che ke kema? AMkhamAM uMgha hoya te zvAsane rUMdhe, uMgha uDI jAya eTale saMthArAmAM ubhe thaI pramArjanA karatAM dvAra pAse Ave. bahAra cera Adino bhaya heya te eka sAdhune uThADe, te dvAra pAse ubhe rahe, ane pote kAyikadi zaMkA TALI Ave. kUtara Adi jAnavarane Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaya heya te be sAdhune uThADe, eka sAdhu dvAra pAse ubhe rahe pite kAyikAdi sirAve, trIje rakSaNa kare. pachI pAchA AvI IriyAvAhI karI pote sUkSamaAnaprANu labdhivALe heya, te caudepUrva gaNuM jAya. labdhiyukta na hoya, te parihANa karatAM yAvat chevaTe jaghanyathI traNagAthA gaNIne pAchA sUI jAya. A pramANe vidhi karavAthI nidrAnA pramAdane deSa dUra thaI jAya che. na utsagathI zarIra upara vastra eADhayA vagara sUve. ThaMDI Adi lAgatI hoya to eka be ke traNa kapaDA oDhe tenAthI paNa ThaMDI dUra na thAya te bahAra jaI kAusagga kare, pachI aMdara Ave, chatAM ThaMDI lAgatI hoya to badhAM kapaDAM kADhI nAkhe. pachI eka eka vastra oDhe. A mATe gadheDAnuM daSTAMta jANavuM. apavAde jema samAdhi rahe tema karavuM. 3. saMgI- A pramANe vihAra karatAM vacamAM kaI gAma Ave. te gAma sAdhuonA vihAravALuM hoya athavA sAdhuonA vihAra vinAnuM hoya, temAM zrAvakenA ghara hAya paNa kharAM agara na paNa hoya. - je te gAma saMvijJa sAdhuonA vihAravALuM hoya te gAmamAM praveza kare. pAstha AdinuM heya te praveza na kare, daherAsara hoya te darzana karavA jAya. gAmamAM sAMgika sAdhu hoya te, te AvelA mATe gocarI pANI lAvI Ape. kadAca kaI zrAvaka navA AvelA sAdhune gecarI mATe khUba Agraha kare, te tyAM rahelA eka sAdhunI sAthe navA AvelA sAdhune mekale. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [1]. upAzraya nA hoya te navA AvelA sAdhu bIjA sthAnamAM utare. tyAM gAmamAM rahelA sAdhu temane gocarI lAvI Ape. sAMgika sAdhu na hoya te AvelA sAdhu gocarI lAvI AcArya Adine prAgya ApI bAkInuM bIjA vApare. 4. sAdharmika- AhAra AdinuM kAma patAvI tathA ThallA mAtrAnI zaMkA TALIne sAMjanA TAIme sAdharmika sAdhu pAse jAya, kemake sAMje javAthI tyAM rahelA sAdhuone. bhikSA Adi kArya mATe AkulapaNuM na thAya... : - sAdhu AvelA jeIne tyAM rahelA sAdhu ubhA thaI jAya ane sAmA jaI dAMDe pAtrAdi laI le. te na Ape to kheMcatANa na karavI, kemake kheMcatANa karavAmAM kadAca nIce paDI jAya te bhAMgI jAya. . je gAmamAM rahelA che te gAma nAnuM hoya, bhikSA maLI zake ema na hoya, tathA bapore javAmAM rastAmAM cora Adine bhaya hoya, te savAramAM ja bIje gAma jAya. upAzrayamAM pesatAM nizIhi kahe. tyAM rahelA sAdhu nisIhi sAMbhaLI sAmA Ave. vAparatA hoya to mAMmAM mUkele keLIye vAparI le, hAthamAM lIdhela koLI pAtrAmAM pA che mUkI de, sAme AvI AvelA sAdhunuM sanmAna kare. AvelA sAdhu saMkSepathI AcanA karI, temanI sAthe AhAra vApare. jo AvelA sAdhuoe vAparyuM hoya, te tyAM Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahelA sAdhuone kahe ke "ame vAparyuM che, tame vApare." AvelA sAdhuone vAparavAnuM hoya je tyAM lAvela AhAra pUrata hoya to badhA sAthe vApare, ocho hoya to te AhAra AvelA sAdhuone ApI de ane pitAnA mATe bIje AhAra lAvIne vApare. AvelA sAdhuonI traNa divasa AhAra pANI AdithI bhakti karavI. zakti na hoya te bAla vRddha . AdinI traNa divasa bhakti karavI. AvelA sAdhu te gAmamAM gocarIe jAya ane tyAM rahelA sAdhumAM tarUNa sAdhuo bIjA gAmamAM gocarIe jAya. 5. vasati- traNa prakAranI heya. 1. mATI, 2. nAnI, 3. pramANayukta. sauthI pahelAM pramANayukta vasati grahaNa karavI, tevI na hoya te nAnI vasati grahaNa karavI, nAnI paNa na hoya te maTI vasati grahaNa karavI. je meTI vasatimAM utaryA hoya to tyAM bIjA leke pilisa, pAradArikA, bAvA Adi AvIne sUI jAya, tethI tyAM pratikramaNa, sUtra porisI arthaperisI karatAM, tathA jatAM AvatAM, kemAM keI asahiSNu hoya to te bUmAbUma karI mUke, tethI jhagaDe thAya, pAtra Adi tUTI jAya, RlA mAtrAnI zaMkA reke te rega Adi thAya. dUra jaI nahi jeelI jagyAmAM zaMkA TALe te saMyama-AtmavirAdhanA thAya, badhAnA dekhatAM zaMkA TALe Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] te pravacananI laghutA thAya. rAtre vasatimAM pUjatAM pUjatAM jAya, te te joIne keIne cAranI zaMkA thAya, ane kadAca mArI nAkhe. sAgArika-gRhasthane sparza thaI jAya, ane te jAgI jAya che, tene zaMkA thAya ke A napuMsaka haze." - keI strIne sparza thaI jAya te te strIne thAya ke A mArI IcchA kare che, tethI bIjAne kahe ke "A mArI IcchA kare che" sAMbhaLI leke kopAyamAna thAya. sAdhune mArapITa Adi kare. divase kaI strI suMdararUpa joIne sAdhu upara rAgavALI thaI hoya, tethI rAtre tyAM sUI jAya ane sAdhune baLAtkAre grahaNa kare ItyAdi deze meTI vasatimAM utAravAmAM rahelA che. mATe meTI vasatimAM na utaravuM. nAnI vasatimAM utaravAthI rAtre jatAM AvatAM keInA upara paDI javAya, jAgI jatAM tene cAranI zaMkA thAya. rAtre nahi dekhI zakavAthI yuddha thAya, temAM pAtra Adi tUTI jAya tethI saMyama-AtmavirAdhanA thAya, mATe nAnI vasatimAM na utaravuM. pramANayukta vasatimAM kevI rIte utaravuM? eka eka sAdhu mATe traNa hAtha pahoLI jagyA rAkhavI eka hAthane cAra AMgaLa paheLe saMthAre, pachI visa AMgaLa jagyA khAlI pachI eka hAtha jagyAmAM pAtrAdi mUkavAM, tyAra pachI bIjA sAdhunAM Asana Adi karavAM. pAtrAdi bahu dUra mUke te bilADI, uMdara AdithI Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [ 84] rakSaNa na thaI zake. bahu najIka pAtrAdi rAkhe te zarIra pheravatAM ucuMnIcuM karatAM pAtrAdine dhakko lAge te pAtrAdi tUTI jAya. mATe vIsa AMgaLanuM aMtara rAkhavuM joIe. che hAtha karatAM vadhAre aMtara hoya te, kaI gRhastha Adi jera karIne vacamAM sUi jAya, te bIjA deze AvI paDe. to tevA sthAna mATe vasatinuM pramANa A rIte jANavuM. eka hAtha zarIra, vIsa AgaLa khAlI, ATha AMgaLamAM pAtro, pachI vIsa AgaLa khAlI pachI bIjA sAdhu A pramANe traNa hAthe eka sAdhuthI bIje sAdhu Ave. vacamAM be hAthanuM AMtaruM rahe, eka sAdhuthI bIjA sAdhunI vacamAM be hAthanI aMgyA rAkhavI joIe. ' be hAthathI ochuM AMtarUM hoya te, bIjAne sAdhuno sparza thaI jAya te bhaktabhegI (saMsAra bhagavelA)ne pUrva kIDAnuM smaraNa thaI Ave. kumAra avasthAmAM dIkSA lIdhI hoya, tene sAdhune sparza thatAM, strIne sparza kevA haze? enuM kutUhala thAya. mATe vacamAM be hAthanuM aMtara rAkhavuM. tethI eka bIjAne kalaha Adi paNa na thAya. bhIMtathI eka hAtha dUra saMthAre karo. paga nIce paNa javA AvavAne mArga rAkho. meTI vasati hoya te bhIMtathI traNa hAtha dUra saMthAre karavo. A pramANayukta vasati na hoya te nAnI vasatimAM rAtre yatanA pUrvaka jevuM AvavuM. pahelAM hAthathI parAmarza karIne bahAra nIkaLavuM. pAtrAdi khADe heya te temAM mUkavA. khADe na hoya to derI bAMdhI uMce laTakAvI devAM, Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [85] ' meTI vasatimAM utaravuM paDyuM hoya, te sAdhuoe chUTAchUTA sUI javuM. kadAca tyAM kaI loko AvIne kahe ke "eka bAjumAM ATalI jagyAmAM thaI jAva." to sAdhuo eka bAju thaI jAya, tyAM paDade athavA khaDIthI nIzAnI karI le. tyAM bIjA gRhastha Adi rahelA hoya, te jatAM AvatAM pramArjanA Adi na kare. tathA "AsajA AsajA" paNa na kare. paraMtu khAMsI AdithI bIjAne jaNAve. 6. sthAnasthita- gAmamAM praveza karavAnuM hoya, te divase savAranuM pratikramaNa Adi karI, sthApanA kula, pratyenIka kula, prAnta kula, Adino vibhAga kare, eTale amuka gharamAM gocarI javuM, amuka gharamAM gecarI na javuM. pachI sArA zakuna joIne gAmamAM praveza kare. vasatimAM praveza karatAM pahelAM prathama kathAlabdhisaMpanna sAdhune mekale. te sAdhu gAmamAM jaI zayyAtaranI AgaLa kathA (vArtAlApa) kare pachI AcArya mahArAja padhAre tyAre ubhA thaI vinaya sAcave ane zayyAtarane kahe ke "A amArA AcArya bhagavaMta che. AcArya bhagavaMtane kahe ke A mahAnubhAve ApaNane vasati ApI che. je zayyAtara AcArya sAthe vAtacIta kare te ThIka, na kare te AcArya tenI sAthe vAtacIta kare. kemake je AcArya zayyAtara sAthe vAta na kare, te zayyAtarane thAya ke "A loke ucita paNa jANatAM nathI." vasatimAM AcArya mATe traNa jaLyA rAkhI sthavirasAdhu Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjA sAdhuo mATe ratnAdhikanA krame yogya jagyA vaheMcI Ape kSetra pratyupekSake AvelA sAdhuone ThallA, mAtrAnI bhUmi pAtro raMgavAnI bhUmi svAdhyAya bhUmi Adi batAve. tathA sAdhuomAM keI tapasvI hoya, keIne vAparavAnuM hoya, to daherAsare darzana karavA jatAM sthApanA kule, zrAvakanAM ghare vagere batAve. pravezadine kaIne upavAsa hoya to te maMgala ja che. daherAsara jatI vakhate AcArya sAthe eka be sAdhue pAtro laIne javuM. kemake tyAM keI gRhasthane gecarI ApavAnI bhAvanA thAya. te turata laI zakAya. je pAtra na hoya te gRhasthanI bhAvanAne bhaMga thAya. athavA sAdhu ema kahe ke "pAtro laIne AvIzuM te gRhastha te vastu rAkhI mUke, tethI sthApanA nAmane deSa lAge. badhA sAdhuoe sAthe javuM nahi, je badhA sAthe jAya te gRhasthane ema thAya ke kene ApuM ane kene na ApuM. AthI sAdhune joI bhaya pAme athavA to ema thAya ke "A badhA brAhmaNabhaTTa jevA khAudharA che. mATe AcAryanI sAthe traNa, be ke eka sAdhue pAtro laIne javuM ane gRhastha vinaMti kare te dhRta vagere vaheravuM. je te kSetramAM pahelAM mAsaka5 karela na hoya, arthAt prathama AvelA heya, te jANakAra sAdhu daherAsare darzana karavA jAya, tyAre athavA gocarIe jAya, tyAre dAna ApanAra AdinAM kuLa batAve kAMte pratikramaNa karyA pachI dAnAdi kule kahe. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [87] pratikamaNa karyA pachI AcArya kSetrapratyuprekSakone bolAvI sthApanAdi kula pUche kSetrapratyupekSake te jaNAve. kSetrapratyuprekSakone pUchayA sivAya sAdhuo sthApanAdi kuLamAM jAya, to saMyama virAdhanA Atma virAdhanA Adi doSa thAya. sthApanA kulemAM gItArtha saMghATaka jAya AvI rIte sthApanAdikuLe sthApavAnuM zuM kAraNa? sthApanAdi kuLe sthApavAnuM kAraNa e che ke AcArya glAna prAdurNaka Adine egya bhikSA maLI zake je badhA ja sAdhue sthApanA kuLamAM bhikSA levA jAya, to gRhasthane kadarthanA thAya ane AcArya AdinA prAgya dravyane kSaya thAya. jethI joIe tyAre vastu na maLe, jema ke mANasa parAkramI zikArI kUtarAne chU chU karIne karIne mAra paTa Adi pakSI pakaDAve pachI mera Adi na hoya te paNa chU chU karIne kUtarAne deDAve. paNa tyAM kAMI na jatAM kUtare pAcho Ave vAraMvAra e pramANe karavAthI kUtare kaMTALe, pachI jayAre mera Adine pakaDAvavAnI jarUra paDI tyAre kUtarAne chU chU. karavA chatAM kUtare deDyo nahi ane kArya karyuM nahi. A rIte vAraMvAra vinA kAraNe sthApanAdi kuLamAMthI AhAra vagere grahaNa karavAthI jayAre glAna, prAdurNaka Adi mATe jarUra paDe che tyAre AhArAdi maLI zakatAM nathI kemake teNe ghaNuM sAdhuone dhUtAdi ApyAM hovAthI dhata Adi khalAsa thaI jAya. prAMta-virodhI gRhastha hoya te (sAdhuone ghI vagere Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 88 ] ApI dIdheluM hAvAthI) srIne mAra mAre. athavA mArI paNa nAkhe athavA te ThapakA Ape ke te sAdhuone dhRtAdi ApyuM eTale khalAsa thaI gayuM, bhadraka hoya te navuM lAve athavA karAve. r sthApanA kuLA rAkhavAthI glAna, AcAya mALa, vRddha, tapasvI prANka AdinI yathAyeAgya bhakita karI zakAya che, mATe sthApanA kuLa rAkhavAM joie, tyAM amuka gItA sivAya khaMdhA sAdhuee javuM nahi, kahyuM che ke AcAryanI anukaMpAbhaktithI gacchanI anukapA thAya che. gacchanI anukaMpAthI tIrthanI paraMparA cAlu rahe che. A sthApanAdi kuLAmAM gheADA gheADA divasanAM AMtare kAraNa vinA paNa javAnuM cAlu rAkhavu joie. kemake temane khakhara rahe ke ahI sAdhu Adi rahelA che. A mATe gAya ane khagIcAnuM dRSTAMta jAvu gAyane dAhatA rahe ane bagIcAmAMthI rAja kula letA rahe te rAja dudha, phula maLavAM cAlu rahe che, na le teA ulaTA sUkAi javA pAme che. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 89 ] daza prakAranA sAdhu AcAyanI vaiyAvacca-sevA mATe ayeAgya che. 1. ALasu, 2. ghasira. 3. udhaNasI. 4. tapasvI. 5. krodhI. 6. mAnI. 7. mAcI. 8. lAbhI. 9. kutUhalI. 10 pratibaddha. 1. ALasu-pramAdI hovAthI TAimasara geAcarI jAya nahi. 2. ghasira bahu khAnArA hAvAthI peAtAnA ja AhAra pahelAM pUrA kare, eTalAmAM bhikSAnA TAima purA thaI jAya. 3. ghaNusI- ghyA kare, tyAM geAcarIne TAIma purA thaI jAya. kadAca vaheleA jAya, tyAre bhikSAnI vAra hAya, eTale pAchA AvIne sUI jAya. eTalAmAM . bhikSAnA TAima uMghamAM cAlyuM jAya. 4. tapasvI- geAcarI jAya teA tapasvI hAvAthI vAra lAge. tethI AcAya ne paritApanAdi thAya. tapasvI jo pahelI AcAya nI geAcarI lAve tA. tapasvIne paritAnAdi thAya. 5. krodhI- geAcarIe jAya tyAM krodha kare. 6. mAnI- gRhastha satkAra na kare eTale tene tyAM geAcarI na jAya. 7. sAyI- sAruM sAruM... ekAMtamAM vAparIne sukuM pAku vasatimAM lAve. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] 8. lobhI jeTaluM maLe teTaluM badhuM vaherI le. 9 kutUhalI- rastAmAM naTa Adi ramatA hoya te jovA ubhe rahe. 10 pratibaddha- sUtra arthamAM eTale badhe tallIna rahe ke gocarI veLA purI thaI jAya. upara jaNAvyA te sivAyanA je gItArtha priyadhamI sAdhu hoya te AcAryanI bhakti mATe cagya che, temane gocarIe mekalavAM, kemake gItArtha hovAthI teo gRhasthane tyAM gocarI vagere keTalA pramANamAM che? ItyAdi viveka rAkhIne bhikSA grahaNa kare, pariNAme vRtAdi dravyanI niraMtara prApti karIne bhAvanI vRddhi karanArA thAya che. sthApanA kuLamAM eka saMghATaka jAya ane bIjA kuLamAM bAla, vRddha, tapasvI Adi jAya. zaktivALA tarUNa sAdhu hoya te bIjA gAmamAM gocarIe jAya. zaMkA- je gAmamAM gaccha rahyo che te gAmamAM pahelAM tapAsa karIne AvelA che, to pachI tarUNa sAdhune bIjA gAmamAM gocarIe mekalavAnuM zuM prayojana? samAdhAna- bahAragAma mokalavAnuM kAraNa e che ke "gAmamAM rahelA gRhasthane ema thAya ke "A sAdhuo bahAragAma gecarIe jAya che, navA sAdhu Ave tyAre ApaNe tyAM Ave che, mATe bAla, vRddha Adine ghaNuM Apo." A pramANe gecarIe jatAM AcArya Adine pUchIne nIkaLavuM joIe. pUchayA vinA jAya, te nIce pramANe de thAya. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 91 1. rastAmAM cAra Adi hAya, te upadhine ke peAtAne upADI jAya te temane zeAdhavAmAM ghaNI muzkelI paDe. 2. prANuka AvyA hAya temane cAgya kAMI lAvavAnuM hoya, tenI khakhara na paDe. 3. glAnane ceAgya athavA AcAya ne cAgya kAMI lAvavAnu hAya tenI khabara na paDe. 4. rastAmAM kUtarA AdinA bhaya hAya te te karaDI jAya. 5. keAi gAmamAM strI ke napuMsakanA dASA hAya tenI khabara na paDe. 6. kadAca bhikSAe gayA tyAM mUrchA AvI jAya, tA kayAM tapAsa kare ? mATe jatI vakhate AcAya ne kahe ke 'huM amuka gAmamAM geAcarIe jAuM chuM, tyAM geAcarI purI nahi thAya te tyAMthI amuka khIjA gAmamAM jaiza.' AcAya na heAya tA, AcArya je kAIne nImelA hAya, tene kahIne jAya. kadAca nIkaLatI vakhate kahevu bhUlI jAya ane thADe dUra gayA pachI yAda Ave, te pAchA AvIne kahI jAya, pAchA AvIne kahI javAnA TAima pahoMcatA na heAya tA rastAmAM Thalle, mAtre ke geAcarI pANI mATe nIkaLelA sAdhune kahe ke huM amuka gAma geAcarIe jAuM chuM, tamA AcAya bhagavaMtane kahI dejo.' je gAmamAM geAcarI gayA che te gAma kei kAraNasara Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . [2] dUra heya, nAnuM hoya ke khAlI thaI gayuM hoya, to keInI sAthe kahevarAve ane bIjA gAmamAM gocarIe jAya. cAra Adi sAdhune upADI jAya, to sAdhu rastAmAM akSare lakhate jAya athavA vastra phADIne tenA TukaDA rastAmAM nAkhate jAya. jethI tapAsa karanArane khabara paDI zake ke "A raste sAdhune upADI gayA lAge che.' gocarI Adi mATe gayelA keI sAdhune AvatAM ghaNI vAra lAge to vasatimAM rahelA sAdhuo nahi AvelA sAdhu mATe viziSTa vastu rAkhIne bIjuM vAparI le. tyArapachI AhAra laIne je dizAmAM te sAdhu gayelA hoya, te dizAmAM tapAsa karavA jAya. nahi Ave sAdhu kahyA vinA gayelA heya, te cAre dizAmAM tapAsa kare. rastAmAM kaI cihna na maLe, te gAmamAM jaIne pUchavA chatAM khabara na paDe te gAmamAM bhegA thayelA lekone kahe ke "amArA sAdhu A gAmamAM bhikSA mATe AvyA hatA temanA kAMI samAcAra maLatA nathI." A rIte kAMI samAcAra na maLe to bIjA gAmamAM jaIne e rIte tapAsa kare. bIjA gAmamAM gocarIe javAthI - (a) AdhAkarmAdi dethI bacAya che, (A) AhArAdi vadhu maLe che. (I) apamAna Adi thAya nahi. (I) meha thAya nahi. (u) vIryAcAranuM pAlana thAya che. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] zakA- vRSabha-vaiyAvaccI sAdhune bahAragAma mekale. temAM AcArye pitAnA AtmAnIja anukaMpA karIne? samAdhAna - AcArya vRSabha sAdhune mokale temAM ziSya upara anukaMpA thAya che, paraleka sAro thAya che, ane AlokamAM prazaMsA thAya che. za kA- ziSyanI zI anukaMpA thaI ? ulaTo sAdhu bhUkha ane tarasathI pIDAI kadAca kALa karI jAya che ? samAdhAna- je bhUkha ane tarasa sahana karI zake ema na haya, unALe heya, tapasvI hoya, te navakArazI vagere karIne jAya. zakA- navakArazI kare te AcAryAdino AhAra ulaTo tenAthI saMskRSTa thAya tenuM zuM? samAdhAna- lupuMsukuM vAparIne athavA yatanA pUrvaka vAparIne jAya. jaghanya traNa kavala athavA traNa bhikSA, utkRSTathI pAMca kavala athavA pAMca bhikSA. sahiSNu hoya te navakArazI karyA sivAya jAya. saMghATaka gocarI vagere kevI rIte grahaNa kare? eka pAtramAM AhAra, bIjA pAtrAmAM pANI, ekamAM AcAryAdine prAgya AhAra, bIjAmAM jIva saMsRSTAdi hoya te AhAra ke pANI grahaNa kare. paDilehaNAdvAra be prakAre eka kevaLInI bIjI chatrasthanI banne bAhyathI ane atyaMtarathI bAhya eTale dravya ane atyaMtara eTale bhAva. keLaLInI paDilehaNuM prANIthI saMsakta dravya viSayanI Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9]. hoya che. arthAt kapaDA vagere upara jIvajaMtu heya te paDilehaNa kare. (pate jJAnathI badhuM jANe che.) chadmasthanI paDilehaNa prANIthI saMsakta ke asaMsakta dravya viSayanI hoya che. arthAt kapaDA Adi upara jIvajaMtu hoya ke na hoya, te paNa paDilehaNa karavAnI hoya che. kelaLInI dravya paDilehaNa- vasa vagere jIvajaMtuthI saMsakta hoya te paDilehaNa kare che. tathA jyAre te vastra Adi vAparavAnuM hoya tyAre je saMsakata hoya te paDilehaNa kare che. paraMtu jIvathI saMsakta na hoya to paDilehaNa hotI nathI. kevaLInI bhAva paDilehaNA vedanIya karma ghaNuM bhegavavAnuM hoya ane AyuSyakarma ochuM hoya to kevaLI bhagavaMte kevaLI samudaghAta kare che. 1. zarIramAM rahelA Atmapradezone caudarAjalaka vyApI banAvavA ATha samayanI A kriyA hoya che. pahelA samaye:-zarIramAMthI Atma pradeza bahAra phelAvI potAnA zarIra pramANe jADAIvALA daMDAkAre upara nIce lekanA cheDA sudhI laMbAve. bIjA samaye jamaNI ane DAbI bAju lekanA cheDA sudhI laMbAve, jethI kapATAkAra-bhIMta thAya. trIjA samaye bAkI be bAju ticha lokanA cheDA sudhI laMbAve eTale maMthanAkAra thAya. cothA samaye vacalA bhAga bharI de eTale samasta leka vyApI Atma pradeze thaI jAya che. pAMcamA samaye vacalA bhAga saMhare, chaThThA samaye maMthanAkAra saMhAre, sAtamA samaye kyATAkAra saMhare, ane AThamA samaye daMDAkAra saMharI zarIrastha Atmapradezo kare. A ATha samayanI kriyAne kevalI samudvrAta kahevAya che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 5] chaghasthanI dravya paDilehaNA- saMsakta ke asaMsakta vastra AdinI paDilehaNa karavI te. chadmasthanI bhAva paDilehaNuM- rAtre jAge tyAre vicAre ke "meM zuM karyuM, mAre zuM karavAnuM bAkI che, karavA egya tapa vagere zuM karate nathI? ItyAdi vicAra kare. zu zu paDilehaNa karavuM joIe? 1. sthAna, 1. sthAna- traNa prakAre. upakaraNa. 1. kAtsarga. 2. besavuM. 3. suvuM. sthaDila. 1. kAryotsarga. ThallA mAtra jaIne guru pAse AvI IriyAvahI 4. aSTabha. karatAM kAusagga kare. egya sthAne 5. mA . cakSuthI jaI pramArjanA karI pachI kAussagga kare. kAussagga gurunI sAme ke be bAjue ke pAchaLa na kara, tathA javA-AvavAne mArga rokIne na karo . 2. besavuM. besatI vakhate ja ghA ane sAthaLane vacalo bhAga pramAI pachI utkaTuka Asane rahI, jamIna pramAIne besavuM. 3. sUvuM. sutA hoya tyAre paDakhuM pheravatAM pramAIne paDakhuM pheravavuM. sutI vakhate paNa pUjIne suvuM. 2. upakaraNa-be prakAre. 1. vastra. 2. pAtrasaMbaMdhI. savAre ane sAMje haMmezAM be TAIma paDilehaNa karavI. pahelAM muhapatti paDilehI pachI bIjAM vastra AdinI paDilehaNa karavI. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] vastranI paDilehaNuM kevI rIte karavI? pahelAM AkhA vastranA traNa bhAga buddhithI karIne jevA, pachI pAchaLanI bAju traNa bhAga karIne jevA. traNa vAra che che purimA karavA. utkaTuka Asane (zarIre caMdana Adine lepa lagADe hoya te manuSya aMgane aMga na aDe te rIte) besI vidhipUrvaka paDilehaNuM kare, paDilehaNA karatAM nIce mujaba kALajI rAkhavI, 1. paDilehaNa karatAM vastra ke zarIrane nacAvavuM nahi. 2. sAMbelAnI mAphaka vastrane uMcuM na karavuM. 3. vastranA nava akheDA pakheDA ane cha vAra prasphoTana karavuM. 4. paDilehaNa karatAM vastra ke zarIrane uMce chata ke chAparAne tathA bhIMta ke jamInane na lagADavuM. 5. paDilehaNa karatAM utAvaLa na karavI. 6. vedikA deSa vaja. 1. uvavedikA DhIMcaNa upara hAtha rAkhavA. 2. adhevedikA DhIMcaNanI nIce hAtha rAkhavA. 3. tiyaka vedikA saMDAsAnI vacamAM hAtha rAkhavA. 4. dvidhAte vedikA be hAthanI vacamAM paga rAkhavA. 5. egato vedikA eka hAtha be paganI aMdara bIjo hAtha bahAra rAkhave. 7. vastra ane zarIra barAbara sIdhuM rAkhavuM. 8. vastra lAMbuM na rAkhavuM. 9. vastrane laTakatuM na rAkhavuM. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 ] 10. vaccenA kharAkhara traNa bhAga karavA 11. eka pachI eka vasranI paDilehaNa karavI. eka sAthe vadhAre vacce na jevAM. 12. kharAbara upayeAga pUrvaka paDilehaNuA karavI. akheADA pakhADAnI gaNatarI kharAkhara rAkhavI. savAre paDilehaNA kayAre karavI? judA judA matA: 1. arNeAdaya-prabhA phATe tyAre paDilehaNA karavI. 2. arUNeAdaya-prabhA phATe tyAre Avazyaka-pratikramaNa karI pachI paDilehaNA karavI. 3. eka bIjAnA mukha joi zakAya, tyAre paDilehaNA karavI. 4. hAthanI rekhA dekhAya tyAre paDilehaNA karavI. siddhAMtavAdI kahe che ke A badhA Adeze kharAkhara nathI. kemake upAzrayamAM adhArU hoya, te| sUrya ugyeA hAya teA paNa hAthanI rekhA na dekhAya. bAkInA traNamAM teA adhArU hoya che, paDilehaNanA TAIma- utsarga rIte pratikramaNa purU thayA pachI muhapatti, rajoharaNa, be niSadyA cAlapaTTo traNa kapaDA sathAre ane utarapaTTo A dezanI paDilehaNu purI thatAM sUryodaya thAya. te rIte paDilehaNa zarU karavI. apavAde jevA samaya te rIte paDilehaNa kare. paDilehaNamAM viparyAsa karavA nahi. apavAda kare. viparyAsa be prakAre puruSa viparyAsa ane upadhi viparyAsa. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [98]. 1. puruSa viparyAsa- mukhya rIte AcArya AdinI paDilehaNa karanAra abhigrahavALA sAdhu pahoMcI vaLe tema hoya, te gurune pUchIne potAnI athavA plAna AdinI upadhi paDilehe. je abhigrahavALA na hoya ane pitAnI upadhi paDilehe te anAcAra thAya. tathA paDilehaNa karatAM paraspara mithuna saMbaMdhI kathA Adi vAto kare, zrAvaka Adine paccakakhANa karAve, sAdhune pATha Ape athavA pote pATha grahaNa kare, te paNa anAcAra thAya, chakAya jIvanI virAdhanA karyAne deSa lAge. | kaI vAra sAdhu kuMbhAra AdinI vasatimAM utaryA hoya, tyAM paDilehaNa karatAM vAtacIta karatAM upaga nahi rahevAthI, pANIne ghaDe Adi kuTI jAya, tethI te pANI, mATI, agni, bI, kuMthuvA Adi upara jAya, tethI te jIvonI virAdhanA thAya. jyAM ani tyAM vAyu avazya hoya che. A rIte chae kAyajIvanI virAdhanA thAya mATe upayoga pUrvaka paDilehaNa karavI joIe. 2. upadhi viparyAsa- keI cAra Adi AvelA hoya, te pahelAM pAtrAnI paDilehaNa karI, pachI vastronI paDilehaNa kare. A pramANe vikAle sAgArika (gRhastho AvI jAya to paNa paDilehaNamAM viparyAsa kare. (sAMjanIvidhi AgaLa batAvAze.) paDilehaNa tathA bIjA paNa che je anuSThAne bhagavAne jaNAvyA che, te badhAM eka bIjAne bAdhA na pahoMce te rIte badhAM anuSThAna karavAthI duHkhane kSaya thAya che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 9' arthAt karmanI nirjarA karavAmAM samartha bane che. zrI jinezvara bhagavAne batAvelA megemAMthI eka eka ganI samyakarIte ArAdhanA karatAM anaMtA AtmAo kevaLI banyA che. e pramANe paDilehaNa karatAM paNa bhUtakALamAM anaMtA AtmAe kevaLI thaI mokSe gayelA che. prazna- A pramANe sAMbhaLI ziSya kahe che ke paDilehaNa karatAM anaMtA AtmAo mekSe gayA che, te pachI ame ekalI ja paDilehaNa karyA karIe, bIjA anuSThAna karavAthI zuM? arthAt bIjA anuSThAna karavAnI jarUra nathI. uttara- Ama karavuM te barAbara nathI. kemake bIjA anuSThAna na kare ane mAtra paDilehaNa karyA kare che te AtmA saMpUrNa ArAdhaka thaI zakatuM nathI. mAtra dezathI ja ArAdhaka thAya. mATe badhAMja anuSThAne AcaravAM joIe. sava ArAdhaka kazuM kahevAya ? paMciMdiehiM gutto maNamAItivihakaraNamAutto / tavaniyamasajamaMmi a, jutto ArAdhao hoi // pAMce IndrithI gupta, mana vacana ane kAyAnA gothI yukta, bAra prakAranA tapanuM AcaraNa, Indri ane manane kAbu, sattara prakAranA saMyamanuM pAlana karanAra saMpUrNa ArAdhaka thAya che. pAMce IndriyothI gupta- eTale pAMce IndranA viSaye zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane sparza meLavavAnI IcchA nahi karavI, tathA prApta thayelI viSa' pratye sArA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 100) heya-anukuLa hoya temAM rAga nahi kare, kharAba-pratikuLa hoya temAM nahi kare, mana, vacana ane kAyAnA gethI yukta- eTale mana, vacana ane kAyAne azubha karmabaMdha thAya evA vyApArathI rokavA ane zubha karma baMdha thAya temAM pravRtta karavA. manathI sArA vicAra karavA, vacanathI sArAM niravagha vacana belavA ane kAyAne saMyamanA rogomAM rekI rAkhavI. kharAba vicAre vagere Ave te tene rokIne sArA vicAromAM mana vagerene laI javuM. tapa- cha brAhya ane cha atyaMtara, ema bAra prakArane tapa kara. niyama- eTale Indri ane manane kAbumAM rAkhavA. tathA kedha mAna mAyA ane lebha na kare. saMyama sattara prakAre che. pRthvIkAya, akAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya, beIndriya, teIndriya, caurindriya paMcendriya saMyama A jIvonI virAdhanA na thAya tema vartavuM. ajIva saMcama- lAkaDuM, vastra, pustaka Adi upara lIlakula-nigoda vagere lAgelI hoya to te grahaNa na karavuM. prekSAsaMyama vastu jeI pUMjI pramAjIne levI mUkavI. tathA cAlavuM, besavuM, zarIra pheravavuM vagere kArya karatAM jevuM, pramAjavuM. pratyeka kArya karatAM cakSu AdithI paDilehaNa karavI. . upekSAsaMyama- be prakAre sAdhu saMbaMdhI, gRhastha . saMbaMdhI. sAdhu saMyamamAM barAbara vartate na hoya te tene Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. ApADa saMyamamAM pravartavavA preraNA karavI, gRhasthane pAyakArI vyApAramAM preraNA na karavI.' A rIte ArAdhanA karanAra saMpUrNa ArAdhaka thaI zake che. savAre paDilehaNa karI pachI svAdhyAya kara pAna pirisI thAya tyAre pAtronI paDilehaNa karavI joIe. pachI sAMje pAdena perisI-carama pirisImAM bIjI vAra paDilehaNa karavI. - pirisInuM yaMtra mahine 1 camama porisI || pagalAM-AgaLa ! pagalAM-AMgaLa suda 15 2 -0 zrAvaNa suda 15 2-10 bhAdaravA suda 15 2 -8 Aso suda 15 3-8 kArataka suda 15 mAgasara suda 15 3-8 peya suda 15 4-10 mahA suda 15 4-6 phAgaNa suda 15 suda 15 vaizAkha suda 15 28 jeTha suda 15 2-4 2-10 pAtronI paDilehaNa vakhate pAMce Indriyone upayoga barAbara rAkhave. pAtro jamInathI cAra AMgaLa uMcAM 1. zakti hovA chatAM saMyamamAM vIrya (samajAvavA chatAM na pheravatA hoya tevI AtmAo tathA sAvadya vyApAramAM pravartatA gRhastha tarapha upekSA bhAva keLavo. A paNuM upekSA saMyama. . Go w che. * * 4-0 cha cha = cha Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i02] rAkhavAM. pAtrAdi upara bhramara Adi hoya, te yatanA pUrvaka dUra mUkavA. prathama pADyAM pachI gucchA ane tyAra pachI paDalAnI paDilehaNa karavI. paDilehaNane TAima pasAra thaI jAya, to eka kalyANakanuM prAyazcitta Ave che. je pAtrAne gRhakakilA AdinuM ghara lAgyuM hoya te te pAtrAne traNa prahara sudhI eka bAju mUkI rAkhavuM. eTalAmAM ghara kharI paDe te ThIka nahitara je bIjuM heya, to AkhuM pAnuM mUkI de. bIjuM pAnuM na hoya, te pAtrAne teTale bhAga kApI nAkhI eka bAju mUkI de. je sukI mATInuM ghara karyuM hoya ane temAM je kIDA na hoya te te mATI dUra karI nAkhe. RtubaddhakALamAM-ziyALA ane unALAmAM pAtrAdi paDilehaNa karIne bAMdhIne rAkhavAM. kemake agni, cera AdinA bhaya vakhate, ekadama badhI upAdhi Adi laIne sukhethI nIkaLI zakAya. je bAMdhI rAkhyAM na hoya to agnimAM baLI jAya. utAvaLathI levA jatAM pAtrAdi tUTI jAya. comAsAmAM A bhaya hoto nathI. 3. sthaDila- anApAta ane asaMleka zuddha che. anApAta- eTale svapakSa (sAdhu) parapakSa (bIjA) mAMthI keInuM tyAM AvAgamana na hoya. asaM loka eTale UDila beThA hoya, tyAM koI joI na zake. UDilabhUmi nIce prakAre heya. 1. anApAta ane asaMloka- keInI avara javara na hoya, tema kaI jue nahi. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] 2, anApAta ane saMloka-keInI avara javara na hoya, paNa joI zakAtuM heya. . ApAta ane asaM loka-keInI avara javara hoya, paNa kaI joI na zake. eTale vacamAM vADa AdinuM AMtarUM hoya. Ata ane saMloka- keInI avara javara hoya, tema jaI zakAtuM heya. ApAta be prakAre svapakSa saMyata vaga parapakSa gRhastha Adi. svapakSa ApAta be prakAre. 1. sAdhu ane 2. sAvI. sAdhumAM saMvijJa ane asaMvijJa. saMvijJamAM dhami ane nimi. parapakSa ApAtamAM be prakAra- manuSya ApAta ane tiryaMca ApAta. manuSya ApAta traNa prakAre- puruSa, strI ane napuMsaka tiyaca ApAta traNa prakAre- puruSa strI ane napuMsaka. temAM puruSa ApAta traNa prakAre- rAjA zreSTi ane ane sAmAnya. pAchA zaucavAdI ane azaucavAdI A pramANe strI ane napuMsakamAM paNa traNa traNa bheda jANavA. upayuMkata tiryaMca ApAta pAchA be prakAre-mArakaNuM ane nahi mArakaNAM te pAchAM jaghanya, madhyama ane utkRSTa darekamAM purUSa, strI ane napuMsaka jAtinA, temAM niMdanIya ane aniMdanIya A badhAnI tAlIkA pariziSTamAM juo. te mukhya rIte anApAta ane asaMlakamAM UDila javuM pramANe sI ane pAchA zaucavA prakAre rAja kasaka Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104] manezana ApAtamAM sthaDila jaI zakAya. sAdhvIne ApAta ekAMte vaja. parapakSanA ApAtamAM thatA de. 1. lekane thAya ke "ame je dizAmAM UDila jaIe chIe, tyAM A sAdhuo Ave che tethI amAruM apamAna karanAre che athavA amArI strIone abhilASa haze mATe A dizAmAM jAya che. athavA keI strIe saMketa karI rAkhyo haze, tethI A dizAmAM jAya che. AthI zAsanane uddAha thAya. 2. kadAca pANuM ochuM hoya, te tethI uddAha thAya. 3. kaI mATe mANasa sAdhune te dizAmAM thaMDila jatAM joI bhikSA Adino niSedha kare. 4. zrAvaka Adine cAritra saMbaMdhI zaMkA thAya. 5. kadAca kaI sI Adi balAtkAre grahaNa kare. tiyacanA ApAtamAM thatA do. 1. mArakaNuM hoya to zIMgaDuM Adi mAre karaDI, jAya. 2. hiMsaka hoya to bhakSaNa karI jAya. 3. gadheDI Adi heya te mithunanI zaMkA thaI Ave. saMlokamAM thatA de, tIrthaMcanA saMlekamAM kaI deSa thatA nathI. manuSyanA saMlokamAM uDDAha Adi de thAya. strI AdinA saMlekamAM mUcha ke anurAga thAya. mATe strI Adine saMleka heya tyAM sthaDile na javuM. ApAta ane saMlekanA deje thAya ema na hoya Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] tyAM thaMDila javuM. sAdhvIjIoe, ApAta hoya paNa saMleka na hoya, tyAM sthaMDila javuM joIe. sthagila javA mATe kAlasaMjJA ane akAlasaMjJA. kAlasaMjJA- trIjI parisImAM spaMDita javuM te. akAlasaMjJA- trIjI perisI sivAyanA vakhate sthaDila vuM te. athavA gecarI vAparyA pachI IMDita javuM te kAlasaMjJA athavA artha parisI ryA pachI caeNDila javuM te kAlasaMjJA. comAsA sivAyanA kALamAM Dagala (ITa Adine TukaDo) laI tenAthI sApha karI pachI traNa vAra pANIthI Acamana-sApha karavuM. sApa, viMchI AdinAM dara na hoya, kIDA, jIvajaMtu ke vanaspati na hoya, tathA prAsuka sama-sarakhI bhUmimAM chAM hoya tyAM spaMDile javuM. prAsuka bhUmi utkRSTathI bAra pheMjananI, jaghanyathI eka hAtha lAMbI pahoLI, AgADhakAraNe jaghanyathI cAra AMgaLa lAMbI pahoLI ane daza doSothI rahita jagyAmAM upaga kara. 1. Atma upaghAta-bagIcA AdimAM jatAM. 2. pravacana upaghAta-kharAba sthAna-viSTA Adi hoya tyAM jatAM. 3. saMyama upaghAta- agni, vanaspati Adi hoya, jyAM javAthI jIvanikAyanI virAdhanA thAya. 4. viSama jagyAe jatAM paDI javAya, tethI Atma virAdhanA, mAtrA Adine rele utare temAM rasa Adi jIvonI virAdhanA thAya tethI saMyama virAdhanA, Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 106] pa. polANavALI jagyAe jatAM, temAM vIMchI Adi hoya te karaDI jAya tethI Atma virAdhanA polANamAM pANI Adi jatAM trasa Adi jIvonI virAdhanA thAya, tethI saMcama virAdhanA. - 6. makAnanI najIkamAM jAya, te saMyama virAdhanA ane AtmavirAdhanA. 7. bIlavALI jagyAmAM jAya te saMyama virAdhanA ane AtmavirAdhanA. 8. bIja, trasAdi ja hoya tyAM jAya te saMyama virAdhanA ane AtmavirAdhanA. 9. sacitta bhUmimAM jAya to saMyama virAdhanA ane AtmavirAdhanA. 10 eka hAthathI ochI acitta bhUmimAM jAya te saMyama virAdhanA, AtmavirAdhanA. A dazanA ekAdi sAMgika bhAMgA 1024 thAya che. WDila besatAM "aNujANaha jasugaha ane uThatAM sire sire sire kahevuM. pUrva dizA ane uttara dizAne pITha karIne besavuM nahi, kemake te be dizAe pUjya gaNAya che. rAtre dakSiNa dizAe pITha karavI nahi, kemake rAtre pizAcAdi AvatA hoya che, pavanane pITha na karavI, kemake dugadha nAkamAM jAya to tethI masA thAya. sUrya tathA gAmane pITha na karavI. kemake tethI apayaza thAya. ''peTamAM kRmI thayelAM hoya ane chAMye na maLe te vosirAvIne be ghaDI sudhI tyAM zarIranI chAyA karIne Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107] ubhA-rahevuM, jethI be ghaDImAM kRmI svayaM pariNamana pAmI jAya. rajoharaNa, dAMDe DAbI sAthaLa upara rAkhave ane pAtra jamaNA hAthamAM rAkhI traNa vAra Acamana karI zuddhi karavI. kuzIla, saMvijhapAkSika AdinuM javuM AvavuM hoya te vadhAre pANIthI zuddhi karavI. 4. avaTaMba- lIpelI bhIMta thAMbhalA Adine Teke na de. kemake tyAM niraMtara trasa jIve rahelA hoya che. puMjIne paNa Teke na de. Teke devAnI jarUra paDe te che Adi lagAvelI bhIMta Adi hoya te paMjIne Teke de. 5. mA-rastAmAM cAlatAM cAra hAtha pramANa bhUmi joIne cAlavuM, kemake cAra hAthanI aMdara daSTi rAkhI hoya te jIva Adi jatAM ekadama paga mUkAte rekI zakAya nahi, cAra hAthathI dUra najara rAkhI hoya, te najIka rahelA nI rakSA thaI zake nahi, joyA vagara cAle te rastAmAM khADe Adi Ave, to paDI javAya, tethI pagamAM kAMTA Adi vAge ke paga utarI jAya, tathA jInI virAdhanA Adi thAya, mATe cAra hAtha pramANa bhUmi upara najara rAkhIne upaga pUrvaka cAlavuM. A pramANe paDilehaNanI vidhi zrI gaNadhara bhagavaMtoe kahelI che. A paDilehaNa vidhine AcaratAM caraNakaraNAnuM gavALA sAdhuo aneka bhavamAM bAMdhelAM anaMtA karmone apAve che. . . . . Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - = bIjuM piMDa dvAra - _. have piMDa ane eSaNAnuM svarUpa kahevAmAM Ave che. piMDanI eSaNa traNa prakAre - 1. gaSaNa, 2. grahaNa eSaNa, 3, grAsa eSaNa. piMDa traNa prakAre- sacitta, acitta, ane mizra temAM. acittapiDa daza prakAre- 1. pRthvIkAya piMDa, 2. apakAya piMDa, 3. tejaskAya piMDa, 4. vAyukAya piMDa, 5. vanaspatikAya piMDa, 6. beIndriya piMDa, 7. teIndriya piMDa, 8. caundriya piMDa, 9. paMcendriya piMDa, ane 10. pAtra mATe lepa piMDa. - sacitta piMDa ane mizrapiMDa- lepa piMDa sivAya nava nava prakAre pRthvIkAyathI paMcendriya sudhInA piMDa traNa prakAre. sacitta jIvavALe mizra jIvasahita ane jIvarahita acitta jIvarahita. 1. pRthvIkAya piMDa- sacitta, mizra, acitta. sacitta be prakAre nizcayathI sacitta ane vyavahArathI sacitta nizcayathI sacitta-ratnaprabhA, zarkarA prabhA Adi pathvI, himavaMta Adi mahAparvatenA madhya bhAga Adi. vyavahArathI sacitta- jyAM gomaya-chANa vagere paDayAM na hoya sUryane tApa ke manuSya vagerenI avara-javara Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [19] na hoya tevAM jagala Adi. mizrapRthvIkAya- kSIravrukSa, vaDa, urdumbara Adi vRkSeAnI nIcenA bhAga, eTale jhADa nIceneA chAyAvALe besavAnA bhAga mizra pRthvIkAya hAya che, haLathI kheDelI jamIna Adra hoya tyAM sudhI, bhInI mATI eka be traNa prahara sudhI mizra hAya che. iMdhana ghaNuM hAya pRthvI thADI hoya te eka prahara sudhI mizra. Idhana thAtu hoya pRthvI ghaNI hAya te traNa prahara sudhI mizra. anne sarakhA hoya teA e prahara sudhI mizra. acitta pRthvIkAya- zIta zastra, uSNuzastra, tela, kSAra, akarInI lI'DI, agni, lavaNa, kAMjI, zrI AdithI haNAyela pRthvI, acitta thAya che. acitta pRthvIkAyanA upayAga- sUtA sphoTathI thayelA dAhane zamAvavA mATe zeka karavA, sarpadaza upara zeka vagere karavA mATe, (da Mza ke jhera caDhayuM hoya tyAM acitta mATIne pATo baMdhAya che.) acitta mIThAne temaja khImArI AdimAM ane kAussagga karavA mATe, besavA uDavA, cAlavA vagere kAryomAM tenA upayAga thAya che. 2. apakApiDa- sacitta, mizra, acitta. sacitta e prakAre- nizcayathI ane vyavahArathI. nizcayathI sacitta- ghaneAdhi Adi, karA, drasamudranA madhya bhAga AdinuM pANI. - Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zi1]. vyavahArathI sacitta- kuvA, taLAva, varasAda AdinuM pANI. mizra apUkAya- barAbara nahi ukaLeluM pANI, jayAM sudhI traNa ukALA Ave nahi tyAM sudhI mizra, varasAdanuM pANI prathamavAra bhUmi upara paDatAM mizra hoya che. acitta apUkAya- traNa ukALA AveluM pANI tathA bIjAM zastra AdithI haNAyeluM pANI acitta thaI jAya che. acitta apUkAyane upayoga- zeka karavo. tRSA chIpAvavI, hAtha, paga, vastra, pAtra Adi devAM vageremAM upayoga thAya che. varSARtunI zarUAtamAM vastrano kApa kADha joIe. te sivAya ziyALA ane unALAmAM vastrane kApa kADhe to bakuza cAritravALo, vibhUSaNazIla thAya ane tethI brahmacaryane vinAza thAya. lokone zaMkA thAya ke "ujaLAM vastra oDhe che, mATe nakkI kAmI haze." kapaDAM dhovAmAM saMpAtita che tathA vAyukAya jIvanI virAdhanA thAya. prazna- je vastrane kApa kADhavAmAM deSa rahelA che, to pachI vastrano kApa ja na kADha, jethI koI jAtanA deSa na lAge. uttara- varSAkAla pahelAM kApa kADhavo joIe, na kADhe te de thAya. kapaDAM melAM thavAthI bhAre thAya, lIla kula thAya, ja Adi paDe, melAM kapaDAM oDhavAthI ajIrNa Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [] Adi thAya, tethI mAMdagI Ave. mATe varSARtunI zarUAta thAya te pahelAM paMdara divasa agAu avazya kapaDAne kApa kADhavA joie. pANI vadhAre na heAya tA chevaTe jhAlI paDalAMnA te avazya kApa kADhavA, jethI gRhasthAmAM jugupsA na thAya. prazna- tA zuM badhAnA bAra mahine kApa kADhavA ? uttara- nA AcAya tathA glAna AdinAM melAM thatAM vasrA dhAI nAkhavAM jethI leAkamAM nIdA ke glAna Adine ajINu vagere na thAya. kapaDAnA kApa kevI AdinI parIkSA karyA bAda hAya tA tene jayaNA pUrvaka dUra rIte kADhavA ? kapaDAmAM kApa kADhavA. jU Adi karIne pachI kApa kADhavA. sauthI pahelAM gurUnI upadhi, pachI anazana karelA sAdhunI upadhi, pachI glAnanI upadhi, pachI nava dIkSita sAdhunI upadhi, tyAra pachI peAtAnI upaSinA kApa kADhavA. dhAtrInI mAphaka kapaDAM pachADIne na dheAvAM, strInI mA dheAMkA mArIne kapaDAM na dheAvAM, paNa jayaNA pUrva ka e hAthathI masaLIne kApa kADhavA. kApa kADhayA pachI kapaDAM chAMyaDe sukavavAM pazu taDake sukavavAM nahi. eka vAra kApa kADhayAnu eka kalyANaka prAyazcitta Ave che. 3. agnikAya pijhDa sacitta, mizra, acitta, sacitta e prakAre nizcayathI ane vyavahArathI. nizcayathI sacita-- i.TanAM nIbhADAnA madhya bhAganA tathA vijaLI vagerenA agni. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [112' vyavahArathI sacitta- aMgArA Adino agni. mizra- taNakhA, mumurAdine agni. acitta ani- bhAta, kUra, zAka, osAmaNa, ukALeluM pANI Adi agnithI paripakava thayela. acitta agnikAyano upaga- ITanA TukaDA, rAkha, astrA Adine upaga karAya che, tathA AhAra pANa Adine vAparavAmAM upayoga karAya che. agnikAyanAM zarIra be prakAranAM hoya che baddhilaka ane mukelaka. baddhelaka- eTale agni sAthe saMbaMdhita hoya tevAM. mukela- agnirUpa banIne chuTAM paDI gayAM hoya tevAM. AhAra Adi mukelaka agnikAya kahevAya che ane tene upaga vAparavAmAM thAya che. 4. vAyukAyapiMDa- sacitta, mizra, acitta. sacitta be prakAre. nizcayathI ane vyavahArathI. nizcayathI sacitta ratnaprabhAdi pRthvIonI nIce valayAkAre rahele ghanavAta, tanavAta, ati ThaMDImAM je vAyu vAya te ati durdinamAM vAta vAyu Adi. vyavahArathI sacitta- pUrva Adi dizAne pavana ati ThaMDI ane ati dardina sivAyane vAte vAyu. * mizra- dati AdimAM bharela vAyu amuka TAIma pachI mizra. . acitta- pAMca prakAre - 1, AkAMta:- kAdava Adi dabAvAthI nIkaLate vAyu. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [na' 2. dhRta- masaka AdinA vAyu. 3. pIAlata-- dhamaNu AdinA vAyu. zarIra anugata--zvAseAzvAsa--zarIramAM 4. rahelA vAyu. 5. samu ima-- 5khA AdinA vAyu. mizravAyu- amuka TAIma sudhI mizra pachI sacitta, acittavAyu kAyanA upayAga-- acita vAyu bharelI mazaka taravAnA kAmamAM levAya che. tathA glAna AdinA upayogamAM levAya che. acitta vAyu kyAM sudhI rahe? acitta vAyu bharelI masaka- kSetrathI seA hAtha sudhI tare tyAM sudhI acitta. trIjA seA hAtha sudhI eTale ekase ekamAM hAthathI khaseA hAtha sudhI mizra, khasA hAtha pachI vAcu sacitta thai jAya che. snigdha (cAmAsu) RkSa (ziyALA-unALeA) kALamAM jaghanya, madhyama, utkRSTa acitta AdivAyu nIce pramANe jANavA. acitta sacitta phALa mizra | utkRSTa snidhakALa eka prahara sudhI khIjA prahara sudhI madhyama me trIjA jaghanya ,, traNa jadhanya sakSakALa eka divasa madhyama e divasa utkRSTa traNa divasa ,, .. .. ,, . cAra bIje divase trIje divase ceAthe vise ,, trIjA praharanI zarUAtayA. ceAthA praharanI zarUAtathI. pAMcamA praharanI zarUAtathI. trIje divase ceAthe divase pAMcame divase Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] 5. vanaspatikAya piMDa-sacitta, mizra, acitta. sacitta be prakAre nizcayathI ane vyavahArathI. nizcayathI sacitta-anaMtakAya vanaspati. vyavahArathI sacitta-pratyeka vanaspati. mizra cImaLAelAM phaLa, patra, puSpa Adi, cALyA vinAne leTa, khAMDelI DAMgara Adi. acitta- zastra AdithI pariNata thayela vanaspati. acitta vanaspatino upaga- saMthAre, kapaDA, auSadha AdimAM upayoga thAya che. che A badhA eka sAthe pita - 6. beIndriya piMDa ke potAnA samUharUpa hoya 7. te Indriya piMDe che tyAre piMDa kahevAya che. te 8 cauridriyapiDA paNa sacitta, mizra, ane | | acitta traNa prakAre hoya che. - acittanuM prayojana- beIndriya caMdanaka, zaMkha chIpa Adi sthApanA auSadha vagere kAryomAM. ja te Indriya- udhahInI mATI Adi. I " caurindriya- zarIra Arogya mATe ulTI vagere kAryamAM mAkhInI aghAra vagere. . 9 paMcendriyapiDa- cAra prakAre nArakI, tIyaca, manuSya, devatA. 1. nArakIne- vyavahAra kaI rIte thaI zakato nathI. 2. tIrthaMca paMcendriyane upayoga- cAmaDuM, hADakAM, vALa, dAMta, nakha, rema, zIMgaDAM, viSTA mutra Adine Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bipI kAraNa prasaMge upaga karAya che. tathA vastra, dUdha, dahIM ghI, Adine upaga karAya che. - manuSyano upayoga- sacitta manuSyane upaga dIkSA ApavAmAM tathA mArga pUchavA mATe thAya che. - acitta manuSyanI parI veza parivartana Adi karavA mATe kAma paDe, tathA ghasIne upadrava zAMta karavA mATe. A mizra manuSyano upayoga rasto Adi pUchavA mATe devane upaga- tapasvI ke AcArya pitAnuM mRtyu Adi pUchavA mATe tathA zubhAzubha pUchavA mATe ke saMgha saMbaMdhI keI kArya mATe devane upayoga kare. A pramANe sacitta-acitta-mizra. nava prakAranA piMDenI hakIkata thaI have dazame acittalepa piMDa kahe che. 10. lepa piDa- pRthvIkAyathI manuSya sudhI A navenA saMgathI utpanna thayele lepa piDa hoya che. kevI rIte? . | gADAnA akSamAM pRthvInI raja lAgela hoya tethI pRthvIkAya. , ; , , , , , , | gADuM nadI utaratAM pANI lAgeluM hoya tethI apakAya. . gADAnuM leTuM ghasAtAM agni utpanna thAya tethI teukAya. . . jayAM ani hoya tyAM vAyukAya che tethI vAyukAya. 1. keTalAka lepa piMDane avakAlina kahIne ayogya TharAve che. teone zAstrakAre uttara ApyuM che ke bhagavAne pAtrakaNAnI sAthe leSaNa kahIne lepane anivArya gaNAvyA che, eTale te yogya ane zAstrIya che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 116] akSa lAkaDAne hoya tethI vanaspatikAya. maLamAM saMpAtimAM jIva paDayA hoya tethI beIndriya, teIndriya, caurindriya, ane deraDuM ghasAya che tethI paMcendriya. lepa piMDane upayoga- lepanuM grahaNa pAtrAdi raMgavA mATe karAya che. lepa yatanA pUrvaka grahaNa karo. gADA pAse jaI tenA mAlikane pUchIne lepa grahaNa kare. zayAtaranA gADAne lepa grahaNa karavAmAM zayyAtara piMDane doSa lAgato nathI. A lepanI cheTethI cUMghIne parIkSA karavI. mIThe hoya te grahaNa kare. lepa levA jatAM gurumahArAjane vaMdana karI pUchIne javuM prathama navA pAtrAne lepa kare pachI junAM pAtrAne lepa kare junA pAtro ukhaDI gayAM hoya te te gurumahArAjane batAvIne pachI lepa kare, pUchavAnuM kAraNa e che ke keI navA sAdhu sUtra artha grahaNa karavA mATe AvavAnA hoya to pAtrAne lepa karavAne niSedha karI zake athavA te kaI mAyAvI hoya to tenI vAraNuM karI zakAya. savAramAM lepa lagAvI pAtrane sUkAvA devuM zakti hoya te upavAsa karIne lepa kara. upavAsanI zakita na hoya te lepa kareluM pAtra bIjAne sAcavavA seMpIne vAparavA jAya. bIjAne na sepe ane emane ema mUkIne jAya to saMpatima jIvonI virAdhanA thAya. lepanI poTalI banAvI pAtarAne raMge, pachI AMgaLI vaDe suMvALA banAve. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i17] lepa be traNa ke pAMca vAra lagAva. pAtrAne lepa vibhUSA mATe na kare paNa saMyamane mATe kare. vadhelo lepa rU vagere sAthe rAkhamAM masaLIne paraThavI devo. lepa be prakAranA che eka yukita lepa, bIjo khaMjana lepa. aneka vastu meLavIne thato yukita lepa nikhibdha che, kAraNa ke temAM saMnidhi karavI paDe che. ziyALAmAM pahelA ane cothA praharamAM lepa lagAvelAM pAtrA taDakAmAM na sukavavA. - unALAmAM pahelA ardha prahara ane chelle ardha praharamAM lepa lagAvelAM pAtrA taDakAmAM na sUkavavA. A.kALa snigdha hovAthI lepane vinAza thAya mATe na sUkavavAM. pADyAM ghaNuM tApamAM sukvavAthI lepa jaladI sukAI jAya. pAtra tUTeluM hAya, mudrikAbaMdhathI tathA nAnAbaMdhathI sAMdhavuM. paNa tenabaMdhathI na sAMdhavuM. mudrikAbaMdha == navAbaMdha be prakAre stana baMdhamAM beya bAju sAMdhA na dekhAya te rIte pAtrane aMdarathI sAMdhavuM, AthI pAtra nirbaLa bane che. piMDanA eka athavALAM nAma- piMDa, nikAya, samUha saMpiMDana, piMDanA, samavAya, samavasaraNa, nicaya, upacaya, caya, jumma ane rAzI A rIte vyapiMDa kahya have bhAvapiDa kahe che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 118] bhAvapiMDa- be prakAre prazasta ane aprazasta aprazasta bhAvapiDa- be prakAre, sAta prakAre, ATha prakAre, ane cAra prakAre be prakAre- rAgathI ane dveSathI. sAta prakAre 1. Ihilekabhaya, 2. paralokabhaya, 3. AdAnabhaya, 4. akasamAbhaya, 5 AjIvikAbhaya 6 maraNabhaya ane 7. apayazabhaya. - AThaprakAre-ATha madanA sthAnathI 1. jAti 2. kula 3. baLa, 4. rU5, 5. tapa 6. sattA, cha. zrata ane 8. lAbhathI tathA ATha karmanA udayathI. cAra prakAre krodha, mAna, mAyA, ane lebhathI piMDa grahaNa kara te aprazasta piMDa. aprazasta piMDathI AtmA karmo karIne baMdhAya che. prazasta bhAva piDa- traNa prakAre. 1. jJAna viSaya 2. darzana viSaya, 3. cAritra viSaya, eTale je piMDathI jJAnanI vRddhi thAya, te jJAnapiDa. je piMDathI darzananI vRddhi thAya te darzanapiMDa. je piMDathI cAritranI vRddhi thAya, te cAritrapiMDa. jJAna, darzana ane cAritranI vRddhi thAya, te mATe zuddha AhAra Adi grahaNa karavAM. lepa karelA pAtramAM AhArAdi grahaNa karAya, che te eSaNa yukta have joIe, eTale have eSaNanuM svarUpa kahIe chIe. . . . ' . eSaNa eSaNe traNa prakAre- 1gaSaNa eSaNA, 2. grahaNa eSaNa, 3. prAsa eSaNa - Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAra. 1. pramANa. 2. kAla. 3. Avazyaka 4. savADheka 5. upakaraNa, 6. mAtraka. 7. kAussagga, 8. yAga. [19] (1) veSaNA eSaNA 1. pramANa- bhikSA mATe gRhasthAnA ghera be vAra javuM, 1. akAle ThelAnI zakA thai hAya tA te vakhate pANI levA 2, bhikSA vakhate geAcarI ane pANI levA. 2. kAla- je gAmamAM bhikSAne je vakhata hoya te TAime javuM. TAIma pahelAM jAya tA jo prAnta dveSavALA gRhastha heAya te nIce pramANe dASA thAya. apavAda 1. jo te sAdhunu darzana amagala mAnatA hoya te sAdhu jovAmAM AvatAM parAbhava-apamAna kare niMdA kare, mAre. 2. A sAdhuDA peTa bharavAmAM samajyA che, atyAramAM nIkaLI paDayA vagere. 3. bhikSA TAIma thayA pa pachI geAcarI jAya tA jo gRhastha saraLa hAya te gharamAM kahe ke havethI A TAIme rasAi taiyAra thAya tema karajo, AthI uddagama-AdhAkama Adi doSA thAya. athavA sAdhu mATe AhArAdi rAkhI mUke. 4. gRhastha prAnta hAya tA niMdA kare ke, zuM A bhikSAnA TAIma che ? nahi savAranA nahi apeArane ? 5. TAima sivAya bhikSAe javAthI ghaNuM pharavuM paDe tethI zarIrane kaleza thAya. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ' phi20] 6. bhikSAnA TAIma pahelAM jAya to, je bhadraka hoya to rAI vahelI kare, prAnta heya te hIlanA Adi kare. mATe jyAM jyAre bhikSAne TAIma thatuM hoya tyAM te TAIme bhikSAe javuM. . Avazyaka- ThallA mAtrAdinIzaMkA dUra karIne bhikSAe javuM. upAzrayanI bahAra nIkaLatAM "Avasahi" kahevI. 4. saMghAka- be sAdhue sAthe bhikSAe javuM. ekalA javAmAM aneka doSone saMbhava che. strIne upadrava thAya athavA kUtarAM, pratyaka AdithI upaghAta thAya. sAdhu ekale bhikSAe kema jAya ?. 1. huM labdhimAnuM chuM eTale ekale jAya, 2. bhikSA mATe jAya tyAM dharmakathA karavA mAMDe tethI tenI sAthe bIjA sAdhu jAya nahi. 3. mAyAvI hovAthI ekale jAya. sAruM sAruM bahAra vAparI le ane sAmAnya gocarI vasatimAM lAve tethI sAthe bIjA sAdhune laI na jAya. 4. ALasu hevAthI ekale gocarI lAvIne vApare. 5. lubdha havAthI bIje sAdhu sAthe hoya te vigaI Adi mAgI na zake mATe ekalo jAya. 6. nidharmi hovAthI aneSaNaya grahaNa kare, tethI ekale jAya. 7. dukALa Adi kAraNe judA judA jAya te bhikSA maLI zake mATe ekalA jAya. 8. AtmAdhiSThita eTale potAne je maLe te ja Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] vAparavuM tethI ekale jAya. 8. vaDhakaNa hoya tethI tenI sAthe keI na jAya. 5. upakaraNa- utsagathI saghaLAM upakaraNe sAthe laIne bhikSAe jAya. badhAM upakaraNa sAthe laIne bhikSA pharavA samartha na hoya te pAtro, paDalAM rajoharaNa, be vastra (eka sutarAu bIju UnanuM) ane dAMDe laIne carI jAya. 6. mAtraka- pAtrAnI sAthe bIjuM mAtraka laIne bhikSAe jAya. 7. kAussagna- "pAna vALi no ATha zvAsozvAsane kAussagna karIne Adeza mAMge. "paMkSi AcArya kahe "kAma', sAdhu kahe "ti ( mu), AcArya kahe "tatti (kahA ki putra sAthe 8. coga- pachI kahe ke "bhAvasiyatakArAne je je saMyamane upagI haze te te grahaNa karIza. apavAda- 1. AcArya, glAna, bAla, tapasvI Adi mATe bethI vadhu vAra carI jAya. gayA pachI ThelA mAtrAnI zaMkA thaI Ave to yatanA pUrvaka gRhasthanI rajA laIne zaMkA dUra kare. 2. sAthe gocarI pharatAM TAIma pahoMce ema na hoya to bane judA judA thaI jAya. 3. ekAkI gocarI gayA hoya ane kadAca strI, | bhega mATe prArthanA kare, te tene samajAve ke "maithuna sevavAthI AtmA narakamAM jAya cheItyAdi samajAvavA chatAM na cheDe te kahe ke "mArAM mahAvate guru pAse mUkIne Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [22] Avu.' Ama kahIne gharanI bahAra nIkaLI jAya. te javA na de teA kahe ke eka eraDAmAM mArAM tratA mUkI dau pachI eraDAmAM jai gaLe phAMsA nAkhe. A joine bhayathI te srInA mAhAya zamI jAya ane cheADI mUke. Ama karavA chatAM kadAca te strInA mAhAya na zame te gaLe phrAMsA khaIne marI jAya. paNa tenuM khaMDana na kare. A rIte strInI yatanA kare, 4. kUtarAM, gAya AdinI dAMDAvatI yatanA kare. 5. pratyenIka virAdhInA gharamAM javuM nahi, kadAca tenA gharamAM praveza thai jAya ane pratyanIka pakaDe te bUmAbUma karavI jethI leAkeA bhegA thaI jAya, eTale tyAMthI nIkaLI jAya. bhikSA grahaNa karatAM pAMca mahAvratanI yatanA, 1. prANAtipAta viramaNavrata yatanA- bhikSA grahaNa karatAM kAI jIvanI virAdhanA na thAya tene upayAga rAkhavA. 2. mRSAvAda viramaNavratayatanA koI nimittAdi pUche teA kahe ke huM jANute nathI. 3. adattAdAna viramaNavrata yatanA- hiraNya, dhana, Adi rahelu hoya tyAM javuM nahi. 4. maithuna viramaNavrata yatanA- upara kahyA mujaba brahmacaya vratanu* rakSaNa karavuM. 5. parigraha viramaNavrata yatanA- udgamadi dASAthI rahita AhAra AdinI gaveSaNA karavI. azuddha sasakta AhAra pANI AvI jAya te khabara paDatAM turata Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [23] paraThavI devAM. bIjA gAmamAM gocarI jAya tyAM bhikSAvelA thaI che ke nahi? te kene kevI rIte pUchavuM ? tarUNa. madhyama ane sthavira. darekamAM strI, purUSa ane napuMsaka A badhAmAM pahelAM pRSTha 32 upara kahI gayA chIe te pramANe yatanA pUrvaka pUchavuM. bhikSA vakhata thaI gayuM hoya te paga pUMchane gAmamAM praveza kare. gAmamAM eka sAmAcArIvALA sAdhu hoya te upakaraNa bahAra mUkI aMdara jaI dvAdazAvate vaMdana kare. pachI sthApanAdi kuLa pUchIne gocarI jAya. bhinna sAmAcArIvALA sAdhu sAmA maLe, te thobhavaMdana (be hAtha joDIne "marthI mi) kare. cha jIvanikAyanI rakSA karavAvALe sAdhu paNa je A yatanAthI AhAra, nihAra kare ke jugusitalA mleccha, caMDAdi kuLamAMthI bhikSA grahaNa kare che te bAdhi durlabha kare che. ( zrIjinazAsanamAM dIkSA ApavAmAM, vasati karavAmAM ke AhAra pANI grahaNa karavAmAM jene niSedha karyo che, tenuM prayatna pUrvaka pAlana karavuM. arthAt tevA niSiddhamanuSyane dIkSA na ApavI niSiddha sthAnamAM vasati na karavI, tevAM niSidha gharamAMthI bhikSA grahaNa na karavI. vA ga6 va tada raddha, nipha zAhara3himAyA smnngunnmukkje| saMsArapavaDhao bhaNio // " je sAdhu jema tema je maLe te deSita AhAra upadhi Adi grahaNa kare che te zramaNa-guNathI rahita thaI Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [124] sa'sArane vadhAre che. je pravacanathI nirapekSa, AhAra AdimAM niHzuka lubdha ane mehavALA thAya che teneA anaMta saMsAra zrI jinezvara bhagavatAe kahyo che. mATe vidhi pUrvaka nirdoSa AhAra AdinI gaveSaNA karavI. gaveSaNA e prakAranI che. eka dravya gaveSaNA, bIjI bhAva gaveSaNA. dravyagaveSaNAnuM dRSTAMta. vasa'tapura nAmanA nagaramAM jitazatru rAjAne dhAriNI nAmanI rANI hatI. te eka vAra citrasabhAmAM gai, temAM suvarNa pIDavALu haraNa joyu. te rANI garbha vALI hatI AthI tene suvarNa pIThavALA mRganuM mAMsa khAvAnA dohA (IcchA) thayA. te icchA pUrNa nahi thavAthI rANI mukAvA lAgI. rANIne duLa thatI joI rAjAe pUchyuM ke tuM kema sukAya che, tAre zu' duHkha che.' rANIe suvarNamRganu' mAMsa khAvAnI icchA thayAnI vAta karI. rAjAe peAtAnA mANasone suvaNaeN mRgane pakaDI lAvavA hukama karyAM. mANasAe vicAra karyA ke suvaNaeN mRgane zrIpI phaLa (eka jAtanAM phaLa) ghaNAM priya hAya che. paNa atyAre te kaLAnI Rtu nathI, mATe banAvaTI tevAM phaLe anAvIne jaMgalamAM gayA, ane tyAM te banAvaTI phLAnA chUTAM chuTAM DhagalA karIne jhADanI nIce rAkhyAM. haraNIAMoe te phaLe joyAM, nAyakane vAta karI, badhAM tyAM AvyAM, nAyake te kaLA joyAM ane badhAM Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] haraNIone kahyuM ke koI pUrve ApaNane pakaDavA mATe A pramANe kareluM che, kemake atyAre A phaLanI Rtu nathI. kadAca tame ema kaho ke "akAle paNa phaLa Ave. to paNa pahelAM keI vakhata A rIte DhagalA thayA na hatA. je pavanathI A rIte DhagalA thaI gayA haze ema lAgatuM hoya te pUrve paNa pavana vAte hato paNa A rIte DhagalA thayA nathI. mATe te phaLa khAvA mATe keIe javuM nahi." A pramANe nAyakanI vAta sAMbhaLI keTalAMka haraNIyAM te phaLa khAvA mATe gayAM nahi- jyAre keTalAMka haraNIyAM nAyakanI vAta gaNakAryA sivAya te phaLa khAvAM gayAM, jyAM phaLa khAvA lAgyAM tyAM te rAjAnA mANasoe te haraNIyAMone pakaDI lIdhAM. AthI te haraNIyAMmAMthI keTalAMka baMdhAyAM ane keTalAMka haraNIyAM maraNa pAmyAM. je haraNIyAe te phaLa khAdhAM nahi te sukhI thayAM, IcchA pramANe vanamAM vicAravA lAgyAM. bhAvagaveSaNanuM daSTAMta kaI mahotsava prasaMge ghaNuM sAdhue AvyA hatA. keI zrAvake athavA te kaI bhadrika mANase sAdhuone mATe (AdhAkami) bhejana tayAra karAvyuM. ane bIjA anekane bolAvIne bhejana ApavA mAMDayuM tenA manamAM ema hatuM ke "A joIne sAdhue AhAra levA Avaze." - AcAryane A vAtanI kaI rIte khabara paDI gaI, tethI sAdhuone kahyuM ke "tyAM AhAra levA jaze nahi. kemake te AhAra AdhAkami che.---- Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka sAdhuo tyAM AhAra levA na gayA, paNa je te kulemAMthI gocarI laI AvyA, jyAre keTalAka sAdhuoe AcAryanuM vacana gaNukAyuM nahi ane te AhAra lAvIne vAparyo. je sAdhuoe AcArya bhagavaMtanuM vacana sAMbhaLI, te AdhAkarmi AhAra lIdhe nahi, te sAdhuo zrI tIrthakara bhagavaMtanI AjJAnA ArAdhaka thayA ane paralokamAM mahA sukhane meLavanArA thayA. jyAre je sAdhuoe AdhArmi AhAra vAparyo te sAdhuo zrI jinezvara bhagavaMtanI AjJAnA virAdhaka thayA ane saMsAra vadhAranArA thayA. mATe sAdhuoe nirdoSa AhAra pANI AdinI gaSaNe karavI joIe. deSita AhAra pANI Adine tyAga kara joIe. kemake nirdoSa AhAra Adine grahaNathI saMsArane aMta zIdhra thAya che. (ra) grahaNa eSaNa. grahaNa eSaNuM prakAre- eka dravya grahaNa eSaNA, bIjI bhAva grahaNa eSaNuM. dravya grahaNa eSaNunuM daSTAMta. eka vanamAM keTalAka vAnare rahetAM hatAM. eka vakhate unALAmAM te vananAM phaLa, pAna vagere sukAI gayelAM joI mukhya vAnare vicAryuM ke "bIjA vanamAM jaIe." bIjA sArAM vananI tapAsa karavA judI judI dizAmAM keTalAka vAnarene mekalyA. te vAnare tapAsa karIne AvyA pachI eka suMdara vanamAM badhA vAnare gayA. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [27] te vanamAM eka moTe kaha hatuM. A joIne vAnara khuza khuza thaI gayA. mukhya vAnare te kahanI cAre tarapha pharIne tapAsa karI, te te prahamAM javAnAM pagalAM dekhAtAM hatAM, paNa bahAra AvyAnAM pagalAM dekhAtAM na hatAM. AthI mukhya vAnare badhA vAnarene bhegA karIne kahyuM ke "A kahathI sAvacetI rAkhavI, kInArethI ke temAM jaIne pANI pIvuM nahi, paNa pilI naLI vATe pANI pIvuM." * je vAnare mukhya vAnaranA kahevA pramANe varyA te mukhI thayA ane jeo drahamAM jaIne pANI pIvA gayA te maraNa pAmyA. A pramANe AcArya bhagavaMta mahotsava vageremAM AdhAmi usika Adi deSavALA AhAra Adine tyAga karAve che tathA zuddha AhAra grahaNa karAve che. - je sAdhue AcArya bhagavaMtanA kahyA pramANe te che, te ceDA ja kALamAM saghaLAM karmone kSaya kare che. jeo AcArya bhagavaMtanA vacana pramANe vatatA nathI teo aneka bhavamAM janma, jarA, maraNanAM duHkha pAme che. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAre. [18] bhAvagrahaNa eSaNA. | 1. sthAna- traNa prakAranAM 1. Atma upaghAtika, 2. pravacana 1. sthAna. | upaghAtika, 3. saMyama upaghAtika. 2. dAyakA | (a) Atma upaghAtika 3. gamana... | sthAna- gAya, bheMsa Adi jayAM 4. grahaNa. | hoya, tyAM ubhA rahIne bhikSA grahaNa 5. Agamana. karavAmAM te gAya, bheMsa Adi 6. prApta. - } zIMgaDu ke lAta mAre, tethI paDI 7. parAvRtta. javAya, vAge, athavA pAtra bhAMgI 8. patita. jAya. tethI chakAya jIvanI virAdhanA 9. guruka. thAya tethI tenA sthAne tathA jayAM 10. vividha jIrNa bhIMta, kAMTA, dara Adi hoya tyAM paNa ubhA rahIne bhikSA grahaNa 11. bhAva. |_| karavI nahi. pravacana upadhAtika sthAna ThelA mAtrAnAM, sthAna gRhasthane snAna karavAnA sthAna, khALa Adi azucivALAM sthAna, AvAM, sthAne ubhA rahI bhikSA grahaNa karatAM pravacananI hIlanA thAya, mATe AvA sthAne ubhA rahI bhikSA grahaNa karavI nahI. va saMyama upaghAtika sthAna- pRthvI, pANI, agni, bIja Adi jayAM hoya tyAM ubhA rahIne bhikSA grahaNa karatAM te jIvonI virAdhanA thAya, mATe tevA sthAne ubhA rahI bhikSA grahaNa karavI nahi. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] 2. dAyaka- ATha varSathI ochI uMmaranuM bALaka, nekara, vRddha, napuMsaka matta (dArU Adi pIdhela) gAMDe, kedhAyamAna, bhUtaAdinA vaLagADavALo, hAtha vinAne, paga, vinAno, AMdhaLo, beDIvALa, kaDharegavALI, gabhavAnI strI, khAMDatI, daLatI, rU. pIMjatI, Adi pAsethI bhikSA grahaNa na karavI. apavAde keI jAtane doSa thAya ema na hoya te upaga pUrvaka bhikSA grahaNa kare. 3. gamana- bhikSA ApanAra, bhikSA levA mATe aMdara jAya, te tenI upara nIcenI jamIna tathA AjubAju paNa jovuM. je te jatAM pRthvI, pANI, agni Adine saMghaTTo karatAM hoya te bhikSA grahaNa karavI nahi, kemake tevI bhikSA grahaNa karatAM saMyama virAdhanA thAya, athavA ApanArane aMdaranA bhAgamAM jatAM kadAca sarpa Adi karaDe, te gRhastha Adi mithyAtva pAme. 4. grahaNa- nAnuM-nIcuM dvAra hoya, jyAM barAbara joI zakAtuM na hoya, kabATa vAseluM hoya, bAraNu baMdha heya, ghaNu mANaso AvajAva karatAM heyagADAM vagere ADAM paDelAM hoya, tyAM bhikSA grahaNa karavI nahi. je barAbara upaga rahI zake ema hoya, te bhikSA grahaNa karavI. 5Agamana- bhikSA laIne AvatA gRhatha pRthvI AdinI virAdhanA karato Avato hoya te bhikSA grahaNa karavI nahi. 6. prApta- ApanA hAtha kAcA pANavALe che Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (130 ke kema? te jevuM. AhAra Adi saMsakta che ke kema? te jevuM, bhAjana bhInuM che ke kema? te jevuM kAcuM pANI saMsakata ke bhInuM hoya, te bhikSA grahaNa karavI nahi. 7. parAvata- AhAra Adi bIjA vAsaNamAM nAMkhe te te vAsaNane kAcuM pANI Adi lAgeluM che ke nahi te tapAsavuM. je pANI Adi lAgeluM hoya te te vAsaNamAMne AhAra grahaNa kara nahi . - 8, patita- AhAra pAtramAM grahaNa karyA pachI tapAsa. gavALe piMDa che ke svAbhAvika che te jovuM. je gavALo ke kRtrima bheLaseLa vagere lAge che teDIne tapAsa. na tapAse te kadAca temAM jhera bheLaveluM hoya ke kaMI kAmaNa kareluM hoya, athatA suvarNa Adi nAkheluM hAya, kAMTA Adi hoya te saMyama virAdhanA ane Atma virAdhanA thAya. survaNa Adi hoya to te pAchuM Ape. 9 guruka- meTA patthara vagerethI DhAMkeluM hoya, te khaseDavA jatAM gRhasthane kadAca IjA thAya. ApavAnuM bhAjana ghaNuM moTuM hoya ke bhAre vajanadAra hoya, te upADIne ApavA jatAM kadAca hAthamAMthI paDI jAya, te gRhastha dAjhI jAya athavA page IjA thAya tathA temAM rahelI vastu nIce DhoLAya tethI chakAya jIvanI virAdhanA thAya, mATe tevA meTA ke bhAre bhAjanathI bhikSA grahaNa karavI nahi. - 10, trividha- temAM kAla traNa prakAre 1 grISma 2. hemanta ane 3. varSAkAla. tathA ApanAra traNa prakAre 1. strI, 2. puruSa, ane 3. napuMsaka, te dareka tarUNa, madhyama ane sthavira napuMsaka zIta hoya che, strI uSmAvALI hoya che Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [31] purUSa zIteNuM hoya che. temAM purakarma, udakA, sasnigdha traNa hoya che.te dareka sacitta, acitta ane mizra traNa prakAre che. (tAlikA mATe pariziSTa jUo) puraSkarma ane udakAdramAM bhikSA grahaNa na karavI. sasnigdhamAM eTale mizra ane sacitta pANIvALA hAtha hoya te hAthanAM AMgaLAM, rekhA ane, hathelIne AzrI sAta bhAga karavA. temAM kALa ane vyaktibhede nIce mujaba bhAga je sukAyelA hoya, te bhikSA grahaNa karAya. nAma | unALAmAM | ziyALAmAM comAsAmAM 3 bhAga. tarUNa strInA. madhyama strInA. vRddha strInA. 1 bhAga. | 2 bhAge. | 2 ) [ 3 , tarUNa puruSanA. madhyama puruSanA. che che, ja vRddha puruSanA. tarUNa napuMsaka. madhyama napuMsaka. | 4 vRddha napuMsaka, 'T 5 .. 5 - ) 5 [ 6 - - 6 7 ,, , Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13] 11. bhAva- laukki ane lekettara, banemAM prazasta ane aprazasta. laukika eTale sAmAnya mANasemAM pracalita. lakattara eTale zrIjinezvara bhagavaMtanA zAsanamAM pracalita. prazasta eTale mokSamArgamAM sahAyaka. aprazasta eTale mokSamArgamAM sahAyaka nahi. laukika daSTAMta kaI gAmamAM be bhAIo judA judA rahetA hatA. ane khetI karIne nirvAha karatA. ekane sArI strI hatI, bIjAne kharAba strI hatI. je kharAba strI hatI, te savAramAM vahelI uThIne hAtha, meM vagere deI pitAnI kALajI karatI, paNa kare vagerenI kaMI khabara Adi pUche nahi, temaja temanI sAthe kalaha karatI hatI. AthI nere vagere badhA cAlyA gayA, gharamAM raheluM dravya vagere khalAsa thaI gayuM. A laukika aprazasta bhAva. jyAre bIjAnI strI hatI, te nakara vagerenI khabara rAkhatI, TAImasara khAvA vagere ApatI. pachI pote jamatI. kAmakAja karavAmAM preraNA karatI. AthI nekare sArI rIte kAma karatA anAja ghaNuM pADyuM ane ghara dhana dhAnyathI samRddha banyuM. A laukika prazasta bhAva. lokotara-prazasta-aprazasta-je sAdhu saMyamanA pAlana mATe AhAra Adi grahaNa kare che, paNa pitAnAM rUpa bala, ke zarIranI puSTi mATe AhAra grahaNa karatuM nathI. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visa3] tathA je AhAra vagere lAve tenAthI AcArya, bALa, glAna, vRddha Adine ApIne pachI pote vApare che, te jJAna darzana cAritrane ArAdhaka thAya che. A lokottara prazastabhAva. je sAdhu pitAnA vaNa mATe bala mATe ke zarIranI puSTi mATe AhAra grahaNa kare, AcArya AdinI bhakita na kare. te jJAna dana cAritrane ArAdhaka thaI zakato nathI. A lo kettara aprazastabhAva. beMtAlIsa SothI rahita zuddha AhAra grahaNa karyA pachI, te AhAra joI tapAsI levuM. temAM kAMTA, saMsakta Adi hoya, te te kADhI nAkhI-paraDavIne upAzrayamAM Ave. upAzrayamAM praveza karatAM paga pUjIne traNa vAra nisAhi kahI, "nA ravamasima kahI mAthuM namAvIne namaskAra karavA. pachI je ThalA mAtrAnI zaMkA hoya, to pAtro bIjAne soMpIne zaMkA dUra karI AvIne kAussaga kara. kAussagamAM gocarImAM je kaI deSa lAgyA hoya tenuM ciMtavana karavuM. upAzrayamAMthI nIkaLyA tyAMthI mAMDI upAzrayamAM praveza kare tyAM sudhInA doSe manamAM vicArI le. pachI gurune kahI saMbhaLAve. je guru svAdhyAya karatA hoya, sUtelA hoya, vyAkSiptacittavALA heya, AhAra ke nihAra karatA hoya te AlecanA na kare. paNa guru zAMta hAya vyAkSiptacittavALA na hoya to gocarInA badhA doSenI AlocanA kare. gecarInI AlocanA kevI rIte karavI? AlocanA karatAM nIcenA cha deze lagADavA nahi Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134] 1, naa- gocarI AvatAM hAtha, paga, bhRkuTI, mAthu, AMkha AdinA vikAra karavAM te. - ra, valaM- hAtha ane zarIrane vALavA te 3. calaM- ALasa maraDatAM AlocanA karavI, athavA grahaNa karyuM hoya tenAthI viparIta AlecanA karavI te. 4. bhAsaM- gRhasthanI bhASAthI AlecanA karavI te - pa. bhUkaM- muMgA mugA AlecanA karavI te. 1 6. raM- moTA avAje AlecanA karavI te upara mujaba deze lAge nahi. e rIte AcAryanI pAse athavA nImaNuka karI hoya temanI pAse AlecanA karavI. TAIma zeDo hoya, te saMkSepathI AlecanA karavI. pachI gocarI batAvatAM pahelA pitAnuM mukha, mAthu pramArjavuM ane upara, nIce temaja AjubAju najara karIne pachI gocarI batAvavI. kemake udyAna-bAga AdimAM utaryA hoya tyAM uparathI phaLa, puSpa, Adi na paDe, nIce phaLI, Adi hoya, tenI jayaNuM karI zakAya, AjubAjumAM bilADI kUtare hoya te trApa mArI na jAya. - gocarI batAvIne ajANatAM lAgelA deSanI zuddhi mATe ATha zvAcchavAsa (eka navakArano) kAussaga kare athavA nIcenI be gAthA citave.1 visati te, hima sAmaLio . jai me aNuggahaM kujjA, sAhU hujjAmi taario||1|| 1. hAlamAM mA niei asArvajJA' gAthA gaNavAmAM Ave che. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135] sAhavo to ciyatteNaM, nimaMtijja jahakamma / jai tattha kei icchijjA, tehiM sadhi tu muMjae // 2 // (9. vai. sa. 1 gAthA 24-5) pachI mahUta mAtra svAdhyAya karIne pachI guru pAse jaIne kahe ke, prAdurNaka, tapasvI, bALa Adine Apa gocarI Ape." gurumahArAja Ape athavA kahe ke "tame ja teone Ape. te pote prALuNuMka Adine tathA bIjA sAdhune paNa nimaMtraNa kare. je te grahaNa kare, te nirjarane lAbha maLe ane na grahaNa kare te paNa vizuddha pariNAmathI nijA thAya, je avajJAthI nimaMtraNa kare to kamabaMdha kare. "bharaheravayavidehe, pannarasa vi kammabhUmigA sAhU / ekami hIliyamI, savve te hIliyA huti // 1 // bharaheravayavidehe, pannarasa vi kammabhUmigA saahuu| ekami pUiyamI, savve te pUiyA huMti // 2 // " pAMca bharata kSetro, pAMca aravata kSetro, ane pAMca mahAvideha kSetro. A pannara karmabhUmimAM rahelA sAdhumAMthI eka sAdhunI paNa hIlanA karavAthI badhA sAdhunI hIlanA thAya che. eka sAdhunI paNa bhakti karavAthI saghaLA sAdhunI bhakti thAya che. - zaMkA- ekanI hIlanAthI saghaLAnI hIlanA ane ekanI bhaktithI saghaLAnI bhakti kema thAya ? yajJadatta - khAya temAM devadattanuM peTa kevI rIte bharAya? Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] samAdhAna- jJAna, darzana, tapa, tathA sayama e sAdhunA kruSNeA che. A guNNA jema eka sAdhumAM che, tema saghaLAye sAdhumAM che. mATe eka sAdhunI niMdA karavAthI saghaLA sAdhunA guNeAnI niMdA thAya che ane eka sAdhunI bhakti, pUjA, bahumAna karavAthI paMdare ka bhUmimAM rahelA saghaLAye sAdhunI bhakita, pUjA, bahumAna thAya che. uttama guNavAna sAdhunI hamezAM vaiyAvacca Adi karavAthI, peAtAne sava prakAre samAdhi maLe che. vaiyAvacca karanArane ekAMte kama nirjarAnA lAbha maLe che. sAdhu e prakAranA hAya, keTalAka mAMDalImAM vAparanArA hAya ane keTalAka judA judA vAparanArA hAya. je mAMDalImAM vAparanArA hAya, te bhikSA gayelA sAdhu AvI jAya eTale badhA sAthe vApare. tapasvI, navadIkSita, khALa, vRddha Adi hAya te, gurunI AjJA meLavI khuduM vAparI le. (3) grAsa eSaNA. grAsa eSaNA be prakAre-- 1. dravyagrAsa eSaNA, 2. bhAvagrAsa eSaNA. dravyagrAsa eSaNA-mAchalAnuM dRSTAMta, eka mAchImAra mAchalAM pakaDavA mATenA gala-kAMTAmAM mAMsipaDa bharAvIne dramAM nAkhatA hatA. te vAta eka mAdhyuM jANe che, tethI te mAdhyu kAMTA parane mAMsipaDa AjubAjuthI khAI jAya che, pachI te gala halAve che, tethI mAchImAra mAchyu temAM phsAelu' jANI, te mahAra kADhe che, te kaI hotu nathI. A pramANe vAraMvAra Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [37] peluM mAchaluM mAMsa khAI jAya che, paNa galamAM sapaDAtuM nathI. A joIne mAchImAra vicAramAM paDI jAya che. ja vicAramAM paDelA te mAchImArane mAchaluM kahevA lAgyuM ke "eka vAra huM pramAdamAM hatuM, tyAM eka bagalAe mane pakaDyo. bagale bhakSa uchALIne pachI gaLI jAya che." tethI te bagalAe mane uchALyo eTale huM vAMke thaIne tenA meMDhAmAM paDyo. A rIte traNa vAra huM vAMke paDyo eTale bagalAe mane mUkI dIdhuM. e ekavAra huM samudramAM gaye, tyAM mAchImAroe valayamukhanI sAdaDI mAchalAM pakaDavA mATe rAkhelI hatI. bharatI Ave eTale temAM mAchalAM bharAI jAya. ekavAra huM temAM sapaDAI gaye. tyAre sAdaDInA AdhAre bahAra nIkaLI gaye. A pramANe huM traNavAra temAMthI chaTakI gayo. ekavIsavAra jALamAM sapaDAtAM huM jamIna upara lapAI jate hate eTale chuTI jatuM hatuM. ekavAra huM khAbocIyAnA pANImAM raheto hato, te vakhate pANI sukAI gayuM. mAchalAM jamIna upara pharI zakatAM nathI, eTale te khAbocIyAmAM ghaNuM mAchalAM marI gayAM. keTalAMka jIvatA hatAM, temAM huM paNa jIvatuM hatuM. tyAM kaI mAchImAra AvyuM ane hAthathI pakaDI pakaDIne mAchalAM sayAmAM parovA lAgyuM tyAre mane thayuM ke "have nakkI marI javAze jyAM sudhI vidhA nathI, tyAM sudhImAM koI upAya karUM jethI bacI javAya" Ama-vicAra karIne parevAyelA mAchalAMnI vacamAM jaI te soce mAMthI Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138] pakaDIne huM vaLagI gayo. mAchImAre jANyuM ke badhA mAchalAM parovAI gayAM che, eTale te se laIne mAchalAne devA mATe bIjA prahamAM gaye. eTale huM pANImAM jato rahyo." Avu mArUM parAkrama che. te paNa tuM mane pakaDavAnI IcchA kare che? ahe! tAruM kevuM nirlajjapaNuM? A rIte mAchalo sAvacetIthI AhAra meLavata hatuM. tethI karI chaLAte na hato. bhAvagrAsa eSaNA, - A pramANe kaI dAmAM na chalAya te rIte nirdoSa AhAra pANInI gaSaNA karIsaMyamanA nirvAha mATe ja AhAra vApara. AhAra vAparatAM paNa AtmAne zikhAmaNa ApavI ke he jIva ! tuM beMtAlIsa dethI 2hita AhAra lAvyo che, te have vAparavAmAM mUrachavaza thaIza nahi, rAga dveSa karIza nahi." AhAra vadhAre paNa na vApare, tema e che paNa na vApara jeTalA AhArathI zarIra TakI rahe, teTalA pramANamAM AhAra vApara. A gADhayega vahana karanAra- judA vApare. amane- mAMDalI bahAra rAkhelA hoya te judA vApare. AtmArthika- pitAnI labdhIthI lAvIne vAparatAM hoya te judA vApare. prAdurNaka- memAna AvelA hoya temane pahelethI purepura ApavAmAM Ave eTale judA vApare. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13]. navadIkSita- upasthApanA (vaDI dIkSA)haju thaI nathI eTale haju gRhasthavat heya jethI temane judu ApI de. prAyazcittavALA deSazuddhi mATe prAyazcitta karatA hoya te zabala bhraSTa cAritrIo judA vApare. - bAla, vRddha- asahiSNu hovAthI juduM vApare. A rIte juduM vAparanArA asamRdizaka kahevAya che. tathA koDha Adi rega thayelA hoya te juduM vApare AhAra prakAzamAM karavo joIe. prakAza be prakArane. dravya prakAza ane bhAva prakAza, dravya prakAza- dIpaka, ratna Adine. bhAva prakAza- sAta prakAre. 1. sthAna-mAMDalImAM sadhA1. sthAna. ene javA AvavAne mAga mUkIne 2. dizA. tathA gRhastha AvatA na hoya tevA 3. prakAza. sthAnamAM potAnA paryAya pramANe 4. bhAjana. besIne AhAra kara. 5. prakSepa - 2. dizA-AcArya bhagavaM6. guru tanI. sAmA pAchaLa, tema parA 7. bhAva. mukha na besavuM; paNa mAMDalI pramANe guruthI agni ke IzAna dizAmAM besIne AhAra kare. 3. prakAza- ajavALuM hoya, tevA sthAne besIne AhAra kara. kemake mAkhI, kAMTe, vALa, Adi hoya te khabara paDe. aMdhArAmAM AhAra karatAM mAkhI Adi AhAra sAthe peTamAM jAya, te ulaTI, vyAdhi Adi thAya. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [540] 4. bhAjana- adhArAmAM bhAjana karatAM je dASA lAge te deASA sAMkaDA mukhavALA pAtramAM vAparatAM lAge, uparAMta nIce verAya, vastra Adi bagaDe ityAdi doSA lAge. mATe paheALA pAtrAmAM AhAra vAparavA. 5. prakSepa- kUkaDInA IMDA pramANa kALIyA laIne mukhamAM mUkavA. athavA mAM vikRta na thAya teTalA pramANane keALIyeA mukhamAM sUkaveA. 6. guru- guru mahArAja joi zake ema vAparavuM. jo ema na vApare te| kadAca kAi sAdhu ghaNuM vApare, athavA apathya vApare te rAga Adi thAya, athavA geAcarImAM snigdha dravya maLyuM hoya, te te gurune khatAvyA sivAya vAparI le. mATe guru mahArAja joi zake te rIte AhAra vAparavA. 7. bhAva- jJAna, darzana, cAritranI ArAdhanA sArI rIte thaI zake te mATe vAparavuM. paNa vaNu, ala, rUpa, Adi mATe AhAra na vAparavA. je sAdhu gurune batAvIne, vidhipUrvaka vApare che. te sAdhu gaveSaNA, grahaNa eSaNA ane grAsa eSaNAthI zuddha vApare che. A rIte eka sAdhune vAparavAnA vidhi saMkSepathI kahyo. teja rIte aneka sAdhune vAparavAne vidhi samajI levA. para'tu aneka sAdhue mAMDalIbaddha vAparavuM, mAMDalI karavAnAM kAraNeA 1. atiglAnanA kAraNe- glAna sAdhunI eka Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 14. sAdhu vaiyAvacca kare te tene sUtra, arthanI hAni thAya. je maMDalibaddha hoya te juduM juduM kAya judA judA sAdhu karI le, tethI kaI sAdhune sUtra, arthanI hAni thAya nahi ane plAnanI sArI rIte sevA thaI zake 2-3. bALa, vRddhanA kAraNe bALa sAdhu bhikSA lAvavA mATe asamartha hoya, tema vRddha sAdhu paNa bhikSA lAvavA mATe asamartha hoya tethI je mAMDalIbadha hoya, to bIjA sAdhuo necarI Adi lAvI ApanArA hoya, eTale bALa ane vRdhdha sAdhu sukhapUrvaka ArAdhanA karI zake. 4. zikSakanA kAraNe nava dIkSita gocarInI vizuddhi jANe nahi, tethI bIjA sAdhu lAvIne Ape 5, mAdhuNuMkanA kAraNe vihAra karIne AvelA sAdhunI badhA maLIne bhakti karI zake te mATe. 6 asamarthanA kAraNe rAjaputra Adi sukumAra hevAthI bhikSA lAvavA mATe pharI zake nahi, tethI bIjA sAdhue AhAra lAvIne temane Ape. 7. badhA sAdhuone AhAra Adi ApavAthI lAbha maLI zake. 8. kaI sAdhu alabdhivALe haya, eTale tene AhAra Adi maLatAM na hoya to bIjA sAdhu AhAra Adi lAvIne Ape. A kAraNathI mAMDalI karavAmAM Ave che. mAMDalI karavAthI saune lAbha maLI zake tathA sukhapUrvaka sau saMyamanI ArAdhanA karI zake.. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [142) * bhikSAe gayelA sAdhu upAzrayamAM Ave tyAre upAzrayamAM vasatipAlaka sAdhue zuM karavuM joIe? bhikSAe gayelA sAdhuone AvavAne TAIma thAya eTale vasatipAlake naMdIpAtra, meTuM pADyuM, paDilehaNa karIne taiyAra rAkhe, sAdhu AvIne temAM pANI nAkhe. pachI pANI svaccha thaI jAya eTale bIjA pAtramAM gALI levAya. gacchamAM sAdhuo hoya te pramANe pAtra rAkhavuM. gaccha mATe hoya te be traNa ke pAMca naMdIpAtra rAkhe. vasatipAlaka naMdIpAtra rAkhavA samartha na hoya, athavA naMdIpAtra na hoya, te sAdhu potAnA pAtramAM cAra AgaLa ochuM pANI lAve, jethI eka bIjAmAM nAkhIne pANuM svaccha karI zakAya. pANImAM kIDI, maMkaDA kacaro Adi hoya te pANI gALatAM jayaNapUrvaka kIDI Adine dUra kare. gRhastha AgaLa pAchuM sukhethI vAparI zakAya, AcArya AdinA upayogamAM AvI zake, jIvadayA paLAya vagere kAraNe paNa pANI gALavuM joIe. sAdhueAe mAMDalImAM yathAsthAne besIne badhA sAdhuo AvI na jAya tyAM sudhI svAdhyAya kare. keI asahiSNu hoya te tene pahelAM vAparavA ApI de. sAdhuone gocarI keNu vaheMcI Ape? gItArtha, ratnAdhika ane alubdha evA maMDalI sthavira AcArya mahArAjanI rajA laIne mAMDalImAM Ave gItArtha ratnAdhika ane alubdha A traNa padanA Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThe lAMgA thAya. 1. " 4. gItA, anuSya. lubdha. anuSya. lubdha. anukhta, lubdha, anuSya. "" lubdha. AmAM 2-4-6-8 bhAMgA duSTa che. 5-7 apavAde zudhdha, 1-3 zudhdha che. zuddha maMDalIsthavira badhA sAdhuone AhAra Adi vahecI Ape. ratnAdhika sAdhu pUrvAbhimukha bese, bAkInA sAdhu yathAyeAgya paryAya pramANe mAMDalIbaddha bese. geAcarI vAparavA besatI vakhate. dareka sAdhue sAthe rAkhanI kuDI rAkhe. kemake vAparatAM kadAca kAMTA, ThaLIyeA Adi Ave te kuMDImAM nAkhI zakAya. 5. 6. 7. 8. ,, 29 "" agItA, "" [143] "" "" ratnAdhika, "" laghuparyAya, "" ratnAdhika, "" laghuparyAya vAparatA hAya, tyAre gRhastha Adi adnara na AvI jAya, te mATe eka sAdhu (upavAsI hAya, ke jaldI vAparI lIdhu. heya te) khakhara rAkhavA nAkA upara ese. AhAra kevI rIte vAparavA? prathama snigdha ane madhura AhAra vApravA. kemake tethI buddhi ane maLa vadhe che. tathA pitta zamI jAya che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] baLa-zakti haya, te vaiyAvacca sArI rIte karI zakAya. vaLI snigdha AhAra chelle vAparavAne rAkhyuM hoya ane paraDavA paDe te asaMyama thAya. mATe prathama snigdha ane madhura AhAra vApare. - AhAra kaTaka cheda, prataracheda, athavA siMhabhakSita rIte vApare. kaTakacheda- eTale kaTakA karI karIne vApare. prataracheda- eTale uparathI vAparatA javuM. (pustakanAM pAnAM pheravIe tema) siMhabhakSita- eTale eka bAjuthI zarU karI badho AhAra kamasara vApare. AhAra vAparatAM- 1. sabaDakA na belAvavA. 2. caba caba na karavuM. 3. utAvaLa na karavI 4. bahu dhIme dhIme paNa na vAparavuM. 5. vAparatAM nIce veravuM nahi. 6, rAga dveSa kare nahi. mana, vacana ane kAyAthI gupta thaIne zAMta ci AhAra vApare. uddagama utpAdanA dethI zudhdha, eSaNa deSa vinAne e paNa guDa Adi AhAra dubhAvathI adhika grahaNa karavAthI sAdhu jJAna, darzana ane cAritrathI asAra thAya che. jyAre zuddha bhAvathI pramANasara AhAra grahaNa karavAthI sAdhu jJAna, darzana ane cAritranA sArarUpa (kamanija karanAra) thAya che. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] AhAra vAparavAnAM cha kAraNeveynn veyAvacce, iriyaTTAe ya saMjamAe / taha pANavattiyAe, chadraM puNa dhammaciMtAe // 1. zdhA vedanAzamAvavA, 2. vaiyAvacca karavA, 3. IryApathikI zedhavA, 4. saMyama pALavA, 5. zarIra TakAvavA, 6. svAdhyAya karavA. AhAra nahi vAparavAnA cha kAraNe Ayake utsagge titikkhayA baMbhaceraguttIe / . pANadayAtavaheDaM sarIravoccheyaNaTTAe / * 1. tAvaAdi hoya, 2. rAjA, svajana Adine upadrava hoya, 3. brahmacaryanuM rakSaNa karavA, 4. jIvadayA mATe (varasAda, dhumasa Adi hoya) 5, upavAsa Adi tapazcaryA karI hoya, 6. zarIrane tyAga karavA, anazana svIkAryuM hoya. AhAra vAparyA pachI pAtramAM traNa vAra pANIthI dhovAM joIe. AhAra vacce hoya to zuM karavuM? - vAparavA chatAM AhAra vacce hoya te ratnAdhika sAdhu vadhe AhAra AyArya mahArAjane batAve. AcArya mahArAja kahe ke "AyaMbIla upavAsavALA sAdhune belA. mehanI cikitsA mATe jemaNe upavAsa karyo hoya, jemaNe aThThama ke tethI vadhu upavAsa karyA hoya, je glAna heya, tAvavALA hAya, je Atmabalpika haya, te sivAyanA sAdhuone ratnAdhika sAdhu kahe ke tamane AcArya bhagavaMta bolAve che." Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [146]. te sAdhuo turataja AcArya mahArAja pAse jaI vaMdana karIne kahe ke "pharamAve bhagavaMta! zI AjJA che? AcArya mahArAja kahe ke "A AhAra vaLe che, te vAparI jAo. A sAMbhaLI sAdhu kahe ke, vaparAze eTaluM vAparI jaIza." ema kahIne potAnAthI vaparAya eTale AhAra vApare. chatAM paNa vadhe che jenuM pAtra hoya te sAdhu AhAra paraThavI de. je vAparanAra sAdhu "vaparAze eTaluM vAparIza" evuM na belyo hoya to vadheluM eNe pote ja paraThavI devuM. pAtrAmAMthI ke AhAra bIjAne ApI zakAya- vidhi pUrvaka lAvela ane vidhi pUrvaka vAparela AhAra bIjAne ApI zakAya. tene cAra bhAMgA thAya. 1. vidhi pUrvaka grahaNa karela ane vidhi pUrvaka vAparela. 2. vidhi pUvaka grahaNa karele ane avidhithI vAparela. 3. avidhithI grahaNa karelo ane vidhi pUrvaka vAparele. 4. avidhithI grahaNa karela ane avidhithI vAparelo. vidhi pUrvaka grahaNa karelo eTale uddagamAdi dethI rahita gRhastha je Apyo hoya teja grahaNa karIne lAvelo AhAra vidhi gRhita hoya che, e sivAya grahaNa karela AhAra avidhi grahaNa kahevAya vidhi-avidhi bhojana svarU5: Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [147] avidhi bhajana- 1. kAkabhukta, 2. zRMgAlamukta, 3. drAvitarasa, 4. parAmRe. 1. kAkabhukta-eTale jema kAgaDe viSTA AdimAMthI vAla, caNuM Adi kADhIne khAya che, tema pAtrAmAMthI sArI sArI ke amuka amuka vastu kADhIne vApare che. athavA khAtAM khAtAM vere, tathA meMmAM keLI nAkhIne kAgaDAnI mAphaka AjubAju juve. 2. zugAlabhukta- zIyALIyAnI jema jude judethI laIne khAya. 3. drAvitarasa- eTale bhAta AsAmana bhegAM karelAmAM pANI ke pravAhI nAkhIne eka rasarUpa thayeluM pI jAya. 4. parAkRSTa- eTale pheraphAra udhuM chatuM-taLenuM upara ane uparanuM taLe. karIne vApare. vidhi bhajana- prathama utkRSTa dravya, pachI anutkRSTa dravya, pachI samIkRtarasa vAparavuM. e vidhi bhejana. avidhithI grahaNa kareluM ane avidhithI vApareluM bIjAne Ape ke le, te AcAryo banene (ApanArane ane lenArane)Thapake Apa, tathA eka kalyANaka prAyazcitta ApavuM. A pramANe grAsa eSaNa kahIM, have pAriSTA panikA vidhi kahe che. vadhelo AhAra kevI rIte paraThavavo? parijhApanA be prakAre- 1jAta, 2. ajAta. 1. jAta- eTale prANAtipAtAdi doSothI yukta, athavA AdhAkarmAdi dejavALuM, arthavA lebhathI lIdheluM Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148] tathA abhizaMkRta, vaMzIkaraNakRta, maMtra, cUrNa Adi mizrakRta, evaM viSamizrita AhAre paNa azuddha hAI pAThavavAmAM jAtA prakAranA che. ( 2, ajAte- eTale zuddha AhAra. - jApAriSThApanikA- mUla guNe karI azuddha jIvahiMsAdi deSa vALe AhAra, ekAMta sthaLamAM, jyAM lekenuM javuM AvavuM na hoya, tevI sarakhI jamIna upara jyAM prAdhurNaka Adi sukha pUrvaka joi zake, tyAM eka DhagalI karIne paraDava. - mUrchA ke lebhathI grahaNa karelo athavA uttara guNe karI azuddha AdhAkami vagere deSa vALa hoya, to te AhAranA be DhagalI karI paraThava. abhigAdi ke maMtra. taMtravALa hoya tevA AhArane rAkhamAM ekameka karIne paraThavo. traNa vAra sire sire sire kahevuM. , ajAtA pAriSTApAnikA- zuddha AhAra vadhe heya tenI pArikApanikA ajAtA kahevAya che, te AhArane sAdhuone khabara paDe te rIte traNa DhagalI karI paraDavA. paraThavIne traNa vAra sire sire sire kahevuM. A pramANe vidhi pUrvaka paraThavavAthI sAdhu karmathI mUkAya che. zakA- zuddha ane vidhi pUrvaka lAvele AhAra zI rIte vadhe? samAdhAna- je kSetramAM rahelA hoya tyAM AcArya Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] Adine prAgya dravya durlabha hovAthI bahAra bIje gAma gocarI gayelA badhA sAdhuone prAgya dravya maLI jatAM teo grahaNa kare, athavA gRhastha vadhAre vaherAvI de tethI vadhe. AthI zuddha evo paNa AhAra paraThavavo paDe. AvA zuddha AhAranI traNa DhagalI kare, jethI jarUrIAtavALA sAdhu samajIne grahaNa karI zake. AcAryane mATe prAgya grahaNa karavAthI thatA lAbhe. 'suttatthathirIkaraNaM, viNao gurupUya sehabahumAyo / dANavatisaddhavuTThI budhdhibalavadhdhaNaM ceva // -AcAryane prAyogya grahaNa karavAthI gurune sUtra ane artha sthira thAya che, manejha AhArathI sUtra ane arthanuM sukha pUrvaka ciMtavana karI zake che. AthI AcAryane vinaya thAya che, gurunI pUjA thAya che. navadIkSitane AcArya prati bahumAna thAya che, prAgya ApanAra gRhasthane zraddhAnI vRddhi thAya che. AcAryanI buddhi ane bala vRdhdhi pAme che. AthI ziSyane ghaNu nirjarA thAya che." A kAraNethI prAgya grahaNa karavAthI AcAryanI anukaMpA-bhakti thAya che. AcAryanI anukaMpAthI gacchanI anukaMpA thAya che. gacchanI anukaMpAthI tIrthanI anukaMpA thAya che, mATe prAgya grahaNa karavuM. AcAryane prAgya je maLatuM hoya, te dravya, Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi50] kSetra, kAla ane bhAvathI utkRSTa dravya prathama grahaNa karavuM, utkRSTa na maLatuM hoya to yathAgya grahaNa karavuM. lAna mATe niyama prAgya grahaNa karavuM. mAgaNI karIne paNa prAgya grahaNa karavuM. pAThavatAM eka, be, traNa DhagalI karavAnuM kAraNa- gocarI Adi gayelA meTA mArga- adhvAnAdi kalpa vihAremAM rahelA sAdhuone zuddha azuddha Adi AhAranI khabara paDI zake athavA kadAcIta gAmamAM rahelA sAdhune paNa jarUra paDe. mATe eka be traNa DhagalI karavI. vAparyA pachI ThallA AdinI zaMkA hoya te dUra anApAtAdi spaMDilamAM jaI sirove. kAraNe zAstramAM batAvyA pramANe paNa karI Ave. kAraNa kevAtAdi traNa za dura che. pachI paDilehaNane TAIma thAya tyAM sudhI svAdhyAya kare. paDilehaNanI vidhi. cethI parisI [praharanI zarUAta thAya, eTale upavAsI prathama muhapatti ane zarIra paDilehIne AcAryanI upadhi paDilehe, tyAra pachI anazana karelAnI, nava dIkSitanI, vRddha AdinI kramazaH paDilehaNa kare. pachI AcArya pAse jaIne "kavi hi? Adeza mAgIne pAtrAnI paDilehaNa kare, pachI mAtraka ane potAnI upAdhi paDilehI chelle calapaTTo paDilehe. vApareluM hoya teNe prathama muhapatti, zarIra, colapaTTo paDilehI, pachI kamazI, gucchA, jheLI. paDalA, rajasANa, Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [151] pachI khAlI pAtrA, bharelAM pAtro paDilehe. pachI AcArya AdinI upadhi paDilehe. pachI Adeza mAgI, gaccha sAdhAraNa pAtro, vastra aparibhegya nihi vaparAtAM] paDilehe tyAra pachI pitAnI upAdhi paDilehe. chelle rajoharaNa paDilehaNa karIne bAMdhe. paDilehaNa karyA pachI svAdhyAya kare athavA sIvavA AdinuM kArya hoya te te karavuM. A pramANe svAdhyAya Adi karIne chellI parisIne ce bhAga bAkI rahe tyAre kAlapratikramI vIsa mAMDalA kare. eTalAmAM sUrya asta pAme. pachI badhA sAthe pratikramaNa kare. AcArya mahArAja dharmakathAdi karatA hoya, to badhA sAdhu AvazyakabhUmi mAMDalImAM pitapetAnA yathAgya sthAne kAussagnamAM rahI svAdhyAya kare. keI ema kahe che ke "sAdhuo sAmAyika sUtra kahI kAussagnamAM graMthanA arthane pATha kare jyAM sudhI AcArya na Ave, tyAM sudhI ciMtavana kare. AcArya AvI sAmAyika sUtra kahI, devasika aticAra ciMtave, tyAre sAdhue paNa manamAM vasika aticAra ciMtave." bIjA ema kahe che ke "AcArya Ave eTale svAdhyAya karatAM sAdhuo paNa AcAryanI sAthe sAmAyika 1. AmAM A rIte paDilehaNane krama batAvyo che. hAlamAM upavAsI prathama traNa ane vAparelA prathama pAMcavAnAM paDilehI pachI AcArya AdinI paDilehaNa, pachI pitAnI upadhi, chelle, rajoharaNa ane pachI pAtrAnI paDilehaNa karavAmAM Ave che. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [52] sUtra khri`tavI pachI aticAra citave. AcAya peAtAnA aticAra e vAra ciMtave, sAdhue eka vAra ci'tave. kemake sAdhue geAcarI Adi gayelA hAya eTale teTalI vAramAM citavI na zake. ubhA ubhA kAussagga karavA asamartha hAya, tevA khAla, vRddha, glAna Adi sAdhue besIne kAMceAtsaga kare. A rIte Avazyaka pUrNa karI, uMcA vadhatA svarathI traNa stuti mA~gala mATe khele, tyAre kAlanI grahaNaveLA thai che ke nahi te tapAse. kAlagrahaNa kAla be prakAranA che-- vyAghAta ane avyAghAta. vyAghAta- anAtha maDapamAM jyAM vaiddezikA sAthe athavA thAMbhalA vagere sAthe jatAM AvatAM saMghaTTo thAya, tathA AcAya zrAvaka AdinI sAthe dhamakathA karatA hAya teA kAlagrahaNa kare nahi. avyAghAta- kAI jAtanA vyAghAta na hAya te kAlagrahI ane dAMDIra AcArya mahArAja pAse jaine AjJA mAge ke 'ame kAlagrahaN karIe ?" pachI paNa jo nIce mujabanA vyAghAtA hoya te kAlagrahaNa na kare. 1. AcAya ne pUchyuM na heAya, 2. athavA avinayathI pUchyu. hAya, 3. vaMdana karyu" na hoya, 4. vasahI kahI na heAya, 5. avinayathI kahI hAya, 6. paDI javAya, 1. ahIM sAmAnya vidhi batAvI che, vizeSa vidhi graMthAMtarathI jANavI. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [153] 7. IndriyAnA viSayeA pratikUla hAya, kharAkha hAya, 8. digmAha thAya, 9. tArA paDe ke khare, 10. asvAdhyAya hAya, 11. chIMka thAya, 12. jehI lAge ItyAdi vyAghAta -vighna vagere hAya tA kAlagrahaNa karyA sivAya pAchA ku. zudhdha hAya, teA kAlagrahaNa kare. bIjA sAdhue upayAga pUrvaka dhyAna rAkhe. kAlagrahI kevA hAvA joIe ?- priyadhamI, dadhamI, meAkSasukhanA abhilASI, pApabhIrU, gItA, satvazIla heAya tevA sAdhu kAlagrahaNa kare. kAla cAra prakAranA-1. prAdeASika, 2. adharAtrika, 3. aurAtrika, 4. prAbhAtika. prAdeASika kAlamAM badhA sAthe sajjhAya sthApe, bAkInA traNamAM judA judA sthApe. sAthe athavA te grISmakAlamAM traNa tArA khare kAla haNAya che. zizirakAlamA pAMca tArA khare te kAla haNAya che. varSAkAlamAM sAta tArA khare teA kAla haNAya che. varSAkAlamAM traNe dizA khullI heAya te prAbhAtika kAlagraheNu karAya. varSAkAlamAM cAre dizA khullI hAya teA traNe kAlagrahaNa karAya. varSAkAlamAM AkAzamAM tArA na dekhAya te paNa kAlagrahaNa karAya. prAdeASika ane adharAtrika kAla uttara dizAmAM levAya. ( paheleA kAussagga karAya. ) Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154]. vairAtrikakAla uttara ke pUrvamAM levAya, prabhAtikakAla pUrva dizAmAM levAya. prAdeSika kAla zudhdha hoya, te svAdhyAya karIne pahelI bIjI perisI jAgaraNa kare, kAla zudhdha na Ave te utkAlika sUtrane svAdhyAya kare, sAMbhaLe ke gaNe. apavAda- prAdeSika kAla zudhdha hoya, paNa adharAtrika zudhdha na hoya te pravedana karIne svAdhyAya kare. A pramANe rAtrika zuddha na hoya, paNa adharAtrika zudhdha hoya te anugraha mATe pravedana karIne svAdhyAya kare. e pramANe rAtrika zudhdha hoya ane prabhAtika zudhdha na hoya te pravedana karIne svAdhyAya kare. svAdhyAya karyA bAda sAdhu suve. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjA upadhi pramANu dvAra. -- upddhaatiityupdhiH| dravyataH zarIra bhAvato jJAnadarzanacAritrANi upadadhAti / upakAra kare te upadhi kahevAya che. te dravyathI zarIrane upakAra kare che ane bhAvathI jJAna, dazana cAritrane upakAra kare che. A upAdhi be prakAranI che. eka ogha upAdhi eka bIjI upagraha upadhi te ane pAchI saMkhyA pramANa ane mApa pramANathI babbe prakAranI AgaLa kahevAze te pramANenI jANavI. gha upadhi- eTale je nitya dhAraNa karAya. upagraha upadhi- eTale je kAraNe saMyamanA mATe dhAraNa karAya. jinakaspinI ogha upadhiutkRSTa bAra prakAre. 1. pAtrA, 2. jheLI, 3. nIcene guccha, 4. pAtrakesarikA pAtra paDilehavAnI muhapatti, 5. paDalA, 6. rajastrANa, 7. guccha, 8-9-10 traNa kapaDA, 11. Aghe, ane 12. muhapatti hoya che. bAkI 11-10-9-5-4-3 ane jaghanya be prakArathI paNa hoya che. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] be prakAramAM AdyA, muhapatti, te avazya darekane hAya ja. traNa prakAramAM AdyA, muhapatti, eka vastra. cAra prakAramAM AghA, muhapatti, be vastra. pAMca nava "" traNa vastra. "" 22 "" pAtra, jhALI, nIcenA guccheA, pAtrakesarikA, paDalA, rajasrANu ane zucche. 99 "" daza prakAramAM AdyA, muhapatti pAtra, jhoLI, nIcena + guoA, pAtrakesarikA, paDelA, rajasrANu, guoA, ane eka vastra. agIAra prakAramAM Aghe, muhapatti, pAtra, jhoLI, nIcenA gucche, pAtrakesarikA paDelA, rajasrANu gucchA ane e vajra. Ara prakAramAM AdheA, muhapatti, pAtra, jheALI, gucche, pAtrakesarikA paDelA, rajasANa gucchA ane traNa vastra. nIcene sthavira kapinI Adha upadhi sAdhu mATe cauda prakAranI- upara mujabanI khAra uparAMta 13. mAtraka, 14. colapaTTo. sAdhvI mATe pacIca prakAranI- 1. pAtra, 2. jhALI, 3. nIcenA gucchA, 4. pAtrakesarikA, 5. paDalA, 6. rajasrANu, 70, gucche, 8-9-10 traNa kapaDA, 11, AghA, 12. muhapatti, 13. mAtraka, 14. kama ka. 1. sAdhvIne jinakalpanA svIkAra hotA nathI. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i57]. (vAparavA mATenuM juduM pAtra.)15. avagrahAnantaka [guhAbhAganuM rakSaNa karavA mATe komaLa ane majabUta nAva sarakhuM.] 16. paTTo (zarIra pramANa kaTIbaMdha,) 17. aDhorUga. (adhIsAthaLa sudhI sIvyA vinAnuM caDDI jevuM.) 18. calaNI (jAnuM pramANunuM sADA jevuM-nartakInA jevuM.) 19-20 be nivasanI. antarnivasanI adha sAthaLa sudhI lAMbI 2. bahinivasani ghuMTI sudhInI lAMbI. 21. kaMcuka (sivyA vinAne) chAtI DhAMkavA mATe 22. upakakSikA jamaNI bAjuthI kaMcuka DhAMkavA mATe 23. vekakSikA (upakakSikA ane kaMcuka DhAMkavA mATe) 24. saMghADI cAra 1. be hAthanI paheLI upAzrayamAM, 2. traNa hAtha paheLInecarI jatAM, 3. traNa hAtha pahoLI thaMDita jatAM, 4. cAra hAtha pahoLI samavasaraNamAM vyAkhyAnamAM ubhA rahetAM, mAthAthI paga sudhI AcchAdana mATe. 25. skaMdha karaNI (cAra hAthanI vistAravALI, svarUpavAna sAdhvIne khuMdhI karavA mATe.) A upAdhiomAM keTalIka uttama keTalIka madhyama ane keTalIka jaghanya prakAranI gaNAya che. tenA vibhAga nIce pramANe che. jinakapinI upadhimAM uttama, madhyama ane jaghanya, uttama cAra- traNa vastra ane patraka madhyama cAra- jheLI, paDalA, rajastrANa ane e. jaghanya cAra- guccha, nIcene guccha, muhapatti ane pAtrakesarikA. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [58] sthavira ka9i5nI uttama, madhyama ane jaghanya upAdhi uttama cAra- traNa vastra ane pAtra. madhyama cha- paDalA, rajastrANa, jheLI elapaTTo, e ane mAtraka. jaghanya cAra- guccha nIcene guccha, muhapatti ane pAtrakesarikA. sAdhvInI uttama madhyama ane jaghanya upadhi uttama ATha- cArasaMghATika mukhya, pAtra, skaMdhakahyuM, antarnivasanI ane bahirnivasanI madhyama tera- jheLI, paDalA, rajastrANa, e, mAtraka, avagrahAnantaka, paTTo, addhoka, calaNa, kaMcuka, utkaMkSikA. vaikakSikA, kamaDhaka. jaghanya cAra- guccha, nIceneguccha, muhapatti ane pAtra paMjavAnI pAtrakesarikA. - gha upadhinuM pramANa, 1. pADyuM- sarakhuM ane goLa, goLAImAM potAnI traNa veMta ane cAra AMgaLa madhyama pramANa che. AthI ochuM hoya te jaghanya, vadhAre hoya te utkRSTa pramANanuM gaNAya athavA potAnA AhAra jeTaluM pADyu. aukavacca karanAra AcAce ApeluM ke pitAnuM naMdIpAtra (mATuMpAtra) rAkhe nagarane rodha ke aTavI utaratAM vagere kAraNe A naMdIpAtrane upayoga karAya. pAtru majabUta, snigdhavarNavALu, barAbaraLa ane lakSaNavALuM grahaNa karavuM. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] baLeluM chidravALu ke vaLI gayeluM pAtru rAkhavuM nahi. chakAyajIvanI rakSA mATe pAtru rAkhavAnuM hoya che. pAtranA guNa deSa vaTTai samacauraMsa, hAi thiraM thAvaraM ca vaSNaM ca / duha vAyAddha mitra ja dhALikkAruM che zuM che saMThiyami bhave lAbho, patiDhA supatihite / nivvANe kittimArogaM, vannaTTe nANasaMpayA // 2 // huMDe carittabhedA, sabalaMbhi ya cittavibmama jANe / Tu saMko, ra rara ra ne | rU paumuppale akusalaM, savvaNe vaNamAdise / aMto bahiM ca daTuMmi, maraNaM tattha nidise // 4 // lakSaNavALuM - cAre taraphathI sarakhuM goLa, majabUta potAnuM, (gheDA divasa mATe mAgIne rAkheluM nahi) snigdhavarNavALuM hoya tevuM pAtra grahaNa karavuM, lakSaNavinAnuM ~ uMcuM nIcuM, vaLI gayeluM, chidravALuM, hoya te pAtrA rAkhavuM nahi sakhA geLa pAtrAthI lAbha thAya. majabUta pAtrathI gacchanI pratiSThA thAya. vraNarahita pAtrAthI kIrti ane Arogya maLe, sinagdhavarNavALA pAtrAthI jJAna saMpatti thAya. uMcA nIcA pAtrAthI cAritrane bheda-vinAza thAya, deSavALa pAtrAthI gAMDapaNa thAya. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16]. paDadhIvinAnA pAtrAthI gaccha ane cAritramAM sthiratA rahe nahi. khIlA jevA uMcA pAtrAthI ga7 ane cAritramAM sthiratA rahe nahi. kamaLa jevA paheLA pAtrAthI akuzala thAya, traNa-chidravALApAtrAthI zarIramAM gumaDAM Adi thAya. aMdara athavA bahArathI baLelA pAtrAthI maraNa thAya. 2. jhoLI- pAtrA baMdhAya ane cheDA cAra AMgaLa vadhe teTalA pramANanI rAkhavI. 3-4-5. nIcene, gucche- pUjaNa (pAtrakesarIkA) A traNe eka veMtane cAra AMgaLanA rAkhavA bane gucchA UnanA rAkhavA. raja AdithI rakSA mATe nIcene guccha, gucchAthI paDalAnI prArthanA karAya. pAtro pramArjavA jhINuM suMvALA sutarAu kapaDAnI pAtra kesarikA 6. paDalAM- kemaLa ane majabUta rUtabhede traNa, pAMca ke sAta, bhegAM karatAM sUryanA kiraNe na dekhAya tevAM aDhI hAtha lAMbA ane chatrIsa AMgaLa pahelAM rAkhavAM. sArA ke tethI utaratI keTInAM hete rUtubheTe nIce pramANe te dhAraNa karAya che. upagraha upadhinuM pramANa 1-ra saMthAra, uttarapaTTo-jIva ane dhuLathI rakSaNa karavA mATe. aDhI hAtha lAMbo ane eka hAtha cAra AMgaLa paheLe rAkha. nIce saMthArIyu pAtharI upara uttarapaTTo pAthare. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDelAM unALe | ziyALe | cAmAse utkRSTa majabUta. madhyama (kaMIkajINa) jIrNa. bhikSA levA jatAM kula, patra, phaLa AdithI rakSaNa karavA mATe pAtro upara DhAMkavA. tathA liMga DhAMkavavA mATe 5DalAM joIe. '' 7. rajastrANa- pAtrAnA pramANamAM rAkhavuM. raja AdithI rakSaNa mATe. 8-9-10-traNa vastro- zarIra pramANa, oDhatAM khabhA upara rahe. aDhI hAtha pahoLAM, laMbAImAM zarIra pramANa be sutarAu ane eka UnanuM. ghAsa, agni Adi grahaNa karavAM na paDe, tathA ThaMDI AdithI rakSaNa thAya te mATe ane dharmadhyAna, zukaladhyAna, sArI rIte thaI zake e mATe vastra rAkhavAnuM bhagavAne kahyuM che. 11. rajoharaNa- mULamAM ghana, madhyamAM sthira ane dazI pAse kemaLa dazAvALe dAMDI-niSadyA sAthe parAyAma aMguThAnA parvamAM pradezanI AMgaLI rAkhatAM jeTale pahole 1. hAlamAM colapaTTo vaparAto hovAthI. pAtro DhAMkavA mATe paDalAno upayoga karAya che. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ' [12] bhAga rahe teTalI jADAivALe, rajoharaNa rAkho. madhyamAM derAthI traNa AMTA mArI bAMdhave. kula batrIsa AMgaLa lAMbe. (dAMDI grevIsa AMgaLa, dazI ATha AMgaLa) hIna adhika hoya te bane maLIne batrIsa AMgaLa thAya teTale rAkhave. levA mUkavA vagere kriyAmAM pUjavA pramAvA tathA sAdhu liMga tarIke rajoharaNa dhAraNa karavAnuM prayojana che. 12 muhapatti- sutarAu eka veMta cAra AMgaLanI eka ane bIjI trikoNa karIne mukha upara DhAMkI pAchaLa gAMTha baMdhAya, teTalA pramANunI vasati pramArjanA vakhate bAMdhavAM. saMpAtima jIvonI rakSaNa mATe, bolatI vakhate mukha AgaLa rAkhavA. tathA kAje letAM raja Adi mukhamAM pesI na jAya te mATe bIjI nAsikA sAthe meDhA upara bAMdhavA. ema be rAkhavI. 13. mAtraka- prastha pramANa. AcArya Adine prAgya levA mATe. athavA edana supathI bhareluM be gAu cAlIne Avele sAdhu vAparI zake teTalA pramANanuM. 14. cAlapaTTo- sthavira mATe kamaLa, be hAtha laMbAIne, yuvAna mATe skUla cAra hAthane guondriya vagere DhAMkavA mATe calapaTTo rAkho. upagraha upadhinuM pramANa 1-2. saMthAra-uttarapaTTo- jIva ane dhuLathI rakSaNa karavA mATe aDhI hAtha lAMbe ane eka hAtha cAra AMgaLa paheLe rAkhave. nIce saMthAriyuM pAtharI upara uttarapaTTo pAthare. saMthAro Unane ane uttarapaTTo sutarAu rAkhe. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] 3-4. ghArIyu, nIsithiyuM - jIva rakSA mATe. ghArIyuM garama, nIsithiyuM sutarAu rAkhavuM. eka hAtha paheluM ane rajoharaNa jeTaluM lAMbuM rAkhavuM. pagrahika upAdhi varSAka95 (kAmaLI) ane paDatAM AtmarakSA tathA saMyamarakSA mATe jeo gocarI Adi mATe bahAra jatA hoya temaNe cemAsAmAM Dabala rAkhavAM. kemake je eka rAkhe to te bhInA thayelA eDhI rAkhavAthI piTanA zUla vagerethI kadAca marI jAya, tathA atimalIna kapaDA oDhayA hoya ane upara pANI paDe to apakAya jInI virAdhanA thAya, vaLI gocarI Adi mATe bahAra gayA hoya tyAM varasAdathI bhInAM thayAM hoya te upAzrayamAM AvIne bIjI upadhine upayoga karI zakAya, A sivAyanI upadhi bahAra janArane paNa eka eka ja rAkhavI. kapaDA zarIra pramANa karatAM lAMbAM ke TuMkA jevAM maLe tevAM grahaNa karavAM, paNa lAMbA hoya to phADavA nahi ane TuMkA hoya te sAMdhe kara nahi. pagrahika upadhimAM dareka sAdhune dAMDe yaSTi ane viSTi rAkhavAnI hoya che, tathA carma, camakeza (nareNI Adi mUkavA mATenI kathaLI) capuM, astro, nareNI, gapaTTaka (sUrimaMtrAdi gaNatA hoya te) ane paDade vagere guru-AcAryane ja aupagrahika upAdhimAM hoya che, sAdhune nahi. A pramANe sAdhune egha uparAMtanI tapa saMyamane upakAraka evI upAnaha vagere bIjI aupagrahika upAdhi jANavI. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstramAM daMDa pAMca prakAranA che - 1. yaSTi-zarIra pramANa paDade bAMdhavA mATe. ra, viyaSTi-zarIra pramANa karatAM cAra AMgaLa nyUna-nAsikA sudhI. upAzrayanA dvAranI ADe rAkhavA mATe hoya che. 3, daMDa- khabhA sudhIne RtubaddhakALamAM upAzrayanI bahAra bhikSA bhamatAM hAthamAM rAkhavA mATe. hAlamAM prAya nAsikA pramANa ekaja daDe rAkhavAmAM Ave che. 4. vidaDa- kAkha pramANa varSAkALamAM bhikSA bhamatAM grahaNa karAya che. 5, nAlikA pANInI uMDAI mApavA mATe. zarIra pramANathI cAra AMgaLa adhika. yaSTinA lakSaNa eka parvanI yaSTi hoya te prazaMsAvALI. be parvanI yaSTi heya te kalahakArI. traNa parvanI yaSTi hoya te lAbhakArI. cAra parvanI yaSTi hoya to mRtyukArI. pAMca parvanI yaSTi hoya to zAMtikArI, rastAmAM kalaha nivAranArI. cha parvanI yaSTi hoya te kaSTakArI. sAta parvanI yaSTi hoya te nirogI rahe. ATha parvanI yaSTi hoya te saMpatti dUra kare. nava parvanI yaSTi hoya te jaza karanArI. daza parvanI yaSTi heya te sarva rIte saMpadA kare. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [195] nIcethI cAra AMgaLa jADI, upara pakaDavAne bhAga ATha AgaLa uMcAIne rAkho. duSTa pazu, kUtarA, kAdava, tathA viSama sthAnathI rakSA mATe yaSTi rAkhavAmAM Ave che. tathA te tapa ane saMyamane paNa vadhAre che. kevI rIte? mokSa prApta karavA jJAna meLavAya che, jJAna mATe zarIra, zarIranA rakSaNa mATe yaSTi Adi upakaraNo che. pAtra Adi je jJAnAdinA upakAra mATe thAya, te upakaraNa kahevAya ane je jJAna AdinA upakAra mATe na thAya te sarva adhikaraNa kahevAya. ugama utpAdana ane eSaNAnA dethI rahita temaja prakaTa jenI paDilehaNa karI zakAya evI upadhi sAdhue rAkhavI joIe. saMyamanI sAdhanA karavA mATe upadhi rAkhavI. te upAdhi upara mUccha rAkhavI nahi. kemake pucha di kutte mUccha e parigraha kahyo che. ajjJatthavisohIe uvagaraNa bAhira pariharato / apariggahItti bhaNio, jiNehiM telukadaMsIhiM // Atma bhAvanI vizuddhi dharato sAdhu vastra, pAtra Adi bAhya upakaraNane sevato thake paNa aparigrahI che, ema rolekayadarzI zrI jinezvara bhagavaMtoe kahyuM che. ahIM digambara matavALe kaI zaMkA kare ke "upakaraNa hevA chatAM nigaFtha kahevAya te pachI gRhastha paNa upakaraNa rAkhe che, tethI gRhastha paNa nigraMtha kahevAze. tene Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAdhAnamAM zAstrakAra jaNAve che ke adhyAtmanI vizuddhie karIne sAdhu, upakaraNa hovA chatAM nigraMtha kahevAya che. je adhyAtmavizuddhi na mAne, te Akhe leka jIvathI vyApta che, temAM nagnapaNe pharatAM evA tamene paNa hiMsakapaNuM kema nahi Ave? Avaze ja. mATe AtmabhAvanI vizuddhithI ja jema tamAre ahiMsakapaNuM mAnavAnuM raheze tema ahIM paNa AtmabhAvavizuddhithI sAdhune niSparigrahIpaNuM che. gRhasthane e bhAva AvI zakatuM nathI mATe te niSparigrahI nahi thAya. ahiMsakapaNuM paNa zrI jinezvarabhagavatee, AtmAnI vizuddhimAM kaheluM che. jemake IryAsamitiyukta evA sAdhunA paga nIce kadAca beInDiyAdi jIvanI virAdhanA thaI jAya, te paNa (mana, vacana, kAyAthI te nirdoSa hovAthI) te nimittane sUkama paNa pApabaMdha te sAdhune lAgatuM nathI. rogapratyayikabaMdha te pahelA samaye baMdhAya ane bIjA samaye bhagavAI jAya che. jyAre pramattapuruSathI je hiMsA thAya, tene hiMsAjanya karmabaMdha te puruSane avazya thAya che; uparAMta hiMsA na thAya te paNa hiMsAjanya pApakarmathI te baMdhAya che. eTale pramAdI ja hiMsaka gaNAya che. kahyuM che ke - AyA ceva ahiMsA, AyAhiMsatti nicchao eso / jo hAi appamatto, ahiMsao hiMsao iyaro // nizcayathI AtmA eja hiMsaka che ane AtmA eja ahiMsaka che, je apramatta che te ahiMsaka che ane Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] je pramatta che te hiMsaka che. zrI jinezvara bhagavaMtanA zAsanamAM pariNAma e pradhAna vastu che, A uparathI jeo bAhya kiyA mUkIne ekalA pariNAmane ja pakaDe che, teoe dhyAnamAM rAkhavuM ke "bAhya kriyAnI zuddhi vinA pariNAmanI zuddhi paNa jIvamAM AvI zakatI nathI. mATe vyavahAra ane nizcaya eja mekSane mAga che. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koko cA zu hoTa la anAyatana varjana dvAra. 1930-3600/73 upara mujaba vidhipUrvaka upakaraNane dhAraNa karate sAdhu sadASAthI rahita Ayatana eTale guNeAnA sthAnabhUta bane che ane je sAdhu avidhipUrvaka grahaNa karela upadhi Adi dhAraNa kare che te anAyatana-guNAnA asthAnarUpa thAya che. anAyatana, sAvadya, azAdhisthAna, kuzIlasa saga A zabdo, eka athane jaNAvanArAche. Ayatana, niravadya, zAdhisthAna, suzIlasa sa, AyatananA vAcaka che. sAdhue anAyatananA sthAna cheADIne AyatananAM sthAna sevavA joie. anAyatana sthAna be prakAranA- 1. dravya anAyatana sthAna, 2. bhAva anAyatana sthAna. dravya anAyatana sthAna- rUdra AdinAM ghara vagere, bhAva anAyatana sthAna- laukika ane leAkeAttara laukika bhAva anAyatana sthAna- vezyA, dAsI, tiya cA, cAraNeA, zAkayAdi, brAhmaNA Adi rahelA hoya. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] tathA smazAna, zikArI, sipAIo, bhIla, mAchImAra Adi heya tathA lekamAM durgachAne pAtra niMdanIyasthAna haya, te badhAM laukika bhAva anAyatana sthAne kahevAya che. AvAM sthAnamAM sAdhue tathA sAdhvIe kSaNavAra paNa rahevuM na joIe. kemake "pavana, jevI gaMdha hoya tevI gaMdhane laI jAya che. tethI anAyatana sthAnamAM rahevAthI saMsarga deSa lAge che. lekottara bhAva anAyatana sthAna- jeoe dIkSA lIdhelI che ane samartha hovA chatAM saMyamayogenI hAnI karatAM heya arthAt saMyamanuM barAbara pAlana karatAM na hoya, tevA sAdhunI sAthe vasavuM nahi. temaja temanA saMsaga paNa kare nahi. kemake "AMbA ane lImaDAnAM mULIyA bhegAM thayelAM hoya to jema AMbAnuM madhurapaNuM nAza pAme che ane tenAM phaLe kaDavAM thAya che. tema sArAM sAdhu heya tenA guNe nAza pAme che ane durgaNe AvatAM vAra lAgatI nathI. prazna- "saMsargathI doSa ja thAya" evuM ekAMta nathI. kemake zeraDInI vADImAM lAMbA kALa sudhI rahele nataMba (eka jAtanA ghAsane sAMthe) kema madhura thatuM nathI ? tathA vaiDuryaratna kAcanA TukaDAo sAthe lAMbe TAIma rAkhavA chatAM kema kAcarUpa thatuM nathI ? javAba- jagatamAM dravya be prakAranA che. eka bhAvaka eTale jevA saMsargamAM Ave tevAM banI jAya ane bIjA abhAvuka eTale bIjAnA saMsamAM game Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zi70] teTalA AvavA chatAM hoya tevAMne tevAM rahe. vaiduryaratna, maNI Adi bIjAM dravyathI abhAvuka che. jyAre AmravRkSa Adi bhAvuka che. bhAvuka dravyamAM tenA somA bhAga jeTaluM lavaNa Adi vyApta thAya, te te Akhu dravya lavaNabhAvane prApta kare che. carma-kA ThAdinA semA bhAgamAM paNa je lavaNanI khANa vagerenAM lavaNa [mIThAne sparza thaI jAya to te AkhuM carmakASThAdi lavaNamaya thaI nAza pAmI jAya che. te pramANe kuzIlane saMsarga sAdhu samUha [ghaNuM sAdhuone dUSita kare che. mATe kuzIlane saMsarga kare nahi. jIva anAdi kALathI saMsAramAM bhamI rahyo che, tethI anAdi kALane abhyAsa hovAthI doSa AvatAM vAra lAgatI nathI, jyAre guNe mahA muzkelIo Ave che, pAchA saMsarga deSathI guNo cAlyA jatAM vAra lAgatI nathI. | nadIonuM madhura pANI samudramAM maLatAM khArUM banI jAya che, tema zIlavAna e paNa sAdhu kuzIla sAdhune saMga kare te pitAnA guNone nAza kare che. jyAM jyAM jJAna, darzana ane cAritrane upaghAta (hAnI) thAya ema hoya, tevA anAyatana sthAnone pApabhIrU sAdhue turata tyAga kara. anAyatana sthAne. jattha sAhammiyA bahave, bhinnacittA aNAriyA / mUlaguNapaDisevI, aNAyatanaM taM viyaNAhi // 1 // Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] jattha sAhammiyA vahave, bhinnacittA aNAriyA / :utaraguNapaDisevI, aNAyatanaM taM viyaNAhi // 2 // jattha sAhammiyA bahave, bhinnacittA aNAriyA / liMgavesapaDicchannA, aNAyatanaM taM viyANAhi // 3 // jyAM ghaNuM sAdhamike (sAdhuo) zraddhA saMvega vinAnA anArya hAya, mUlaguNa- prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, mithuna, parigrahane sevatAM hoya, tene anAyatana jANe. jyAM ghaNA sAdhue zraddhA saMvega vinAnA anArya heya, uttaraguNapiMDavizuddhi vagerenA doSe karatAM hoya, tene anAyatana jANe. jyAM ghaNuM sAdhue zradhdhA saMvega vinAnA anAya hoya, brAhyathI vezane dhAraNa karatAM heya (mUlaguNa uttara guNanA dene sevatAM hoya) tene anAyatana jANe. Ayatana kone kahevAya? Ayatana be prakAre. dravya Ayatana ane bhAva Ayatana. dravya Ayatana sthAna-jinamaMdira, upAzraya Adi. bhAva Ayatana sthAna-traNa prakAre. jJAna, darzana, cAritrarUpa. jattha sAhammiyA bahave, sIlamaMtA bahussuyA / carittAyAra saMpannA, AyatanaM taM viyANAhi // jyAM sAdhue ghaNuM zIlavAna bahuzruta (jJAnavALA) Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] cAritrAcAranuM pAlana karatA hoya tene Ayatana jANeA. AvA sAdhuonI sAthe vasavuM joie. suMdarajaNa saMsaggI, sIladarirddapi kui sIla / jaha merugirIjArthaM taNapi kaNagattaNamuve || sArA mANase (sAdhu) nA saMsa, e zIlaguNAthI daridra (zIla Adi guNNA vinAnA) hoya teA paNa tene zIla Adi guNAvALA manAve che. jema merU parvata upara ugelu ghAsa paNa seAnApaNAne pAme che. tema sArA guNavALAnA saMsaga karavAthI peAtAnAmAM tevA guNNA na heAya teA paNa tevA guNeA prApta thAya che. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM pratisevanA dvAra. Ayatananu* sevana karatA-eTale sArA zIlavAna, sArA jJAnavAna ane sArA cAritravAna sAdhuonI sAthe rahetAM paNa sAdhune 'kaTakapatha' (rastAmAM cAlatAM kAMTA Adi) nI jema kadAca rAga dveSa AvI jAya ane tethI virUddha AcaraNa thaI jAya. te nIce pramANe mUlaguNamAM cha prakAre- prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, rAtrieAjana sa`badhI kAI dASA lAgI jAga. uttaraguNamAM traNa prakAre- udgama, utpAdanA, ane eSaNA saMbadhI keAi doSo lAgI jAya. A pratisevana kahevAya-eTale dASAnu` sevavuM te. ekArthika nAmeA- pratisevanA, malina, bhaga, virAdhanA, skhalanA, upaghAta, azudhdha, ane samalIkaraNa. pratisevanAthI bacavAnA mArgo [ 1 kSamAzIla, upazAMta, dAnta, banavuM. bAhya viSa [] AvA brekeTanu* lakhANu mahAnIsautha sUtranAM prathama adhyayana saludharaNa upara pUjaya paMnyAsajI mahArAja zrI bhAnuvijayajI gaNivare ApelI vAcanAnA AdhAre keTaluka ApavAmAM Avyu che. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [174] cAmAM doSanuM darzana karavu. jitendriya-Indriyane AMtaramAM dore. aMtaramAM vALe, arthAt viSayane nahi sevavAmAM tRptivALA, niHspRhI, satyabhASI, trividhe SaTkAyajIvAnI hiMsAthI aTakavu.... mana, vacana, kAyAnI azubha pravRttione rAkavI. strI kathA ane srI saMsathI dUra rahevu. strInA aMgeApAMga nirakhavAthI virAma pAmavuM. upAMga eTale eka a'guThA paNa jovAne nahi, A jIvananuM ghaDatara che. jema satInuM jIvana ghaDatara eTale, enA seA vanA AyuSyamAM eka vakhata paNa zIyaLanA bhaMga thavA na de tema sAdhu jIvananuM ghaDatara eTale peAtAnA jIvana paryaMta ekavAra paNa zIlane bhaMga nahi, arthAt sAdhunA mATe je ayeAgya pravRttie che. tenu lezamAtra paNa sthAna sAdhu jIvanamAM na hoya, eNe te samajI rakhelu hodha ke A ApaNI dizA ja nahi' mAna sareAvaranA huse samajI rAkheluM Aya che ke A ghAsanA chuMchA cAvavAnA ApaNA kheArAka ja nahi' tema sAdhu vicAre ke ApaNe uccakhAnadAnIvALA, have ApaNA zarIrane ke manane A zaiAle ja nahi. A vicAra hAya tA strAnI sAme AMkha paNa uMcI na thAya, ane A pApa chUTe tyAre ja ucca tattvanI ramaNatA aMtaramAM cAle paNa jo indriyAnA viSayA magajamAM ramatAM hAya eTale parama tattvAnA vicArA magajamAM na ramI zake. vaLI peAtAnA zarIrapara paNa nimamatva bhAvavALA, Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] eTaluM ja nahi paNa dravya kSetrAdithI paNa apritibaddha. dravyapratimadha- mAre teA Avu dravya hoya teA ja cAle. vajra, pAtra, AhAra mArA mana mAnyA na heAya, te na cAle na nabhI zake' Avu hAya teA dravya pratibaMdha che. gavAsa ane bhavabhramaNAthI bhaya pAmelA AtmAe AvA dravya pratibaMdhathI rahita anavuM joIe. kSetrapratiba`dha- 'mAre te AvI ja vasati joIe. abhyAsa mATe AvA ja hAla joIe. vihAramAM mArAthI ATaleA ja vihAra thaze, athavA te mane gujarAtamAM ja phAvaze. mAravADa khArakhADa nahi' A kSetra pratibaMdha che. A paNa na joie. ja kALapratibaMdha- ApaNAthI te sAMjane vihAra thaI zake, cAra vakhata geAcarI vinA na cAle, amuka kALe jAgatA na rahevAya. amuka nidrA tA joIe ja' A kALapribaMdha che. A pratibadha na joie. bhAvapratima dha- ApaNe te sAdhue khAmeAzavALA joie. caDabhaDIyA nahi cAle, gurU mahArAja AvA ja joie TANA TapakA mAranAra na cAle. guru ema vicAre ke ziSya vinIta ja joie, sAmeA uttara Ape tevA na joie' guru Ama vicAre te te paNa paDe. bhAva prati dhamAM A pratimadha AtmAne AradhanA nA badale virAdhanAmAM laI jAya. pratibaMdha eTale mAnasika parAdhInatA. pratibadhAne nivAravAnA mATe vicAraNA Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] 1. je dravya kSetrAdinA pratibaMdha mArA AtmAMne gaLice anAve che. jenI raTaNA magajamA pesI jaine ulkApAta macAve che. tenI jha MkhanA zu ? vaLI jenI pAse eTale puNyAya nathI, jenI pAse dravya kSetrAdinA tevA anukULa sacAgeA nathI te kevI rIte calAve che? bI. e. sudhIne abhyAsa karanArA eka nAnI keATaDImAM paDayA rahe che. bhaNavAnuM tyAM, khAvAnu tyAM, nAnA bhAI bahenAnA kakaLATa paNa tyAM sabhaLAya, tyAM e zI rIte calAvatA haze? Aje evI paNa khAIe che ke jene sAsune bhayaMkara tApa sahevA paDe che. patinI mArajhuDamAM jIvana vitAvavuM paDe che. chatAM jIvana nibhAve che. tenI sAme ApaNane zu evA trAsa che? evI zuM pratikULatAo che ? nathI evA trAsa ke nathI evI pratikULatAe uparathI keTalI sagavaDA che. te zAne pratikhaMdhamAM paDavuM ? 2. AtmAmAM guNeAnI sthiratA ane guNasthAnakanI unnati, sahI levAthI-khamI khAvAthI Ave ke mana mAnyu karavAthI Ave ? A vicArIe tyAM dravyakSetrAdi ulaTA paDatAM dekhAya ke AnaMda thAya. 'sArU thayu` sahavAne vakhata AvyA, cAlA unnati sAdhavAnA avakAza maLI gayA.' 3, kaneA kSaya anukULatAe vadhAvI levAmAM nathI paNa pratikuLatAe vadhAvI levAmAM che. 4. dhI tarIkenI kasoTI paNa pratikULatAe sahavAmAM che, mATe je Avyu te kharekhara che. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [177] 5. ApaNe sAdhanA zAnI karavAnI che? A dravya kSetrAdinI anukULatA meLavavAnI ke mekSanI? rAta divasa vicAraNA zAstronI karavAnI ke A kSetrAdinI? 6. A dravya kSetrAdinI anukULatAnI vicAraNA, uMcI tatvanI vicAraNA mUkAvI jaDapugalanI gaDamathala karAve che. asaMyama pA5 che ane te aneka prakAre che. hiMsAdi pA5, zabdAdi viSaye, indriyanI paravazatA, kaSAyonI paravazatA, mana vacana kAyAne daMDa. hiMsA- pRthvI Adi cha bheda AdimAM thAya. mRSA- pAramArthika ane sarvottama je parama artha mekSa, tenI sAthe saMbaMdha rAkhanAra tAttvika dharmanA hitepadeza choDIne mRSAvAda karavo. cerI- uddagama, utpAdanA, eSaNa ane mAMDalInA deSa yuta gocarI vApare te cArI che. tevI rIte upAdhi upakaraNa, pANI, AhAra vagere azuddha vApare che te paNa corI che. tIrthakaranI AjJA viruddha hovAthI tIthakaraadatta lAge. svAmi-mAlikanI rajA sivAyanuM svAmiadatta jIvanI rajA sivAya (sacitta vAparavuM) thayadatta gurunI AjJA sivAya karavuM te guruadara lAge che. mithuna- mAtra manathI paNa divya (devatAI) kAma ratinA sukhane ke dArika (manuSya AdinA) ratisukhane ciMtave tene abrahmacArI mAne. . ! tame bhale abrahmacaryanuM pApa nathI karyuM paNa strInI kathA karI, ane strInI vasatimAM rahyAAje brahAcaryanI vADa Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] virAdhI eTale brahmacaya nA bhaMga thaye! are sarAgaSTi kare te paNa brahmacaryanA bhaMjaka che. sarAgadRSTi tA mahAjhera che. parigraha- sakhyA ane pramANathI vadhAre evu je dharmapakaraNa te parigraha pApa che, ethI AgaLa vadhIne jeTalI vastu upara mUrchA hoya te parigraha. aprazasta yAgAnuM AcaraNa te hiMsA, theADo paNa AraMbha te hiMsA. kaSAyabhAvathI ke krura bhAvathI kluSita thayelI vANI ane sAvadya vacana e mRSAvAda. eka taNakhalAne paNa mAlikanI rajA vinA levI te cArI. hastaka,zabdAdi viSayamAM Asakti hoya te maithuna. jyAM mUrchA, leAbha, kAMkSA, mamatva hoya te parigraha, uNAdarI na rAkhe ane AkaThuM vApare te rAtribhAjana, zabdAdi viSayA- cAhe ISTa hoya ke aniSTa hAya enA upara na rAga karavA ke na dveSa karavA. rAga dveSa karavAthI AtmA kathI baMdhAya che. cAra kaSAyA- krodha, mAna, mAyA, leAbhathI kama adhAya che. yeAgA- mana vacana kAyAneA khATA prayoga-azubha vicAra, vANI ane pravRttithI kama baMdhAya che.] cAritranuM pAlana karatAM je je virUdhdha AcaraNu thAya tene pratisevanA kahevAya. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A chaThTha AlocanA dvArA Alecane be prakAre- mUlaguNa saMbaMdhI ane uttaraguNa saMbaMdhI. A bane AlecanA sAdhu, sAdhvIvamAM cAra kAnavALI thAya che. kevI rIte ? sAdhumAM eka AcArya ane AlecanA karanAra sAdhu, ema benA thaI cAra kAna, sAdhvImAM eka pravatinI ane AlecanA karanAra sAdhvI, ema enA thaI cAra kAna. teo AcArya pAse mUlaguNa ane uttaraguNanI AlocanA kare banenA maLI ATha kAnavALI AlecanA thAya. eka AcArya ane temanI sAthe eka sAdhunA maLI cAra kAna tathA pravartinI ane bIjI sAthvI AlocanAkArI ema cArenA maLIne AThakAna thAya. AcArya vRddha hoya to kAnavALI paNa AlocanA thAya. sAdhvIe AcArya pAse AlecanA letI vakhate pAse bIjI sAthvI avazya rAkhavI. ekalI sAdhvIe kadI AlocanA na karavI. utsarga rIte AlecanA AcArya mahArAja pAse karavI joIe. AcArya mahArAja na hoya, to bIjA deza gAmamAM tapAsa karIne AcArya mahArAja pAse AlecanA. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [180] karavI. AcArya mahArAja na hoya, te gItAthanI pAse AlecanA karavI. gItArtha paNa na maLe to yAvat chelle zrIsiddha bhagavaMtanI sAkSIe paNa avazya AlocanA karI Atmazuddhi karavI. AcArya bhagavaMta je AlecanA Ape tene te rIte pUrNa karavI joIe. AlenAnAM ekArthika nAmo- AlecanA, vikaTanA, zudhi, saddabhAvadAyanA, niMdanA, gaha, vikuTTaNuM, salUdhdharaNa zilya be prakAranAM che. sUkSma ane bAdara bane traNa traNa prakAre ghora ughera ugrataraghera 1. ghora-anantAnu baMdhI apratyAkhyAnI pratyAkhyAnIya ane saMjvalananI mAyA. 2. ugra ghora- anatAnubaMdhI, apratyAkhyAnIya ane saMjavalananI mAna yukata mAyA. 3. ugratarara anantAnubaMdhI, apratyAkhyAnIya pratyAkhyAnIya ane saMjvalananI kedha, lobha, mAnayukata mAyA sUkSma ke bAdara kaI paNa zalya hAya, te tene tatkALa ane jaldI udhdhAra karavuM joIe. kemake zalyane udhAra kare e eka mahAna dharma che. eka kSaNavAra paNa zalya sahita rahevuM na joIe kemake - - gharamAM nAnA sApalIyAne pharatuM joI manuSya, ema vicAre ke "AmA zuM Ate nAnuM che. Ama enI Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 upekSA kare che, te nAnuM paNa sApalIyuM DaMkha mAre. - nAnA paNa agninA kaNayAnI upekSA karI, tene bujhavavAmAM na Ave te, thoDI vAramAM bhaDako thaI AkhA nagarane paNa bALI nAkhe. tevI rIte keI nAnuM paNa pApazalya sevyuM ane tene tatkALa udhayuM nahi. te karoDo bhavabhavAMtaramAM saMtApanuM sthAna bane che. zrI gautamasvAmIjI bhagavAnane pUche ke - bhayavaM! A je pApazalya che, te udharavAM atyaMta mukela che, surudhira che. kemake ghaNu jaNa evA che ke pitAnA dhArelA ghera tapathI pate zalyane udhayuM mAnatA hoya chatAM jANI zakatA nathI ke haju zalya udharAyuM nathI. arthAt te zalyane sevyA pachI potAnI kalpanAthI tenuM prAyazcitta karI le. athavA tenuM je prAyazcitta hoya tenAthI daza gaNuM prAyazcitta kare paNa ema vAstavika rIte zalya udhdharAtuM nathI. kemake "teNe vidhipUrvaka guru samakSa pragaTa nathI karyuM tethI, zrI gautama svAmIjI kahe che ke prabhu! zodhdhAra duSkara che." prabhune uttara-he gautama! je zalya bhavAMtaramAM sarva aMge pAMgane bhedI nAkhe tevA atyaMta duSkara paNa zalyane udadhAra kare hoya te tene paNamAga kahelAja che. arthAt zalyane udhAra zAstrokta mAthI sukara che. te kevI rIte ? kaye mAga ? ---" , Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [182] zalyAyyAranA upAya- samyagdarzana, samyaga jJAna, samyag cAritra A traNenu ekI karaNa te zalyA dhAranA upAya che. - jema keAi kSatriya laDAimAM gayA jItyeA paraMtu laDAImAM tIkSNa khANeAnA ghA paDayA hAya, temAM keAi khANA jherI paNa hAya, tenA zalye zarIramAM gUDha khanI gayAM hAya, keTalAMka zakScA chupAi gayAM, hAya, keTalAka bahAra dekhAtAM hAya, tyAre keTalAka hADakAmAM pesI gayAM hoya keTalAMka vaLI zarIranA TheTha aMdaranA bhAgamAM peThelAM hoya kSatriya che te jIteleA paNa aMdaranA zalyAnuM zuM? tema ahIM ApaNe sauMsAra para vijaya meLavye arthAt dIkSA laine sasArathI bahAra nIkaLyA. paraMtu je za2A aMdara peThAM tenu zu? pelA kSatriyane je zalye! bahAra che te zalya tarIkenI garaja nathI sAratAM paraMtu je aMdara che teneA nimULa udhdhAra karavA paDe. tevI rIte ApaNe zalyeAdhdhAra karavA mATe samag darzana, jJAna ane cAritrane ekameka karIe tA zalyanA udhdhAra thAya. tAtpa - zalya eTale mAtra kAi pApa karyu che ane tenuM prAyazcitta levAnuM mana thatuM nathI. athavA te mAtra bacAva karI le ke AmAM kai khAsa pApa nathI.' sAmAnya rIte kaSAyA ane saMjJAo, tenI lAgaNIo, viSayAnA pakSapAta vagere je hRdayamAM ghara karI gayAM hAya che, tenAthI keTalAkanA mana bagADavAnA svabhAva Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka nahi tI ka vAina 183 heya che, keTalAkanI vRttio ja pApI rahyA kare che, je tyAga ane vairAgyanI vRttio rahevI joIe te nahi. A badhAM zalya Atma svabhAvamAM ghara karI gayAM che. tene udhAra karavAnuM che. tene upAya prabhue batAvyo ke "samyaga darzana, jJAna ane cAritrane ekabhUta karI devAM. zalya eTale zu? pracchanna pApanI vidhisara AlocanA, prAyazcitta nahi. tevuM ja bIjuM mahAzalya ApaNuM svabhAvagata thaI gayelI beTI lAgaNIo, pApavRttio ane anyatama kaSA. jevA ke vAtavAtamAM vAMku ja paDe, tema kaI sArI vastu juve ke lebhAI ja paDe, jemAM kAMI na levAnuM na devAnuM hoya, paraMtu saheje AkarSAI jAya." A badhA zone paNa udhdhAra karavAnuM che, mATe samyaga darzana jJAna ane cAritranuM ekIkaraNa joIe. madanA ATha sthAne koIne kaI rIte zalyane AtmAmAM surakSita rAkhe che, paraMtu zalyane uddhAra na thavA de. madanA ATha sthAne - 1-2 jAti ane kuLano mada hoya, eTale AtmA vicAre ke "le ke mane ucca jAtimAM ane ucca kuLamAM janmelA tarIke oLakhe che ane huM A badhuM mAruM pela bahAra pADI dauM te loko zuM dhAre ? ucca jAti kuLamAM janmelA ane A pApI vagere. 3. rUpane mada hoya, te manamAM thAya ke "AlocanA karazuM ane kadAca prAyazcittamAM khUba AyabIla ne nI Apaze, te mAruM suMdara rUpa kharAba thaI jaze. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [184] 4. maLaneA mada hAyatA vicAre ke cha mahinAnA tapa Apaze, te khadhuM khaLa khalAsa. zarIra badhuM sukAI jaze.' 5. lAbhanA mada hAya, te vicAre ke jyAM huM jAuM tyAM khasa, lIlA lahera hu. chu. te| samudAya sukhe sukhe nabhe che, hu' AveA lAbhanI labdhivALA ane AlecanA karUM teA badhA zu dhA2e ?" 6. tapanA mavALA tA emaja mAnI le ke mAre te| tapathI ja zuddhi che. 7. aizva nA mada hAya, te vicAre ke mAre ATalA ziSyA, ATa ATalA bhakto zrAvake| te mArAthI A badhuM kema AluAcAya ?' 8. jJAnane mada hoya, teA tenI vAta ja era che. e ema vicAre ke "mane badhIja khabara che ne huM mArI meLe ja prAyazcitta karI laIza.' A rIte AThe mada aMtarane zuddha thavA nathI detAM. madya meTA ke meTI zakitavALAne ja thAya tevu... paNa nathI, sAva nAnA hoya, alpa zakitavALA hAya, chatAM peAtAnuM je kaMi thADu che. tenA upara paNa matyu thaI zake. mana ghaNI vakhata ema vicAre ke 'kadAca AlecanA denAranI dRSTimAM huM kharAba dekhAiza te ?" paraMtu A mAnyatA bhUla bharelI che. kemake gItArthA mahApuruSA 'sAgara vara gaMbhIrA heAya che. vaLI A paNa mananI khATI mAnyatA che ke 'ApaNe aMtaranI malina vRttienI, kaSAya ke viSayanAM AkaSa NAnI AleAcanA na karIe, teA meTA Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i85] ApaNuM mATe dhArI le ke "A sAdhu niraticAra cAritra pALanAre che, athavA ApaNane sArA sAdhu mAne. paraMtu A bhramarUpa kalpanA che, tene kADhI nAMkhavI joIe. kemake kharI rIte ApaNuM je jIvana che tene moTA samakSa nagna rIte batAvavAnuM che. tethI AlocanA denArane lAge ke "A zuddha hRdayane che, bhavabhIrU che." je aMdara zalya rAkhyuM te karoDa varSane karela tapa paNa nakAme. mATe AlecanA karatAM saheja paNa pitAnI meTAInuM AlaMbana thaI gayuM, te pUrNapaNe niHzalya na thaI zakAya. mATe jarA paNa chupAvyA vinA atyaMta laghupaNe pUrNa AlecanA karavI. kevI thayAnA bhAve zrI vIra paramAtmA zrI gautamasvAmIjIne kahe che ke he gautama ! je bhAve AlocanA karatAM jIe kevaLajJAna lIdhuM te bhAvone sAMbhaLa. 1. saMvega-atyaMta nirmaLa zraddhA sAthe mahAvairAgyanI pariNati. ema saMvegathI AlecanA karatAM karatAM bhAva AlecanAthI tyAM ne tyAM kevaLI banyA. AvA kei AlocanA vaDe kevaLI bane, te bhAvAlAcAna kevaLI kahevAya, 2. keTalAka "huM hamaNAM guru mahArAja pAse jAuM ane badhuM mAruM duskRta kahI dauM, ke huM duSTa kevuM ghera pApa meM karyuM? Ama vicArIne guru pAse javA eka pagaluM bhare. tyAMja kevaLI bane. 3. tevI rIte guru mahArAja pAse jaIne kahevA Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [18] mATe mAM khAle tyAM kevaLI ane. 4. keTalAka AtmAe guru mahArAja prAyazcitta Ape, te sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM kevaLI. 5. jyAre keika prAyazcitta laIne uThayA pachI mahAvairAgyanI umi jAgatAM kevaLI ane. athavA te AleAcanA pUrva utkaTa vairAgyathI kevaLI ane. 6. keTalAka AleAcanA karyAM bAda kevaLI. 7. keTalAka 'are huM pApAtmA' eTale vicAra karatAM kevaLI. jhAMjharIA munivaraneA ghAta karanAra rAjA, A rIte kevaLI banyA. guru hAjara nahAtA, para`tu aMtaramAM pAzcAttApa thayA are huM AveA ghAtakI pApAtmA.' 8. keTalAkane lAgyuM ke 'hA hA! utsUtra mArgomAM huM lAgI gayA. jJAnInI AjJA virUddha cAlyA. ane pazcAttApa karatAM kevaLI. * 9. je AtmAnuM akhaDitazIla che. te vicAre che ke 'basa have huM sheja paNa sAvadya ceAga sevuM nahi.' A akhaMDa nirdhA karatAM kevaLI. 10. uparASta nirdhAra karyo. pachI, AgaLa vadhIne peAtAnA jIvananAM duSkAya badala eTaleA badhA pazcAttApa thAya ke enA badalAmAM huM zuM karU! te mATe A vicAre che ke tapa sathama vratanI khUba rakSA karU' A vicAramAM kevaLI. ahI e rIte paNa kevaLI thAya ke huM tapanI khUba rakSA karUM, huM sayamanI khUba rakSA karU'. e rIte tapa, sayama ane vratanI judI judI bhAvanA karatAM kevaLI ane. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i87] 11. mArAthI thaI gayelAM pApanI niMdA gaha karuM chuM e bhAve niMdA gaha karatAM kevaLI bane. 12. "sarvathA zIlanuM rakSaNa karUM. ane keTIpUraka tapa vaDe lagAtAra prAyazcittane vahana karUM" A bhAvanAmAM kevaLI. 13. zarIra vastrAdinuM parikarma kaMI ja na karUM. ThaMDI Ave ane thAya che ke "lAva bAraNAnI jayaNuM karUM" A parikama che. jinakapIne svakRta parikame paNa na khape, tema huM nirikama banuM, zarIrane khaNuM paNa nahi. AMkhane palakAre paNa mAruM cAle to na karuM, A prakAranI bhAvanAmAM caDhelA kevaLI. 14. "vadhu bolavAthI ane AhaTTa dehadR vicAraNAthI pApabaMdha thaI rahyo che, mATe maunavratamAM eka ke be prahara AvI jAuM" A bhAvanAmAM kevaLI. 15. "are! bhAI! saMyama te durArAdhya che, tene dIrghakALa pALavAnI mArI zakti nathI, mATe anazana karI lau A vicAraNA karatAM kevaLI. kemake hadaya karmanI raja nahi caTavA mATe eTaluM badhu rUkSa banI gayuM che. je rUkSatAe eka paNa ghAtakarmane cAMTavA mATe rAgAdinI sinagdhatA rahevA ja dIdhI nathI. 16. pitAnA AtmAnA de duSka je "mArUM zuM thaze ema vicArI navakAra gaNavA mAMDayA tyAM kevaLI. nitya AlocanA karatAM kevaLI. 17. zalya rahita thayA pachI kevaLI Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [188] 18. zalyadvAra karatAM karatAM kevaLI. 19 AvI zadvAranI kiyA pitAne maLI, temAM pitAnI jAtane dhanya mAne dhaDahaM AvI abhUta sAmagrI mane maLI, Ama anumodanA karatAM kevaLI. - 20 have huM sazalya avasthAmAM rahI zakuM ema nathI. AvI sArI sAmagrI mane maLI chatAM haju huM kema saMpUrNa jJAnavALe, unnativALe, deSa rahita banatuM nathI." Ama vicArI AlecanA karavA ATheka pagalAM cAle tyAM kevaLI. 21. gurumahArAja kahe ke "tAre paMdara divasanuM prAyazcitta tAre cAturmAsanuM prAyazcitta ane tAre saMvatsaranuM prAyazcitta" A sAMbhaLatAM te te AtmA kevaLI. 22"are ! jIvana caMcaLa che, manuSyabhava anitya ane kSaNamAM viNasI jAya tevuM che. A bhAvanAmAM kevaLI. 23. AlecanA niMdA karI, citya ane sAdhuone vaMdI, duSkara evA prAyazcittane karate hoya, evI rIte lAkha upasargone sahana karate kevaLI bane. ' 24. prAyazcittane laIne eka hAtha pAcho phare tyAM kevaLI. 25. prAyazcitta laIne Asane jAya tyAM kevaLI. 26. guru prAyazcitta Ape ke "tAre ATha kavaLanuM ekAsaNuM karavuM? A sAMbhaLatAM athavA ATha kavaLane AhAra kare tyAM kevaLI, 2che. keTalAMkane dANAnuM prAyazcita Ape, te sAMbhaLatAM upara prAyabhiLatA atha Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [18] kevaLI. 28. keTalAka prAyazcittane vahana karavAnI zarUAta kare tyAM kevaLa 29. keTalAka prAyazcittane vahana karavAnAM kALamAM kevaLI. 30. keTalAka prAyazcittane samApti kare tyAM kevaLI. 31. are ! mArI zuddhi thAya evI nathI ane bahArathI mane kAi prAyazcitta paNa Ape ema nathI.' Ama vicAratAM keTalAka kevaLI. 32. eke haju prAyazcitta vahana karyuM nathI. khIjAe vahana karyu. che athavA kare che tyAM kevaLI mane che. 33. 'jenAthI AtmAmAM zuddhi Ave-niHzalyatA Ave che, tevA prAyazcittane huM vahana kar.' AvuM vicAratAM kevaLI. 34. 'te te zalyeAne huM rAkuDa ke jenAthI mAre tapa saphaLa thAya.' AvI bhAvanA karatAM karatAM kevaLI. 35. 'kevuM prAyazcitta AcaratA huM esa.' AvI je ugna bhAvanA karI, tyAM kevaLI. 36. 'ahA ! huM zrI jinezvaradevanI AjJAne laMghanArA chuM, mATe prANanA tyAga karU...' A bhAvanAmAM kevaLI. 37. 'are! mane zarIra te khIjuM maLaze, paNa kaluSita jIvana kahe che ke phrIthI edhI nahi maLe' Ave pazcAtApa karatAM kevaLI. 38. A zarIra te mane bahu sarasa maLI gayuM 1 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [19] che, ke jethI pApAne bALI nAkhuM.' AvA prakAranI vicAraNAmAM kevaLI. 39. 'anAdinA pApamalane huM dheAI nAkhuM.' A bhAvanAmAM kevaLI. 40. vaLI, havethI pramAdavaza evu' nahi AcarlR.' Ama vicAratAM kevaLI. 41. 'A mArA deha-A mArUM zarIra kSaNika che' AvI vicAraNAmAM karmonI nirjarA karatAM kevaLI. 42. A zarIra dhAraNa karavAnA sAra niSkalaMka sayama che.' A bhAvanAmAM kevaLI. 43. 'huM manathI paNa zIlane na kha`Du ane jo bhaga thaI jAya, te prANane dhAraNa karU nahi, mArA jIva kADhI nAkhuM.' AvI bhAvanA bhAvatAM kevaLI. he gautama ! tu' ema na samajIza ke AvA ekAda e kevaLI thayA haze.? are! kALa anAdikALathI cAlye Ave che, temAM anaMtA AtmAo evA thai gayA ke jee AleksanA karatAM karatAM kevaLI anyA ane anaMtA prAyazcitta karatAM karatAM vaLI banyAM.] LI Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IS 'F ' sAtamuM vizuddhi dvAra. ) dhIrapuruSoe, jJAnI bhagavaMtee zodhdhAra karavAnuM pharamAvyuM che, te jANIne suvihita loke tene jIvanamAM AcarIne pitAnA AtmAnI zuddhi kare che. zuddhi be prakAre - 1. dravyazudhi. 2. bhAvazudhi. 1. dravyazuddhi- vastra Adine cakakhAM karavA. 24 bhAvazuddhi- mUlaguNa ane uttara guNemAM je doSa lAgyA hoya, tenI AlocanA pAyazcitta dvArA zudhdhi karavI, jAti, kula, baLa rUpAdi chatrIsa guNethI yukta evA AcAryane paNa zudhi karavAno avasara Ave te bIjAnI sAkSIe karavI joIe. jema hoMzIyAra vaidyane paNa pitAnI jAta mATenI cikitsA te bIjAnI pAsethI levI paDe che. arthAt bIjA vaidya pAse jaI pitAne rega Adi kahe che, te vaidya te sAMbhaLIne tapAsIne rogane dUra karavAne AraMbha kare che, tema pote prAyazcittanI vidhi jANatA hoya, te paNa avazya bIjAnI pAse AvecanA karI zudhi karavI joIe. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192] AvA AcAryane paNa bIjA AgaLa AlocanAnI jarUra che, te pachI bIjAnI te zI vAta. mATe sarva keIe guru samakSa vinayabhUta aMjalI joDI AtmAnI zuddhi karavI. A sAra che." 'na hu sujjJaI sasallo, jaha bhaNiya sAsaNe dhuvamayANaM / udhdhariyasavvasallo, sujjJai jiive| dhuykilese|' // jemaNe AtmAne savarajamala dUra karyo che tevA zrI jinezvara bhagavaMtanA zAsanamAM pharamAvyuM che ke je AtmA sazaDyuM che tenI zuddhi thatI nathI. sarva zalyone je uddhAra kare che, te ja AtmA zuddha bane che.' | doSe kevI rIte lAge? 1. sahasA, 2. ajJAnatAthI, 3. bhayathI, 4. bIjAnI preraNAthI, 5. saMkaTamAM, 6. reganI pIDAmAM, 7. mUDhatAthI 8. rAga dveSathI. 1. sahasA- pagaluM joIne upADayuM tyAM sudhI nIce kAMI na hatuM, paNa paga mUkatAM ja nIce keI jIva AvI jAya. vagerethI. 2. ajJAnatAthI-lAkaDAM upara nigoda vagere hoya paNa tenA jJAna vinA tene lUMchI nAkhyuM. vagerethI. 3. bhayathI- juThuM bele, pUche tene jo uttara Ape. vagerethI. 4. bIjAnI preraNAthI- bIjAe ADuMavaLuM samajAvI dIdhuM ne te mujaba akArya kare. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [193] 5. sa'keTamAM- vihAra ArdramAM bhUkha tRSA lAgI hAya, tyAre AhArAdinI zuddhinI pUrI tapAsa karyA sivAya vAparI levu' vagerethI. 6, rAganI pIDAmAM- AdhAmi Adi vAparatAM 7. mUDhatAthI- khyAla nahi rahevAthI. 8. rAgadveSathI- rAga tathA dveSathI DhoSo lAge. AlAcanA kevI rIte karavI? guru pAse jai vinayapUrvaka e hAtha joDIne je rIte dASA thayA heAya, te badhA dASA zalyarahita rIte, jevI rIte nAnuM bALaka peAtAnI mAtA pAse jevuM hAya tevuM saraLa rIte kahI de che tevI rIte guru rUpI mAtA AgaLa mAyA ane madathI rahita thaI dASA jaNAvIne peAtAnI Atma zuddhi karavI joie. pragaTa [ spaSTapaNe tArAM pApakAryA tuM guru AgaLa karIza, teA he jIva! tArA uddhAra thai jaze. are! mAtra 'kahevA jAuM chu" A avasthAmAM ja ghaNAM pApa te khalAsa thaI jaze. tathA pApanuM pragaTIkaraNa karIza ke jethI gurU mahArAjanA prema tArA upara utaraze ane tArUM nakkara sthAna e pUjyanA hRdayamAM nakkI thaze, teA bhalA! tenA jevA meTA lAbha bIjo karyA! avasare guru mahArAja evI sAraNAM vAraNAM karaze, ke tArU' jIvana dhanya banI jaze. pazu A kayAre bane? jo dila taddana spaSTa zuddha sApha karyu" hAya tA gurunI bhavya preraNA rUpa jaDI buTTIe maLe. ] Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9i4] na thAya . AthI hisA zalyane udhAra karyA pachI mArganA jANa AcArya. bhagavaMta je prAyazcitta Ape, tene te rIte vidhi pUrvaka pUrNa karI ApavuM joIe. ke jethI anavasthA prasaMga na thAya. anavasthA eTale akArya thAya tenI AlecanA na kare athavA Alecane laIne te pUrNa na kare, te bIjA sAdhune thAya ke "prANi hiMsA AdimAM kaMI prAyazcitta AvatuM nathI, tethI prANi hiMsA Adi karavAmAM kaMI doSa lAgatuM nathI. AthI bIje sAdhu pApa kAyara kare. anavasthA na thAya, te mATe sAdhue prAyazcitta AcaravuM joIe. Atma-zuddhi nahi karavAthI thatuM nukazAna. navi taM satyaM va visaM va, duSpautto va kuNai veyAlo / jaMtaM va duppautta, sappo va pamAiNo kudhdhA // 1 // jaM kuNai bhAvasallaM aNudhiyaM uttamaTrakAla bhi / dullabhabADhIyattaM, aNaMtasa sAriyataM ca // 2 // zastra, jhera, je nukazAna nathI karatAM, koI vetAlanI sAdhanA karI paNa avaLI karI tethI vetAla pratikUla thaIne je duHkha nathI Apate, ulaTuM cAleluM yaMtra je nukazAna nathI karatuM, ke kopAyamAna thayele sarpa je nukazAna nathI karato, tenAthI kaMI gaNuM dukha zalyane udhdhAra-Atmazuddhi nahi karavAthI thAya che. zastra AdinA duHkhathI bahu bahu te eka bhavanuM ja maraNa thAya, jyAre Atmazuddhi nahi karavAthI durlabhadhipaNuM ane anaMta saMsArIpaNuM A Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195) be bhayaMkara nukazAna thAya che. mATe sAdhue sarva akAryapApanI AlecanA karI Atmazuddhi karavI joIe. gArava rahitapaNe AcanA karavAthI muni bhava- saMsArarUpI latAnA bhUlane chedI nAkhe che, tathA mAyAzalya, nidAna zalya ane mithyAdazana zalyane dUra kare che. jema majura mAthe upADelA bhArane nIce mUkavAthI haLave thAya che, tema sAdhu gurunI pAse zalya rahita pAponI AlecanA niMdA, gaha karavAthI kamarUpI bhArathI haLave thAya che. sarva zAthI zudhdha banele sAdhu bhakta pratyAkhyAna anazanamAM atyaMta upagavALe thaI maraNAMtika ArAdhanA karate rAdhA vedhane sAdhe che. eTale samAdhipUrvaka kAla karI pitAne uttamArtha sAdhI zake che. ArAdhanA karavAthI thatA lAbha. ArAhaNAi jutto, sammaM kAruNa suvihio kAlaM / ukkosaM tini bhave gaMtUNa labhejja nivvANaM // ArAdhanAmAM tatpara sAdhu sArI rIte ArAdhanA karI, samAdhi pUrvaka kAla kare te trIjA bhave avazya mekSa pAme che. zakA- zAstramAM Ave che ke "sarvavirati sAmAyika prApta karelo AtmA utkRSTathI AThamA bhave mokSa pAme che ane jaghanyathI te ja bhavamAM mekSa pAme che, jyAre tame trIje bhave mokSa pAme che. ema kahyuM, te te na jaghanya thayuM ke ne utkRSTa thayuM. --- Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [196] samAdhAna- "jaghanyathI teja bhave mokSa pAme ane utkRSTathI AThamA bhave mokSa pAme ema je kaheluM che te vacana vajaRSabhanArAMca (prathama) saMghayaNavALAne AzrIne kaheluM che. ahIM je trIje bhave mekSa pAme ema kahyuM te chevaTTA (chellA) saMghayaNavALAne mATe che. chevaTTe saMghayaNavALe A mA atizaya ArAdhanA kare te trIje bhave avazya mekSa pAme che. ahIM utkRSTa" vacana bhavagaNane arthe nathI paNa atizaya thatI ArAdhanAnA athamAM che, tema chevaTTA saMdhayaNavALAne utkRSTa ArAdhanAthI jaghanya trIjA bhave ane utkaTe AThamA bhave mekSe javAmAM harakata nathI. . evaM sAmAyAriM, jujatA caraNakaraNamAuttA / sAhU khavaMti kamma aNegabhavasaMciyamaNataM // caraNakaraNamAM Ayukata sAdhu, A pramANenI sAmacArInuM pAlana karatAM aneka bhavamAM bAMdhelA anaMtA karmone khapAve che. divyadarbhAvatIpUryA, cAtumasisthitena hi / ra-mU-jo ivarSe, pasLe vimAvitaH AzA nityAnandAravyasAdhunA, sukRtaM yadupArjitam / kSemaM bhavatu bhavyAnAM, varya yokRtinAnayAra // 2 // "iti zrI ghaniyukti parAga." Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha. 9 18 18 19 27 28 30 30 30 31 32 3V 40 45 48 54 56 56 pa 57 lITI. 3 4 11 17 12 7 8 14 17 16 1 1 23 23 13 [es] zudhdhi pratraka azudhdha. 6 0 AzivAdi 15 15 5 upava peAtapetAnA upadrava. peAtapAtAnA dazamI lITI pachI teA te mATe krANu jaze ! tyAre badhA sAdhuo kahe ke huM jaiza huM jaUza' AcAya te vakhate vaiyAvacca karanAra, yeAgavahana karanAra, glAna vagere kAraNeA jaNAvI, te kAma' ATaluM vadhArI levuM. bhagata dekhatA niSa tara zu. 10 leAka, azivAdi. anyadhAmika 0 vALa vRd tevA jIvanI hisA gadhAkathI navakArathI bhagavata dekhAtA. niSadyu. tara. anyadhA ika. 0 vALA vRddha. tevI. jIvanI hiMsA. gadheAdakathI. navakArazI. kRta. turata AhAra. haudya sAdhu. AvIne. puta AhAra turata baidya sAdhu A vIne dharmAstikA yAdinI dharmAstikAyAdminI. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198]. 58 4 63 2 0 1 cheTalI 80 81 ' ne ta 94 kaTa sajama mi 101 113 117 117 123 vasitamAM vasatimAM. pahele peregrApha che te bIje vAMce. gItAtha gItArtha. vozAvaraca beyAva. laInasara lAInasara, kAyikadi kAyikAdi. IriyAvAhI IriyAvahI. nmAna sanmAna. asahiSNu asahi. dhRta, vasa vastra. saMgamaMmi. caMkhama carama, pIlata. pAlita. nikhiddha nisiha, hoya te. jugusitalA juguptisa. caMDAdi caMDAlAdi. muklajo muko. mukhI sukhI. laukika laukika. A gADha AgaDha, prAyazcittavALA prAyazcittavALA. sadhu sAdhu prAdhurNakanA mAdhurNakanA. saMjamAe kag. bablika labdhika, hAya 123 ja che " ? A ja - ra ke je A - 2 ja che ja je 123 127. 132 138 138. , 139 141 145 145 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i9] 5 10 vuThI 148 148 149 156 156 157 158 dho. 14 17 14 20 159 11 16 0 160 vazIkaraNakRta vaza karaNukRta. jApA jAtA. yu. odhe dha ela. khaMghI khudhI. vaikavacce vaiyAvacca. daDDa mi mi. nIcene nIcenegucache. chellI pAMca lITI kADhI nAkhavI. saMsaga saMsarga. bhAvaka bhAvuka. viyANAhi viyANAhi. rakheluM hedha rAkheluM hoya. kALapribaMdha kALa pratibaMdha. AradhanA ArAdhanA, bhAvacana bhAvAcana, nirdhA nirdhAra. buyarayANa. 12 chellI 169 170 171 174 175 175 185 186 192 21. 19 dhuvamayANa muka - choTubhAI dhanAbhAI paTele chApyAM pR. 1thI 198 mukaNasthAna:- pratimA pranTarI-borasada. (ji. kheDA) Page #247 -------------------------------------------------------------------------- Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namukalAvA satee, zrIAya TAITala * sulekhA prinTiMga presa : DIsA.